Understanding older adults' behaviour and motivations

Ageing is a stage of life where many people rethink their priorities and aspire to maintain a good quality of life through healthy habits. Physical activity plays a crucial role in this context, not only as a means of preserving physical health but also as a tool for improving emotional and social well-being. In this subchapter, we will explore the most common aspirations and goals among older adults associated with physical activity, highlighting how these motivations positively impact their lives.

1. Preserving Health and Mobility: Desire to Stay Independent and Functional

One of the most important goals for older adults engaging in physical activities is the desire to maintain their health and mobility. Independence and functionality are fundamental aspects that allow them to lead an active and autonomous life, minimising the need for daily assistance. Staying physically active helps prevent chronic diseases like hypertension, diabetes, and heart disease, which are more common with ageing.

Moreover, regular physical activity strengthens the muscles and joints, which is crucial for maintaining balance and coordination. This not only reduces the risk of falls and injuries but also enables older adults to perform daily activities such as walking, climbing stairs, or carrying bags more safely and with less effort. The desire to remain independent and functional is a powerful motivation that drives many older adults to incorporate exercise into their daily routine, aiming to prolong their ability to live autonomously and enjoy a better quality of life.

2. Improving Psychological Well-Being: Reducing Stress, Enhancing Mood, and Preventing Depression

Psychological well-being is another crucial area where physical activity has a significant impact. As people age, they may face emotional challenges such as loneliness, anxiety, or depression, often exacerbated by the loss of loved ones, retirement, or decreased social interaction. In this context, physical activity becomes a vital tool for improving mood and overall mental health.

Ageing is a stage of life where many people rethink their priorities and aspire to maintain a good quality of life through healthy habits. Physical activity plays a crucial role in this context, not only as a means of preserving physical health but also as a tool for improving emotional and social well-being. In this subchapter, we will explore the most common aspirations and goals among older adults associated with physical activity, highlighting how these motivations positively impact their lives.

3. Social Connection: Opportunities for Social Interaction and Making New Friendships

Physical activity not only benefits physical and mental health but also offers valuable opportunities for social connection. For many older adults, group activities such as walking in a group, attending aerobics classes, or participating in sports clubs are excellent ways to interact with others and form new friendships. This social interaction is essential for combating loneliness and isolation, which are common issues among older individuals.

It is important to highlight the findings we reached after analysing several interviews conducted as part of the IKIGAI55 project. The responses consistently pointed to the following key motivations: “achieving health benefits, losing weight after menopause, increasing energy, enjoying the happiness that exercise brings, reaching personal goals, and relieving stress.” Therefore, we can identify the following as the main motivational objectives:

• Integration: Feeling in tune with society.
• Weight loss, especially for women (post-menopause).
• Not feeling (too) old.
• Usage by children/grandchildren: for example, for emergency detection or safety purposes. This may be medically recommended or a family expectation.
• Setting and achieving goals: these goals must be realistic.Health management (heart rate, weight, physical activity).

El envejecimiento es una fase de la vida en que muchas personas comienzan a repensar sus prioridades y aspiran a mantener una buena calidad de vida adoptando hábitos más saludables. La actividad física tiene un papel fundamental en este contexto, no solo como una forma de cuidar la salud del cuerpo, sino también para mejorar el bienestar emocional y social. En este subcapítulo, exploraremos los intereses y objetivos más comunes entre los ancianos relacionados con la actividad física, demostrando cómo estas motivaciones pueden traer impactos positivos para la vida cotidiana.

1. Preservar la salud y la movilidad: deseo de mantenerse independiente y funcional

Uno de los principales objetivos de los adultos 55+ que hacen actividades físicas es querer mantener la salud y la movilidad. Ser independiente y funcional es esencial para que puedan llevar una vida activa y autónoma, sin necesitar ayuda en su vida diaria. Mantenerse físicamente activo también ayuda a prevenir enfermedades crónicas, la hipertensión, la diabetes y las enfermedades cardíacas, que suelen ser más comunes con el envejecimiento.

Además, hacer actividad física regularmente fortalece los músculos y las articulaciones, lo que es esencial para mantener el equilibrio y la coordinación. Esto no solo disminuye el riesgo de caídas y lesiones, sino que también ayuda a los ancianos en las tareas diarias, como andar, subir escaleras o llevar bolsas con más seguridad y menos esfuerzo. La voluntad de mantenerse independientes y activos es una fuerte motivación que lleva a muchos ancianos a incluir el entrenamiento en su rutina, con el fin de mantener una autonomía y disfrutar de una mejor calidad de vida.

2. Cuidar de la salud mental: aliviar el estrés, mejorar el estado de ánimo y reducir sentimientos como ansiedad y depresión

Cuidar del bienestar psicológico es otra parte importante donde la actividad física hace toda la diferencia. A medida que los años pasan y las personas se hacen mayores, es común lidiar con desafíos emocionales, sintiéndose solas, ansiosas o incluso deprimidas, lo que puede agravarse con la pérdida de seres queridos, el paso a la jubilación o menos interacción social. Con este escenario, mover el cuerpo se convierte en una herramienta esencial para mejorar el estado de ánimo y mantener la mente saludable.

El entrenamiento regular libera endorfinas, conocidas como las "hormonas de la felicidad", que ayudan a reducir los niveles de estrés y ansiedad. Además, hacer ejercicio transmite una sensación de realización y aptitud física, algo que puede ser muy positivo para los adultos mayores ya que les permite obtener un sentido de propósito en la vida y una mayor autoestima. La actividad física puede, igualmente, mejorar la calidad del sueño, lo que ayuda en el buen estado de ánimo y en la resiliencia emocional. Muchos adultos de 55+, que tienen como metas importantes la prevención de la ansiedad y la depresión y el cuidado de la salud mental, ven el ejercicio físico como una forma eficaz de mantener el equilibrio emocional y el bienestar psicológico.

3. Convivencia social: oportunidad de interacción social y de hacer nuevas amistades

Ya hemos mencionado que mover el cuerpo es beneficioso no solo para la salud física, sino también para la salud mental. Lo más curioso es que también ofrece excelentes oportunidades para la interacción social. Para muchos adultos de 55 años o más, actividades como caminatas en grupo, clases de ejercicios aeróbicos o participar en grupos de entrenamiento son oportunidades esenciales para convivir y conocer a otras personas. Este contacto social es valioso porque les permite enfrentar situaciones de soledad no deseada e aislamiento, que son "factores de riesgo" frecuentes en estas edades.

Es importante destacar las conclusiones a que llegamos tras el análisis de varias entrevistas realizadas en el ámbito del proyecto IKIGAI55. Las respuestas mostraron, de forma consistente, que las principales motivaciones son: "mejorar la salud, perder peso en la menopausia, ganar más energía, aumentar la sensación de felicidad y satisfacción que el entrenamiento trae, alcanzar metas personales y reducir el estrés”. Resumidamente, y considerando los principales objetivos motivacionales, podemos identificar los siguientes:

• Integración: Sentirse menos desamparado, formando parte de la sociedad.
• Pérdida de peso, especialmente para las mujeres (posmenopausia).
• Sentirse aún con capacidades y no con “el peso” de la edad.
• Ser capaz de cuidar de los hijos/nietos, transmitiendo “confianza” y conseguir responder a las expectativas familiares.
• Definir y alcanzar objetivos, que deberán ser realistas.
• Cuidar de la salud (control de la frecuencia cardíaca, peso, entrenamiento).

L'invecchiamento è una fase della vita in cui molte persone ripensano alle proprie priorità e aspirano a mantenere una buona qualità di vita attraverso abitudini sane. L'attività fisica svolge un ruolo cruciale in questo contesto, non solo come mezzo per preservare la salute fisica, ma anche come strumento per migliorare il benessere emotivo e sociale. In questo sottocapitolo esploreremo le aspirazioni e gli obiettivi più comuni tra gli anziani associati all'attività fisica, evidenziando come queste motivazioni abbiano un impatto positivo sulla loro vita.

1. Preservare la salute e la mobilità: Desiderio di rimanere indipendenti e funzionali

Uno degli obiettivi più importanti per gli anziani che praticano attività fisiche è il desiderio di mantenere la propria salute e mobilità. L'indipendenza e la funzionalità sono aspetti fondamentali che consentono loro di condurre una vita attiva e autonoma, riducendo al minimo la necessità di assistenza quotidiana. Rimanere fisicamente attivi aiuta a prevenire malattie croniche come l'ipertensione, il diabete e le malattie cardiache, che sono più comuni con l'invecchiamento.

Inoltre, l'attività fisica regolare rafforza i muscoli e le articolazioni, il che è fondamentale per mantenere l'equilibrio e la coordinazione. Ciò non solo riduce il rischio di cadute e lesioni, ma consente agli anziani di svolgere attività quotidiane come camminare, salire le scale o trasportare borse in modo più sicuro e con meno sforzo. Il desiderio di rimanere indipendenti e funzionali è una motivazione potente che spinge molti anziani a incorporare l'esercizio fisico nella loro routine quotidiana, con l'obiettivo di prolungare la loro capacità di vivere autonomamente e di godere di una migliore qualità di vita.

2. Migliorare il benessere psicologico: Riduzione dello stress, miglioramento dell'umore e prevenzione della depressione

Il benessere psicologico è un'altra area cruciale in cui l'attività fisica ha un impatto significativo. Con l'avanzare dell'età, le persone possono trovarsi ad affrontare sfide emotive come la solitudine, l'ansia o la depressione, spesso esacerbate dalla perdita di persone care, dal pensionamento o dalla diminuzione delle interazioni sociali. In questo contesto, l'attività fisica diventa uno strumento fondamentale per migliorare l'umore e la salute mentale generale.

L'esercizio fisico regolare rilascia endorfine, note come "ormoni della felicità", che aiutano a ridurre lo stress e l'ansia. Inoltre, l'esercizio fisico dà un senso di realizzazione e di competenza, che può essere particolarmente utile per gli anziani che cercano di mantenere un senso di scopo e di autostima. L'attività fisica può anche migliorare la qualità del sonno, che a sua volta contribuisce al miglioramento dell'umore e a una maggiore resilienza emotiva. Prevenire la depressione e migliorare il benessere psicologico sono obiettivi importanti per molti anziani che trovano nell'esercizio fisico un modo efficace per mantenere la salute mentale e l'equilibrio emotivo.

3. Connessione sociale: Opportunità di interazione sociale e di nuove amicizie

L'attività fisica non solo è benefica per la salute fisica e mentale, ma offre anche preziose opportunità di contatto sociale. Per molti anziani, le attività di gruppo come camminare in gruppo, frequentare corsi di aerobica o partecipare a club sportivi sono ottimi modi per interagire con gli altri e stringere nuove amicizie. Questa interazione sociale è essenziale per combattere la solitudine e l'isolamento, problemi comuni tra gli anziani.

È importante sottolineare i risultati a cui siamo giunti dopo aver analizzato diverse interviste condotte nell'ambito del progetto IKIGAI55. Le risposte hanno costantemente indicato le seguenti motivazioni chiave: "ottenere benefici per la salute, perdere peso dopo la menopausa, aumentare l'energia, godere della felicità che l'esercizio fisico porta, raggiungere obiettivi personali e alleviare lo stress". Pertanto, possiamo identificare i seguenti obiettivi motivazionali principali:

• Integrazione: Sentirsi in sintonia con la società.
• Perdita di peso, soprattutto per le donne (post-menopausa).
• Non sentirsi (troppo) vecchi.
• Utilizzo da parte di figli/nipoti: ad esempio, per il rilevamento delle emergenze o per motivi di sicurezza. Può trattarsi di una raccomandazione medica o di un'aspettativa della famiglia.
• Definizione e raggiungimento degli obiettivi: questi obiettivi devono essere realistici. Gestione della salute (frequenza cardiaca, peso, attività fisica).

Az idősödés olyan életszakasz, amikor sokan újragondolják prioritásaikat, és arra törekszenek, hogy egészséges szokásaik révén jó életminőséget tartsanak fenn. A fizikai aktivitás ebben az összefüggésben döntő szerepet játszik, nemcsak mint a fizikai egészség megőrzésének eszköze, hanem mint az érzelmi és szociális jóllét javításának eszköze is. Ebben az alfejezetben az idősebbek körében a testmozgással kapcsolatos leggyakoribb törekvéseket és célokat vizsgáljuk meg, kiemelve, hogy ezek a motivációk hogyan hatnak pozitívan az életükre.

1. Az egészség és a mobilitás megőrzése: vágy a függetlenség és önellátás megtartására 

A fizikai tevékenységet folytató idősek egyik legfontosabb célja az egészségük és mozgásképességük megőrzése. A függetlenség és a funkcionalitás olyan alapvető szempontok, amelyek lehetővé teszik számukra, hogy aktív és önálló életet éljenek, minimalizálva a napi segítség szükségességét. A fizikai aktivitás megőrzése segít megelőzni az olyan krónikus betegségeket, mint a magas vérnyomás, a cukorbetegség és a szívbetegségek, amelyek az idősödés során egyre gyakoribbak.

A rendszeres testmozgás továbbá erősíti az izmokat és az ízületeket, ami elengedhetetlen az egyensúly és a koordináció fenntartásához. Ez nemcsak az esések és sérülések kockázatát csökkenti, hanem lehetővé teszi az idősödők számára, hogy a mindennapi tevékenységeket, például a járást, a lépcsőzést vagy a táskák cipelését biztonságosabban és kisebb erőfeszítéssel végezzék. A vágy, hogy függetlenek és működőképesek maradjanak, erőteljes motiváció, amely sok idősödőt arra ösztönöz, hogy a testmozgást beépítse a napi rutinjába, azzal a céllal, hogy meghosszabbítsa az önálló életvitelre való képességét és jobb életminőséget élvezzen.

2. A lelki jóllét javítása: Stresszcsökkentés, kedélyjavítás és a depresszió megelőzése 

A lelki jóllét egy másik kulcsfontosságú terület, amire a testmozgás jelentős hatással van. Ahogy az emberek idősödnek, olyan érzelmi kihívásokkal szembesülhetnek, mint a magány, a szorongás vagy a depresszió, amelyet gyakran súlyosbít a szeretteik elvesztése, a nyugdíjazás vagy a társadalmi interakciók csökkenése. Ebben az összefüggésben a fizikai aktivitás létfontosságú eszközzé válik a hangulat és az általános mentális egészség javításában.

A rendszeres testmozgás endorfint szabadít fel, amit „boldogsághormonként” ismerünk, és ami segít csökkenteni a stresszt és a szorongást. Emellett a testmozgás sikerélményt és kompetenciaérzetet nyújt, ami különösen előnyös lehet az idősebbek számára, akik céljaik és önbecsülésük megőrzésére törekszenek. A fizikai aktivitás javíthatja az alvás minőségét is, ami viszont hozzájárul a jobb hangulathoz és a nagyobb érzelmi ellenálló képességhez. A depresszió megelőzése és a lelki jóllét javítása sok idős számára fontos cél, és a testmozgás hatékony módja a mentális egészség és az érzelmi egyensúly fenntartásának.

3. Társas kapcsolatok: lehetőség a szociális kapcsolódásra és a barátkozásra 

A testmozgás nemcsak a fizikai és mentális egészségre van jótékony hatással, hanem értékes lehetőségeket kínál a társas kapcsolatok kialakítására is. Sok idős számára a csoportos tevékenységek, például csapatban sétálni, aerobikórákat látogatni vagy a sportklubokban részt venni kiváló lehetőség arra, hogy másokkal kapcsolatba kerüljenek, és új barátságokat kössenek. Ez a társas interakció elengedhetetlen a magány és az elszigeteltség leküzdéséhez, amelyek gyakori problémák az idősek körében.

Fontos kiemelni azokat a megállapításokat, amelyekre az IKIGAI55 projekt keretében készített számos interjú elemzése után jutottunk. A válaszok rendre a következő fő motivációkra mutattak rá: „egészségügyi előnyök elérése, fogyás a menopauza után, az energia növelése, a testmozgás okozta boldogság élvezete, személyes célok elérése és a stressz enyhítése”. Ezért fő motivációs célokként az alábbiakat határoztuk meg:

• Integráció: összhangban lenni a társadalommal .
• Súlycsökkentés, különösen nőknek (menopauza után).
• Harc a (túlzott) öregség érzése ellen.
• Bevethetőség a gyerekek/unokák érdekében: például vészhelyzetek érzékelése vagy biztonság céljából. Ez lehet egészségügyi okból szükséges vagy családi elvárás.
• Célok kitűzése és elérése: ezek reális célok legyenek! Egészségmegőrzés (szívritmus, testsúly, testmozgás)

Ouder worden is een levensfase waarin veel mensen hun prioriteiten heroverwegen en streven naar een goede kwaliteit van leven door middel van gezonde gewoonten. Lichamelijke activiteit speelt in deze context een cruciale rol, niet alleen als middel om de lichamelijke gezondheid te behouden, maar ook als middel om het emotionele en sociale welzijn te verbeteren. In dit subhoofdstuk onderzoeken we de meest voorkomende ambities en doelen bij oudere volwassenen die verband houden met fysieke activiteit, waarbij we benadrukken hoe deze motivaties een positieve invloed hebben op hun leven.

Behoud van gezondheid en mobiliteit: verlangen om onafhankelijk en functioneel te blijven

Een van de belangrijkste doelen voor oudere volwassenen die zich bezighouden met fysieke activiteiten is de wens om hun gezondheid en mobiliteit te behouden. Onafhankelijkheid en functionaliteit zijn fundamentele aspecten die hen in staat stellen een actief en autonoom leven te leiden, waardoor de behoefte aan dagelijkse hulp tot een minimum wordt beperkt. Lichamelijk actief blijven helpt chronische ziekten zoals hypertensie, diabetes en hartaandoeningen te voorkomen, die vaker voorkomen bij het ouder worden.

Bovendien versterkt regelmatige lichaamsbeweging de spieren en gewrichten, wat cruciaal is voor het behoud van evenwicht en coördinatie. Dit vermindert niet alleen het risico op vallen en verwondingen, maar stelt oudere volwassenen ook in staat om dagelijkse activiteiten zoals lopen, traplopen of het dragen van tassen veiliger en met minder inspanning uit te voeren. De wens om onafhankelijk en functioneel te blijven is een krachtige motivatie die veel oudere volwassenen ertoe aanzet om lichaamsbeweging in hun dagelijkse routine op te nemen, met als doel hun vermogen om autonoom te leven en te genieten van een betere kwaliteit van leven te verlengen.

2. Verbetering van het psychologisch welzijn: stress verminderen, de stemming verbeteren en depressie voorkomen

Psychologisch welzijn is een ander cruciaal gebied waar fysieke activiteit een aanzienlijke impact heeft. Naarmate mensen ouder worden, kunnen ze te maken krijgen met emotionele uitdagingen zoals eenzaamheid, angst of depressie, vaak verergerd door het verlies van dierbaren, pensionering of verminderde sociale interactie. In deze context wordt fysieke activiteit een essentieel hulpmiddel voor het verbeteren van de stemming en de algehele geestelijke gezondheid.

Regelmatige lichaamsbeweging maakt endorfines vrij, bekend als de 'gelukshormonen', die helpen stress en angst te verminderen. Bovendien geeft lichaamsbeweging een gevoel van prestatie en competentie, wat vooral gunstig kan zijn voor oudere volwassenen die een gevoel van doelgerichtheid en zelfrespect willen behouden. Lichamelijke activiteit kan ook de slaapkwaliteit verbeteren, wat op zijn beurt bijdraagt aan een beter humeur en een grotere emotionele veerkracht. Het voorkomen van depressie en het verbeteren van het psychologisch welzijn zijn belangrijke doelen voor veel oudere volwassenen die vinden dat lichaamsbeweging een effectieve manier is om de geestelijke gezondheid en het emotionele evenwicht te behouden.

3. Sociale verbinding: mogelijkheden voor sociale interactie en het sluiten van nieuwe vriendschappen

Lichaamsbeweging is niet alleen goed voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid, maar biedt ook waardevolle mogelijkheden voor sociale verbinding. Voor veel oudere volwassenen zijn groepsactiviteiten zoals wandelen in een groep, het bijwonen van aerobicslessen of deelname aan sportclubs uitstekende manieren om met anderen om te gaan en nieuwe vriendschappen te sluiten. Deze sociale interactie is essentieel voor het bestrijden van eenzaamheid en isolement, die veel voorkomende problemen zijn bij ouderen.

Het is belangrijk om de bevindingen te benadrukken die we hebben bereikt na analyse van verschillende interviews die zijn afgenomen in het kader van het IKIGAI55 project. De antwoorden wezen consequent op de volgende belangrijke motivaties: "gezondheidsvoordelen behalen, afvallen na de menopauze, meer energie krijgen, genieten van het geluk dat lichaamsbeweging met zich meebrengt, persoonlijke doelen bereiken en stress verlichten." Daarom kunnen we de volgende identificeren als de belangrijkste motiverende doelstellingen:

• Integratie: Zich in harmonie voelen met de samenleving.
• Gewichtsverlies, vooral voor vrouwen (postmenopauze).
• Niet (te) oud voelen.
• Gebruik door kinderen/kleinkinderen: bijvoorbeeld voor nooddetectie of veiligheidsdoeleinden. Dit kan medisch aanbevolen zijn of een gezinsverwachting.
• Doelen stellen en behalen: deze doelen moeten realistisch zijn. Gezondheidsbeheer (hartslag, gewicht, fysieke activiteit).

O envelhecimento é uma fase da vida em que muitas pessoas começam a repensar as suas prioridades e aspiram a manter uma boa qualidade de vida adotando hábitos mais saudáveis. A atividade física tem um papel fundamental neste contexto, não apenas como uma forma de cuidar da saúde do corpo, mas também para melhorar o bem-estar emocional e social. Neste subcapítulo, iremos explorar os interesses e objetivos mais comuns entre os idosos ligados à atividade física, demostrando como essas motivações podem trazer impactos positivos para a vida do dia a dia.

1. Preservar a Saúde e a Mobilidade: Desejo de se Manter Independente e Funcional

Um dos principais objetivos dos adultos 55+ que fazem atividades físicas é querer manter a saúde e a mobilidade. Ser independente e funcional é essencial para que possam levar uma vida ativa e autónoma, sem precisar de ajuda na sua vida diária. Manter-se fisicamente ativo também ajuda a prevenir doenças crónicas, a hipertensão, a diabetes e as doenças cardíacas, que costumam ser mais comuns com o envelhecimento.

Além disso, fazer atividade física regularmente fortalece os músculos e as articulações, o que é essencial para manter o equilíbrio e a coordenação. Isso não só diminui o risco de quedas e lesões, como também ajuda os idosos nas tarefas diárias, como andar, subir escadas ou pegar em sacos com mais segurança e menos esforço. A vontade de se manterem independentes e ativos é uma forte motivação que leva muitos idosos a incluir o treino na sua rotina, de modo a manter uma autonomia e aproveitar uma melhor qualidade de vida.

2. Cuidar da Saúde Mental: Aliviar o Stress, Melhorar o Estado de Espírito e Reduzir Sentimentos como Ansiedade e Depressão 

Cuidar do bem-estar psicológico é outra parte importante onde a atividade física faz toda a diferença. À medida que os anos passam e as pessoas ficam mais velhas, é comum lidarem com desafios emocionais, sentindo-se sozinhas, ansiosas ou até deprimidas, o que pode ser agravado com a perda de entes queridos, a passagem à reforma ou menos interação social. Com este cenário, mexer o corpo torna-se uma ferramenta essencial para melhorar o estado de humor e manter a mente saudável.

O treino regular liberta endorfinas, conhecidas como as "hormonas da felicidade", que ajudam a reduzir os níveis de stress e ansiedade. Além disso, fazer exercício transmite uma sensação de realização e aptidão física, algo que pode ser muito positivo para os adultos mais velhos pois permite-lhes obter um sentido de propósito de vida e uma maior autoestima. A atividade física pode, igualmente, melhorar a qualidade do sono, o que ajuda na boa disposição e na resiliência emocional. Muitos adultos 55+, que têm como metas importantes a prevenção da ansiedade e depressão e o cuidar da saúde mental, encaram o exercício físico como uma forma eficaz de manter o equilíbrio emocional e o bem-estar psicológico.

3. Convívio Social: Oportunidade de Interação Social e de Fazer Novas Amizades 

Já referimos que mexer o corpo faz bem não só para a saúde física, mas também para a saúde mental. O mais curioso é que também oferece excelentes oportunidades para a interação social. Para muitos adultos 55+, atividades como caminhadas em grupo, aulas de exercícios aeróbicos ou participar em grupos de treino, são oportunidades essenciais de conviver e conhecer outras pessoas. Esse contacto social é valioso pois permite-lhes enfrentar situações de solidão indesejada e isolamento, que são “fatores de risco” frequentes nestas idades.

É importante destacar as conclusões a que chegámos após a análise de várias entrevistas realizadas no âmbito do projeto IKIGAI55. As respostas mostraram, de forma consistente, que as principais motivações são: "melhorar a saúde, perder peso na menopausa, ganhar mais energia, aumentar a sensação de felicidade e satisfação que o treino traz, alcançar metas pessoais e reduzir o stress”. Resumidamente, e considerando os principais objetivos motivacionais, podemos identificar os seguintes:

• Integração: Sentir-se menos desamparado, fazendo parte da sociedade.
• Perda de peso, especialmente para as mulheres (pós-menopausa).
• Sentir-se ainda com capacidades e não com “o peso” da idade.
• Ser capaz de cuidar dos filhos/netos, transmitindo “confiança” e conseguir responder às expetativas familiares.
• Definir e atingir objetivos, que deverão ser realistas.
• Cuidar da saúde (controle da frequência cardíaca, peso, treino).

Η γήρανση είναι ένα στάδιο της ζωής όπου πολλοί άνθρωποι επανεξετάζουν τις προτεραιότητές τους και φιλοδοξούν να διατηρήσουν μια καλή ποιότητα ζωής μέσω υγιεινών συνηθειών. Η σωματική δραστηριότητα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό, όχι μόνο ως μέσο διατήρησης της σωματικής υγείας αλλά και ως εργαλείο για τη βελτίωση της συναισθηματικής και κοινωνικής ευεξίας. Σε αυτό το υποκεφάλαιο, θα διερευνήσουμε τις πιο κοινές φιλοδοξίες και τους στόχους που έχουν οι ηλικιωμένοι σχετικά με τη σωματική δραστηριότητα, εστιάζοντας στον τρόπο με τον οποίο αυτά τα κίνητρα επηρεάζουν θετικά τη ζωή τους.

1. Διατήρηση της υγείας και της κινητικότητας: Επιθυμία να παραμένουμε ανεξάρτητοι και λειτουργικοί

Ένας από τους σημαντικότερους στόχους των ηλικιωμένων που συμμετέχουν σε σωματικές δραστηριότητες είναι η επιθυμία να διατηρήσουν την υγεία και την κινητικότητά τους. Η ανεξαρτησία και η λειτουργικότητα είναι θεμελιώδεις πτυχές που τους επιτρέπουν να ζουν μια ενεργή και αυτόνομη ζωή, περιορίζοντας την ανάγκη για καθημερινή βοήθεια. Η διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας συμβάλλει στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών όπως η υπέρταση, ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις, οι οποίες είναι πιο συχνές με τη γήρανση.

Επιπλέον, η τακτική σωματική δραστηριότητα δυναμώνει τους μυς και τις αρθρώσεις, πράγμα που είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ισορροπίας και του συντονισμού. Αυτό όχι μόνο μειώνει τον κίνδυνο πτώσεων και τραυματισμών, αλλά δίνει επίσης τη δυνατότητα στους ηλικιωμένους να εκτελούν καθημερινές δραστηριότητες όπως το περπάτημα, το ανέβασμα σκαλοπατιών ή τη μεταφορά τσαντών με μεγαλύτερη ασφάλεια και λιγότερη προσπάθεια. Η επιθυμία να παραμείνουν ανεξάρτητοι και λειτουργικοί είναι ένα ισχυρό κίνητρο που ωθεί πολλούς ηλικιωμένους να εντάξουν την άσκηση στην καθημερινότητά τους, με στόχο να παρατείνουν την ικανότητά τους να ζουν αυτόνομα και να απολαμβάνουν καλύτερη ποιότητα ζωής.

2. Βελτίωση της ψυχολογικής ευημερίας: Μείωση του στρες, βελτίωση της διάθεσης και πρόληψη της κατάθλιψης

Η ψυχολογική ευημερία είναι ένας άλλος κρίσιμος τομέας στον οποίο η σωματική δραστηριότητα έχει σημαντικό αντίκτυπο. Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, μπορεί να αντιμετωπίζουν συναισθηματικές προκλήσεις όπως μοναξιά, άγχος ή κατάθλιψη, που συχνά επιδεινώνονται από την απώλεια αγαπημένων προσώπων, τη συνταξιοδότηση ή τη μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση. Σε αυτό το πλαίσιο, η σωματική δραστηριότητα καθίσταται ζωτικό εργαλείο για τη βελτίωση της διάθεσης και της συνολικής ψυχικής υγείας.

Η τακτική άσκηση απελευθερώνει ενδορφίνες, γνωστές ως "ορμόνες της ευτυχίας", οι οποίες συμβάλλουν στη μείωση του στρες και του άγχους. Επιπλέον, η άσκηση μας δημιουργεί ένα αίσθημα επιτυχίας και ικανότητας, το οποίο μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τους ηλικιωμένους που επιδιώκουν να διατηρήσουν μια αίσθηση σκοπού και αυτοεκτίμησης. Η σωματική δραστηριότητα μπορεί επίσης να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει στην καλύτερη διάθεση και τη μεγαλύτερη συναισθηματική ανθεκτικότητα. Η πρόληψη της κατάθλιψης και η βελτίωση της ψυχολογικής ευημερίας αποτελούν σημαντικούς στόχους για πολλούς ηλικιωμένους, οι οποίοι διαπιστώνουν ότι η άσκηση είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για τη διατήρηση της ψυχικής υγείας και της συναισθηματικής ισορροπίας.

3. Κοινωνική σύνδεση: Ευκαιρία για κοινωνική αλληλεπίδραση και σύναψη νέων φιλικών σχέσεων

Η σωματική δραστηριότητα δεν ωφελεί μόνο τη σωματική και ψυχική υγεία, αλλά προσφέρει επίσης πολύτιμες ευκαιρίες για κοινωνική σύνδεση. Για πολλούς ηλικιωμένους, οι ομαδικές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα σε μια ομάδα, η παρακολούθηση μαθημάτων αεροβικής ή η συμμετοχή σε αθλητικούς συλλόγους, αποτελούν εξαιρετικούς τρόπους αλληλεπίδρασης και δημιουργίας νέων φιλικών σχέσεων. Αυτή η κοινωνική αλληλεπίδραση είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση της μοναξιάς και της απομόνωσης, τα οποία είναι κοινά προβλήματα μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων.

Είναι σημαντικό να επισημάνουμε τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε μετά την ανάλυση πολλών συνεντεύξεων που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του έργου IKIGAI55. Οι απαντήσεις υποδείκνυαν σταθερά τα ακόλουθα βασικά κίνητρα: "επίτευξη οφελών για την υγεία, απώλεια βάρους μετά την εμμηνόπαυση, αύξηση των επιπέδων ενέργειας, απόλαυση της ευτυχίας που προσφέρει η άσκηση, επίτευξη προσωπικών στόχων και ανακούφιση από το άγχος". Ως εκ τούτου, μπορούμε να προσδιορίσουμε τους ακόλουθους βασικούς στόχους παρακίνησης:

• Ενσωμάτωση: Ενσωμάτωση: αίσθημα εναρμόνισης με την κοινωνία.
• Απώλεια βάρους, ειδικά για τις γυναίκες (μετά την εμμηνόπαυση).
• Να μην αισθάνομαι (πολύ) μεγάλος/η.
• Χρήση από παιδιά/εγγόνια: για παράδειγμα, για σκοπούς ανίχνευσης έκτακτης ανάγκης ή ασφάλειας. Αυτό μπορεί να συνιστάται ιατρικά ή να αποτελεί προσδοκία της οικογένειας.
• Καθορισμός και επίτευξη στόχων: οι στόχοι αυτοί πρέπει να είναι ρεαλιστικοί. Διαχείριση της υγείας (καρδιακός ρυθμός, βάρος, σωματική δραστηριότητα).