Selecting and utilising smart wearables

Smart wearables have increasingly become valuable tools for monitoring physical activity and other health-related parameters in older adults. Recording and monitoring physical activity plays an important role in everyday life for older adults’ health and functional ability. Physical activity is of particular importance for older adults' physical and mental health. The use of wearable technology and other digital tools have emerged as valuable methods to track health behaviours, assess functional abilities, and provide data-driven feedback for interventions. The use of wearable technology and other digital tools have emerged as valuable methods to track health behaviours, assess functional abilities, and provide data-driven feedback for interventions.

Importance of Recording Physical Activity

Physical activity has long been recognized as a key factor in promoting cardiovascular health, managing body weight, and reducing the risk of chronic conditions like diabetes, hypertension, and osteoporosis. For older adults, regular physical activity also helps prevent sarcopenia (age-related muscle loss), supports joint health, and improves balance, thereby reducing the risk of falls (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). It is suggested that even moderate daily exercise can lead to significant improvements in life expectancy and quality of life. Monitoring physical activity levels is critical for ensuring that older adults are meeting recommended physical activity guidelines. Wearables and activity trackers can provide personalized insights into the amount and intensity of activity, helping individuals and caregivers adjust routines to optimize health outcomes (Frey-Law et al., 2024).

Physical activity also exerts a positive influence on older adults’ mental health. Research findings show positive changes not only in their motor but also in their cognitive function. Regular exercise is associated with a reduced risk of cognitive decline and dementia, as it enhances brain plasticity, promotes neurogenesis, and improves overall mental health (Yan & Zhu, 2009). Systematic participation in physical activity is also associated with improvement in older adults’ mood in general (Kanning & Schlicht, 2010). Recording physical activity can therefore help track patterns that may influence not just physical but also cognitive function. For example, wearable technology can alert caregivers and health professionals to declines in physical activity, which may indicate cognitive changes. Monitoring physical activity levels over time could be a proactive way to detect early warning signs of cognitive impairment, thus allowing for early interventions (Lee & Lee, 2024).

Physical activity is inextricably linked, with a bidirectional association to the functional ability of older adults. In frail older adults, physical functional ability refers to their capacity to carry out activities of daily living, ensuring thus their independent living. Older people usually are classified into different levels of functioning, depending on whether or not they are able to perform:

• activities of daily life (Basic Activities of Daily Living), i.e. basic activities related to hygiene and personal care (e.g. bathing, toileting, eating, dressing, moving around the house),
• instrumental activities of daily living (Instrumental Activities of Daily Living), i.e. activities that are important for integration into society (eg using the telephone, managing money, shopping, cooking, washing, housework),
• advanced activities of daily living (Advanced Activities of Daily Living), a term added a little later and includes all those activities that are not important for survival, but are connected to social, religious or other activities that enrich the lives of the elderly.

Functional assessment of frail older adults is usually done indirectly by self-reports and by observation, as it is not always safe to perform a motor test. In contrast, fit seniors can do much more than activities of daily living and their level of motor functioning is assessed with motor tests, such as the Senior Fitness Test. Physical function tests must aim to the mobility problems of the participant, otherwise there might be ceiling or floor effects. In addition, a study by van Gameren et al. (2024) highlighted the lack of correlation between traditional measures of functional ability, like the Short Physical Performance Battery (SPPB) and actual daily gait quality in older adults. This underscores the need for continuous, real-world activity tracking rather than relying solely on clinical tests, which may not reflect an individual’s true functional ability. By recording physical activity, particularly through the use of accelerometers and wearable devices, it is possible to gain a detailed understanding of how well older adults can manage these tasks in real-world environments. For example, tracking gait patterns, movement intensity, and step counts can provide insights into mobility, balance, and strength.

Recording physical activity allows for personalized and data-driven interventions. Health professionals can use the data from wearables to tailor exercise programs and rehabilitation plans based on real-time information about an individual’s activity patterns. For frail older adults or those recovering from surgery, injury, or illness, these records provide valuable feedback that can enhance recovery outcomes. The continuous monitoring of physical activity levels can also help healthcare providers identify periods of inactivity or a decline in mobility, which could signal underlying health issues. For example, wearable data can reveal when an older adult is becoming more sedentary, potentially prompting early intervention to prevent further decline (Wardi et al., 2024).

Despite the benefits of wearable technology for recording physical activity, a major challenge is the low technological literacy among many older adults. Some may struggle with using wearables or understanding the data provided by these devices. Moreover, older adults with physical impairments may find it difficult to wear or manage these devices consistently. While wearable devices are valuable tools for monitoring health, their design must be inclusive of the needs of older adults. Wearables should be easy to use, with simple interfaces and functionalities, and provide clear, actionable feedback. Studies show that co-designing wearables with older adults can significantly improve adoption rates and user experience (Yan & Guo, 2024).

Another important concern for older adults is data privacy, especially when it comes to sharing personal health information. Wearable devices collect sensitive data, which raises questions about how this data is stored, shared, and protected. Many older users may be hesitant to adopt wearables out of fear that their data may be accessed by unauthorized parties. Addressing privacy concerns through transparent data policies and secure, user-controlled data management systems is essential for increasing older adults’ trust in wearable technology. Clear communication about how data is used and protected will help to alleviate concerns (Yang et al., 2024).

Recording physical activity in older adults is not just a matter of tracking movement; it is an essential tool for promoting health, enhancing functional ability, and preventing decline. Wearable devices and other technological solutions offer unprecedented opportunities to collect real-time data on how older adults live and move in their daily environments. While there are challenges related to technological adoption, privacy, and accessibility, the benefits far outweigh the drawbacks. Through continuous monitoring, personalized interventions, and the integration of AI and healthcare systems, physical activity tracking can significantly contribute to healthier aging populations. Ultimately, the ability to monitor, record, and respond to changes in physical activity patterns holds the promise of improved health outcomes and sustained independence for older adults.

Types of wearables used in healthcare and fitness

Smart wearables offer non-invasive ways to track daily movements, heart rate, sleep patterns, and various physiological metrics. Therefore they are very good tools not only for researchers, but also for health and fitness professionals. The problem with these devices is that they collect a very large amount of data, from various parameters. Exploiting this information requires special training and great expertise in its use. The future of physical activity monitoring lies in the integration of artificial intelligence (AI) and predictive analytics. AI can help process the vast amounts of data generated by wearables to detect patterns and make predictions about health outcomes. For instance, AI-driven models can assess changes in physical activity to predict fall risk or detect early signs of frailty.

AI-based wearables may also contribute to preventive care by identifying deviations from normal activity patterns. This predictive capability can alert healthcare providers to intervene before a serious health issue arises, thereby improving the quality of life for older adults (Pichandi et al., 2024). As healthcare systems increasingly move towards digitalization, the integration of wearable data into electronic health records (EHRs) will become critical. This will allow healthcare professionals to have a holistic view of an older adult’s health, encompassing both clinical data and real-world activity data. Ιntegrating wearable data into EHRs can create a more comprehensive understanding of an older adult’s health status, enabling more personalized and continuous care. This shift toward data-driven healthcare could lead to more proactive management of age-related conditions (Frey-Law et al., 2024) and allow frail older adults to participate in fitness sessions with more safety.

Below is a list of wearables used mainly for healthcare applications and some of them are useful for tracking physical activity too.

Scientific evidence on issues in recording physical activity, using wearables in older adults.

The above expanded list of wearables, is evidence of how technology is evolving to monitor various health metrics and help older adults maintain physical activity and wellness. Focusing on fitness wearables is crucial, especially for older adults, as these devices can help track physical activity, motivate users to stay active, and ensure they are meeting health goals.

There are however, specific issues in recording different types of physical activity, using wearables in older adults. These issues are usually related to the usability, accuracy, and specific health parameters recorded by wearables, when recording physical activity to the certain population group. Several reviews have assessed the use of wearables for older adults. Teixeira et al. (2021) conducted a critical review of wearable devices focusing on their effectiveness in monitoring physical activity and health parameters in older adults. The study identified that devices designed specifically for seniors, with adjustable features and easy data interpretation, provided the best outcomes in terms of health monitoring and physical activity encouragement. Additionally, Vargemidis et al. (2020) conducted a systematic review of wearable physical activity tracking systems for older adults, identifying parameters like ease of use, battery life, and accuracy as key factors in the adoption of these devices.

One of the main challenges identified across multiple studies is the accuracy of data when monitoring older adults with inconsistent physical activity patterns. A study by Paraschiakos et al. (2020) highlighted that inconsistencies in data due to irregular movement patterns can affect the performance of wearable sensors. Nonetheless, advancements in machine learning algorithms can help mitigate such issues, improving the accuracy of activity and health monitoring. Chow and Yang (2020) conducted a validation study on optical heart rate sensing technology in wearable fitness trackers, comparing their accuracy across different age groups. The study found that modern wearables can reliably track heart rate during moderate physical activities in both young and older adults, making them suitable for continuous health monitoring. Moreover, Olmedo-Aguirre et al. (2022) emphasized the importance of wearables in remote health monitoring for the elderly, especially those with chronic conditions. Wearable devices are capable of tracking crucial health metrics such as heart rate variability (HRV), respiratory rate, and activity levels, offering a comprehensive view of an individual’s health status.

Another important concern, when selecting the most appropriate wearables for older adults is usability. As a highly heterogeneous population, older adults may present vast variations in their ability to use devices, something that depends on their previous experience and familiarization with modern technology. A study by Martinato et al. (2021) evaluated the usability and accuracy of smartwatches for elderly users. It found that while wearable devices are effective in measuring physical activity, older adults may experience usability challenges, especially concerning data interpretation and device operation. The research concluded that wearables with simple interfaces and visual feedback mechanisms are more user-friendly for the elderly population. Similarly, Ehn et al. (2018) explored older individuals' experiences with activity monitors, highlighting that providing real-time feedback on health parameters can motivate them to increase their daily physical activity. However, the need for user training and familiarization with the devices remains crucial for widespread adoption among people of old age. Furthermore, wearable technologies for health monitoring must address social acceptance issues among older users. Li et al. (2019) proposed the Smart Wearable Acceptance Model (SWAM), emphasizing the importance of perceived usefulness and ease of use in the successful adoption of these technologies among older populations.

In conclusion, smart wearables offer tremendous potential for monitoring physical activity and other health parameters in older adults. Devices that prioritize usability, accuracy, and simplicity are more likely to be adopted and provide reliable data. The future of smart wearables in healthcare will likely see greater integration with machine learning technologies to enhance data accuracy and offer personalized health recommendations.

Los dispositivos inteligentes se han convertido en herramientas cada vez más valiosas para controlar la actividad física y otros parámetros relacionados con la salud de las personas mayores. El registro y el seguimiento de la actividad física desempeñan un papel importante para la salud y la capacidad funcional de las personas mayores en la vida cotidiana. La actividad física es especialmente importante para la salud física y mental de las personas mayores. El uso de tecnología ponible y otras herramientas digitales se ha convertido en un método valiosos para realizar un seguimiento de la salud, evaluar las capacidades funcionales y proporcionar información basada en los datos para las intervenciones.

La importancia de registrar la actividad física

Desde hace tiempo se reconoce que la actividad física es un factor clave para promover la salud cardiovascular, controlar el peso corporal y reducir el riesgo de enfermedades crónicas como la diabetes, la hipertensión y la osteoporosis. Para las personas mayores, la actividad física regular también ayuda a prevenir la sarcopenia (pérdida de masa muscular relacionada con la edad), favorece la salud de las articulaciones y mejora el equilibrio, reduciendo así el riesgo de caídas (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline & Boolani, 2012). Se sugiere que incluso el ejercicio diario moderado puede conducir a mejoras significativas en la esperanza de vida y la calidad de vida. El control de los niveles de actividad física es fundamental para garantizar que los adultos mayores cumplan con las pautas de actividad física recomendadas. Los dispositivos ponibles y los dispositivos de seguimiento de actividad pueden proporcionar información personalizada sobre la cantidad y la intensidad de la actividad, lo que ayuda a las personas y a los cuidadores a ajustar las rutinas para optimizar los resultados de salud (Frey-Law et al., 2024).

La actividad física también ejerce una influencia positiva en la salud mental de las personas mayores. Los resultados de las investigaciones muestran cambios positivos no sólo en su función motora, sino también en la cognitiva. El ejercicio regular se asocia con un menor riesgo de deterioro cognitivo y demencia, ya que aumenta la plasticidad cerebral, promueve la neurogénesis y mejora la salud mental en general (Yan y Zhu, 2009). La participación sistemática en actividades físicas también se asocia con una mejora del estado de ánimo de las personas mayores en general (Kanning & Schlicht, 2010). Por lo tanto, registrar la actividad física puede ayudar a seguir patrones que pueden influir no sólo en la función física, sino también en la cognitiva. Por ejemplo, la tecnología ponible puede alertar a los cuidadores y a los profesionales de la salud sobre la disminución de la actividad física, que puede indicar cambios cognitivos. El seguimiento de los niveles de actividad física a lo largo del tiempo podría ser una forma proactiva de detectar señales tempranas de alerta de deterioro cognitivo, permitiendo así intervenciones tempranas (Lee & Lee, 2024).

La actividad física está inextricablemente vinculada con una asociación bidireccional a la capacidad funcional de las personas mayores. En las personas mayores frágiles, la capacidad funcional física se refiere a su capacidad para realizar actividades de la vida diaria, asegurando así su vida independiente. Las personas mayores suelen clasificarse en diferentes niveles de funcionamiento, dependiendo de si son capaces o no de realizar las siguientes actividades:

• Actividades de la vida diaria (Actividades básicas de la vida diaria), es decir, actividades básicas relacionadas con la higiene y el cuidado personal (por ejemplo, bañarse, ir al baño, comer, vestirse o desplazarse por la casa).
• Actividades instrumentales de la vida diaria (Actividades instrumentales de la vida diaria), es decir, actividades importantes para la integración en la sociedad (por ejemplo, utilizar el teléfono, administrar el dinero, hacer la compra, cocinar, lavar o tareas domésticas).
• Actividades avanzadas de la vida diaria (Actividades avanzadas de la vida diaria), término añadido un poco más tarde y que incluye todas aquellas actividades que no son importantes para la supervivencia, sino que están relacionadas con actividades sociales, religiosas o de otro tipo que enriquecen la vida de las personas mayores.

La evaluación funcional de los adultos mayores frágiles suele hacerse indirectamente mediante autoinformes y por observación, ya que no siempre es seguro realizar una evaluación motora. Por el contrario, las personas mayores en buena forma física pueden realizar mucho más que las actividades de la vida diaria y su nivel de funcionamiento motor se evalúa con evaluaciones motoras como el Senior Fitness Test. Las pruebas de funciones físicas deben estar orientadas a los problemas de movilidad del participante, ya que de lo contrario podrían producirse efectos techo o suelo. Además, un estudio de van Gameren et al. (2024) puso de relieve la falta de correlación entre las medidas tradicionales de capacidad funcional, como la Batería corta de desempeño físico (SPPB) y la calidad real de los pasos diarios en adultos mayores. Esto subraya la necesidad de realizar un seguimiento continuo de la actividad en el mundo real en lugar de basarse únicamente en pruebas clínicas, que pueden no reflejar la verdadera capacidad funcional de una persona. Mediante el registro de la actividad física, en concreto a través del uso de acelerómetros y dispositivos ponibles, es posible obtener una comprensión detallada de cómo de bien las personas mayores pueden manejar estas tareas en situaciones reales. Por ejemplo, el seguimiento de los patrones de los pasos, la intensidad del movimiento y el recuento de pasos puede proporcionar información sobre la movilidad, el equilibrio y la fuerza.

Registrar la actividad física permite realizar intervenciones personalizadas y basadas en datos. Los profesionales de la salud pueden utilizar los datos de los dispositivos para adaptar los programas de ejercicio y los planes de rehabilitación en función de la información a tiempo real de los patrones de actividad de cada persona. Para las personas mayores frágiles o las que se recuperan de una intervención quirúrgica, lesión o enfermedad, estos registros proporcionan información valiosa que puede mejorar los resultados de la recuperación. El seguimiento continuo de los niveles de actividad física también puede ayudar a los profesionales sanitarios a identificar periodos de inactividad o de movilidad reducida, que podrían indicar problemas de salud subyacentes. Por ejemplo, los datos de los dispositivos inteligentes pueden revelar cuándo una persona mayor se está volviendo más sedentaria, lo que podría provocar una intervención temprana para evitar un mayor deterioro (Wardi et al., 2024).

A pesar de las ventajas de la tecnología ponible para registrar la actividad física, uno de los principales problemas es el escaso conocimiento tecnológico de muchas personas mayores. Algunos pueden tener dificultades para utilizar los dispositivos o para comprender los datos que estos proporcionan. Además, a las personas mayores con discapacidades físicas les puede resultar difícil llevar o manejar estos dispositivos de forma continua. Aunque los dispositivos portátiles son herramientas valiosas para controlar la salud, su diseño debe tener en cuenta las necesidades de las personas mayores. Deben ser fáciles de usar, con interfaces y funcionalidades sencillas, y proporcionar información clara y práctica. Los estudios demuestran que codiseñar los dispositivos inteligentes con personas mayores puede mejorar significativamente las tasas de uso y la experiencia del usuario (Yan & Guo, 2024).

Otra preocupación importante para las personas mayores es la privacidad de los datos, especialmente cuando se trata de compartir información sanitaria personal. Los dispositivos ponibles recogen datos sensibles, lo que plantea dudas sobre cómo se almacenan, comparten y protegen. Muchos usuarios de edad avanzada pueden tener dudas a la hora de usar los por miedo a que terceros no autorizados puedan acceder a sus datos. Para aumentar la confianza de las personas mayores en la tecnología ponible, es esencial abordar las cuestiones de privacidad mediante políticas de datos transparentes y sistemas de gestión de datos seguros y controlados por el usuario. Una comunicación clara sobre cómo se utilizan y protegen los datos ayudará a aliviar las preocupaciones (Yang et al., 2024).

El registro de la actividad física de las personas mayores no es sólo una cuestión de seguimiento del movimiento. Es una herramienta esencial para promover la salud, mejorar la capacidad funcional y prevenir el deterioro. Los dispositivos ponibles y otras soluciones tecnológicas ofrecen oportunidades sin precedentes para recopilar datos a tiempo real sobre cómo viven y se mueven las personas mayores en su entorno cotidiano. Aunque existen retos relacionados con la incorporación de tecnología, con la privacidad y con la accesibilidad, los beneficios superan con creces los inconvenientes. A través de la monitorización continua, las intervenciones personalizadas y la integración de la inteligencia artificial y los sistemas sanitarios, el seguimiento de la actividad física puede contribuir significativamente a un envejecimiento más saludable de la población. En última instancia, la capacidad de controlar, registrar y responder a los cambios en los patrones de actividad física promete mejorar la salud y mantener la independencia de las personas mayores.

Tipos de dispositivos ponibles utilizados en asistencia médica y fitness

Los dispositivos inteligentes ofrecen formas no invasivas de realizar un seguimiento de los movimientos diarios, el ritmo cardíaco, los patrones de sueño y diversas medidas fisiológicas. Por eso son muy buenas herramientas no sólo para los investigadores, sino también para los profesionales de la salud y el fitness. El problema de estos dispositivos es que recogen una gran cantidad de datos procedentes de diversos parámetros. Explotar esta información requiere una formación especial y una gran habilidad en su uso. El futuro de la monitorización de la actividad física pasa por la integración de la inteligencia artificial (IA) y el análisis predictivo. La IA puede ayudar a procesar las enormes cantidades de datos generados por los dispositivos para detectar patrones y hacer predicciones sobre los resultados médicos. Por ejemplo, los modelos basados en IA pueden evaluar los cambios en la actividad física para predecir el riesgo de caídas o detectar signos precoces de debilidad.

Los dispositivos basados en IA también pueden contribuir al cuidado preventivo al identificar desviaciones de los patrones normales de actividad. Esta capacidad predictiva puede alertar a los profesionales sanitarios para que intervengan antes de que surja un problema de salud grave, lo que mejora la calidad de vida de las personas mayores (Pichandi et al., 2024). A medida que los sistemas sanitarios avanzan hacia la digitalización, la integración de datos de los dispositivos inteligentes en las historias clínicas electrónicas (HCE) será fundamental. Esto permitirá a los profesionales de la salud tener una visión holística de la salud de una persona mayor que abarque tanto los datos clínicos como los datos de actividad del mundo real. Integrar los datos de los dispositivos en las HCE puede crear una comprensión más completa del estado de salud de una persona mayor, lo que permite una atención más personalizada y continua. Este cambio hacia una atención sanitaria basada en datos podría conducir a una gestión más proactiva de las afecciones relacionadas con la edad (Frey-Law et al., 2024) y permitir que las personas mayores frágiles participen en sesiones de ejercicio físico con mayor seguridad.

A continuación, se ofrece una lista de dispositivos ponibles utilizados principalmente para aplicaciones sanitarias. Algunos de ellos también son útiles para el seguimiento de la actividad física.

Pruebas científicas sobre cuestiones relacionadas con el registro de la actividad física mediante dispositivos inteligentes en personas mayores.

La anterior lista de dispositivos demuestra que la tecnología está evolucionando para controlar diversos parámetros de salud y ayudar a las personas mayores a mantener la actividad física y el bienestar. Centrarse en los dispositivos de fitness es crucial, sobre todo para las personas mayores, ya que pueden ayudarles a realizar un seguimiento de la actividad física, motivarles a mantenerse activos y asegurarse de que están cumpliendo sus objetivos de salud.

Sin embargo, existen problemas específicos en el registro de diferentes tipos de actividad física con dispositivos en personas mayores. Estos problemas suelen estar relacionados con la usabilidad, la precisión y los parámetros de salud específicos que registran los dispositivos al monitorizar la actividad física de un determinado grupo de población. Varias revisiones han evaluado el uso de dispositivos inteligentes en personas mayores. Teixeira et al. (2021) llevaron a cabo una revisión crítica de los dispositivos centrada en su eficacia para monitorizar la actividad física y los parámetros de salud en personas mayores. El estudio identificó que los dispositivos diseñados específicamente para personas mayores, con funciones ajustables e interpretación sencilla de los datos, proporcionaban los mejores resultados en términos de seguimiento de la salud y fomento de la actividad física. Además, Vargemidis et al. (2020) realizaron una revisión sistemática de los dispositivos de seguimiento de la actividad física para personas mayores e identificaron parámetros como la facilidad de uso, la duración de la batería y la precisión como factores clave para la incorporación de estos dispositivos.

Uno de los principales retos identificados en múltiples estudios es la precisión de los datos cuando se monitoriza a personas mayores con patrones de actividad física irregulares. Un estudio de Paraschiakos et al. (2020) destacó que las incoherencias en los datos debidas a patrones de movimiento irregulares pueden afectar al rendimiento de los sensores de los dispositivos. No obstante, los avances en los algoritmos de aprendizaje automático pueden ayudar a mitigar estos problemas, lo que mejora la precisión de la monitorización de la actividad y la salud. Chow y Yang (2020) llevaron a cabo un estudio de validación de la tecnología de detección de la frecuencia cardíaca óptica en dispositivos de seguimiento de la actividad física y compararon su precisión en distintos grupos de edad. El estudio concluyó que los dispositivos modernos pueden realizar un seguimiento fiable de la frecuencia cardíaca durante actividades físicas moderadas tanto en adultos jóvenes como mayores, lo que los hace adecuados para la monitorización continua de la salud. Además, Olmedo-Aguirre et al. (2022) destacaron la importancia de los dispositivos en el seguimiento sanitario a distancia de las personas mayores, especialmente las que padecen enfermedades crónicas. Los dispositivos ponibles son capaces de realizar un seguimiento de medidas de salud cruciales como la variabilidad de la frecuencia cardíaca (VFC), la frecuencia respiratoria y los niveles de actividad, lo que ofrece una visión completa del estado de salud de un individuo.

Otra preocupación importante a la hora de seleccionar los dispositivos más adecuados para personas mayores es la usabilidad. Al tratarse de una población muy heterogénea, las personas mayores pueden presentar grandes variaciones en su capacidad para utilizar dispositivos, algo que depende de su experiencia previa y de su familiarización con la tecnología moderna. Un estudio de Martinato et al. (2021) evaluó la usabilidad y precisión de los relojes inteligentes para usuarios de edad avanzada. Descubrió que, si bien los dispositivos son eficaces para medir la actividad física, las personas mayores pueden experimentar problemas al usarlos, especialmente en lo que respecta a la interpretación de los datos y el funcionamiento del dispositivo. La investigación concluyó que los dispositivos con interfaces sencillas y feedback visual son más fáciles de usar para la población de edad avanzada. Del mismo modo, Ehn et al. (2018) exploraron las experiencias de los individuos mayores con los monitores de actividad, destacando que proporcionar feedback en tiempo real sobre los parámetros de salud puede motivarlos a aumentar su actividad física diaria. Sin embargo, la necesidad de preparación y familiarización de los usuarios con los dispositivos sigue siendo crucial para incorporarlos entre las personas mayores. Además, las tecnologías para el monitoreo de la salud deben abordar los problemas de aceptación social entre los usuarios de edad avanzada. Li et al. (2019) propusieron el modelo de aceptación de los dispositivos inteligentes ponibles, donde enfatizan la importancia de que las personas mayores puedan percibir la utilidad y la facilidad de uso para incorporar estos dispositivos con éxito.

En conclusión, los dispositivos inteligentes ofrecen un enorme potencial para monitorizar la actividad física y otros parámetros de salud en personas mayores. Los dispositivos que dan prioridad a la facilidad de uso, la precisión y la simplicidad tienen más probabilidades de ser utilizados y de proporcionar datos fiables. Los dispositivos inteligentes en la atención sanitaria probablemente tendrán una mayor integración en el futuro con las tecnologías de aprendizaje automático para mejorar la precisión de los datos y ofrecer recomendaciones de salud personalizadas.

I dispositivi elettronici indossabili intelligenti sono diventati sempre più strumenti preziosi per il monitoraggio dell'attività fisica e di altri parametri legati alla salute negli anziani. La registrazione e il monitoraggio dell'attività fisica svolgono un ruolo importante nella vita quotidiana per la salute e la capacità funzionale degli anziani. L'attività fisica è particolarmente importante per la salute fisica e mentale degli anziani. L'uso della tecnologia indossabile e di altri strumenti digitali sono emersi come metodi preziosi per tracciare i comportamenti di salute, valutare le capacità funzionali e fornire un feedback basato sui dati per gli interventi. L'uso della tecnologia indossabile e di altri strumenti digitali è emerso come metodo prezioso per tracciare i comportamenti di salute, valutare le abilità funzionali e fornire un feedback guidato dai dati per gli interventi.

Importanza della registrazione dell'attività fisica

L'attività fisica è da tempo riconosciuta come un fattore chiave per promuovere la salute cardiovascolare, gestire il peso corporeo e ridurre il rischio di patologie croniche come il diabete, l'ipertensione e l'osteoporosi. Per gli anziani, un'attività fisica regolare aiuta anche a prevenire la sarcopenia (perdita di massa muscolare legata all'età), favorisce la salute delle articolazioni e migliora l'equilibrio, riducendo così il rischio di cadute (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). Si suggerisce che anche un moderato esercizio fisico quotidiano può portare a miglioramenti significativi dell'aspettativa e della qualità di vita. Il monitoraggio dei livelli di attività fisica è fondamentale per garantire che gli anziani rispettino le linee guida per l'attività fisica raccomandate. I dispositivi elettronici indossabili e gli activity tracker possono fornire informazioni personalizzate sulla quantità e sull'intensità dell'attività, aiutando le persone e gli assistenti a regolare le routine per ottimizzare i risultati di salute (Frey-Law et al., 2024).

L'attività fisica esercita un'influenza positiva anche sulla salute mentale degli anziani. I risultati delle ricerche mostrano cambiamenti positivi non solo nelle funzioni motorie ma anche in quelle cognitive. L'esercizio fisico regolare è associato a una riduzione del rischio di declino cognitivo e di demenza, in quanto aumenta la plasticità del cervello, promuove la neurogenesi e migliora la salute mentale generale (Yan & Zhu, 2009). La partecipazione sistematica all'attività fisica è anche associata a un miglioramento dell'umore degli anziani in generale (Kanning & Schlicht, 2010). La registrazione dell'attività fisica può quindi aiutare a tracciare modelli che possono influenzare non solo la funzione fisica ma anche quella cognitiva. Ad esempio, la tecnologia indossabile può avvisare i caregiver e gli operatori sanitari del calo dell'attività fisica, che può indicare cambiamenti cognitivi. Il monitoraggio dei livelli di attività fisica nel tempo potrebbe essere un modo proattivo per individuare i primi segnali di allarme del deterioramento cognitivo, consentendo così interventi precoci (Lee & Lee, 2024).

L'attività fisica è indissolubilmente legata, con un'associazione bidirezionale, alla capacità funzionale degli anziani. Negli anziani fragili, la capacità funzionale fisica si riferisce alla loro capacità di svolgere le attività della vita quotidiana, garantendo così la loro vita indipendente. Gli anziani vengono solitamente classificati in diversi livelli di funzionamento, a seconda che siano in grado o meno di svolgere le attività:

• attività della vita quotidiana (Basic Activities of Daily Living), cioè le attività di base legate all'igiene e alla cura della persona (ad esempio, fare il bagno, andare in bagno, mangiare, vestirsi, muoversi in casa),
• attività strumentali della vita quotidiana (Instrumental Activities of Daily Living), cioè attività importanti per l'integrazione nella società (ad esempio usare il telefono, gestire il denaro, fare la spesa, cucinare, lavare, fare i lavori domestici).
• attività avanzate di vita quotidiana (Advanced Activities of Daily Living), un termine aggiunto un po' più tardi e che comprende tutte quelle attività che non sono importanti per la sopravvivenza, ma sono legate ad attività sociali, religiose o di altro tipo che arricchiscono la vita degli anziani.

La valutazione funzionale degli anziani fragili viene di solito effettuata indirettamente, tramite auto-rapporti e osservazione, poiché non è sempre sicuro eseguire un test motorio. Al contrario, gli anziani in forma possono fare molto di più delle attività della vita quotidiana e il loro livello di funzionamento motorio viene valutato con test motori, come il Senior Fitness Test. I test di funzionalità fisica devono essere mirati ai problemi di mobilità del partecipante, altrimenti potrebbero verificarsi effetti tetto o pavimento. Inoltre, uno studio di van Gameren et al. (2024) ha evidenziato la mancanza di correlazione tra le misure tradizionali della capacità funzionale, come la Short Physical Performance Battery (SPPB), e l'effettiva qualità della deambulazione quotidiana negli anziani. Ciò sottolinea la necessità di un monitoraggio continuo dell'attività nel mondo reale, piuttosto che affidarsi esclusivamente ai test clinici, che potrebbero non riflettere la reale capacità funzionale di un individuo. Registrando l'attività fisica, in particolare attraverso l'uso di accelerometri e dispositivi indossabili, è possibile comprendere in modo dettagliato quanto gli anziani siano in grado di gestire questi compiti in ambienti reali. Ad esempio, il monitoraggio dei modelli di andatura, dell'intensità del movimento e del conteggio dei passi può fornire informazioni sulla mobilità, l'equilibrio e la forza.

La registrazione dell'attività fisica consente interventi personalizzati e basati sui dati. Gli operatori sanitari possono utilizzare i dati dei dispositivi elettronici indossabili per personalizzare i programmi di esercizio e i piani di riabilitazione in base alle informazioni in tempo reale sui modelli di attività di un individuo. Per gli anziani fragili o per chi si sta riprendendo da un intervento chirurgico, da un infortunio o da una malattia, queste registrazioni forniscono un feedback prezioso che può migliorare i risultati del recupero. Il monitoraggio continuo dei livelli di attività fisica può anche aiutare gli operatori sanitari a identificare i periodi di inattività o il declino della mobilità, che potrebbero segnalare problemi di salute sottostanti. Ad esempio, i dati dei dispositivi indossabili possono rivelare quando un adulto più anziano sta diventando più sedentario, inducendo potenzialmente un intervento precoce per prevenire un ulteriore declino (Wardi et al., 2024).

Nonostante i vantaggi della tecnologia indossabile per la registrazione dell'attività fisica, una sfida importante è rappresentata dalla scarsa alfabetizzazione tecnologica di molti anziani. Alcuni possono avere difficoltà a utilizzare i dispositivi elettronici indossabili o a comprendere i dati forniti da questi dispositivi. Inoltre, gli anziani con disabilità fisiche possono avere difficoltà a indossare o gestire questi dispositivi in modo coerente. Sebbene i dispositivi indossabili siano strumenti preziosi per il monitoraggio della salute, la loro progettazione deve tenere conto delle esigenze degli anziani. I dispositivi elettronici indossabili devono essere facili da usare, con interfacce e funzionalità semplici, e devono fornire un feedback chiaro e fruibile. Gli studi dimostrano che la co-progettazione dei dispositivi elettronici indossabili con gli anziani può migliorare significativamente i tassi di adozione e l'esperienza dell'utente (Yan & Guo, 2024).

Un'altra importante preoccupazione per gli anziani è la privacy dei dati, soprattutto quando si tratta di condividere informazioni sanitarie personali. I dispositivi elettronici indossabili raccolgono dati sensibili, il che solleva domande su come questi dati vengono archiviati, condivisi e protetti. Molti utenti anziani potrebbero esitare ad adottare i dispositivi elettronici indossabili per paura che i loro dati possano essere consultati da persone non autorizzate. Affrontare i problemi di privacy attraverso politiche trasparenti sui dati e sistemi di gestione dei dati sicuri e controllati dall'utente è essenziale per aumentare la fiducia degli anziani nella tecnologia indossabile. Una comunicazione chiara sulle modalità di utilizzo e protezione dei dati contribuirà ad attenuare le preoccupazioni (Yang et al., 2024).

Registrare l'attività fisica negli anziani non è solo una questione di monitoraggio del movimento, ma è uno strumento essenziale per promuovere la salute, migliorare le capacità funzionali e prevenire il declino. I dispositivi indossabili e altre soluzioni tecnologiche offrono opportunità senza precedenti per raccogliere dati in tempo reale su come gli anziani vivono e si muovono nel loro ambiente quotidiano. Sebbene vi siano sfide legate all'adozione della tecnologia, alla privacy e all'accessibilità, i vantaggi superano di gran lunga gli svantaggi. Attraverso il monitoraggio continuo, gli interventi personalizzati e l'integrazione dell'intelligenza artificiale e dei sistemi sanitari, il monitoraggio dell'attività fisica può contribuire in modo significativo a rendere più sane le popolazioni anziane. In definitiva, la capacità di monitorare, registrare e rispondere ai cambiamenti nei modelli di attività fisica promette di migliorare i risultati di salute e di mantenere l'indipendenza degli anziani.

Tipi di dispositivi elettronici indossabili utilizzati per la sanità e il fitness

I dispositivi elettronici indossabili intelligenti offrono modi non invasivi per tracciare i movimenti quotidiani, la frequenza cardiaca, i modelli di sonno e varie metriche fisiologiche. Sono quindi ottimi strumenti non solo per i ricercatori, ma anche per i professionisti della salute e del fitness. Il problema di questi dispositivi è che raccolgono una grande quantità di dati, provenienti da diversi parametri. Lo sfruttamento di queste informazioni richiede una formazione specifica e una grande esperienza nell'uso. Il futuro del monitoraggio dell'attività fisica risiede nell'integrazione dell'intelligenza artificiale (AI) e dell'analisi predittiva. L'intelligenza artificiale può aiutare ad elaborare le grandi quantità di dati generati dai dispositivi indossabili per individuare modelli e fare previsioni sugli esiti della salute. Ad esempio, i modelli guidati dall'intelligenza artificiale possono valutare i cambiamenti nell'attività fisica per prevedere il rischio di caduta o individuare i primi segni di fragilità.

I dispositivi indossabili basati sull'intelligenza artificiale possono anche contribuire all'assistenza preventiva, identificando le deviazioni dai normali schemi di attività. Questa capacità predittiva può allertare gli operatori sanitari affinché intervengano prima che si verifichi un grave problema di salute, migliorando così la qualità della vita degli anziani (Pichandi et al., 2024). Con la crescente digitalizzazione dei sistemi sanitari, l'integrazione dei dati dei dispositivi indossabili nelle cartelle cliniche elettroniche (EHR) diventerà fondamentale. Ciò consentirà agli operatori sanitari di avere una visione olistica della salute dell'anziano, comprendendo sia i dati clinici che quelli relativi all'attività del mondo reale. L'integrazione dei dati dei dispositivi indossabili nei sistemi EHR può creare una comprensione più completa dello stato di salute dell'anziano, consentendo un'assistenza più personalizzata e continua. Questo spostamento verso un'assistenza sanitaria basata sui dati potrebbe portare a una gestione più proattiva delle condizioni legate all'età (Frey-Law et al., 2024) e permettere agli anziani fragili di partecipare alle sessioni di fitness con maggiore sicurezza.

Di seguito è riportato un elenco di dispositivi indossabili utilizzati principalmente per applicazioni sanitarie e alcuni di essi sono utili anche per il monitoraggio dell'attività fisica.

Evidenze scientifiche sui problemi di registrazione dell'attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani.

L'elenco di indossabili sopra riportato dimostra come la tecnologia si stia evolvendo per monitorare varie metriche di salute e aiutare gli anziani a mantenere l'attività fisica e il benessere. Concentrarsi sugli indossabili per il fitness è fondamentale, soprattutto per gli anziani, perché questi dispositivi possono aiutare a monitorare l'attività fisica, motivare gli utenti a mantenersi attivi e garantire il raggiungimento degli obiettivi di salute.L'elenco di indossabili sopra riportato dimostra come la tecnologia si stia evolvendo per monitorare varie metriche di salute e aiutare gli anziani a mantenere l'attività fisica e il benessere. Concentrarsi sugli indossabili per il fitness è fondamentale, soprattutto per gli anziani, perché questi dispositivi possono aiutare a monitorare l'attività fisica, motivare gli utenti a mantenersi attivi e garantire il raggiungimento degli obiettivi di salute.L'elenco di indossabili sopra riportato dimostra come la tecnologia si stia evolvendo per monitorare varie metriche di salute e aiutare gli anziani a mantenere l'attività fisica e il benessere. Concentrarsi sugli indossabili per il fitness è fondamentale, soprattutto per gli anziani, perché questi dispositivi possono aiutare a monitorare l'attività fisica, motivare gli utenti a mantenersi attivi e garantire il raggiungimento degli obiettivi di salute.

Esistono tuttavia problemi specifici nella registrazione di diversi tipi di attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani. Questi problemi sono solitamente legati all'usabilità, all'accuratezza e ai parametri sanitari specifici registrati dagli indossabili, quando si registra l'attività fisica in un determinato gruppo di popolazione. Diverse revisioni hanno valutato l'uso degli indossabili per gli adulti più anziani. Teixeira et al. (2021) hanno condotto una revisione critica dei dispositivi elettronici indossabili concentrandosi sulla loro efficacia nel monitoraggio dell'attività fisica e dei parametri di salute negli anziani. Lo studio ha individuato che i dispositivi progettati specificamente per gli anziani, con funzioni regolabili e facile interpretazione dei dati, hanno fornito i migliori risultati in termini di monitoraggio della salute e incoraggiamento dell'attività fisica. Inoltre, Vargemidis et al. (2020) hanno condotto una revisione sistematica dei sistemi di monitoraggio dell'attività fisica indossabili per gli anziani, identificando parametri come la facilità d'uso, la durata della batteria e l'accuratezza come fattori chiave per l'adozione di questi dispositivi.Esistono tuttavia problemi specifici nella registrazione di diversi tipi di attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani. Questi problemi sono solitamente legati all'usabilità, all'accuratezza e ai parametri sanitari specifici registrati dagli indossabili, quando si registra l'attività fisica in un determinato gruppo di popolazione. Diverse revisioni hanno valutato l'uso degli indossabili per gli adulti più anziani. Teixeira et al. (2021) hanno condotto una revisione critica dei dispositivi elettronici indossabili concentrandosi sulla loro efficacia nel monitoraggio dell'attività fisica e dei parametri di salute negli anziani. Lo studio ha individuato che i dispositivi progettati specificamente per gli anziani, con funzioni regolabili e facile interpretazione dei dati, hanno fornito i migliori risultati in termini di monitoraggio della salute e incoraggiamento dell'attività fisica. Inoltre, Vargemidis et al. (2020) hanno condotto una revisione sistematica dei sistemi di monitoraggio dell'attività fisica indossabili per gli anziani, identificando parametri come la facilità d'uso, la durata della batteria e l'accuratezza come fattori chiave per l'adozione di questi dispositivi.Esistono tuttavia problemi specifici nella registrazione di diversi tipi di attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani. Questi problemi sono solitamente legati all'usabilità, all'accuratezza e ai parametri sanitari specifici registrati dagli indossabili, quando si registra l'attività fisica in un determinato gruppo di popolazione. Diverse revisioni hanno valutato l'uso degli indossabili per gli adulti più anziani. Teixeira et al. (2021) hanno condotto una revisione critica dei dispositivi elettronici indossabili concentrandosi sulla loro efficacia nel monitoraggio dell'attività fisica e dei parametri di salute negli anziani. Lo studio ha individuato che i dispositivi progettati specificamente per gli anziani, con funzioni regolabili e facile interpretazione dei dati, hanno fornito i migliori risultati in termini di monitoraggio della salute e incoraggiamento dell'attività fisica. Inoltre, Vargemidis et al. (2020) hanno condotto una revisione sistematica dei sistemi di monitoraggio dell'attività fisica indossabili per gli anziani, identificando parametri come la facilità d'uso, la durata della batteria e l'accuratezza come fattori chiave per l'adozione di questi dispositivi.

Una delle principali sfide identificate in diversi studi è l'accuratezza dei dati quando si monitorano adulti anziani con modelli di attività fisica incoerenti. Uno studio di Paraschiakos et al. (2020) ha evidenziato che le incongruenze nei dati dovute a modelli di movimento irregolari possono influire sulle prestazioni dei sensori indossabili. Tuttavia, i progressi negli algoritmi di apprendimento automatico possono contribuire a mitigare questi problemi, migliorando l'accuratezza del monitoraggio dell'attività e della salute. Chow e Yang (2020) hanno condotto uno studio di convalida sulla tecnologia di rilevamento ottico della frequenza cardiaca nei fitness tracker indossabili, confrontandone l'accuratezza in diversi gruppi di età. Lo studio ha rilevato che i moderni indossabili sono in grado di tracciare in modo affidabile la frequenza cardiaca durante attività fisiche moderate sia nei giovani che negli anziani, rendendoli adatti al monitoraggio continuo della salute. Inoltre, Olmedo-Aguirre et al. (2022) hanno sottolineato l'importanza dei dispositivi elettronici indossabili nel monitoraggio remoto della salute degli anziani, in particolare di quelli affetti da patologie croniche. I dispositivi elettronici indossabili sono in grado di tracciare metriche sanitarie cruciali come la variabilità della frequenza cardiaca (HRV), la frequenza respiratoria e i livelli di attività, offrendo una visione completa dello stato di salute di un individuo.

Un'altra importante preoccupazione nella scelta dei dispositivi indossabili più adatti agli anziani è l'usabilità. Essendo una popolazione altamente eterogenea, gli anziani possono presentare grandi variazioni nella loro capacità di utilizzare i dispositivi, cosa che dipende dalla loro precedente esperienza e familiarizzazione con la tecnologia moderna. Uno studio di Martinato et al. (2021) ha valutato l'usabilità e la precisione degli smartwatch per gli utenti anziani. È emerso che, sebbene i dispositivi indossabili siano efficaci nel misurare l'attività fisica, gli adulti più anziani possono incontrare problemi di usabilità, soprattutto per quanto riguarda l'interpretazione dei dati e il funzionamento del dispositivo. La ricerca ha concluso che gli indossabili con interfacce semplici e meccanismi di feedback visivo sono più facili da usare per la popolazione anziana. Analogamente, Ehn et al. (2018) hanno esplorato l'esperienza degli anziani con i monitor di attività, evidenziando che fornire un feedback in tempo reale sui parametri di salute può motivarli ad aumentare l'attività fisica quotidiana. Tuttavia, la necessità di formazione degli utenti e di familiarizzazione con i dispositivi rimane fondamentale per un'adozione diffusa tra le persone in età avanzata. Inoltre, le tecnologie indossabili per il monitoraggio della salute devono affrontare i problemi di accettazione sociale tra gli utenti anziani. Li et al. (2019) hanno proposto lo Smart Wearable Acceptance Model (SWAM), sottolineando l'importanza dell'utilità percepita e della facilità d'uso nel successo dell'adozione di queste tecnologie tra le popolazioni anziane.

In conclusione, gli indossabili intelligenti offrono un enorme potenziale per il monitoraggio dell'attività fisica e di altri parametri di salute negli anziani. I dispositivi che privilegiano l'usabilità, l'accuratezza e la semplicità hanno maggiori probabilità di essere adottati e di fornire dati affidabili. Il futuro degli indossabili intelligenti nell'assistenza sanitaria vedrà probabilmente una maggiore integrazione con le tecnologie di apprendimento automatico per migliorare l'accuratezza dei dati e offrire raccomandazioni sanitarie personalizzate.

Egyre világosabb, milyen hasznosak lehetnek a viselhető okoseszközök az idősebbek testmozgásának és egészségügyi mutatóinak nyomon követésére. A testmozgás dokumentálása fontos szerepet játszik a mindennapi életben az idősebbek egészsége és funkcionális képességei szempontjából. A fizikai aktivitás különösen az idősebbek fizikai és mentális egészsége szempontjából fontos. A viselhető technológia és más digitális eszközök jól használhatók az egészségmagatartás nyomon követésére, a funkcionális képességek értékelésére és a terápiás beavatkozásokhoz szükséges adatvezérelt visszajelzéshez.

A fizikai aktivitás rögzítésének fontossága

A testmozgás régóta elismert kulcsfontosságú tényező a szív- és érrendszeri egészség előmozdításában, a testsúly kezelésében, és az olyan krónikus betegségek kockázatának csökkentésében, mint a cukorbetegség, a magas vérnyomás vagy a csontritkulás. Az idősebbek esetében a rendszeres testmozgás segít megelőzni a szarkopéniát (az életkorral összefüggő izomvesztést), támogatja az ízületek egészségét, és javítja az egyensúlyérzéket, ezáltal csökkenti az elesés kockázatát (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline és Boolani, 2012). A kutatások arra utalnak, hogy már a mérsékelt napi testmozgás is jelentős javulást eredményezhet a várható élettartamban és életminőségben. A fizikai aktivitás szintjének nyomon követése elengedhetetlen ahhoz, hogy az idősödők megfeleljenek az ajánlott fizikai aktivitási irányelveknek. A viselhető okoseszközök és az aktivitáskövető készülékek személyre szabott betekintést nyújtanak az aktivitás mennyiségébe és intenzitásába, hogy az érintettek és gondozóik a minél nagyobb egészségjavulás érdekében finomíthassanak az edzésterveken vagy mindennapi mozgásmennyiségen (Frey-Law et al., 2024).

A testmozgás az idősebbek mentális egészségére is pozitívan hat. A kutatási eredmények nemcsak a motoros, hanem a kognitív funkcióikban is javulást mutatnak. A rendszeres testmozgás összefüggésbe hozható a kognitív hanyatlás és a demencia csökkent kockázatával, mivel fokozza az agy plaszticitását, elősegíti a neurogenezist, és javítja az általános mentális egészséget (Yan & Zhu, 2009). A rendszeres testmozgás az idősödők általános hangulatát is javítja (Kanning & Schlicht, 2010). A fizikai aktivitás rögzítése tehát segíthet nyomon követni azokat a mintázatokat, amelyek a fizikai és a kognitív funkciókat is befolyásolhatják. A viselhető technológia például figyelmeztetheti a gondozókat és az egészségügyi szakembereket a fizikai aktivitás csökkenésére, ami kognitív változásokat jelezhet. A fizikai aktivitás szintjének időbeli nyomon követése segítheti a kognitív károsodás korai figyelmeztető jeleinek felismerését, és így a minél korábbi terápiás beavatkozást (Lee & Lee, 2024).

A testmozgás szoros kétirányú kapcsolatban van az idősödők funkcionális képességeivel. A fizikailag gyenge idősebbeket azon az alapon, hogy milyen mértékben képesek az önálló életvitelre, különböző funkcionális készségszintekbe sorolhatjuk:

• a mindennapok alapvető szintje (Basic Activuities of Daily Living). A higiéniával kapcsolatos alapvető tevékenységek (pl. fürdés, WC használat, evés, öltözködés, a lakásban való mozgás).
• a lényeges mindennapi tevékenységek szintje (Instrumental Activities of Daily Living). A társadalomba való beilleszkedés szempontjából fontos tevékenységek (pl. telefonálás, pénzkezelés, vásárlás, főzés, mosás, házimunka).
• a haladó szintű napi tevékenységek szintje (Advanced Activities of Daily Living). Azon tevékenységek összefoglaló neve, amelyek nem a túlélés szempontjából fontosak, hanem az életet gazdagító társadalmi, vallási vagy egyéb tevékenységek.

A fizikailag gyenge idősek funkcionális felmérése általában közvetett módon, önbevallás és megfigyelés útján történik, mivel nem mindig biztonságos motoros tesztet végezni. Ezzel szemben a jó erőnlétű idősek a mindennapi életvitelhez szükséges tevékenységeknél sokkal többre képesek, és motoros működésük szintjét motoros tesztekkel, például a “Senior Fitness Test”-tel mérik fel. A fizikai funkcióteszteknek a résztvevő mobilitási problémáira kell irányulniuk, különben plafon- vagy padlóhatások léphetnek fel. Emellett van Gameren és munkatársai (2024) tanulmánya rávilágított arra, hogy idősödőknél nincs összefüggés a funkcionális képességek hagyományos mérései, például a rövid fizikai teljesítmény tesztsorozat (“Short Physical Performance Battery”, SPPB) és a tényleges napi járásminőség között. Ez aláhúzza a folyamatos, valós aktivitáskövetés szükségességét kizárólag a klinikai tesztekre való támaszkodás helyett. A fizikai aktivitás rögzítésével, különösen a gyorsulásmérők és a viselhető okoseszközök használatával részletes képet lehet kapni arról, hogy az idősödők hogyan teljesítenek valós környezetben. Például a járásminták, a mozgásintenzitás és a lépések száma jól mutathatja az egyén mozgékonyságát, erőnlétét, egyensúlyérzékét.

A testmozgás dokumentálása személyre szabott és adatvezérelt terápiát tesz lehetővé. Az egészségügyi szakemberek a viselhető okoseszközök valós idejű adatai alapján testre szabhatják ügyfeleik edzésterveit és rehabilitációs programjait. A fizikailag gyenge idős felnőttek, vagy a műtétből, sérülésből vagy betegségből lábadozók számára az ilyen visszajelzések felgyorsíthatják a felépülést. Az aktivitásszint folyamatos figyelésével feltűnnek a mögöttes egészségügyi problémákra utaló mozgáshiányos időszakok, és még idejében megelőzhető lehet a további hanyatlás (Wardi et al., 2024).

A testmozgást dokumentáló viselhető technológia az előnyei ellenére nagy kihívást jelent sok idős felnőtt szerény technikai műveltsége. Egyesek számára nehézséget okozhat a viselhető okoseszközök használata vagy az ezen eszközök által szolgáltatott adatok megértése. Ráadásul a fizikai károsodással élő idősödők számára nehézséget okozhat ezeknek az eszközöknek a következetes viselése vagy kezelése, ezért az eszközök tervezésénél figyelembe kell venni az idősödők igényeit. A hordozható eszközöknek könnyen használhatónak kell lenniük, egyszerű kezelőfelülettel és funkciókkal, és világos, használható visszajelzést kell adniuk. Tanulmányok azt mutatják, hogy az idősek bevonása a viselhető okoseszközök tervezésébe jelentősen javíthatja azok elfogadását és a felhasználói élményt (Yan & Guo, 2024).

Az idősödők másik jellemző aggodalma a viselhető okoseszközökkel szemben az adatvédelem, különösen személyes egészségügyi információk megosztása esetén. A viselhető okoseszközök érzékeny adatokat gyűjtenek, és nem mindig egyértelmű, hogy ezeket az adatokat hogyan tárolják, osztják meg és védik. Sok idősebb felhasználó tétovázhat a viselhető okoseszközök kapcsán attól való félelmében, hogy adataikhoz illetéktelenek hozzáférhetnek. Az átlátható adatkezelési irányelvek és biztonságos, a felhasználó által ellenőrzött adatkezelési rendszerek nélkül nem lehet növelni az idősödőknek a viselhető okoseszközökbe vetett bizalmát. Az adatok felhasználásáról és védelméről való világos kommunikáció segít az aggodalmak eloszlatásában (Yang et al., 2024).

Az idősebbek fizikai aktivitásának rögzítése nem csupán a mozgás nyomon követéséről szól, hanem az egészség előmozdításának, a funkcionális képességek javításának, és a hanyatlás megelőzésének alapvető eszköze. A viselhető okoseszközök és más technológiai megoldások példátlan lehetőségeket kínálnak arra, hogy valós idejű adatokat gyűjtsünk arról, hogyan élnek és mozognak az idős felnőttek a mindennapi környezetükben. Bár a technológia elfogadottságával, az adatvédelemmel, és a hozzáférhetőséggel kapcsolatban vannak kihívások, az előnyök messze felülmúlják a hátrányokat. A folyamatos nyomon követés, a személyre szabott beavatkozások, valamint a mesterséges intelligencia és az egészségügyi rendszerek integrációja révén a mozgás nyomon követése az idősödő népesség függetlenségét, és egészségi állapotának javulását ígéri.

Az egészségügyben és a fitneszben használt viselhető eszközök

A viselhető okoseszközök nem invazív módszereket kínálnak a napi mozgások, a pulzusszám, az alvásminták és a különböző fiziológiai mérőszámok nyomon követésére. Ezért nemcsak a kutatók, hanem az egészségügyi és fitneszszakemberek számára is hasznos eszközök, viszont nagyon nagy mennyiségű adatot gyűjtenek, különböző paraméterekből, melyek kiaknázása speciális képzést és szakértelmet igényel. A fizikai aktivitás nyomon követésének jövője a mesterséges intelligencia (AI) és a prediktív analitika integrálásában rejlik. A mesterséges intelligencia segíthet feldolgozni a viselhető okoseszközök által generált hatalmas mennyiségű adatot, hogy felismerje a mintázatokat, és az egészségi állapotra vonatkozó előrejelzéseket készítsen. A mesterséges intelligencia által vezérelt modellek például értékelhetik a fizikai aktivitás változásait, hogy megjósolják az elesés kockázatát vagy felismerjék a megrokkanás korai jeleit.

Az AI-alapú viselhető okoseszközök a normál aktivitási mintáktól való eltérések azonosításával a megelőzéshez is hozzájárulhatnak. Potenciálisan komoly egészségügyi problémák első jeleire figyelmeztethetik az egészségügyi szolgáltatókat, hogy az idősödők életminőségének érdekében idejében beavatkozhassanak (Pichandi et al., 2024). Ahogy az egészségügyi rendszerek egyre inkább a digitalizáció felé mozdulnak el, a viselhető okoseszközökből származó adatokat is fontos lesz felvenni az elektronikus egészségügyi nyilvántartásokba, hogy az egészségügyi szakemberek holisztikus, a klinikai adatokat, és a valós aktivitási adatokat is figyelembe vevő képet kapjanak az idősödők egészségi állapotáról. Az idősödők ezzel az adatintegrációval személyre szabottabb és folyamatosabb ellátást kaphatnak. Ez az adatvezérelt egészségügyi ellátás irányába történő elmozdulás az időskori állapotok proaktívabb kezeléséhez vezetne (Frey-Law et al., 2024), és lehetővé tenné a fizikailag gyenge idős felnőttek számára, hogy nagyobb biztonsággal vegyenek részt a fitneszedzéseken.

Az alábbiakban felsoroljuk a főként egészségügyi alkalmazásokhoz használt viselhető okoseszközöket, amelyek közül némelyik a testmozgás nyomon követésére is alkalmas.

Tudományos bizonyítékok a fizikai aktivitás rögzítésével kapcsolatos kérdésekről. viselhető eszközök használatakor idősebbeknél

A viselhető okoseszközök listája is bizonyítja, hogy a technológia rengeteget fejlődik a különböző egészségügyi mutatók nyomon követésében, az idősebbek fizikai aktivitásának és jó közérzetének fenntartásában. Az edzettséget elősegítő viselhető okoseszközök különösen az idősödők számára fontosak, mert segíthetnek a fizikai aktivitás nyomon követésében, további testmozgásra ösztönözhetik a felhasználókat, és biztosíthatják az egészségügyi célok elérését.

Az idősödők testmozgásának viselhető okoseszközökkel való rögzítésével kapcsolatban felmerülnek kérdések, a használhatósággal, a mérések pontosságával, és a viselhető okoseszközök által rögzített konkrét egészségügyi paraméterekkel kapcsolatban. Számos áttekintés készült az idősek viselhető okoseszköz-használatáról. Teixeira és munkatársai (2021) kritikai áttekintést végeztek a viselhető okoseszközökről, különös tekintettel az idősödők fizikai aktivitásának és egészségügyi paramétereinek nyomon követésére. A tanulmány megállapította, hogy a kifejezetten idősek számára tervezett, állítható funkciókkal és egyszerű adatértelmezéssel rendelkező eszközök nyújtják a legjobb eredményeket az egészségmegfigyelés és a fizikai aktivitásra való ösztönzés tekintetében. Emellett Vargemidis és munkatársai (2020) szisztematikus áttekintést végeztek az idősödők fizikai aktivitását nyomon követő viselhető rendszerekről, és az eszközök elfogadásának legfontosabb szempontjaiként a könnyű használatot, az akkumulátor élettartamát, és az adatok pontosságát emelték ki.

Több tanulmányban is egyik fő kihívásként az inkonzisztens fizikai aktivitási mintákkal rendelkező idősödők megfigyelési adatainak pontosságát azonosították. Paraschiakos és munkatársainak (2020) tanulmánya kiemelte, hogy a szabálytalan mozgásminták miatti következetlenségek befolyásolhatják a viselhető érzékelők teljesítményét. Mindazonáltal a gépi tanulási algoritmusok fejlődése segíthet az ilyen problémák enyhítésében, javítva az aktivitás- és egészségmegfigyelés pontosságát. Chow és Yang (2020) a viselhető fitneszkövetőkben alkalmazott optikai pulzusérzékelési technológiákat vizsgálták, különböző korcsoportokban összehasonlítva azok pontosságát. A tanulmány megállapította, hogy a modern viselhető okoseszközök fiatal és idősödők esetében egyaránt megbízhatóan képesek nyomon követni a pulzusszámot mérsékelt fizikai tevékenységek során, így alkalmasak a folyamatos egészségmegfigyelésre. Emellett Olmedo-Aguirre és munkatársai (2022) hangsúlyozták a viselhető okoseszközök fontosságát az idősek, különösen a krónikus betegségekben szenvedők távolról történő egészségügyi szempontú megfigyelésében. A viselhető okoseszközök a szívfrekvencia-variabilitás (HRV), a légzésszám, vagy az aktivitási szint figyelésével átfogó képet nyújtanak az egészségi állapotról.

Egy másik fontos szempont az idősödők számára legmegfelelőbb viselhető okoseszközök kiválasztásakor a használhatóság. Mivel rendkívül heterogén népességről van szó, az idősödők nagy eltéréseket mutathatnak az eszközök használatára vonatkozó képességeikben, ami függ korábbi tapasztalataiktól és a modern technológiával való viszonyuktól. Martinato és munkatársai (2021) tanulmánya az okosórák használhatóságát és pontosságát értékelte az idős felhasználók számára. Megállapította, hogy bár a viselhető okoseszközök hatékonyan mérik a fizikai aktivitást, az idősödők számára a használhatóság kihívást jelenthet, különösen az adatok értelmezésével és az eszköz működtetésével kapcsolatban. A kutatás arra a következtetésre jutott, hogy az egyszerű kezelőfelülettel és vizuális visszajelző mechanizmusokkal rendelkező viselhető okoseszközök felhasználóbarátabbak az idősek számára. Hasonlóképpen, Ehn és munkatársai (2018) az idősebb egyének aktivitásmonitorokkal kapcsolatos tapasztalatait vizsgálták, kiemelve, hogy az egészségügyi paraméterekről való valós idejű visszajelzés a fizikai aktivitás növelésére ösztönözhet. Az idősek körében történő széles körű elfogadottsághoz azonban továbbra is elengedhetetlen a felhasználói képzés és az eszközökkel való előzetes megismerkedés. Ezenkívül az egészségmegfigyelésre szolgáló viselhető technológiák az elfogadottságot sem hagyhatják figyelmen kívül, melyre Li és munkatársai (2019) a Viselhető okoseszköz elfogadottság (“Smart Wearable Acceptance Model”, SWAM) nevű modellt dolgozták ki. Ennek az a lényege, hogy az idősek körében egy eszköz észlelt hasznossága és a könnyű használata jelzi előre legbiztosabban annak elfogadását.

Összefoglalva, a viselhető okoseszközök óriási lehetőségeket kínálnak az idősödők fizikai aktivitásának és egyéb egészségügyi paramétereinek nyomon követésére. A használhatóságot, pontosságot és egyszerűséget előtérbe helyező eszközöket nagyobb valószínűséggel fogadják el, és így megbízható adatokat szolgáltatnak. A viselhető okoseszközök egészségügyi felhasználása az adatok pontosságának finomítása és személyre szabott egészségügyi ajánlások szolgáltatása céljából feltehetően egyre inkább összekapcsolódik majd a gépi tanulási technológiákkal.

Slimme wearables zijn in toenemende mate waardevolle hulpmiddelen geworden voor het monitoren van fysieke activiteit en andere gezondheid gerelateerde parameters bij oudere volwassenen. Het registreren en monitoren van fysieke activiteit speelt een belangrijke rol in het dagelijks leven voor de gezondheid en het functionele vermogen van oudere volwassenen. Lichamelijke activiteit is van bijzonder belang voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van ouderen. Het gebruik van draagbare technologie en andere digitale hulpmiddelen zijn naar voren gekomen als waardevolle methoden om gezondheidsgedrag te volgen, functionele vaardigheden te beoordelen en data gestuurde feedback te geven voor interventies. Het gebruik van draagbare technologie en andere digitale hulpmiddelen zijn naar voren gekomen als waardevolle methoden om gezondheidsgedrag te volgen, functionele vaardigheden te beoordelen en data gestuurde feedback te geven voor interventies.

Belang van het registreren van fysieke activiteit

Lichamelijke activiteit wordt al lang erkend als een sleutelfactor bij het bevorderen van de cardiovasculaire gezondheid, het beheersen van het lichaamsgewicht en het verminderen van het risico op chronische aandoeningen zoals diabetes, hypertensie en osteoporose. Voor oudere volwassenen helpt regelmatige lichaamsbeweging ook sarcopenie (leeftijdsgebonden spierverlies) te voorkomen, de gezondheid van de gewrichten te ondersteunen en het evenwicht te verbeteren, waardoor het risico op vallen wordt verminderd (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). Er wordt gesuggereerd dat zelfs matige dagelijkse lichaamsbeweging kan leiden tot aanzienlijke verbeteringen in de levensverwachting en kwaliteit van leven. Het monitoren van fysieke activiteitsniveaus is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat oudere volwassenen voldoen aan de aanbevolen richtlijnen voor fysieke activiteit. Wearables en activity trackers kunnen gepersonaliseerde inzichten bieden in de hoeveelheid en intensiteit van activiteit, waardoor individuen en zorgverleners routines kunnen aanpassen om de gezondheidsresultaten te optimaliseren (Frey-Law et al., 2024).

Lichamelijke activiteit oefent ook een positieve invloed uit op de geestelijke gezondheid van ouderen. Onderzoeksresultaten laten positieve veranderingen zien, niet alleen in hun motoriek, maar ook in hun cognitieve functie. Regelmatige lichaamsbeweging wordt in verband gebracht met een verminderd risico op cognitieve achteruitgang en dementie, omdat het de plasticiteit van de hersenen verbetert, neurogenese bevordert en de algehele geestelijke gezondheid verbetert (Yan & Zhu, 2009). Systematische deelname aan fysieke activiteit wordt ook geassocieerd met een verbetering van de gemoedstoestand van ouderen in het algemeen (Kanning & Schlicht, 2010). Het registreren van fysieke activiteit kan daarom helpen bij het volgen van patronen die niet alleen de fysieke, maar ook de cognitieve functie kunnen beïnvloeden. Draagbare technologie kan bijvoorbeeld zorgverleners en gezondheidswerkers waarschuwen voor een afname van fysieke activiteit, wat kan duiden op cognitieve veranderingen. Het monitoren van fysieke activiteitsniveaus in de loop van de tijd kan een proactieve manier zijn om vroege waarschuwingssignalen van cognitieve stoornissen te detecteren, waardoor vroege interventies mogelijk zijn (Lee & Lee, 2024).

Lichamelijke activiteit is onlosmakelijk met elkaar verbonden, met een bi directionele associatie met het functionele vermogen van oudere volwassenen. Bij kwetsbare oudere volwassenen verwijst fysiek functioneel vermogen naar hun vermogen om activiteiten van het dagelijks leven uit te voeren, waardoor hun zelfstandig leven wordt gegarandeerd. Oudere mensen worden meestal ingedeeld in verschillende niveaus van functioneren, afhankelijk van, of ze al dan niet in staat zijn om te presteren:

• activiteiten van het dagelijks leven (basisactiviteiten van het dagelijks leven), d.w.z. basisactiviteiten die verband houden met hygiëne en persoonlijke verzorging (bijv. baden, toiletbezoek, eten, aankleden, bewegen in huis),
• instrumentele activiteiten van het dagelijks leven (Instrumental Activities of Daily Living), d.w.z. activiteiten die belangrijk zijn voor de integratie in de samenleving (bijv. telefoneren, geld beheren, boodschappen doen, koken, wassen, huishoudelijk werk).
• geavanceerde activiteiten van het dagelijks leven (Advanced Activities of Daily Living), een term die iets later is toegevoegd en die al die activiteiten omvat die niet belangrijk zijn om te overleven, maar die verband houden met sociale, religieuze of andere activiteiten die het leven van ouderen verrijken.

Functionele beoordeling van kwetsbare oudere volwassenen wordt meestal indirect gedaan door zelfrapportage en door observatie, omdat het niet altijd veilig is om een motortest uit te voeren. Fitte senioren kunnen daarentegen veel meer dan activiteiten van het dagelijks leven en hun niveau van motorisch functioneren wordt beoordeeld met motorische tests, zoals de Senior Fitness Test. Fysieke functietests moeten gericht zijn op de mobiliteitsproblemen van de deelnemer, anders kunnen er plafond- of vloereffecten zijn. Daarnaast benadrukte een studie van ‘van Gameren ‘et al. (2024) het gebrek aan correlatie tussen traditionele metingen van functioneel vermogen, zoals de Short Physical Performance Battery (SPPB) en de werkelijke dagelijkse loopkwaliteit bij oudere volwassenen. Dit onderstreept de noodzaak van continue, real-world activity tracking in plaats van alleen te vertrouwen op klinische tests, die mogelijk niet het ware functionele vermogen van een individu weerspiegelen. Door fysieke activiteit vast te leggen, met name door het gebruik van versnellingsmeters en draagbare apparaten, is het mogelijk om een gedetailleerd inzicht te krijgen in hoe goed oudere volwassenen deze taken in real-world omgevingen kunnen uitvoeren. Het bijhouden van looppatronen, bewegingsintensiteit en stappentellingen kan bijvoorbeeld inzicht geven in mobiliteit, balans en kracht.

Het registreren van fysieke activiteit maakt gepersonaliseerde en data gestuurde interventies mogelijk. Gezondheidswerkers kunnen de gegevens van wearables gebruiken om trainingsprogramma's en revalidatieplannen op maat te maken op basis van realtime informatie over de activiteitspatronen van een individu. Voor kwetsbare oudere volwassenen of mensen die herstellen van een operatie, verwonding of ziekte, bieden deze gegevens waardevolle feedback die de herstelresultaten kan verbeteren. De continue monitoring van fysieke activiteitsniveaus kan zorgverleners ook helpen bij het identificeren van perioden van inactiviteit of een afname van de mobiliteit, wat kan duiden op onderliggende gezondheidsproblemen. Draagbare gegevens kunnen bijvoorbeeld onthullen wanneer een oudere volwassene meer sedentair wordt, wat mogelijk kan leiden tot vroegtijdig ingrijpen om verdere achteruitgang te voorkomen (Wardi et al., 2024).

Ondanks de voordelen van draagbare technologie voor het registreren van fysieke activiteit, is een grote uitdaging de lage technologische geletterdheid onder veel oudere volwassenen. Sommigen hebben misschien moeite met het gebruik van wearables of het begrijpen van de gegevens die door deze apparaten worden verstrekt. Bovendien kunnen oudere volwassenen met lichamelijke beperkingen het moeilijk vinden om deze apparaten consequent te dragen of te hanteren. Hoewel draagbare apparaten waardevolle hulpmiddelen zijn voor het bewaken van de gezondheid, moet hun ontwerp rekening houden met de behoeften van oudere volwassenen. Wearables moeten gebruiksvriendelijk zijn, met eenvoudige interfaces en functionaliteiten, en duidelijke, bruikbare feedback geven. Studies tonen aan dat het gezamenlijk ontwerpen van wearables met oudere volwassenen de acceptatiegraad en gebruikerservaring aanzienlijk kan verbeteren (Yan & Guo, 2024).

Een andere belangrijke zorg voor oudere volwassenen is de privacy van gegevens, vooral als het gaat om het delen van persoonlijke gezondheidsinformatie. Draagbare apparaten verzamelen gevoelige gegevens, wat vragen oproept over hoe deze gegevens worden opgeslagen, gedeeld en beschermd. Veel oudere gebruikers kunnen aarzelen om wearables te gebruiken uit angst dat hun gegevens toegankelijk zijn voor onbevoegde partijen. Het aanpakken van privacy problemen door middel van transparant gegevensbeleid en veilige, door de gebruiker gecontroleerde gegevensbeheersystemen is essentieel om het vertrouwen van oudere volwassenen in draagbare technologie te vergroten. Duidelijke communicatie over hoe gegevens worden gebruikt en beschermd, zal helpen om zorgen weg te nemen (Yang et al., 2024).

Het registreren van fysieke activiteit bij oudere volwassenen is niet alleen een kwestie van het volgen van bewegingen; Het is een essentieel hulpmiddel voor het bevorderen van de gezondheid, het verbeteren van het functionele vermogen en het voorkomen van achteruitgang. Draagbare apparaten en andere technologische oplossingen bieden ongekende mogelijkheden om real-time gegevens te verzamelen over hoe oudere volwassenen leven en bewegen in hun dagelijkse omgeving. Hoewel er uitdagingen zijn op het gebied van technologische adoptie, privacy en toegankelijkheid, wegen de voordelen ruimschoots op tegen de nadelen. Door continue monitoring, gepersonaliseerde interventies en de integratie van AI en gezondheidszorgsystemen, kan het volgen van fysieke activiteiten aanzienlijk bijdragen aan een gezondere vergrijzende bevolking. Uiteindelijk heeft het vermogen om veranderingen in fysieke activiteitspatronen te monitoren, vast te leggen en erop te reageren, een mogelijke verbeterde gezondheid en aanhoudende onafhankelijkheid voor oudere volwassenen.

Soorten wearables die worden gebruikt in de gezondheidszorg en fitness

Slimme wearables bieden niet-invasieve manieren om dagelijkse bewegingen, hartslag, slaappatronen en verschillende fysiologische statistieken bij te houden. Daarom zijn het zeer goede hulpmiddelen, niet alleen voor onderzoekers, maar ook voor gezondheids- en fitnessprofessionals. Het probleem met deze apparaten is dat ze een zeer grote hoeveelheid gegevens verzamelen, van verschillende parameters. Het exploiteren van deze informatie vereist speciale training en grote expertise in het gebruik ervan. De toekomst van het monitoren van fysieke activiteit ligt in de integratie van kunstmatige intelligentie (AI) en voorspellende analyses. AI kan helpen bij het verwerken van de enorme hoeveelheden gegevens die door wearables worden gegenereerd om patronen te detecteren en voorspellingen te doen over gezondheidsresultaten. AI-gestuurde modellen kunnen bijvoorbeeld veranderingen in fysieke activiteit beoordelen om het valrisico te voorspellen of vroege tekenen van kwetsbaarheid te detecteren.

Op AI gebaseerde wearables kunnen ook bijdragen aan preventieve zorg door afwijkingen van normale activiteitspatronen te identificeren. Dit voorspellende vermogen kan zorgverleners waarschuwen om in te grijpen voordat zich een ernstig gezondheidsprobleem voordoet, waardoor de kwaliteit van leven van oudere volwassenen wordt verbeterd (Pichandi et al., 2024). Naarmate zorgstelsels steeds meer digitaliseren, zal de integratie van draagbare gegevens in elektronische medische dossiers (EPD's) van cruciaal belang worden. Dit stelt beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg in staat om een holistisch beeld te krijgen van de gezondheid van een oudere volwassene, waarbij zowel klinische gegevens als gegevens over activiteiten uit de echte wereld worden opgenomen. Het mengen van draagbare gegevens in EPD's kan een uitgebreider inzicht krijgen in de gezondheidstoestand van een oudere volwassene, waardoor meer gepersonaliseerde en continue zorg mogelijk wordt. Deze verschuiving naar data gestuurde gezondheidszorg zou kunnen leiden tot een proactiever beheer van leeftijd gerelateerde aandoeningen (Frey-Law et al., 2024) en kwetsbare ouderen in staat stellen om met meer veiligheid deel te nemen aan fitnesssessies.

Hieronder vindt u een lijst met wearables die voornamelijk worden gebruikt voor toepassingen in de gezondheidszorg en sommige zijn ook nuttig voor het volgen van fysieke activiteit.

Wetenschappelijk bewijs over problemen bij het registreren van fysieke activiteit, met behulp van wearables bij oudere volwassenen.

De uitgebreide lijst met wearables is het bewijs van hoe technologie evolueert om verschillende gezondheidsstatistieken te monitoren en oudere volwassenen te helpen fysieke activiteit en welzijn te behouden. Focussen op fitness-wearables is cruciaal, vooral voor oudere volwassenen, omdat deze apparaten kunnen helpen bij het volgen van fysieke activiteit, gebruikers kunnen motiveren om actief te blijven en ervoor kunnen zorgen dat ze gezondheidsdoelen halen.

Er zijn echter specifieke problemen bij het registreren van verschillende soorten fysieke activiteit, met behulp van wearables bij oudere volwassenen. Deze problemen houden meestal verband met de bruikbaarheid, nauwkeurigheid en specifieke gezondheidsparameters die door wearables worden geregistreerd bij het registreren van fysieke activiteit voor de bepaalde bevolkingsgroep. Verschillende beoordelingen hebben het gebruik van wearables voor oudere volwassenen beoordeeld. Teixeira et al. (2021) voerden een kritische beoordeling uit van draagbare apparaten, gericht op hun effectiviteit bij het monitoren van fysieke activiteit en gezondheidsparameters bij oudere volwassenen. Uit het onderzoek bleek dat apparaten die speciaal voor senioren waren ontworpen, met aanpasbare functies en eenvoudige gegevensinterpretatie, de beste resultaten opleverden op het gebied van gezondheidsmonitoring en aanmoediging van fysieke activiteit. Daarnaast hebben Vargemidis et al. (2020) een systematische review uitgevoerd van draagbare systemen voor het volgen van fysieke activiteit voor oudere volwassenen, waarbij parameters zoals gebruiksgemak, batterijduur en nauwkeurigheid werden geïdentificeerd als sleutelfactoren bij de acceptatie van deze apparaten.

Een van de belangrijkste uitdagingen die in meerdere onderzoeken zijn geïdentificeerd, is de nauwkeurigheid van de gegevens bij het monitoren van oudere volwassenen met inconsistente fysieke activiteitspatronen. Een studie van Paraschiakos et al. (2020) benadrukte dat inconsistenties in gegevens ,als gevolg van onregelmatige bewegingspatronen, de prestaties van draagbare sensoren kunnen beïnvloeden. Desalniettemin kan vooruitgang in machine learning-algoritmen dergelijke problemen helpen verminderen, waardoor de nauwkeurigheid van activiteits- en gezondheidsmonitoring wordt verbeterd. Chow en Yang (2020) voerden een validatieonderzoek uit naar optische hartslagdetectietechnologie in draagbare fitness trackers, waarbij hun nauwkeurigheid in verschillende leeftijdsgroepen werd vergeleken. Uit de studie bleek dat moderne wearables de hartslag betrouwbaar kunnen volgen tijdens matige fysieke activiteiten bij zowel jonge als oudere volwassenen, waardoor ze geschikt zijn voor continue gezondheidsmonitoring. Bovendien benadrukten Olmedo-Aguirre et al. (2022) het belang van wearables bij gezondheidsmonitoring op afstand voor ouderen, vooral mensen met chronische aandoeningen. Draagbare apparaten zijn in staat om cruciale gezondheidsstatistieken bij te houden, zoals hartslagvariabiliteit (HRV), ademhalingsfrequentie en activiteitsniveaus, en bieden een uitgebreid beeld van de gezondheidstoestand van een persoon.

Een ander belangrijk aandachtspunt bij het selecteren van de meest geschikte wearables voor oudere volwassenen is de bruikbaarheid. Als een zeer heterogene populatie kunnen oudere volwassenen grote variaties vertonen in hun vermogen om apparaten te gebruiken, afhankelijk van hun eerdere ervaring en vertrouwdheid met moderne technologie. Een studie van Martinato et al. (2021) evalueerde de bruikbaarheid en nauwkeurigheid van smartwatches voor oudere gebruikers. Het bleek dat draagbare apparaten weliswaar effectief zijn bij het meten van fysieke activiteit, maar dat oudere volwassenen problemen kunnen ondervinden met de bruikbaarheid, vooral met betrekking tot gegevensinterpretatie en de werking van het apparaat. Het onderzoek concludeerde dat wearables met eenvoudige interfaces en visuele feedbackmechanismen gebruiksvriendelijker zijn voor ouderen.Ook onderzochten Ehn et al. (2018) de ervaringen van ouderen met activiteitenmonitoren, waarbij werd benadrukt dat het geven van realtime feedback over gezondheidsparameters hen kan motiveren om hun dagelijkse fysieke activiteit te verhogen. De behoefte aan gebruikerstraining en vertrouwdheid met de apparaten blijft echter cruciaal voor een wijd verspreide acceptatie onder mensen op oudere leeftijd. Bovendien moeten draagbare technologieën voor gezondheidsmonitoring problemen met sociale acceptatie bij oudere gebruikers aanpakken. Li et al. (2019) stelden het Smart Wearable Acceptance Model (SWAM) voor, waarbij het belang van waargenomen nut en gebruiksgemak werd benadrukt bij de succesvolle acceptatie van deze technologieën onder oudere bevolkingsgroepen.

Kortom, slimme wearables bieden een enorm potentieel voor het monitoren van fysieke activiteit en andere gezondheidsparameters bij oudere volwassenen. Apparaten die prioriteit geven aan bruikbaarheid, nauwkeurigheid en eenvoud zullen de voorkeur krijgen en tevens betrouwbare gegevens leveren. De toekomst van slimme wearables in de gezondheidszorg zal waarschijnlijk een grotere integratie zien met machine learning-technologieën om de nauwkeurigheid van gegevens te verbeteren en gepersonaliseerde gezondheidsaanbevelingen te bieden.

Os wearables tornaram-se ferramentas indispensáveis para acompanhar a atividade física e outros indicadores de saúde em todas as idades. Estes dispositivos são como pequenos “personal trainers” pessoais, prontos para registar cada movimento e dar aquele incentivo extra no dia a dia, principalmente nos adultos 55+, porque mexer o corpo é fundamental para manter a saúde física e mental em alta, especialmente nesta fase da vida. A tecnologia, com os wearables e outros gadgets, abriu novas possibilidades para monitorizar hábitos saudáveis, avaliar capacidades funcionais e até oferecer feedback útil para decisões mais acertadas. É como ter um “assistente” de bolso que ajuda a manter tudo sob controlo – da contagem de passos ao bem-estar geral. Uma forma moderna, prática e até divertida de cuidar da saúde!

Importância dos Registos de Atividade Física

Há muito que se sabe: a atividade física é uma das melhores amigas da saúde! Ajuda a proteger o coração, mantém o peso sob controlo e reduz o risco de doenças como diabetes, hipertensão ou até osteoporose. Nos adultos mais velhos, o exercício regular vai ainda mais longe: combate a sarcopenia (perda muscular que chega com a idade), dá uma ajuda extra às articulações e melhora o equilíbrio, reduzindo assim o risco de quedas (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). Em resumo, mexer o corpo é como o “ingrediente secreto” para uma vida mais saudável e feliz. Diz-se que até um exercício diário moderado pode trazer melhorias surpreendentes na esperança e qualidade de vida. E não é que é verdade? Monitorizar os níveis de atividade física é essencial para garantir que os praticantes estão a seguir as recomendações e a dar o seu melhor. Aqui entram os wearables e os monitores de atividade, verdadeiros aliados tecnológicos! Estes dispositivos fornecem dados personalizados sobre a quantidade e a intensidade do treino, permitindo que tanto os praticantes como os cuidadores façam ajustes nas rotinas para maximizar os benefícios para a saúde (Frey-Law et al., 2024).

A atividade física tem um grande impacto na saúde mental dos adultos 55+. Os resultados dos estudos científicos revelam melhorias não só na função motora, mas também na função cognitiva. O exercício regular está associado a um menor risco de declínio cognitivo e demência, pois estimula a plasticidade cerebral, promove a neurogénese (o processo de criação de novos neurónios) e melhora, no geral, a saúde mental (Yan & Zhu, 2009). Além disso, praticar atividade física com regularidade é um ótimo remédio para levantar o ânimo e colocar um sorriso na cara (Kanning & Schlicht, 2010). Registar a atividade física pode ser uma ferramenta poderosa para acompanhar padrões que influenciam tanto o bem-estar físico como o cognitivo. Por exemplo, os wearables podem alertar os cuidadores, profissionais de desporto e de saúde sobre níveis baixos de atividade, que podem sinalizar alterações cognitivas. Monitorizar a atividade física ao longo do tempo é uma abordagem proativa para identificar sinais precoces de deficiência cognitiva, permitindo intervenções mais rápidas e eficazes (Lee & Lee, 2024).

A atividade física e a capacidade funcional dos adultos mais velhos andam de mãos dadas, numa relação que funciona nos dois sentidos. Para os mais frágeis, a capacidade funcional física traduz-se na aptidão para realizar tarefas do dia a dia, garantindo-lhes assim a tão preciosa autonomia. Os seniores são habitualmente classificados em diferentes níveis de funcionalidade, dependendo da sua capacidade (ou dificuldade) para desempenhar:

• atividades básicas do dia a dia: tarefas básicas relacionadas com a higiene e os cuidados pessoais (por exemplo, tomar banho, ir à casa de banho, comer, vestir-se, deslocar-se pela casa).
• atividades instrumentais do dia a dia: tarefas importantes para a integração na sociedade (por exemplo, utilizar o telefone, gerir o dinheiro, fazer compras, cozinhar, lavar a roupa, tarefas domésticas).
• atividades avançadas do dia a dia: um termo que acrescenta as tarefas que se seguem e que inclui todas as atividades que não são importantes para a sobrevivência e que estão relacionadas com atividades sociais, religiosas ou outras que enriquecem a vida dos adultos mais velhos.

A avaliação funcional dos adultos mais frágeis é geralmente realizada de forma indireta, através de auto-relatos ou simples observação, já que nem sempre é apropriado recorrer a testes formais. Em contrapartida, os idosos em boa forma física conseguem ir além das atividades básicas do dia a dia, e a sua capacidade motora é avaliada com testes específicos de mobilidade, como o Senior Fitness Test. Estes testes de função física devem ser orientados para os problemas de mobilidade do participante, caso contrário, podem surgir resultados extremos – ou muito fáceis (efeito de teto) ou demasiado difíceis (efeito de chão). Um estudo de Van Gameren et al. (2024) destacou uma conclusão interessante: as medidas tradicionais de capacidade funcional, como a Short Physical Performance Battery (SPPB), nem sempre se correlacionam com a qualidade real da marcha diária em adultos mais velhos. Isto reforça a importância de monitorizar a atividade no mundo real, em vez de depender apenas de testes clínicos, que podem não espelhar a verdadeira funcionalidade de um indivíduo. Através do registo da atividade física, especialmente com acelerómetros e wearables, é possível obter uma visão mais clara das capacidades dos mais velhos em ambientes reais. Por exemplo, monitorizar padrões de marcha, intensidade de movimento e contagem de passos fornece dados valiosos sobre mobilidade, equilíbrio e força.

O registo da atividade física permite intervenções personalizadas e baseadas em dados reais. Com os wearables, os profissionais podem ajustar programas de treino e planos de reabilitação com base em informações em tempo real sobre os padrões de movimento de cada indivíduo. Para os mais frágeis ou aqueles que estão em reabilitação de cirurgias, lesões ou doenças, estes dados são um verdadeiro tesouro, oferecendo feedback valioso que pode acelerar e otimizar a recuperação. A monitorização contínua da atividade física é também uma ferramenta valiosa para os prestadores de cuidados de saúde, permitindo-lhes identificar períodos de inatividade ou sinais de declínio na mobilidade que possam indicar problemas de saúde ocultos. Por exemplo, os dispositivos tecnológicos podem mostrar quando um adulto mais velho está a ficar mais sedentário, dando a oportunidade de intervir atempadamente e evitar um declínio maior (Wardi et al., 2024). Em suma, é como ter um “detetive” tecnológico a garantir que ninguém fica para trás.

Embora os wearables tragam inúmeros benefícios no registo da atividade física, há um grande "calcanhar de Aquiles": a baixa literacia tecnológica de muitos adultos mais velhos. Para alguns, usar esta tecnologia ou compreender os dados fornecidos pode ser um verdadeiro desafio. Além disso, aqueles com limitações físicas podem ter dificuldades em manusear estes dispositivos regularmente. Apesar de serem ferramentas úteis para monitorizar a saúde, os wearables precisam de ser desenhados a pensar nas necessidades específicas dos mais velhos. Interfaces simples, funcionalidades intuitivas e feedback claro e fácil de entender são essenciais. E não é só teoria! Estudos mostram que envolver os adultos mais velhos no processo de criação dos dispositivos melhora bastante a adesão e a experiência de utilização (Yan & Guo, 2024). No fundo, com um pouco de criatividade e empatia, a tecnologia pode ser amiga de qualquer idade – até da "geração silver"!

Outra preocupação bastante comum entre os adultos 55+ é a privacidade dos seus dados, especialmente quando se trata de partilhar informações de saúde. Os dispositivos digitais recolhem dados sensíveis, o que levanta dúvidas sobre como essas informações são armazenadas, partilhadas e protegidas. Muitos utilizadores mais velhos podem sentir-se desconfiados e hesitar em adotar novas tecnologias com medo de que os seus dados pessoais possam cair em mãos erradas. Para aumentar a confiança, é fundamental abordar estas preocupações com políticas de dados transparentes e sistemas seguros que coloquem o controlo nas mãos do utilizador. Explicar de forma clara como os dados são usados e protegidos ajuda a tranquilizar e a atrair mais utilizadores (Yang et al., 2024).

No final de contas, o registo da atividade física vai muito além de acompanhar os treinos – é uma ferramenta essencial para promover a saúde, reforçar a capacidade funcional e travar o declínio físico. Os wearables e outros gadgets tecnológicos oferecem valiosas oportunidades para recolher dados em tempo real sobre como as pessoas se movem e vivem no seu dia a dia. Claro, há desafios, como a adoção tecnológica, questões de privacidade e acessibilidade, mas os benefícios ultrapassam largamente os inconvenientes. Com a monitorização contínua, intervenções personalizadas e a integração de IA com sistemas de saúde, o rastreio da atividade física torna-se uma peça-chave para um envelhecimento mais saudável, pois a capacidade de monitorizar, registar e reagir a mudanças nos padrões de movimento é uma promessa real de melhores resultados de saúde e mais anos de autonomia para os adultos mais velhos.

Tipos de Wearables Utilizados na Área da Saúde e Exercício Físico

Os wearables são uma forma prática de registar o que se faz no dia a dia: os movimentos, o ritmo cardíaco, o sono e outros sinais do corpo. Por isso, são ferramentas úteis não só para investigadores, mas também para os profissionais de saúde e de desporto. O problema destes gadgets é que recolhem uma tonelada de dados. E interpretar toda essa informação não é fácil - exige formação específica e alguma prática. O futuro? Está na inteligência artificial (IA) e na análise preditiva. A IA pode processar toda essa informação, identificar padrões e prever resultados relacionados com a saúde. Por exemplo, pode prever quedas ou alertar para sinais de fragilidade antes que seja tarde.

Os wearables que usam a IA também podem dar uma grande ajuda nos cuidados preventivos, ao identificar quando algo foge ao normal. Esta capacidade de previsão pode alertar os médicos para agir antes que surjam problemas sérios, melhorando a qualidade de vida dos mais velhos e mais frágeis (Pichandi et al., 2024). Com a digitalização a tomar conta dos sistemas de saúde, integrar os dados dos wearables nos registos eletrónicos (EHR) vai ser cada vez mais comum. Assim, os profissionais de saúde conseguem ter uma visão holística e mais completa da saúde de um adulto mais velho, juntando dados clínicos e do dia a dia. Esta ligação entre wearables e EHRs pode dar uma imagem mais clara do estado de saúde, permitindo cuidados mais personalizados e contínuos. Com isso, é possível gerir melhor os problemas ligados à idade (Frey-Law et al., 2024) e garantir que os mais frágeis praticam exercício físico de forma mais segura.

A seguir, apresentamos uma lista de acessórios tecnológicos utilizados principalmente em aplicações de cuidados de saúde e alguns também servem para monitorizar a atividade física.

Evidências Científicas sobre Registo da Atividade Física com Dispositivos Tecnológicos

A quantidade de dispositivos tecnológicos que existe hoje mostra bem como a tecnologia está a evoluir para ajudar na saúde e bem-estar dos mais velhos. Os wearables e toda a tecnologia de fitness estão na moda, especialmente entre os adultos 55+, porque são uma excelente forma de acompanhar a atividade física. Estes gadgets não só ajudam a monitorizar o treino, como também podem ser um “empurrão” extra para se manter em movimento e garantir que atinge os objetivos de saúde.

Quando se usam estas novas tecnologias, surgem sempre algumas questões sobre como registar diferentes tipos de atividade física. No caso dos mais velhos, estas dúvidas costumam estar relacionadas com a precisão, a facilidade de uso e os dados que os dispositivos registam. Vários estudos já analisaram como estes gadgets funcionam nesta faixa etária. Por exemplo, Teixeira et al. (2021) fizeram uma revisão crítica e descobriram que os wearables feitos a pensar nos mais velhos — com funções simples e dados fáceis de interpretar — trazem melhores resultados. Já Vargemidis et al. (2020) destacaram que a duração da bateria, a precisão e a facilidade de uso são os principais fatores que fazem com que estas tecnologias sejam mais adotadas pelos seniores.

Um dos grandes desafios apontados por vários estudos é garantir que os dados recolhidos pelos wearables são precisos, especialmente quando se monitorizam pessoas mais velhas com rotinas pouco regulares. Paraschiakos et al. (2020) destacaram que movimentos irregulares podem causar falhas nos sensores. Mas a boa notícia é que os avanços na inteligência artificial já estão a ajudar a resolver isto, tornando os dados mais fiáveis. Por outro lado, Chow e Yang (2020) analisaram a precisão dos sensores de ritmo cardíaco e concluíram que, hoje em dia, estes aparelhos conseguem monitorizar o coração de forma consistente, tanto em jovens como em seniores, durante atividades moderadas. Já Olmedo-Aguirre et al. (2022) sublinharam como os wearables são fundamentais para a monitorização da saúde dos mais velhos, especialmente para quem tem doenças crónicas. Estes dispositivos conseguem rastrear dados importantes, como a frequência cardíaca, a respiração e os níveis de atividade, dando uma visão completa do estado de saúde de cada indivíduo.

Outra questão importante ao escolher os wearables mais adequados para adultos 55+ é a facilidade de uso. Como esta é uma faixa etária muito diversa, há grandes diferenças na capacidade de lidar com tecnologia, dependendo da experiência anterior de cada um. Um estudo de Martinato et al. (2021) analisou a precisão e usabilidade dos smartwatches para seniores e descobriu que, apesar de serem eficazes para medir atividade física, muitos enfrentam dificuldades em usar os dispositivos, especialmente ao interpretar os dados ou perceber como funcionam. A investigação mostrou que os wearables com interfaces simples e feedback visual são mais fáceis de usar. Já Ehn et al. (2018) falaram das experiências dos idosos com monitores de atividade, destacando que feedback em tempo real sobre saúde pode motivá-los a mexer-se mais. Ainda assim, é essencial que os utilizadores recebam formação para adotarem estas tecnologias de forma eficaz. Além disso, os wearables devem incluir funcionalidades para facilitar o contacto social entre os mais velhos. Li et al. (2019) apresentaram o Modelo de Aceitação de Smart Wearable (SWAM), reforçando que a utilidade e a simplicidade são fundamentais para que estas tecnologias sejam bem aceites entre as populações mais velhas.

Em resumo, os wearables oferecem um enorme potencial para acompanhar a atividade física e outros sinais de saúde em adultos 55+. Os dispositivos que apostam na facilidade de uso, precisão e simplicidade acabam por ser mais adotados e fornecem dados mais fiáveis. No futuro, é provável que estas tecnologias se tornem ainda mais inteligentes, com a ajuda da aprendizagem automática, para melhorar a precisão e dar recomendações de saúde personalizadas.

Οι έξυπνες φορητές συσκευές έχουν γίνει όλο και περισσότερο πολύτιμα εργαλεία για την παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας και άλλων παραμέτρων που σχετίζονται με την υγεία σε ηλικιωμένους και ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Η καταγραφή και παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας παίζει σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή για την υγεία και τη λειτουργική ικανότητα των ηλικιωμένων. Η σωματική δραστηριότητα έχει ιδιαίτερη σημασία για τη σωματική και ψυχική υγεία των ηλικιωμένων. Η χρήση φορητής τεχνολογίας και άλλων ψηφιακών εργαλείων έχουν αναδειχθεί ως πολύτιμες μέθοδοι για την παρακολούθηση συμπεριφορών υγείας, την αξιολόγηση λειτουργικών ικανοτήτων, και την παροχή ανατροφοδότησης βασισμένη δεδομένων για παρεμβάσεις. Η χρήση φορητής τεχνολογίας και άλλων ψηφιακών εργαλείων έχουν αναδειχθεί ως πολύτιμες μέθοδοι για την παρακολούθηση συμπεριφορών υγείας, την αξιολόγηση λειτουργικών ικανοτήτων και την παροχή ανατροφοδότησης βάσει δεδομένων για παρεμβάσεις.

Σημασία καταγραφής σωματικής δραστηριότητας

Η σωματική δραστηριότητα έχει αναγνωριστεί από καιρό ως βασικός παράγοντας για την προώθηση της καρδιαγγειακής υγείας, τη διαχείριση του σωματικού βάρους και τη μείωση του κινδύνου χρόνιων παθήσεων όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, και η οστεοπόρωση. Για τους ηλικιωμένους, η τακτική σωματική δραστηριότητα βοηθά επίσης στην πρόληψη της σαρκοπενίας (απώλεια μυών που σχετίζεται με την ηλικία), υποστηρίζει την υγεία των αρθρώσεων, και βελτιώνει την ισορροπία μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο πτώσεων (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, &; Boolani, 2012). Προτείνεται ότι ακόμη και η μέτρια καθημερινή άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές βελτιώσεις στο προσδόκιμο ζωής και την ποιότητα ζωής. Η παρακολούθηση των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας είναι κρίσιμη για να διασφαλιστεί ότι οι ηλικιωμένοι πληρούν τις συνιστώμενες κατευθυντήριες γραμμές σωματικής δραστηριότητας. Οι έξυπνες φορητές συσκευές και οι ιχνηλάτες δραστηριότητας μπορούν να παρέχουν εξατομικευμένες πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα και την ένταση της δραστηριότητας, βοηθώντας τα άτομα και τους φροντιστές τους να προσαρμόσουν τη ρουτίνα τους για να βελτιστοποιήσουν τα αποτελέσματα της υγείας τους (Frey-Law et al., 2024).

Η σωματική δραστηριότητα ασκεί επίσης θετική επίδραση στην ψυχική υγεία των ηλικιωμένων. Ευρήματα έρευνας δείχνουν θετικές αλλαγές όχι μόνο στην κινητική αλλά και στη γνωστική τους λειτουργία. Η τακτική άσκηση συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και άνοιας, καθώς ενισχύει την πλαστικότητα του εγκεφάλου, προάγει τη νευρογένεση και βελτιώνει τη συνολική ψυχική υγεία (Yan &; Zhu, 2009). Η συστηματική συμμετοχή σε σωματική δραστηριότητα συνδέεται επίσης με τη βελτίωση της διάθεσης των ηλικιωμένων γενικότερα (Kanning &; Schlicht, 2010). Η καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας μπορεί επομένως να βοηθήσει στην παρακολούθηση μοτίβων που μπορεί να επηρεάσουν όχι μόνο τη σωματική αλλά και τη γνωστική λειτουργία. Για παράδειγμα, η φορητή τεχνολογία μπορεί να προειδοποιήσει τους φροντιστές και τους επαγγελματίες υγείας για μείωση της σωματικής δραστηριότητας, η οποία μπορεί να υποδηλώνει γνωστικές αλλαγές. Η παρακολούθηση των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας με την πάροδο του χρόνου θα μπορούσε να είναι ένας προληπτικός τρόπος ανίχνευσης πρώιμων προειδοποιητικών σημείων γνωστικής εξασθένησης, επιτρέποντας έτσι έγκαιρες παρεμβάσεις (Lee &; Lee, 2024).

Η σωματική δραστηριότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, με αμφίδρομη συσχέτιση με τη λειτουργική ικανότητα των ηλικιωμένων. Σε ευπαθείς ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, η σωματική λειτουργική ικανότητα αναφέρεται στην ικανότητά τους να εκτελούν δραστηριότητες καθημερινής ζωής, εξασφαλίζοντας έτσι την ανεξάρτητη διαβίωσή τους. Οι ηλικιωμένοι συνήθως ταξινομούνται σε διαφορετικά επίπεδα λειτουργικότητας, ανάλογα με το αν είναι σε θέση ή όχι να εκτελέσουν:

• δραστηριότητες της καθημερινής ζωής (Basic Activities of Daily Living), δηλαδή βασικές δραστηριότητες που σχετίζονται με την υγιεινή και την προσωπική φροντίδα (π.χ. μπάνιο, τουαλέτα, φαγητό, ντύσιμο, μετακίνηση στο σπίτι),
• Απαραίτητες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, δηλαδή δραστηριότητες που είναι σημαντικές για την ένταξη στην κοινωνία (π.χ. χρήση τηλεφώνου, διαχείριση χρημάτων, ψώνια, μαγείρεμα, πλύσιμο, οικιακές εργασίες).
• προχωρημένες δραστηριότητες καθημερινής ζωής (Advanced Activities of Daily Living), όρος που προστέθηκε λίγο αργότερα και περιλαμβάνει όλες εκείνες τις δραστηριότητες που δεν είναι σημαντικές για την επιβίωση, αλλά συνδέονται με κοινωνικές, θρησκευτικές ή άλλες δραστηριότητες που εμπλουτίζουν τη ζωή των ηλικιωμένων.

Η λειτουργική αξιολόγηση των ευπαθών ηλικιωμένων γίνεται συνήθως έμμεσα με αυτοαναφορές και με παρατηρήσεις, καθώς δεν είναι πάντα ασφαλές να εκτελεστεί μια κινητική δοκιμή. Αντίθετα, οι γυμνασμένοι ηλικιωμένοι μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής και το επίπεδο κινητικής λειτουργίας τους αξιολογείται με κινητικά τεστ, όπως το Senior Fitness Test. Οι δοκιμασίες φυσικής λειτουργίας πρέπει να στοχεύουν στα κινητικά προβλήματα του συμμετέχοντα, διαφορετικά μπορεί να υπάρξουν φαινόμενα ανώτατου ή κατώτατου ορίου. Επιπλέον, μια μελέτη των van Gameren et al. (2024) υπογράμμισε την έλλειψη συσχέτισης μεταξύ των παραδοσιακών μέτρων λειτουργικής ικανότητας, όπως η μπαταρία βραχείας φυσικής απόδοσης (SPPB) και της πραγματικής καθημερινής ποιότητας βάδισης σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή, πραγματική παρακολούθηση δραστηριότητας αντί να βασίζεται αποκλειστικά σε κλινικές δοκιμές, οι οποίες μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματική λειτουργική ικανότητα ενός ατόμου. Με την καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα μέσω της χρήσης επιταχυνσιόμετρων και φορητών συσκευών, είναι δυνατόν να αποκτηθεί μια λεπτομερής κατανόηση του πόσο καλά οι ηλικιωμένοι μπορούν να διαχειριστούν αυτές τις εργασίες σε πραγματικά περιβάλλοντα. Για παράδειγμα, η παρακολούθηση των μοτίβων βάδισης, της έντασης κίνησης και του αριθμού βημάτων μπορεί να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την κινητικότητα, την ισορροπία, και τη δύναμη.

Η καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας επιτρέπει εξατομικευμένες και βασισμένες σε δεδομένα παρεμβάσεις. Οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα από τις έξυπνες φορητές συσκευές για να προσαρμόσουν τα προγράμματα άσκησης και τα σχέδια αποκατάστασης με βάση πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τα μοτίβα δραστηριότητας ενός ατόμου. Για τους αδύναμους ηλικιωμένους ή εκείνους που αναρρώνουν από χειρουργική επέμβαση, τραυματισμό ή ασθένεια, αυτά τα αρχεία παρέχουν πολύτιμη ανατροφοδότηση που μπορεί να ενισχύσει τα αποτελέσματα αποκατάστασης. Η συνεχής παρακολούθηση των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας μπορεί επίσης να βοηθήσει τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να εντοπίσουν περιόδους αδράνειας ή μείωσης της κινητικότητας, γεγονός που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει υποκείμενα προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα, τα δεδομένα από φορητές συσκευές μπορούν να αποκαλύψουν πότε ένας ηλικιωμένος γίνεται πιο καθιστικός, ενδεχομένως προτρέποντας την έγκαιρη παρέμβαση για την πρόληψη περαιτέρω επιδείνωσης (Wardi et al., 2024).

Παρά τα οφέλη της φορητής τεχνολογίας για την καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας, μια σημαντική πρόκληση είναι ο χαμηλός τεχνολογικός αλφαβητισμός μεταξύ πολλών ηλικιωμένων. Ορισμένοι μπορεί να δυσκολεύονται με τη χρήση φορητών συσκευών ή την κατανόηση των δεδομένων που παρέχονται από αυτές τις συσκευές. Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι με σωματικές αναπηρίες μπορεί να δυσκολεύονται να φορούν ή να διαχειρίζονται αυτές τις συσκευές με συνέπεια. Ενώ οι φορητές συσκευές είναι πολύτιμα εργαλεία για την παρακολούθηση της υγείας, ο σχεδιασμός τους πρέπει να είναι συμπεριληπτικός των αναγκών των ηλικιωμένων. Οι έξυπνες φορητές συσκευές θα πρέπει να είναι εύχρηστες, με απλές διεπαφές και λειτουργίες και να παρέχουν σαφή, αξιοποιήσιμη ανατροφοδότηση. Μελέτες δείχνουν ότι ο από κοινού σχεδιασμός έξυπνων φορητων συσκευων με ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα ποσοστά υιοθέτησης και την εμπειρία των χρηστών (Yan &; Guo, 2024).

Μια άλλη σημαντική ανησυχία για τους ηλικιωμένους είναι το απόρρητο των δεδομένων, ειδικά όταν πρόκειται για την ανταλλαγή προσωπικών πληροφοριών υγείας. Οι φορητές συσκευές συλλέγουν ευαίσθητα δεδομένα, γεγονός που διεγείρει ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο αποθήκευσης, κοινής χρήσης και προστασίας αυτών των δεδομένων. Πολλοί ηλικιωμένοι χρήστες μπορεί να διστάζουν να υιοθετήσουν φορητές συσκευές από φόβο ότι τα δεδομένα τους μπορεί να έχουν πρόσβαση σε μη εξουσιοδοτημένα μέρη. Η αντιμετώπιση των ανησυχιών για την προστασία της ιδιωτικής ζωής μέσω διαφανών πολιτικών δεδομένων και ασφαλών, ελεγχόμενων από τον χρήστη συστημάτων διαχείρισης δεδομένων είναι απαραίτητη για την αύξηση της εμπιστοσύνης των ηλικιωμένων στην φορητή τεχνολογία. Η σαφής επικοινωνία σχετικά με τον τρόπο χρήσης και προστασίας των δεδομένων θα συμβάλει στην άμβλυνση των ανησυχιών (Yang et al., 2024).

Η καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας δεν είναι απλώς θέμα παρακολούθησης της κίνησης. Είναι ένα ουσιαστικό εργαλείο για την προαγωγή της υγείας, την ενίσχυση της λειτουργικής ικανότητας και την πρόληψη της παρακμής. Οι φορητές συσκευές και άλλες τεχνολογικές λύσεις προσφέρουν πρωτοφανείς ευκαιρίες για τη συλλογή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ζουν και κινούνται οι ηλικιωμένοι στο καθημερινό τους περιβάλλον. Ενώ υπάρχουν προκλήσεις που σχετίζονται με την τεχνολογική υιοθέτηση, την ιδιωτικότητα και την προσβασιμότητα, τα οφέλη υπερτερούν κατά πολύ των μειονεκτημάτων. Μέσω της συνεχούς παρακολούθησης, των εξατομικευμένων παρεμβάσεων και της ενσωμάτωσης της τεχνητής νοημοσύνης και των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, η παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην υγιέστερη γήρανση του πληθυσμού. Τελικά, η ικανότητα παρακολούθησης, καταγραφής, και ανταπόκρισης στις αλλαγές και στα πρότυπα σωματικής δραστηριότητας υπόσχεται βελτιωμένα αποτελέσματα υγείας και διαρκή ανεξαρτησία για τους ηλικιωμένους.

Τύποι φορητών συσκευών που χρησιμοποιούνται στην υγειονομική περίθαλψη και τη φυσική κατάσταση

Οι έξυπνες φορητές συσκευές προσφέρουν μη επεμβατικούς τρόπους παρακολούθησης των καθημερινών κινήσεων, του καρδιακού ρυθμού, των μοτίβων ύπνου και διαφόρων φυσιολογικών μετρήσεων. Ως εκ τούτου, είναι πολύ καλά εργαλεία όχι μόνο για τους ερευνητές, αλλά και για τους επαγγελματίες υγείας και επαγγελματίες φυσικής κατάστασης. Το πρόβλημα με αυτές τις συσκευές είναι ότι συλλέγουν πολύ μεγάλο όγκο δεδομένων, από διάφορες παραμέτρους. Η αξιοποίηση αυτών των πληροφοριών απαιτεί ειδική εκπαίδευση και μεγάλη τεχνογνωσία στη χρήση τους. Το μέλλον της παρακολούθησης της σωματικής δραστηριότητας έγκειται στην ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της προγνωστικής ανάλυσης. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην επεξεργασία των τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων που παράγονται από τις φορητές συσκευές για την ανίχνευση μοτίβων και την πραγματοποίηση προβλέψεων σχετικά με τα αποτελέσματα της υγείας. Για παράδειγμα, τα μοντέλα που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να αξιολογήσουν τις αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα για να προβλέψουν τον κίνδυνο πτώσης ή να ανιχνεύσουν πρώιμα σημάδια αδυναμίας.

Οι φορητές συσκευές που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη μπορούν επίσης να συμβάλουν στην προληπτική φροντίδα εντοπίζοντας αποκλίσεις από τα συνήθη πρότυπα δραστηριότητας. Αυτή η ικανότητα πρόβλεψης μπορεί να ειδοποιήσει τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να παρέμβουν πριν προκύψει ένα σοβαρό ζήτημα υγείας, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων (Pichandi et al., 2024). Καθώς τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης κινούνται όλο και περισσότερο προς την ψηφιοποίηση, η ενσωμάτωση φορητών δεδομένων σε ηλεκτρονικά αρχεία υγείας (EHR) θα καταστεί κρίσιμη. Αυτό θα επιτρέψει στους επαγγελματίες υγείας να έχουν μια ολιστική άποψη της υγείας ενός ηλικιωμένου, που περιλαμβάνει τόσο κλινικά δεδομένα όσο και δεδομένα πραγματικής δραστηριότητας. Η ενσωμάτωση φορητών δεδομένων σε ηλεκτρονικά αρχεία υγείας μπορεί να δημιουργήσει μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της κατάστασης υγείας ενός ηλικιωμένου, επιτρέποντας πιο εξατομικευμένη και συνεχή φροντίδα. Αυτή η στροφή προς την υγειονομική περίθαλψη βάσει δεδομένων θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο προληπτική διαχείριση των παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία (Frey-Law et al., 2024) και να επιτρέψει στους αδύναμους ηλικιωμένους να συμμετέχουν σε προπονήσεις γυμναστικής με μεγαλύτερη ασφάλεια.

Παρακάτω είναι μια λίστα με φορητές συσκευές που χρησιμοποιούνται κυρίως για εφαρμογές υγειονομικής περίθαλψης και μερικά από αυτά είναι χρήσιμα και για την παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας.

Επιστημονικά στοιχεία για θέματα καταγραφής της σωματικής δραστηριότητας, με τη χρήση φορητών συσκευών σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.

Ο παραπάνω διευρυμένος κατάλογος των φορητών συσκευών, αποτελεί απόδειξη του τρόπου με τον οποίο εξελίσσεται η τεχνολογία για την παρακολούθηση διαφόρων μετρήσεων υγείας που βοηθά τους ηλικιωμένους να διατηρούν τη σωματική δραστηριότητα και ευεξία τους. Η εστίαση στις φορητές συσκευές γυμναστικής είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά για τους ηλικιωμένους, καθώς αυτές οι συσκευές μπορούν να βοηθήσουν στην παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας, να παρακινήσουν τους χρήστες να παραμείνουν δραστήριοι και να διασφαλίσουν ότι πληρούν τους στόχους υγείας.

Υπάρχουν, ωστόσο, συγκεκριμένα ζητήματα στην καταγραφή διαφορετικών τύπων σωματικής δραστηριότητας, χρησιμοποιώντας φορητές συσκευές σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Αυτά τα θέματα σχετίζονται συνήθως με τη χρηστικότητα, την ακρίβεια, και τις παραμέτρους υγείας που καταγράφονται από τις φορητές συσκευές κατά την καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας στη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα. Αρκετές κριτικές έχουν αξιολογήσει τη χρήση φορητών συσκευών για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι Teixeira et al. (2021) πραγματοποίησαν μια κριτική ανασκόπηση των φορητών συσκευών εστιάζοντας στην αποτελεσματικότητά τους στην παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας και των παραμέτρων υγείας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι συσκευές που σχεδιάστηκαν ειδικά για ηλικιωμένους, με ρυθμιζόμενα χαρακτηριστικά και εύκολη ερμηνεία δεδομένων, παρείχαν τα καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την παρακολούθηση της υγείας και την ενθάρρυνση της σωματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, οι Vargemidis et al. (2020) πραγματοποίησαν μια συστηματική ανασκόπηση των φορητών συστημάτων παρακολούθησης σωματικής δραστηριότητας για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, προσδιορίζοντας παραμέτρους όπως η ευκολία χρήσης, η διάρκεια ζωής της μπαταρίας και η ακρίβεια ως βασικοί παράγοντες για την υιοθέτηση αυτών των συσκευών.

Μία από τις κύριες προκλήσεις που εντοπίστηκαν σε πολλαπλές μελέτες είναι η ακρίβεια των δεδομένων κατά την παρακολούθηση ηλικιωμένων με ασυνεπή πρότυπα σωματικής δραστηριότητας. Μια μελέτη των Paraschiakos et al. (2020) τόνισε ότι οι ασυνέπειες στα δεδομένα λόγω ακανόνιστων μοτίβων κίνησης μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση των φορητών αισθητήρων. Παρ 'όλα αυτά, οι εξελίξεις στους αλγόριθμους μηχανικής μάθησης μπορούν να βοηθήσουν στην άμβλυνση τέτοιων ζητημάτων, βελτιώνοντας την ακρίβεια της δραστηριότητας και την παρακολούθηση της υγείας. Οι Chow και Yang (2020) διεξήγαγαν μια μελέτη επικύρωσης σχετικά με την τεχνολογία οπτικής ανίχνευσης καρδιακού ρυθμού σε φορητούς ιχνηλάτες γυμναστικής, συγκρίνοντας την ακρίβειά τους σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι σύγχρονες φορητές συσκευές μπορούν να παρακολουθούν αξιόπιστα τον καρδιακό ρυθμό κατά τη διάρκεια μέτριων σωματικών δραστηριοτήτων τόσο σε νέους όσο και σε ηλικιωμένους, καθιστώντας τα κατάλληλα για συνεχή παρακολούθηση της υγείας. Επιπλέον, οι Olmedo-Aguirre et al. (2022) τόνισαν τη σημασία των φορητών συσκευών στην απομακρυσμένη παρακολούθηση της υγείας για τους ηλικιωμένους, ειδικά εκείνους με χρόνιες παθήσεις. Οι φορητές συσκευές είναι σε θέση να παρακολουθούν κρίσιμες μετρήσεις υγείας, όπως η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού (HRV), ο αναπνευστικός ρυθμός, και τα επίπεδα δραστηριότητας προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης υγείας ενός ατόμου.

Μια άλλη σημαντική ανησυχία, όταν επιλέγετε τις κατάλληλες φορητές συσκευές για ηλικιωμένους είναι η χρηστικότητα. Ως εξαιρετικά ετερογενής πληθυσμός, οι ηλικιωμένοι μπορεί να παρουσιάζουν τεράστιες διαφορές στην ικανότητά τους να χρησιμοποιούν συσκευές, κάτι που εξαρτάται από την προηγούμενη εμπειρία τους και την εξοικείωσή τους με τη σύγχρονη τεχνολογία. Μια μελέτη των Martinato et al. (2021) αξιολόγησε τη χρηστικότητα και την ακρίβεια των έξυπνων ρολογιών για ηλικιωμένους χρήστες. Διαπίστωσε ότι ενώ οι φορητές συσκευές είναι αποτελεσματικές στη μέτρηση της σωματικής δραστηριότητας, οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προκλήσεις χρηστικότητας, ειδικά όσον αφορά την ερμηνεία δεδομένων και τη λειτουργία της συσκευής. Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι φορητές συσκευές με απλές διεπαφές και μηχανισμούς οπτικής ανάδρασης είναι πιο φιλικά προς τους ηλικιωμένους χρήστες. Ομοίως, οι Ehn et al. (2018) διερεύνησαν τις εμπειρίες των ηλικιωμένων με οθόνες δραστηριότητας, τονίζοντας ότι η παροχή ανατροφοδότησης σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τις παραμέτρους υγείας μπορεί να τους παρακινήσει να αυξήσουν την καθημερινή σωματική τους δραστηριότητα. Ωστόσο, η ανάγκη για εκπαίδευση των χρηστών και εξοικείωση με τις συσκευές παραμένει ζωτικής σημασίας για την ευρεία υιοθέτησή τους μεταξύ των ατόμων της τρίτης ηλικίας. Επιπλέον, οι φορητές τεχνολογίες για την παρακολούθηση της υγείας πρέπει να αντιμετωπίζουν ζητήματα κοινωνικής αποδοχής μεταξύ των ηλικιωμένων χρηστών. Οι Li et al. (2019) πρότειναν το Smart Wearable Acceptance Model (SWAM), τονίζοντας τη σημασία της αντιληπτής χρησιμότητας και ευκολίας χρήσης στην επιτυχή υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών μεταξύ των ηλικιωμένων πληθυσμών.

Συμπερασματικά, οι έξυπνες φορητές συσκευές προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες για την παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας και άλλων παραμέτρων υγείας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι συσκευές που δίνουν προτεραιότητα στη χρηστικότητα, την ακρίβεια, και την απλότητα είναι πιο πιθανό να υιοθετηθούν και να παρέχουν αξιόπιστα δεδομένα. Το μέλλον των έξυπνωνφορητών συσκευών στην υγειονομική περίθαλψη πιθανότατα θα δει μεγαλύτερη ενσωμάτωση με τεχνολογίες μηχανικής μάθησης για την ενίσχυση της ακρίβειας των δεδομένων και την προσφορά εξατομικευμένων συστάσεων για την υγεία.