Selecting and utilising smart wearables

As life expectancy continues to rise globally, maintaining health and functional ability in older adults becomes a key public health priority. The increase in age is accompanied by physiological changes, which, combined with possible health problems, lead to changes and limitations, not only of mobility, but also of psychological and social functionality. Most of the body's systems begin to malfunction, physiological changes have an indelible impact on the external appearance, chronic diseases appear, while if pre-existing they worsen, and all this is associated with movement problems and limitations of functionality. When the functionality is so limited that the person cannot cope with his daily needs, then we speak of a disability. People with a disability certainly have a lower quality of life, but as they cannot cope with the needs of daily life, they are dependent on others. This creates a series of knock-on effects in the lives of other people, especially their family carers, while, in a wider sense, it puts a strain on the health care system and the state's economy.

To address possible budget shortfalls due to increased health care costs of older adults, the number of years people live with a disability should be reduced, that is, active life expectancy should be increased (Fries & Crapo, 1981). The best "medicine" to deal with this problem seems to be physical activity. Regular physical activity plays a pivotal role in sustaining mobility, cardiovascular health, and overall well-being among older populations. A certain level of fitness not only protects a person from chronic diseases such as heart disease, diabetes, cancer, but also makes performing many activities of daily living, as well as participating in a variety of sports and recreational activities, much easier. From systematic participation in physical activity, certain psychological benefits may also arise, such as emotional well-being, good cognitive functioning, and the perception of a higher quality of life (Rose & Skelton, 2019).

A medida que la esperanza de vida sigue aumentando en todo el mundo, el mantenimiento de la salud y la capacidad funcional de las personas mayores se convierte en una prioridad clave de la salud pública. El aumento de la edad va acompañado de cambios fisiológicos que, combinados con posibles problemas de salud, provocan cambios y limitaciones, no sólo de la movilidad, sino también de la funcionalidad psicológica y social. La mayoría de los sistemas del cuerpo empiezan a funcionar mal, los cambios fisiológicos tienen un impacto indeleble en la apariencia externa, aparecen enfermedades crónicas, mientras que si son preexistentes empeoran, y todo ello se asocia con problemas de movilidad y limitaciones de la funcionalidad. Cuando la funcionalidad es tan limitada que la persona no puede hacer frente a sus necesidades cotidianas, entonces hablamos de discapacidad. Las personas con discapacidad tienen sin duda una menor calidad de vida, pero como no pueden hacer frente a las necesidades de la vida diaria, dependen de otras personas. Esto genera una serie de reacción en cadena en la vida de otras personas, especialmente los familiares que los cuidan, mientras que, en un sentido más amplio, supone una carga para el sistema sanitario y la economía del país.

Para hacer frente a posibles déficits presupuestarios debidos al aumento de los costes sanitarios de las personas mayores, debería reducirse el número de años que las personas viven con una discapacidad, es decir, debería aumentarse la esperanza de vida activa (Fries & Crapo, 1981). La mejor «medicina» para hacer frente a este problema parece ser la actividad física. La actividad física regular desempeña un papel fundamental en el mantenimiento de la movilidad, la salud cardiovascular y el bienestar general de las personas mayores. Un cierto nivel de forma física no sólo protege a la persona de enfermedades crónicas como las cardiopatías, la diabetes o el cáncer, sino que también facilita la realización de muchas actividades de la vida diaria, así como la participación en diversos deportes y actividades recreativas. De la participación sistemática en la actividad física también pueden derivarse ciertos beneficios psicológicos, como el bienestar emocional, el buen funcionamiento cognitivo y la percepción de una mayor calidad de vida (Rose & Skelton, 2019).

Con il continuo aumento dell'aspettativa di vita a livello globale, il mantenimento della salute e delle capacità funzionali negli adulti più anziani diventa una priorità fondamentale per la salute pubblica. L'aumento dell'età è accompagnato da cambiamenti fisiologici che, combinati con eventuali problemi di salute, portano a modifiche e limitazioni non solo della mobilità, ma anche della funzionalità psicologica e sociale. La maggior parte dei sistemi dell'organismo inizia a non funzionare, i cambiamenti fisiologici hanno un impatto indelebile sull'aspetto esteriore, compaiono malattie croniche, mentre se preesistenti si aggravano, e tutto questo si associa a problemi di movimento e limitazioni della funzionalità. Quando la funzionalità è così limitata che la persona non può far fronte alle sue necessità quotidiane, si parla di disabilità. Le persone con disabilità hanno certamente una qualità di vita inferiore, ma non potendo far fronte alle esigenze della vita quotidiana, sono dipendenti dagli altri. Questo crea una serie di effetti a catena nella vita di altre persone, in particolare dei loro assistenti familiari, mentre, in senso più ampio, mette a dura prova il sistema sanitario e l'economia dello Stato.

Per far fronte alle possibili carenze di bilancio dovute all'aumento dei costi sanitari degli anziani, si dovrebbe ridurre il numero di anni in cui le persone vivono con una disabilità, ovvero aumentare l'aspettativa di vita attiva (Fries & Crapo, 1981). La migliore "medicina" per affrontare questo problema sembra essere l'attività fisica. L'attività fisica regolare svolge un ruolo fondamentale nel sostenere la mobilità, la salute cardiovascolare e il benessere generale della popolazione anziana. Un certo livello di forma fisica non solo protegge una persona da malattie croniche come le cardiopatie, il diabete e il cancro, ma facilita anche lo svolgimento di molte attività della vita quotidiana e la partecipazione a una serie di sport e attività ricreative. Dalla partecipazione sistematica all'attività fisica possono derivare anche alcuni benefici psicologici, come il benessere emotivo, un buon funzionamento cognitivo e la percezione di una maggiore qualità della vita (Rose & Skelton, 2019).

A várható élettartam világszerte emelkedik, tehát az idősödők egészségének és funkcionális képességének megőrzése közegészségügyi prioritássá válik. Az életkor előrehaladása fiziológiai változásokkal jár, amelyek az esetleges egészségügyi problémákkal együtt nemcsak a mobilitás, hanem a pszichológiai és szociális funkcionalitás korlátozásához is vezetnek. A test legtöbb rendszere hibásan kezd működni, mozgásproblémák és kompetenciavesztés alakulnak ki, a fiziológiai változások megváltoztatják a megjelenést, és krónikus betegségekhez, vagy azok súlyosbodásához vezetnek. Fogyatékról akkor beszélünk, ha a kompetencia annyira korlátozott, hogy az illető nem tudja ellátni napi szükségleteit. A fogyatékossággal élő emberek életminősége egyébként is alacsonyabb lehet, de ráadásul másokra vannak utalva, ami különösen családtagjaik életére gyakorol nyomást, tágabb értelemben pedig megterheli az egészségügyi ellátórendszert és az állam gazdaságát.

Az idősödők megnövekedett egészségügyi költségeiből adódó esetleges költségvetési hiányok kezelése érdekében csökkenteni kellene a fogyatékossággal töltött életévek számát, azaz növelni kellene a várható aktív élettartamot (Fries & Crapo, 1981). A testmozgás tűnik a probléma legbiztosabb megoldásának. A rendszeres fizikai aktivitás kulcsfontosságú szerepet játszik az idősek mozgékonyságának, szív- és érrendszeri egészségének és általános jóllétének fenntartásában. Egy bizonyos szintű edzettség nemcsak a krónikus betegségektől, például a szívbetegségektől, a cukorbetegségtől és a ráktól véd, hanem a mindennapi élet számos tevékenységének elvégzését, valamint a különféle sport- és szabadidős tevékenységekben való részvételt is megkönnyíti. A rendszeres testmozgásból bizonyos pszichológiai előnyök is származhatnak, úgymint érzelmi jóllét, jó kognitív működés, és jobb szubjektív életminőség (Rose & Skelton, 2019).

Naarmate de levensverwachting wereldwijd blijft stijgen, wordt het behoud van de gezondheid en het functionele vermogen van oudere volwassenen een belangrijke prioriteit voor de volksgezondheid. De toename van de leeftijd gaat gepaard met fysiologische veranderingen die, in combinatie met mogelijke gezondheidsproblemen, leiden tot veranderingen en beperkingen, niet alleen van de mobiliteit, maar ook van de psychologische en sociale functionaliteit. De meeste systemen van het lichaam beginnen slecht te functioneren, fysiologische veranderingen hebben een onuitwisbare invloed op het uiterlijk, chronische ziekten verschijnen, terwijl ze, als ze al bestaan, verslechteren, en dit alles gaat gepaard met bewegingsproblemen en beperkingen van de functionaliteit. Wanneer de functionaliteit zo beperkt is dat de persoon niet in staat is om in zijn dagelijkse behoeften te voorzien, dan spreken we van een handicap. Mensen met een handicap hebben zeker een lagere kwaliteit van leven, maar omdat ze niet kunnen voldoen aan de behoeften van het dagelijks leven, zijn ze afhankelijk van anderen. Dit creëert een reeks domino-effecten in het leven van andere mensen, met name hun mantelzorgers, terwijl het in bredere zin het gezondheidszorgsysteem en de economie van de staat onder druk zet.

Om mogelijke begrotingstekorten als gevolg van de gestegen kosten van de gezondheidszorg van ouderen op te vangen, moet het aantal jaren dat mensen met een handicap leven worden verminderd, dat wil zeggen dat de actieve levensverwachting moet worden verhoogd (Fries & Crapo, 1981). Het beste "medicijn" om met dit probleem om te gaan, lijkt fysieke activiteit te zijn. Regelmatige lichaamsbeweging speelt een cruciale rol bij het behoud van mobiliteit, cardiovasculaire gezondheid en algemeen welzijn bij oudere bevolkingsgroepen. Een bepaald niveau van fitheid beschermt een persoon niet alleen tegen chronische ziekten zoals hartaandoeningen, diabetes, kanker, maar maakt het ook veel gemakkelijker om veel activiteiten van het dagelijks leven uit te voeren en deel te nemen aan een verscheidenheid aan sport- en recreatieve activiteiten. Systematische deelname aan fysieke activiteit kan ook bepaalde psychologische voordelen opleveren, zoals emotioneel welzijn, goed cognitief functioneren en de perceptie van een hogere kwaliteit van leven (Rose & Skelton, 2019).

Com o aumento global da esperança de vida, a preservação da saúde e da capacidade funcional dos adultos mais velhos assume-se como uma prioridade crucial de saúde pública. O envelhecimento traz consigo mudanças fisiológicas que, em combinação com possíveis problemas de saúde, resultam em limitações que afetam não só a mobilidade, mas também as dimensões psicológicas e sociais do indivíduo. À medida que os sistemas e funções do corpo começam a perder eficiência, as alterações fisiológicas tornam-se evidentes na aparência externa, as doenças crónicas surgem ou agravam-se, e estas condições refletem-se em dificuldades de mobilidade e na funcionalidade geral. Quando estas limitações atingem o ponto em que a pessoa já não consegue satisfazer autonomamente as suas necessidades básicas, estamos perante uma situação de deficiência. A deficiência impacta negativamente a qualidade de vida, uma vez que os indivíduos afetados se tornam dependentes de terceiros para gerir as tarefas do dia a dia. Esta dependência tem consequências significativas na vida de quem lhes presta cuidados, nomeadamente os familiares e cuidadores, e, numa perspetiva mais ampla, exerce uma pressão considerável sobre o sistema de saúde e a economia do Estado.

Para enfrentar possíveis desequilíbrios causados pelo aumento dos custos com os cuidados de saúde dos adultos mais velhos, é essencial reduzir os anos vividos com deficiência. Por outras palavras, é preciso aumentar a esperança de vida ativa (Fries & Crapo, 1981). E qual é o "remédio" mais eficaz? A atividade física, claro! Praticar exercício regularmente é uma verdadeira “poção mágica” para manter a mobilidade, cuidar do coração e garantir o bem-estar geral das pessoas mais velhas. Ter um bom nível de forma física não só ajuda a afastar doenças crónicas como problemas cardíacos, diabetes e até certos tipos de cancro, como também facilita as tarefas do dia a dia e abre portas para participar em desportos e atividades recreativas. E não fica por aqui! Além dos benefícios físicos, mexer o corpo traz vantagens psicológicas incríveis: melhora o humor, mantém o cérebro em forma e dá aquela sensação de que a vida é mesmo boa (Rose & Skelton, 2019).

Καθώς το προσδόκιμο ζωής συνεχίζει να αυξάνεται παγκοσμίως, η διατήρηση της υγείας και της λειτουργικής ικανότητας των ηλικιωμένων γίνεται βασική προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία. Η αύξηση της ηλικίας συνοδεύεται από φυσιολογικές αλλαγές, οι οποίες, σε συνδυασμό με πιθανά προβλήματα υγείας, οδηγούν σε αλλαγές και περιορισμούς, όχι μόνο της κινητικότητας, αλλά και της ψυχολογικής και κοινωνικής λειτουργικότητας. Τα περισσότερα από τα συστήματα του σώματος αρχίζουν να δυσλειτουργούν, οι φυσιολογικές αλλαγές έχουν ανεξίτηλο αντίκτυπο στην εξωτερική εμφάνιση, εμφανίζονται χρόνιες ασθένειες, ενώ εάν προϋπάρχουν επιδεινώνονται και όλα αυτά συνδέονται με προβλήματα κίνησης και περιορισμούς λειτουργικότητας. Όταν η λειτουργικότητα είναι τόσο περιορισμένη που το άτομο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις καθημερινές του ανάγκες, τότε μιλάμε για αναπηρία. Τα άτομα με αναπηρία έχουν σίγουρα χαμηλότερη ποιότητα ζωής, καθώς δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες της καθημερινής ζωής και εξαρτώνται από άλλους. Αυτό δημιουργεί μια σειρά αλυσιδωτών επιπτώσεων στη ζωή άλλων ανθρώπων, ειδικά των οικογενειακών φροντιστών τους, ενώ, σε ένα πιο ευρή φάσμα, ασκεί πίεση στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και στην οικονομία του κράτους.

Για να αντιμετωπιστούν πιθανές ελλείψεις του προϋπολογισμού λόγω του αυξημένου κόστους υγειονομικής περίθαλψης των ηλικιωμένων, θα πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των ετών που ζουν τα άτομα με αναπηρία, δηλαδή να αυξηθεί το προσδόκιμο ενεργού ζωής (Fries &; Crapo, 1981). Το καλύτερο «φάρμακο» για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος φαίνεται να είναι η σωματική δραστηριότητα. Η τακτική σωματική δραστηριότητα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διατήρηση της κινητικότητας, της καρδιαγγειακής υγείας και της συνολικής ευημερίας μεταξύ των ηλικιωμένων πληθυσμών. Ένα ορισμένο επίπεδο φυσικής κατάστασης όχι μόνο προστατεύει ένα άτομο από χρόνιες ασθένειες όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, καρκίνο, αλλά κάνει επίσης την εκτέλεση πολλών δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής και τη συμμετοχή σε μια ποικιλία αθλητικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων πιο εύκολη. Από τη συστηματική συμμετοχή σωματικής δραστηριότητας, μπορεί επίσης να προκύψουν ορισμένα ψυχολογικά οφέλη, όπως η συναισθηματική ευεξία, η καλή γνωστική λειτουργία και η αντίληψη μιας υψηλότερης ποιότητας ζωής (Rose &; Skelton, 2019).

Smart wearables have increasingly become valuable tools for monitoring physical activity and other health-related parameters in older adults. Recording and monitoring physical activity plays an important role in everyday life for older adults’ health and functional ability. Physical activity is of particular importance for older adults' physical and mental health. The use of wearable technology and other digital tools have emerged as valuable methods to track health behaviours, assess functional abilities, and provide data-driven feedback for interventions. The use of wearable technology and other digital tools have emerged as valuable methods to track health behaviours, assess functional abilities, and provide data-driven feedback for interventions.

Importance of Recording Physical Activity

Physical activity has long been recognized as a key factor in promoting cardiovascular health, managing body weight, and reducing the risk of chronic conditions like diabetes, hypertension, and osteoporosis. For older adults, regular physical activity also helps prevent sarcopenia (age-related muscle loss), supports joint health, and improves balance, thereby reducing the risk of falls (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). It is suggested that even moderate daily exercise can lead to significant improvements in life expectancy and quality of life. Monitoring physical activity levels is critical for ensuring that older adults are meeting recommended physical activity guidelines. Wearables and activity trackers can provide personalized insights into the amount and intensity of activity, helping individuals and caregivers adjust routines to optimize health outcomes (Frey-Law et al., 2024).

Physical activity also exerts a positive influence on older adults’ mental health. Research findings show positive changes not only in their motor but also in their cognitive function. Regular exercise is associated with a reduced risk of cognitive decline and dementia, as it enhances brain plasticity, promotes neurogenesis, and improves overall mental health (Yan & Zhu, 2009). Systematic participation in physical activity is also associated with improvement in older adults’ mood in general (Kanning & Schlicht, 2010). Recording physical activity can therefore help track patterns that may influence not just physical but also cognitive function. For example, wearable technology can alert caregivers and health professionals to declines in physical activity, which may indicate cognitive changes. Monitoring physical activity levels over time could be a proactive way to detect early warning signs of cognitive impairment, thus allowing for early interventions (Lee & Lee, 2024).

Physical activity is inextricably linked, with a bidirectional association to the functional ability of older adults. In frail older adults, physical functional ability refers to their capacity to carry out activities of daily living, ensuring thus their independent living. Older people usually are classified into different levels of functioning, depending on whether or not they are able to perform:

• activities of daily life (Basic Activities of Daily Living), i.e. basic activities related to hygiene and personal care (e.g. bathing, toileting, eating, dressing, moving around the house),
• instrumental activities of daily living (Instrumental Activities of Daily Living), i.e. activities that are important for integration into society (eg using the telephone, managing money, shopping, cooking, washing, housework),
• advanced activities of daily living (Advanced Activities of Daily Living), a term added a little later and includes all those activities that are not important for survival, but are connected to social, religious or other activities that enrich the lives of the elderly.

Functional assessment of frail older adults is usually done indirectly by self-reports and by observation, as it is not always safe to perform a motor test. In contrast, fit seniors can do much more than activities of daily living and their level of motor functioning is assessed with motor tests, such as the Senior Fitness Test. Physical function tests must aim to the mobility problems of the participant, otherwise there might be ceiling or floor effects. In addition, a study by van Gameren et al. (2024) highlighted the lack of correlation between traditional measures of functional ability, like the Short Physical Performance Battery (SPPB) and actual daily gait quality in older adults. This underscores the need for continuous, real-world activity tracking rather than relying solely on clinical tests, which may not reflect an individual’s true functional ability. By recording physical activity, particularly through the use of accelerometers and wearable devices, it is possible to gain a detailed understanding of how well older adults can manage these tasks in real-world environments. For example, tracking gait patterns, movement intensity, and step counts can provide insights into mobility, balance, and strength.

Recording physical activity allows for personalized and data-driven interventions. Health professionals can use the data from wearables to tailor exercise programs and rehabilitation plans based on real-time information about an individual’s activity patterns. For frail older adults or those recovering from surgery, injury, or illness, these records provide valuable feedback that can enhance recovery outcomes. The continuous monitoring of physical activity levels can also help healthcare providers identify periods of inactivity or a decline in mobility, which could signal underlying health issues. For example, wearable data can reveal when an older adult is becoming more sedentary, potentially prompting early intervention to prevent further decline (Wardi et al., 2024).

Despite the benefits of wearable technology for recording physical activity, a major challenge is the low technological literacy among many older adults. Some may struggle with using wearables or understanding the data provided by these devices. Moreover, older adults with physical impairments may find it difficult to wear or manage these devices consistently. While wearable devices are valuable tools for monitoring health, their design must be inclusive of the needs of older adults. Wearables should be easy to use, with simple interfaces and functionalities, and provide clear, actionable feedback. Studies show that co-designing wearables with older adults can significantly improve adoption rates and user experience (Yan & Guo, 2024).

Another important concern for older adults is data privacy, especially when it comes to sharing personal health information. Wearable devices collect sensitive data, which raises questions about how this data is stored, shared, and protected. Many older users may be hesitant to adopt wearables out of fear that their data may be accessed by unauthorized parties. Addressing privacy concerns through transparent data policies and secure, user-controlled data management systems is essential for increasing older adults’ trust in wearable technology. Clear communication about how data is used and protected will help to alleviate concerns (Yang et al., 2024).

Recording physical activity in older adults is not just a matter of tracking movement; it is an essential tool for promoting health, enhancing functional ability, and preventing decline. Wearable devices and other technological solutions offer unprecedented opportunities to collect real-time data on how older adults live and move in their daily environments. While there are challenges related to technological adoption, privacy, and accessibility, the benefits far outweigh the drawbacks. Through continuous monitoring, personalized interventions, and the integration of AI and healthcare systems, physical activity tracking can significantly contribute to healthier aging populations. Ultimately, the ability to monitor, record, and respond to changes in physical activity patterns holds the promise of improved health outcomes and sustained independence for older adults.

Types of wearables used in healthcare and fitness

Smart wearables offer non-invasive ways to track daily movements, heart rate, sleep patterns, and various physiological metrics. Therefore they are very good tools not only for researchers, but also for health and fitness professionals. The problem with these devices is that they collect a very large amount of data, from various parameters. Exploiting this information requires special training and great expertise in its use. The future of physical activity monitoring lies in the integration of artificial intelligence (AI) and predictive analytics. AI can help process the vast amounts of data generated by wearables to detect patterns and make predictions about health outcomes. For instance, AI-driven models can assess changes in physical activity to predict fall risk or detect early signs of frailty.

AI-based wearables may also contribute to preventive care by identifying deviations from normal activity patterns. This predictive capability can alert healthcare providers to intervene before a serious health issue arises, thereby improving the quality of life for older adults (Pichandi et al., 2024). As healthcare systems increasingly move towards digitalization, the integration of wearable data into electronic health records (EHRs) will become critical. This will allow healthcare professionals to have a holistic view of an older adult’s health, encompassing both clinical data and real-world activity data. Ιntegrating wearable data into EHRs can create a more comprehensive understanding of an older adult’s health status, enabling more personalized and continuous care. This shift toward data-driven healthcare could lead to more proactive management of age-related conditions (Frey-Law et al., 2024) and allow frail older adults to participate in fitness sessions with more safety.

Below is a list of wearables used mainly for healthcare applications and some of them are useful for tracking physical activity too.

1. Wearable ECG Monitors: These devices are designed to track the heart's electrical activity. Wearable ECG monitors help in continuous monitoring of heart rhythms, providing crucial data for detecting arrhythmias and other heart-related conditions in real time.

2. Smart Rings: Smart rings are compact wearable devices that can monitor vital signs such as heart rate, sleep patterns, and activity levels. They offer a more discreet option compared to larger wearables like smartwatches.

3. Smartwatches: Smartwatches are popular wearables with built-in sensors that monitor various health metrics, including heart rate, physical activity, and sleep patterns. They often come with additional functionalities like fitness tracking, GPS, and even ECG capabilities in advanced models.

4. Smart Clothes: These garments are embedded with sensors that can track a variety of biometric data, such as body temperature, respiratory rate, and muscle activity. Smart clothes are particularly useful in fitness and rehabilitation settings.

5. Smart Eyewear: Smart eyewear includes glasses with integrated sensors and display technologies. In healthcare, they can provide augmented reality (AR) overlays or monitor eye movements, offering potential applications in telemedicine and rehabilitation.

6. Smart Patches: These are adhesive patches embedded with sensors that monitor various physiological parameters such as glucose levels, hydration, and even medication delivery. For instance, continuous glucose monitoring (CGM) patches are frequently used by people with diabetes to track glucose levels in real-time without the need for constant blood sampling. In healthcare, they are often used for non-invasive glucose monitoring, or delivering drugs transdermally (through the skin). They are highly relevant for older adults who may require constant monitoring without invasive procedures.

7. Smart Insoles: These are shoe insoles embedded with pressure sensors that can monitor gait, posture, and balance. Some also track steps, distance, and calories burned, offering a more detailed analysis of foot mechanics. In healthcare, they are especially useful for elderly individuals or patients recovering from surgeries, they can prevent falls by detecting improper walking patterns or balance issues early on.

8. Hearing Aids with Smart Features: Modern hearing aids now come equipped with smart features, such as Bluetooth connectivity and environmental noise adjustments, which improve hearing ability based on real-time conditions. In healthcare, they assist older adults with hearing impairments by improving their quality of life and enhancing their ability to communicate. Some models are also integrated with other health-monitoring functionalities, like fall detection.

9. Smart Gloves: These gloves are embedded with sensors to monitor hand movements, grip strength, and even detect early signs of conditions like arthritis. Some smart gloves also offer haptic feedback for therapy and rehabilitation purposes. In Healthcare, they are useful in physical therapy or for individuals with reduced mobility in their hands, smart gloves can aid in rehabilitation for stroke survivors or patients with Parkinson's disease.

10. Smart Helmets: Mainly designed for athletes, these helmets can track vital signs like heart rate, impact forces (important in high-risk sports), and even brainwave activity. In Healthcare, smart helmets are used for injury prevention, particularly in detecting concussions and ensuring safety in sports or work environments that involve physical risk.

11. Smart Jewelry: Similar to smart rings, but broader in variety, smart jewelry includes bracelets, necklaces, and other wearable forms that track basic health parameters like steps, heart rate, and sleep. In healthcare, smart jewelry is often chosen for its aesthetic appeal combined with functionality, offering a stylish and discreet way to track health without the bulk of larger devices.

12. Smart Socks: These are designed to monitor pressure points, gait, and other foot-related health data, making them particularly useful for individuals with diabetes or circulatory issues. In healthcare, smart socks can help in early detection of foot ulcers, a common problem in older adults and people with diabetes, and they can also help prevent falls by identifying irregular walking patterns.

13. Smart Belts: These are belts embedded with sensors to monitor posture, sitting duration, and movement. Some smart belts can even alert the wearer to stand up after long periods of inactivity. In healthcare, these are particularly helpful for elderly individuals to monitor posture and movement, reducing the risk of falls or back problems.

14. Biosensors (Wearable Sensors): Biosensors are a class of sensors integrated into various types of wearables (patches, clothing, etc.) that can detect chemical and biological data, such as lactate levels, electrolyte balance, or hydration levels. They are extensively used in medical research and sports science, biosensors can provide detailed, real-time physiological data that are otherwise hard to capture through non-invasive means.

15. Smart Necklaces: These wearable devices are often used to monitor posture and neck activity. Some are specifically designed to vibrate when the wearer slouches, reminding them to correct their posture. Posture correction is crucial for elderly individuals to avoid back pain and other musculoskeletal issues. Smart necklaces provide a simple and non-intrusive solution.

16. Wearable Air Purifiers: These are personal devices that can be worn around the neck to purify the air around the individual, filtering out pollutants and allergens. They are especially useful for individuals with respiratory conditions or those living in areas with high pollution levels, wearable air purifiers help ensure clean air intake.

17. Smart Glasses (Enhanced Features): Beyond just smart eyewear with augmented reality (AR), some smart glasses have medical applications like visual aids for low-vision users. These devices offer image enhancements or even magnify specific areas in the field of vision. Smart glasses for healthcare applications can help individuals with vision impairments, providing assistance in navigating daily life or reading.

Scientific evidence on issues in recording physical activity, using wearables in older adults.

The above expanded list of wearables, is evidence of how technology is evolving to monitor various health metrics and help older adults maintain physical activity and wellness. Focusing on fitness wearables is crucial, especially for older adults, as these devices can help track physical activity, motivate users to stay active, and ensure they are meeting health goals.

There are however, specific issues in recording different types of physical activity, using wearables in older adults. These issues are usually related to the usability, accuracy, and specific health parameters recorded by wearables, when recording physical activity to the certain population group. Several reviews have assessed the use of wearables for older adults. Teixeira et al. (2021) conducted a critical review of wearable devices focusing on their effectiveness in monitoring physical activity and health parameters in older adults. The study identified that devices designed specifically for seniors, with adjustable features and easy data interpretation, provided the best outcomes in terms of health monitoring and physical activity encouragement. Additionally, Vargemidis et al. (2020) conducted a systematic review of wearable physical activity tracking systems for older adults, identifying parameters like ease of use, battery life, and accuracy as key factors in the adoption of these devices.

One of the main challenges identified across multiple studies is the accuracy of data when monitoring older adults with inconsistent physical activity patterns. A study by Paraschiakos et al. (2020) highlighted that inconsistencies in data due to irregular movement patterns can affect the performance of wearable sensors. Nonetheless, advancements in machine learning algorithms can help mitigate such issues, improving the accuracy of activity and health monitoring. Chow and Yang (2020) conducted a validation study on optical heart rate sensing technology in wearable fitness trackers, comparing their accuracy across different age groups. The study found that modern wearables can reliably track heart rate during moderate physical activities in both young and older adults, making them suitable for continuous health monitoring. Moreover, Olmedo-Aguirre et al. (2022) emphasized the importance of wearables in remote health monitoring for the elderly, especially those with chronic conditions. Wearable devices are capable of tracking crucial health metrics such as heart rate variability (HRV), respiratory rate, and activity levels, offering a comprehensive view of an individual’s health status.

Another important concern, when selecting the most appropriate wearables for older adults is usability. As a highly heterogeneous population, older adults may present vast variations in their ability to use devices, something that depends on their previous experience and familiarization with modern technology. A study by Martinato et al. (2021) evaluated the usability and accuracy of smartwatches for elderly users. It found that while wearable devices are effective in measuring physical activity, older adults may experience usability challenges, especially concerning data interpretation and device operation. The research concluded that wearables with simple interfaces and visual feedback mechanisms are more user-friendly for the elderly population. Similarly, Ehn et al. (2018) explored older individuals' experiences with activity monitors, highlighting that providing real-time feedback on health parameters can motivate them to increase their daily physical activity. However, the need for user training and familiarization with the devices remains crucial for widespread adoption among people of old age. Furthermore, wearable technologies for health monitoring must address social acceptance issues among older users. Li et al. (2019) proposed the Smart Wearable Acceptance Model (SWAM), emphasizing the importance of perceived usefulness and ease of use in the successful adoption of these technologies among older populations.

In conclusion, smart wearables offer tremendous potential for monitoring physical activity and other health parameters in older adults. Devices that prioritize usability, accuracy, and simplicity are more likely to be adopted and provide reliable data. The future of smart wearables in healthcare will likely see greater integration with machine learning technologies to enhance data accuracy and offer personalized health recommendations.

Los dispositivos inteligentes se han convertido en herramientas cada vez más valiosas para controlar la actividad física y otros parámetros relacionados con la salud de las personas mayores. El registro y el seguimiento de la actividad física desempeñan un papel importante para la salud y la capacidad funcional de las personas mayores en la vida cotidiana. La actividad física es especialmente importante para la salud física y mental de las personas mayores. El uso de tecnología ponible y otras herramientas digitales se ha convertido en un método valiosos para realizar un seguimiento de la salud, evaluar las capacidades funcionales y proporcionar información basada en los datos para las intervenciones.

La importancia de registrar la actividad física

Desde hace tiempo se reconoce que la actividad física es un factor clave para promover la salud cardiovascular, controlar el peso corporal y reducir el riesgo de enfermedades crónicas como la diabetes, la hipertensión y la osteoporosis. Para las personas mayores, la actividad física regular también ayuda a prevenir la sarcopenia (pérdida de masa muscular relacionada con la edad), favorece la salud de las articulaciones y mejora el equilibrio, reduciendo así el riesgo de caídas (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline & Boolani, 2012). Se sugiere que incluso el ejercicio diario moderado puede conducir a mejoras significativas en la esperanza de vida y la calidad de vida. El control de los niveles de actividad física es fundamental para garantizar que los adultos mayores cumplan con las pautas de actividad física recomendadas. Los dispositivos ponibles y los dispositivos de seguimiento de actividad pueden proporcionar información personalizada sobre la cantidad y la intensidad de la actividad, lo que ayuda a las personas y a los cuidadores a ajustar las rutinas para optimizar los resultados de salud (Frey-Law et al., 2024).

La actividad física también ejerce una influencia positiva en la salud mental de las personas mayores. Los resultados de las investigaciones muestran cambios positivos no sólo en su función motora, sino también en la cognitiva. El ejercicio regular se asocia con un menor riesgo de deterioro cognitivo y demencia, ya que aumenta la plasticidad cerebral, promueve la neurogénesis y mejora la salud mental en general (Yan y Zhu, 2009). La participación sistemática en actividades físicas también se asocia con una mejora del estado de ánimo de las personas mayores en general (Kanning & Schlicht, 2010). Por lo tanto, registrar la actividad física puede ayudar a seguir patrones que pueden influir no sólo en la función física, sino también en la cognitiva. Por ejemplo, la tecnología ponible puede alertar a los cuidadores y a los profesionales de la salud sobre la disminución de la actividad física, que puede indicar cambios cognitivos. El seguimiento de los niveles de actividad física a lo largo del tiempo podría ser una forma proactiva de detectar señales tempranas de alerta de deterioro cognitivo, permitiendo así intervenciones tempranas (Lee & Lee, 2024).

La actividad física está inextricablemente vinculada con una asociación bidireccional a la capacidad funcional de las personas mayores. En las personas mayores frágiles, la capacidad funcional física se refiere a su capacidad para realizar actividades de la vida diaria, asegurando así su vida independiente. Las personas mayores suelen clasificarse en diferentes niveles de funcionamiento, dependiendo de si son capaces o no de realizar las siguientes actividades:

• Actividades de la vida diaria (Actividades básicas de la vida diaria), es decir, actividades básicas relacionadas con la higiene y el cuidado personal (por ejemplo, bañarse, ir al baño, comer, vestirse o desplazarse por la casa).
• Actividades instrumentales de la vida diaria (Actividades instrumentales de la vida diaria), es decir, actividades importantes para la integración en la sociedad (por ejemplo, utilizar el teléfono, administrar el dinero, hacer la compra, cocinar, lavar o tareas domésticas).
• Actividades avanzadas de la vida diaria (Actividades avanzadas de la vida diaria), término añadido un poco más tarde y que incluye todas aquellas actividades que no son importantes para la supervivencia, sino que están relacionadas con actividades sociales, religiosas o de otro tipo que enriquecen la vida de las personas mayores.

La evaluación funcional de los adultos mayores frágiles suele hacerse indirectamente mediante autoinformes y por observación, ya que no siempre es seguro realizar una evaluación motora. Por el contrario, las personas mayores en buena forma física pueden realizar mucho más que las actividades de la vida diaria y su nivel de funcionamiento motor se evalúa con evaluaciones motoras como el Senior Fitness Test. Las pruebas de funciones físicas deben estar orientadas a los problemas de movilidad del participante, ya que de lo contrario podrían producirse efectos techo o suelo. Además, un estudio de van Gameren et al. (2024) puso de relieve la falta de correlación entre las medidas tradicionales de capacidad funcional, como la Batería corta de desempeño físico (SPPB) y la calidad real de los pasos diarios en adultos mayores. Esto subraya la necesidad de realizar un seguimiento continuo de la actividad en el mundo real en lugar de basarse únicamente en pruebas clínicas, que pueden no reflejar la verdadera capacidad funcional de una persona. Mediante el registro de la actividad física, en concreto a través del uso de acelerómetros y dispositivos ponibles, es posible obtener una comprensión detallada de cómo de bien las personas mayores pueden manejar estas tareas en situaciones reales. Por ejemplo, el seguimiento de los patrones de los pasos, la intensidad del movimiento y el recuento de pasos puede proporcionar información sobre la movilidad, el equilibrio y la fuerza.

Registrar la actividad física permite realizar intervenciones personalizadas y basadas en datos. Los profesionales de la salud pueden utilizar los datos de los dispositivos para adaptar los programas de ejercicio y los planes de rehabilitación en función de la información a tiempo real de los patrones de actividad de cada persona. Para las personas mayores frágiles o las que se recuperan de una intervención quirúrgica, lesión o enfermedad, estos registros proporcionan información valiosa que puede mejorar los resultados de la recuperación. El seguimiento continuo de los niveles de actividad física también puede ayudar a los profesionales sanitarios a identificar periodos de inactividad o de movilidad reducida, que podrían indicar problemas de salud subyacentes. Por ejemplo, los datos de los dispositivos inteligentes pueden revelar cuándo una persona mayor se está volviendo más sedentaria, lo que podría provocar una intervención temprana para evitar un mayor deterioro (Wardi et al., 2024).

A pesar de las ventajas de la tecnología ponible para registrar la actividad física, uno de los principales problemas es el escaso conocimiento tecnológico de muchas personas mayores. Algunos pueden tener dificultades para utilizar los dispositivos o para comprender los datos que estos proporcionan. Además, a las personas mayores con discapacidades físicas les puede resultar difícil llevar o manejar estos dispositivos de forma continua. Aunque los dispositivos portátiles son herramientas valiosas para controlar la salud, su diseño debe tener en cuenta las necesidades de las personas mayores. Deben ser fáciles de usar, con interfaces y funcionalidades sencillas, y proporcionar información clara y práctica. Los estudios demuestran que codiseñar los dispositivos inteligentes con personas mayores puede mejorar significativamente las tasas de uso y la experiencia del usuario (Yan & Guo, 2024).

Otra preocupación importante para las personas mayores es la privacidad de los datos, especialmente cuando se trata de compartir información sanitaria personal. Los dispositivos ponibles recogen datos sensibles, lo que plantea dudas sobre cómo se almacenan, comparten y protegen. Muchos usuarios de edad avanzada pueden tener dudas a la hora de usar los por miedo a que terceros no autorizados puedan acceder a sus datos. Para aumentar la confianza de las personas mayores en la tecnología ponible, es esencial abordar las cuestiones de privacidad mediante políticas de datos transparentes y sistemas de gestión de datos seguros y controlados por el usuario. Una comunicación clara sobre cómo se utilizan y protegen los datos ayudará a aliviar las preocupaciones (Yang et al., 2024).

El registro de la actividad física de las personas mayores no es sólo una cuestión de seguimiento del movimiento. Es una herramienta esencial para promover la salud, mejorar la capacidad funcional y prevenir el deterioro. Los dispositivos ponibles y otras soluciones tecnológicas ofrecen oportunidades sin precedentes para recopilar datos a tiempo real sobre cómo viven y se mueven las personas mayores en su entorno cotidiano. Aunque existen retos relacionados con la incorporación de tecnología, con la privacidad y con la accesibilidad, los beneficios superan con creces los inconvenientes. A través de la monitorización continua, las intervenciones personalizadas y la integración de la inteligencia artificial y los sistemas sanitarios, el seguimiento de la actividad física puede contribuir significativamente a un envejecimiento más saludable de la población. En última instancia, la capacidad de controlar, registrar y responder a los cambios en los patrones de actividad física promete mejorar la salud y mantener la independencia de las personas mayores.

Tipos de dispositivos ponibles utilizados en asistencia médica y fitness

Los dispositivos inteligentes ofrecen formas no invasivas de realizar un seguimiento de los movimientos diarios, el ritmo cardíaco, los patrones de sueño y diversas medidas fisiológicas. Por eso son muy buenas herramientas no sólo para los investigadores, sino también para los profesionales de la salud y el fitness. El problema de estos dispositivos es que recogen una gran cantidad de datos procedentes de diversos parámetros. Explotar esta información requiere una formación especial y una gran habilidad en su uso. El futuro de la monitorización de la actividad física pasa por la integración de la inteligencia artificial (IA) y el análisis predictivo. La IA puede ayudar a procesar las enormes cantidades de datos generados por los dispositivos para detectar patrones y hacer predicciones sobre los resultados médicos. Por ejemplo, los modelos basados en IA pueden evaluar los cambios en la actividad física para predecir el riesgo de caídas o detectar signos precoces de debilidad.

Los dispositivos basados en IA también pueden contribuir al cuidado preventivo al identificar desviaciones de los patrones normales de actividad. Esta capacidad predictiva puede alertar a los profesionales sanitarios para que intervengan antes de que surja un problema de salud grave, lo que mejora la calidad de vida de las personas mayores (Pichandi et al., 2024). A medida que los sistemas sanitarios avanzan hacia la digitalización, la integración de datos de los dispositivos inteligentes en las historias clínicas electrónicas (HCE) será fundamental. Esto permitirá a los profesionales de la salud tener una visión holística de la salud de una persona mayor que abarque tanto los datos clínicos como los datos de actividad del mundo real. Integrar los datos de los dispositivos en las HCE puede crear una comprensión más completa del estado de salud de una persona mayor, lo que permite una atención más personalizada y continua. Este cambio hacia una atención sanitaria basada en datos podría conducir a una gestión más proactiva de las afecciones relacionadas con la edad (Frey-Law et al., 2024) y permitir que las personas mayores frágiles participen en sesiones de ejercicio físico con mayor seguridad.

A continuación, se ofrece una lista de dispositivos ponibles utilizados principalmente para aplicaciones sanitarias. Algunos de ellos también son útiles para el seguimiento de la actividad física.

1. Monitores portables de ECG: estos dispositivos están diseñados para realizar un seguimiento de la actividad eléctrica del corazón. Los monitores de ECG portables ayudan a monitorizar continuamente el ritmo cardíaco y proporcionan datos cruciales para detectar arritmias y otras afecciones cardíacas en tiempo real.

2. Anillos inteligentes: los anillos inteligentes son dispositivos portables compactos que pueden controlar constantes vitales como el ritmo cardíaco, los patrones de sueño y los niveles de actividad. Ofrecen una opción más discreta que los dispositivos de mayor tamaño como los relojes inteligentes.

3. Relojes inteligentes: los relojes inteligentes son dispositivos ponibles muy populares con sensores integrados que controlan diversos parámetros de salud como el ritmo cardíaco, la actividad física y los patrones de sueño. A menudo incorporan funciones adicionales como el seguimiento de la actividad física, GPS e incluso ECG en los modelos más avanzados.

4. Ropa inteligente: estas prendas llevan incorporados sensores que pueden rastrear diversos datos biométricos como la temperatura corporal, la frecuencia respiratoria y la actividad muscular. La ropa inteligente es especialmente útil en entornos de fitness y rehabilitación.

5. Gafas inteligentes: las gafas inteligentes incluyen sensores integrados y tecnologías de visualización. En el ámbito sanitario, pueden ofrecer realidad aumentada (RA) o monitorizar los movimientos oculares, lo que ofrece aplicaciones potenciales en telemedicina y rehabilitación.

6. Parches inteligentes: se trata de parches adhesivos con sensores que controlan diversos parámetros fisiológicos como los niveles de glucosa, la hidratación e incluso la administración de medicamentos. Por ejemplo, los parches de monitoreo de la glucosa los utilizan con frecuencia las personas con diabetes para controlar los niveles de glucosa en tiempo real sin necesidad de tomar muestras de sangre constantemente. En el ámbito sanitario, suelen utilizarse para controlar la glucosa de forma no invasiva o administrar fármacos por vía transdérmica (a través de la piel). Son muy útiles para las personas mayores que necesitan un control constante sin procedimientos invasivos.

7. Plantillas inteligentes: plantillas con sensores de presión que pueden controlar la marcha, la postura y el equilibrio. Algunas también registran los pasos, la distancia y las calorías quemadas, lo que ofrece un análisis más detallado de la mecánica del pie. En el ámbito de la salud, son especialmente útiles para personas mayores o pacientes que se recuperan de una intervención quirúrgica, ya que pueden prevenir caídas al detectar precozmente patrones de marcha inadecuados o problemas de equilibrio.

8. Audífonos con funciones inteligentes: los audífonos modernos vienen equipados con funciones inteligentes, como Bluetooth y ajustes de ruido ambiental que mejoran la capacidad auditiva en función de las condiciones en tiempo real. En el ámbito sanitario, ayudan a las personas mayores con deficiencias auditivas a mejorar su calidad de vida y su capacidad de comunicación. Algunos modelos también integran otras funciones de vigilancia de la salud, como la detección de caídas.

9. Guantes inteligentes: estos guantes llevan incorporados sensores para controlar los movimientos de la mano, la fuerza de agarre e incluso detectar signos precoces de enfermedades como la artritis. Algunos guantes inteligentes también ofrecen retroalimentación háptica con fines terapéuticos y de rehabilitación. En sanidad, son útiles en fisioterapia o para personas con movilidad reducida en las manos. Pueden ayudar en la rehabilitación de supervivientes de infarto cerebral o pacientes con enfermedad de Parkinson.

10. Cascos inteligentes: diseñados principalmente para atletas, estos cascos pueden rastrear constantes vitales como el ritmo cardíaco, las fuerzas de impacto (importante en deportes de alto riesgo) e incluso la actividad de las ondas cerebrales. En sanidad, los cascos inteligentes se utilizan para prevenir lesiones, sobre todo para detectar conmociones cerebrales y garantizar la seguridad en deportes o entornos laborales que impliquen riesgo físico.

11. Joyería inteligente: similar a los anillos inteligentes, pero más amplia en variedad. Incluye pulseras, collares y otras formas de dispositivos que rastrean parámetros básicos de salud como los pasos, el ritmo cardíaco y el sueño. En el sector sanitario, suele elegirse por su atractivo estético combinado con su funcionalidad, ya que ofrece una forma elegante y discreta de realizar un seguimiento de la salud sin el volumen de los dispositivos de mayor tamaño.

12. Calcetines inteligentes: diseñados para controlar los puntos de presión, la marcha y otros datos relacionados con la salud de los pies, lo que los hace especialmente útiles para personas con diabetes o problemas circulatorios. En el ámbito de la salud pueden ayudar a detectar precozmente úlceras de pie, un problema común en personas mayores y las personas con diabetes. También pueden ayudar a prevenir las caídas mediante la identificación de patrones de marcha irregulares.

13. Cinturones inteligentes: cinturones dotados de sensores que controlan la postura, el tiempo que se está sentado y el movimiento. Algunos pueden incluso avisar al usuario para que se levante tras largos periodos de inactividad. En sanidad son especialmente útiles para que las personas mayores controlen la postura y el movimiento, reduciendo así el riesgo de caídas o problemas de espalda.

14. Biosensores (sensores ponibles): un tipo de sensores integrados en diversos dispositivos (parches, ropa, etc.) que pueden detectar datos químicos y biológicos como los niveles de lactato, el equilibrio electrolítico o los niveles de hidratación. Se utilizan en la investigación médica y las ciencias del deporte. Pueden proporcionar datos fisiológicos detallados y en tiempo real que, de otro modo, serían difíciles de captar por medios no invasivos.

15. Collares inteligentes: se utilizan a menudo para controlar la postura y la actividad del cuello. Algunos están diseñados específicamente para vibrar cuando el usuario se encorva, recordándole que debe corregir su postura. La corrección postural es crucial para que las personas mayores eviten dolores de espalda y otros problemas musculoesqueléticos. Los collares inteligentes son una solución sencilla y no intrusiva.

16. Purificadores de aire portables: dispositivos personales que pueden llevarse colgados del cuello para purificar el aire que rodea al individuo, filtrando los contaminantes y alérgenos. Son especialmente útiles para personas con afecciones respiratorias o que viven en zonas con altos niveles de contaminación.

17. Gafas inteligentes (funciones mejoradas): más allá de las gafas inteligentes con realidad aumentada (RA), algunas gafas inteligentes tienen aplicaciones médicas como ayudas visuales para usuarios con baja visión. Estos dispositivos ofrecen mejoras de imagen o incluso amplían zonas específicas del campo de visión. Las gafas inteligentes en el campo sanitario pueden ayudar a las personas con problemas de visión al proporcionarles ayuda para desenvolverse en la vida cotidiana o para leer.

Pruebas científicas sobre cuestiones relacionadas con el registro de la actividad física mediante dispositivos inteligentes en personas mayores.

La anterior lista de dispositivos demuestra que la tecnología está evolucionando para controlar diversos parámetros de salud y ayudar a las personas mayores a mantener la actividad física y el bienestar. Centrarse en los dispositivos de fitness es crucial, sobre todo para las personas mayores, ya que pueden ayudarles a realizar un seguimiento de la actividad física, motivarles a mantenerse activos y asegurarse de que están cumpliendo sus objetivos de salud.

Sin embargo, existen problemas específicos en el registro de diferentes tipos de actividad física con dispositivos en personas mayores. Estos problemas suelen estar relacionados con la usabilidad, la precisión y los parámetros de salud específicos que registran los dispositivos al monitorizar la actividad física de un determinado grupo de población. Varias revisiones han evaluado el uso de dispositivos inteligentes en personas mayores. Teixeira et al. (2021) llevaron a cabo una revisión crítica de los dispositivos centrada en su eficacia para monitorizar la actividad física y los parámetros de salud en personas mayores. El estudio identificó que los dispositivos diseñados específicamente para personas mayores, con funciones ajustables e interpretación sencilla de los datos, proporcionaban los mejores resultados en términos de seguimiento de la salud y fomento de la actividad física. Además, Vargemidis et al. (2020) realizaron una revisión sistemática de los dispositivos de seguimiento de la actividad física para personas mayores e identificaron parámetros como la facilidad de uso, la duración de la batería y la precisión como factores clave para la incorporación de estos dispositivos.

Uno de los principales retos identificados en múltiples estudios es la precisión de los datos cuando se monitoriza a personas mayores con patrones de actividad física irregulares. Un estudio de Paraschiakos et al. (2020) destacó que las incoherencias en los datos debidas a patrones de movimiento irregulares pueden afectar al rendimiento de los sensores de los dispositivos. No obstante, los avances en los algoritmos de aprendizaje automático pueden ayudar a mitigar estos problemas, lo que mejora la precisión de la monitorización de la actividad y la salud. Chow y Yang (2020) llevaron a cabo un estudio de validación de la tecnología de detección de la frecuencia cardíaca óptica en dispositivos de seguimiento de la actividad física y compararon su precisión en distintos grupos de edad. El estudio concluyó que los dispositivos modernos pueden realizar un seguimiento fiable de la frecuencia cardíaca durante actividades físicas moderadas tanto en adultos jóvenes como mayores, lo que los hace adecuados para la monitorización continua de la salud. Además, Olmedo-Aguirre et al. (2022) destacaron la importancia de los dispositivos en el seguimiento sanitario a distancia de las personas mayores, especialmente las que padecen enfermedades crónicas. Los dispositivos ponibles son capaces de realizar un seguimiento de medidas de salud cruciales como la variabilidad de la frecuencia cardíaca (VFC), la frecuencia respiratoria y los niveles de actividad, lo que ofrece una visión completa del estado de salud de un individuo.

Otra preocupación importante a la hora de seleccionar los dispositivos más adecuados para personas mayores es la usabilidad. Al tratarse de una población muy heterogénea, las personas mayores pueden presentar grandes variaciones en su capacidad para utilizar dispositivos, algo que depende de su experiencia previa y de su familiarización con la tecnología moderna. Un estudio de Martinato et al. (2021) evaluó la usabilidad y precisión de los relojes inteligentes para usuarios de edad avanzada. Descubrió que, si bien los dispositivos son eficaces para medir la actividad física, las personas mayores pueden experimentar problemas al usarlos, especialmente en lo que respecta a la interpretación de los datos y el funcionamiento del dispositivo. La investigación concluyó que los dispositivos con interfaces sencillas y feedback visual son más fáciles de usar para la población de edad avanzada. Del mismo modo, Ehn et al. (2018) exploraron las experiencias de los individuos mayores con los monitores de actividad, destacando que proporcionar feedback en tiempo real sobre los parámetros de salud puede motivarlos a aumentar su actividad física diaria. Sin embargo, la necesidad de preparación y familiarización de los usuarios con los dispositivos sigue siendo crucial para incorporarlos entre las personas mayores. Además, las tecnologías para el monitoreo de la salud deben abordar los problemas de aceptación social entre los usuarios de edad avanzada. Li et al. (2019) propusieron el modelo de aceptación de los dispositivos inteligentes ponibles, donde enfatizan la importancia de que las personas mayores puedan percibir la utilidad y la facilidad de uso para incorporar estos dispositivos con éxito.

En conclusión, los dispositivos inteligentes ofrecen un enorme potencial para monitorizar la actividad física y otros parámetros de salud en personas mayores. Los dispositivos que dan prioridad a la facilidad de uso, la precisión y la simplicidad tienen más probabilidades de ser utilizados y de proporcionar datos fiables. Los dispositivos inteligentes en la atención sanitaria probablemente tendrán una mayor integración en el futuro con las tecnologías de aprendizaje automático para mejorar la precisión de los datos y ofrecer recomendaciones de salud personalizadas.

I dispositivi elettronici indossabili intelligenti sono diventati sempre più strumenti preziosi per il monitoraggio dell'attività fisica e di altri parametri legati alla salute negli anziani. La registrazione e il monitoraggio dell'attività fisica svolgono un ruolo importante nella vita quotidiana per la salute e la capacità funzionale degli anziani. L'attività fisica è particolarmente importante per la salute fisica e mentale degli anziani. L'uso della tecnologia indossabile e di altri strumenti digitali sono emersi come metodi preziosi per tracciare i comportamenti di salute, valutare le capacità funzionali e fornire un feedback basato sui dati per gli interventi. L'uso della tecnologia indossabile e di altri strumenti digitali è emerso come metodo prezioso per tracciare i comportamenti di salute, valutare le abilità funzionali e fornire un feedback guidato dai dati per gli interventi.

Importanza della registrazione dell'attività fisica

L'attività fisica è da tempo riconosciuta come un fattore chiave per promuovere la salute cardiovascolare, gestire il peso corporeo e ridurre il rischio di patologie croniche come il diabete, l'ipertensione e l'osteoporosi. Per gli anziani, un'attività fisica regolare aiuta anche a prevenire la sarcopenia (perdita di massa muscolare legata all'età), favorisce la salute delle articolazioni e migliora l'equilibrio, riducendo così il rischio di cadute (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). Si suggerisce che anche un moderato esercizio fisico quotidiano può portare a miglioramenti significativi dell'aspettativa e della qualità di vita. Il monitoraggio dei livelli di attività fisica è fondamentale per garantire che gli anziani rispettino le linee guida per l'attività fisica raccomandate. I dispositivi elettronici indossabili e gli activity tracker possono fornire informazioni personalizzate sulla quantità e sull'intensità dell'attività, aiutando le persone e gli assistenti a regolare le routine per ottimizzare i risultati di salute (Frey-Law et al., 2024).

L'attività fisica esercita un'influenza positiva anche sulla salute mentale degli anziani. I risultati delle ricerche mostrano cambiamenti positivi non solo nelle funzioni motorie ma anche in quelle cognitive. L'esercizio fisico regolare è associato a una riduzione del rischio di declino cognitivo e di demenza, in quanto aumenta la plasticità del cervello, promuove la neurogenesi e migliora la salute mentale generale (Yan & Zhu, 2009). La partecipazione sistematica all'attività fisica è anche associata a un miglioramento dell'umore degli anziani in generale (Kanning & Schlicht, 2010). La registrazione dell'attività fisica può quindi aiutare a tracciare modelli che possono influenzare non solo la funzione fisica ma anche quella cognitiva. Ad esempio, la tecnologia indossabile può avvisare i caregiver e gli operatori sanitari del calo dell'attività fisica, che può indicare cambiamenti cognitivi. Il monitoraggio dei livelli di attività fisica nel tempo potrebbe essere un modo proattivo per individuare i primi segnali di allarme del deterioramento cognitivo, consentendo così interventi precoci (Lee & Lee, 2024).

L'attività fisica è indissolubilmente legata, con un'associazione bidirezionale, alla capacità funzionale degli anziani. Negli anziani fragili, la capacità funzionale fisica si riferisce alla loro capacità di svolgere le attività della vita quotidiana, garantendo così la loro vita indipendente. Gli anziani vengono solitamente classificati in diversi livelli di funzionamento, a seconda che siano in grado o meno di svolgere le attività:

• attività della vita quotidiana (Basic Activities of Daily Living), cioè le attività di base legate all'igiene e alla cura della persona (ad esempio, fare il bagno, andare in bagno, mangiare, vestirsi, muoversi in casa),
• attività strumentali della vita quotidiana (Instrumental Activities of Daily Living), cioè attività importanti per l'integrazione nella società (ad esempio usare il telefono, gestire il denaro, fare la spesa, cucinare, lavare, fare i lavori domestici).
• attività avanzate di vita quotidiana (Advanced Activities of Daily Living), un termine aggiunto un po' più tardi e che comprende tutte quelle attività che non sono importanti per la sopravvivenza, ma sono legate ad attività sociali, religiose o di altro tipo che arricchiscono la vita degli anziani.

La valutazione funzionale degli anziani fragili viene di solito effettuata indirettamente, tramite auto-rapporti e osservazione, poiché non è sempre sicuro eseguire un test motorio. Al contrario, gli anziani in forma possono fare molto di più delle attività della vita quotidiana e il loro livello di funzionamento motorio viene valutato con test motori, come il Senior Fitness Test. I test di funzionalità fisica devono essere mirati ai problemi di mobilità del partecipante, altrimenti potrebbero verificarsi effetti tetto o pavimento. Inoltre, uno studio di van Gameren et al. (2024) ha evidenziato la mancanza di correlazione tra le misure tradizionali della capacità funzionale, come la Short Physical Performance Battery (SPPB), e l'effettiva qualità della deambulazione quotidiana negli anziani. Ciò sottolinea la necessità di un monitoraggio continuo dell'attività nel mondo reale, piuttosto che affidarsi esclusivamente ai test clinici, che potrebbero non riflettere la reale capacità funzionale di un individuo. Registrando l'attività fisica, in particolare attraverso l'uso di accelerometri e dispositivi indossabili, è possibile comprendere in modo dettagliato quanto gli anziani siano in grado di gestire questi compiti in ambienti reali. Ad esempio, il monitoraggio dei modelli di andatura, dell'intensità del movimento e del conteggio dei passi può fornire informazioni sulla mobilità, l'equilibrio e la forza.

La registrazione dell'attività fisica consente interventi personalizzati e basati sui dati. Gli operatori sanitari possono utilizzare i dati dei dispositivi elettronici indossabili per personalizzare i programmi di esercizio e i piani di riabilitazione in base alle informazioni in tempo reale sui modelli di attività di un individuo. Per gli anziani fragili o per chi si sta riprendendo da un intervento chirurgico, da un infortunio o da una malattia, queste registrazioni forniscono un feedback prezioso che può migliorare i risultati del recupero. Il monitoraggio continuo dei livelli di attività fisica può anche aiutare gli operatori sanitari a identificare i periodi di inattività o il declino della mobilità, che potrebbero segnalare problemi di salute sottostanti. Ad esempio, i dati dei dispositivi indossabili possono rivelare quando un adulto più anziano sta diventando più sedentario, inducendo potenzialmente un intervento precoce per prevenire un ulteriore declino (Wardi et al., 2024).

Nonostante i vantaggi della tecnologia indossabile per la registrazione dell'attività fisica, una sfida importante è rappresentata dalla scarsa alfabetizzazione tecnologica di molti anziani. Alcuni possono avere difficoltà a utilizzare i dispositivi elettronici indossabili o a comprendere i dati forniti da questi dispositivi. Inoltre, gli anziani con disabilità fisiche possono avere difficoltà a indossare o gestire questi dispositivi in modo coerente. Sebbene i dispositivi indossabili siano strumenti preziosi per il monitoraggio della salute, la loro progettazione deve tenere conto delle esigenze degli anziani. I dispositivi elettronici indossabili devono essere facili da usare, con interfacce e funzionalità semplici, e devono fornire un feedback chiaro e fruibile. Gli studi dimostrano che la co-progettazione dei dispositivi elettronici indossabili con gli anziani può migliorare significativamente i tassi di adozione e l'esperienza dell'utente (Yan & Guo, 2024).

Un'altra importante preoccupazione per gli anziani è la privacy dei dati, soprattutto quando si tratta di condividere informazioni sanitarie personali. I dispositivi elettronici indossabili raccolgono dati sensibili, il che solleva domande su come questi dati vengono archiviati, condivisi e protetti. Molti utenti anziani potrebbero esitare ad adottare i dispositivi elettronici indossabili per paura che i loro dati possano essere consultati da persone non autorizzate. Affrontare i problemi di privacy attraverso politiche trasparenti sui dati e sistemi di gestione dei dati sicuri e controllati dall'utente è essenziale per aumentare la fiducia degli anziani nella tecnologia indossabile. Una comunicazione chiara sulle modalità di utilizzo e protezione dei dati contribuirà ad attenuare le preoccupazioni (Yang et al., 2024).

Registrare l'attività fisica negli anziani non è solo una questione di monitoraggio del movimento, ma è uno strumento essenziale per promuovere la salute, migliorare le capacità funzionali e prevenire il declino. I dispositivi indossabili e altre soluzioni tecnologiche offrono opportunità senza precedenti per raccogliere dati in tempo reale su come gli anziani vivono e si muovono nel loro ambiente quotidiano. Sebbene vi siano sfide legate all'adozione della tecnologia, alla privacy e all'accessibilità, i vantaggi superano di gran lunga gli svantaggi. Attraverso il monitoraggio continuo, gli interventi personalizzati e l'integrazione dell'intelligenza artificiale e dei sistemi sanitari, il monitoraggio dell'attività fisica può contribuire in modo significativo a rendere più sane le popolazioni anziane. In definitiva, la capacità di monitorare, registrare e rispondere ai cambiamenti nei modelli di attività fisica promette di migliorare i risultati di salute e di mantenere l'indipendenza degli anziani.

Tipi di dispositivi elettronici indossabili utilizzati per la sanità e il fitness

I dispositivi elettronici indossabili intelligenti offrono modi non invasivi per tracciare i movimenti quotidiani, la frequenza cardiaca, i modelli di sonno e varie metriche fisiologiche. Sono quindi ottimi strumenti non solo per i ricercatori, ma anche per i professionisti della salute e del fitness. Il problema di questi dispositivi è che raccolgono una grande quantità di dati, provenienti da diversi parametri. Lo sfruttamento di queste informazioni richiede una formazione specifica e una grande esperienza nell'uso. Il futuro del monitoraggio dell'attività fisica risiede nell'integrazione dell'intelligenza artificiale (AI) e dell'analisi predittiva. L'intelligenza artificiale può aiutare ad elaborare le grandi quantità di dati generati dai dispositivi indossabili per individuare modelli e fare previsioni sugli esiti della salute. Ad esempio, i modelli guidati dall'intelligenza artificiale possono valutare i cambiamenti nell'attività fisica per prevedere il rischio di caduta o individuare i primi segni di fragilità.

I dispositivi indossabili basati sull'intelligenza artificiale possono anche contribuire all'assistenza preventiva, identificando le deviazioni dai normali schemi di attività. Questa capacità predittiva può allertare gli operatori sanitari affinché intervengano prima che si verifichi un grave problema di salute, migliorando così la qualità della vita degli anziani (Pichandi et al., 2024). Con la crescente digitalizzazione dei sistemi sanitari, l'integrazione dei dati dei dispositivi indossabili nelle cartelle cliniche elettroniche (EHR) diventerà fondamentale. Ciò consentirà agli operatori sanitari di avere una visione olistica della salute dell'anziano, comprendendo sia i dati clinici che quelli relativi all'attività del mondo reale. L'integrazione dei dati dei dispositivi indossabili nei sistemi EHR può creare una comprensione più completa dello stato di salute dell'anziano, consentendo un'assistenza più personalizzata e continua. Questo spostamento verso un'assistenza sanitaria basata sui dati potrebbe portare a una gestione più proattiva delle condizioni legate all'età (Frey-Law et al., 2024) e permettere agli anziani fragili di partecipare alle sessioni di fitness con maggiore sicurezza.

Di seguito è riportato un elenco di dispositivi indossabili utilizzati principalmente per applicazioni sanitarie e alcuni di essi sono utili anche per il monitoraggio dell'attività fisica.

1. Monitor ECG indossabili: Questi dispositivi sono progettati per tracciare l'attività elettrica del cuore. I monitor ECG indossabili contribuiscono al monitoraggio continuo dei ritmi cardiaci, fornendo dati cruciali per il rilevamento di aritmie e altre patologie cardiache in tempo reale.

2. Anelli intelligenti: Gli anelli intelligenti sono dispositivi indossabili compatti in grado di monitorare i segni vitali come la frequenza cardiaca, il ritmo del sonno e i livelli di attività. Offrono un'opzione più discreta rispetto agli indossabili più grandi come gli smartwatch.

3. Smartwatch: Gli smartwatch sono popolari indossabili dotati di sensori integrati che monitorano vari parametri di salute, tra cui la frequenza cardiaca, l'attività fisica e il ritmo del sonno. Spesso sono dotati di funzionalità aggiuntive come il fitness tracking, il GPS e, nei modelli più avanzati, persino l'ECG.

4. Vestiti intelligenti: questi indumenti sono dotati di sensori in grado di rilevare una serie di dati biometrici, come la temperatura corporea, la frequenza respiratoria e l'attività muscolare. Gli indumenti intelligenti sono particolarmente utili nei contesti di fitness e riabilitazione.

5. Occhiali intelligenti: Gli occhiali intelligenti comprendono occhiali con sensori e tecnologie di visualizzazione integrati. Nel settore sanitario, possono fornire sovrapposizioni di realtà aumentata (AR) o monitorare i movimenti oculari, offrendo potenziali applicazioni nella telemedicina e nella riabilitazione.

6. Cerotti intelligenti: Si tratta di cerotti adesivi dotati di sensori che monitorano vari parametri fisiologici come i livelli di glucosio, l'idratazione e persino la somministrazione di farmaci. Ad esempio, i cerotti per il monitoraggio continuo del glucosio (CGM) sono spesso utilizzati dalle persone affette da diabete per monitorare i livelli di glucosio in tempo reale, senza la necessità di un costante prelievo di sangue. In ambito sanitario, sono spesso utilizzati per il monitoraggio non invasivo del glucosio o per la somministrazione di farmaci per via transdermica (attraverso la pelle). Sono molto importanti per gli anziani che possono richiedere un monitoraggio costante senza procedure invasive.

7. Solette intelligenti: Sono solette per scarpe dotate di sensori di pressione in grado di monitorare l'andatura, la postura e l'equilibrio. Alcune tengono traccia anche dei passi, della distanza e delle calorie bruciate, offrendo un'analisi più dettagliata della meccanica del piede. In ambito sanitario, sono particolarmente utili per gli anziani o i pazienti che si stanno riprendendo da un intervento chirurgico, in quanto possono prevenire le cadute rilevando precocemente i modelli di camminata scorretti o i problemi di equilibrio.

8. Apparecchi acustici con funzioni intelligenti: I moderni apparecchi acustici sono ora dotati di funzioni intelligenti, come la connettività Bluetooth e la regolazione del rumore ambientale, che migliorano la capacità uditiva in base alle condizioni in tempo reale. In ambito sanitario, assistono gli anziani con problemi di udito migliorando la loro qualità di vita e la loro capacità di comunicare. Alcuni modelli sono anche integrati con altre funzionalità di monitoraggio della salute, come il rilevamento delle cadute.

9. Guanti intelligenti: Questi guanti sono dotati di sensori per monitorare i movimenti della mano, la forza della presa e persino per rilevare i primi segni di patologie come l'artrite. Alcuni guanti intelligenti offrono anche un feedback aptico per scopi terapeutici e riabilitativi. Nella sanità, sono utili per la fisioterapia o per le persone con mobilità ridotta delle mani; i guanti intelligenti possono aiutare la riabilitazione dei pazienti sopravvissuti a un ictus o affetti dal morbo di Parkinson.

10. Caschi intelligenti: progettati principalmente per gli atleti, questi caschi sono in grado di tracciare segni vitali come la frequenza cardiaca, la forza d'impatto (importante negli sport ad alto rischio) e persino l'attività delle onde cerebrali. Nel settore sanitario, i caschi intelligenti sono utilizzati per la prevenzione degli infortuni, in particolare per rilevare le commozioni cerebrali e garantire la sicurezza negli sport o negli ambienti di lavoro che comportano rischi fisici.

11. Gioielli intelligenti: Simile agli anelli intelligenti, ma con una varietà più ampia, la gioielleria intelligente comprende braccialetti, collane e altre forme indossabili che tengono traccia di parametri sanitari di base come passi, frequenza cardiaca e sonno. Nella sanità, i gioielli intelligenti sono spesso scelti per il loro fascino estetico combinato con la funzionalità, offrendo un modo elegante e discreto di monitorare la salute senza l'ingombro di dispositivi più grandi.

12. Calze intelligenti: Sono progettati per monitorare i punti di pressione, l'andatura e altri dati sulla salute del piede, rendendoli particolarmente utili per le persone con diabete o problemi circolatori. In ambito sanitario, le calze intelligenti possono aiutare a rilevare precocemente le ulcere ai piedi, un problema comune negli anziani e nelle persone con diabete, e possono anche aiutare a prevenire le cadute identificando i modelli di camminata irregolari.

13. Cinture intelligenti: Sono cinture dotate di sensori che monitorano la postura, la durata della seduta e il movimento. Alcune cinture intelligenti possono anche avvisare chi le indossa di alzarsi dopo lunghi periodi di inattività. In ambito sanitario, sono particolarmente utili per le persone anziane per monitorare la postura e il movimento, riducendo il rischio di cadute o di problemi alla schiena.

14. Biosensori (sensori indossabili): I biosensori sono una classe di sensori integrati in vari tipi di dispositivi indossabili (cerotti, indumenti, ecc.) in grado di rilevare dati chimici e biologici, come i livelli di lattato, l'equilibrio elettrolitico o i livelli di idratazione. Ampiamente utilizzati nella ricerca medica e nella scienza dello sport, i biosensori possono fornire dati fisiologici dettagliati e in tempo reale, altrimenti difficili da rilevare con mezzi non invasivi.

15. Collane intelligenti: questi dispositivi indossabili sono spesso utilizzati per monitorare la postura e l'attività del collo. Alcuni sono progettati specificamente per vibrare quando chi li indossa si inclina, ricordandogli di correggere la postura. La correzione della postura è fondamentale per le persone anziane per evitare mal di schiena e altri problemi muscolo-scheletrici. Le collane intelligenti rappresentano una soluzione semplice e non invasiva.

16. Purificatori d'aria indossabili: Sono dispositivi personali che possono essere indossati al collo per purificare l'aria intorno all'individuo, filtrando inquinanti e allergeni. Sono particolarmente utili per chi soffre di patologie respiratorie o per chi vive in zone con alti livelli di inquinamento: i depuratori d'aria indossabili aiutano a garantire l'ingresso di aria pulita.

17. Occhiali intelligenti (funzioni avanzate): Oltre ai semplici occhiali intelligenti con realtà aumentata (AR), alcuni occhiali intelligenti hanno applicazioni mediche come ausili visivi per ipovedenti. Questi dispositivi offrono miglioramenti dell'immagine o addirittura ingrandiscono aree specifiche del campo visivo. Gli occhiali intelligenti per applicazioni sanitarie possono aiutare le persone con problemi di vista, fornendo assistenza nella vita quotidiana o nella lettura.

Evidenze scientifiche sui problemi di registrazione dell'attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani.

L'elenco di indossabili sopra riportato dimostra come la tecnologia si stia evolvendo per monitorare varie metriche di salute e aiutare gli anziani a mantenere l'attività fisica e il benessere. Concentrarsi sugli indossabili per il fitness è fondamentale, soprattutto per gli anziani, perché questi dispositivi possono aiutare a monitorare l'attività fisica, motivare gli utenti a mantenersi attivi e garantire il raggiungimento degli obiettivi di salute.L'elenco di indossabili sopra riportato dimostra come la tecnologia si stia evolvendo per monitorare varie metriche di salute e aiutare gli anziani a mantenere l'attività fisica e il benessere. Concentrarsi sugli indossabili per il fitness è fondamentale, soprattutto per gli anziani, perché questi dispositivi possono aiutare a monitorare l'attività fisica, motivare gli utenti a mantenersi attivi e garantire il raggiungimento degli obiettivi di salute.L'elenco di indossabili sopra riportato dimostra come la tecnologia si stia evolvendo per monitorare varie metriche di salute e aiutare gli anziani a mantenere l'attività fisica e il benessere. Concentrarsi sugli indossabili per il fitness è fondamentale, soprattutto per gli anziani, perché questi dispositivi possono aiutare a monitorare l'attività fisica, motivare gli utenti a mantenersi attivi e garantire il raggiungimento degli obiettivi di salute.

Esistono tuttavia problemi specifici nella registrazione di diversi tipi di attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani. Questi problemi sono solitamente legati all'usabilità, all'accuratezza e ai parametri sanitari specifici registrati dagli indossabili, quando si registra l'attività fisica in un determinato gruppo di popolazione. Diverse revisioni hanno valutato l'uso degli indossabili per gli adulti più anziani. Teixeira et al. (2021) hanno condotto una revisione critica dei dispositivi elettronici indossabili concentrandosi sulla loro efficacia nel monitoraggio dell'attività fisica e dei parametri di salute negli anziani. Lo studio ha individuato che i dispositivi progettati specificamente per gli anziani, con funzioni regolabili e facile interpretazione dei dati, hanno fornito i migliori risultati in termini di monitoraggio della salute e incoraggiamento dell'attività fisica. Inoltre, Vargemidis et al. (2020) hanno condotto una revisione sistematica dei sistemi di monitoraggio dell'attività fisica indossabili per gli anziani, identificando parametri come la facilità d'uso, la durata della batteria e l'accuratezza come fattori chiave per l'adozione di questi dispositivi.Esistono tuttavia problemi specifici nella registrazione di diversi tipi di attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani. Questi problemi sono solitamente legati all'usabilità, all'accuratezza e ai parametri sanitari specifici registrati dagli indossabili, quando si registra l'attività fisica in un determinato gruppo di popolazione. Diverse revisioni hanno valutato l'uso degli indossabili per gli adulti più anziani. Teixeira et al. (2021) hanno condotto una revisione critica dei dispositivi elettronici indossabili concentrandosi sulla loro efficacia nel monitoraggio dell'attività fisica e dei parametri di salute negli anziani. Lo studio ha individuato che i dispositivi progettati specificamente per gli anziani, con funzioni regolabili e facile interpretazione dei dati, hanno fornito i migliori risultati in termini di monitoraggio della salute e incoraggiamento dell'attività fisica. Inoltre, Vargemidis et al. (2020) hanno condotto una revisione sistematica dei sistemi di monitoraggio dell'attività fisica indossabili per gli anziani, identificando parametri come la facilità d'uso, la durata della batteria e l'accuratezza come fattori chiave per l'adozione di questi dispositivi.Esistono tuttavia problemi specifici nella registrazione di diversi tipi di attività fisica, utilizzando gli indossabili negli adulti più anziani. Questi problemi sono solitamente legati all'usabilità, all'accuratezza e ai parametri sanitari specifici registrati dagli indossabili, quando si registra l'attività fisica in un determinato gruppo di popolazione. Diverse revisioni hanno valutato l'uso degli indossabili per gli adulti più anziani. Teixeira et al. (2021) hanno condotto una revisione critica dei dispositivi elettronici indossabili concentrandosi sulla loro efficacia nel monitoraggio dell'attività fisica e dei parametri di salute negli anziani. Lo studio ha individuato che i dispositivi progettati specificamente per gli anziani, con funzioni regolabili e facile interpretazione dei dati, hanno fornito i migliori risultati in termini di monitoraggio della salute e incoraggiamento dell'attività fisica. Inoltre, Vargemidis et al. (2020) hanno condotto una revisione sistematica dei sistemi di monitoraggio dell'attività fisica indossabili per gli anziani, identificando parametri come la facilità d'uso, la durata della batteria e l'accuratezza come fattori chiave per l'adozione di questi dispositivi.

Una delle principali sfide identificate in diversi studi è l'accuratezza dei dati quando si monitorano adulti anziani con modelli di attività fisica incoerenti. Uno studio di Paraschiakos et al. (2020) ha evidenziato che le incongruenze nei dati dovute a modelli di movimento irregolari possono influire sulle prestazioni dei sensori indossabili. Tuttavia, i progressi negli algoritmi di apprendimento automatico possono contribuire a mitigare questi problemi, migliorando l'accuratezza del monitoraggio dell'attività e della salute. Chow e Yang (2020) hanno condotto uno studio di convalida sulla tecnologia di rilevamento ottico della frequenza cardiaca nei fitness tracker indossabili, confrontandone l'accuratezza in diversi gruppi di età. Lo studio ha rilevato che i moderni indossabili sono in grado di tracciare in modo affidabile la frequenza cardiaca durante attività fisiche moderate sia nei giovani che negli anziani, rendendoli adatti al monitoraggio continuo della salute. Inoltre, Olmedo-Aguirre et al. (2022) hanno sottolineato l'importanza dei dispositivi elettronici indossabili nel monitoraggio remoto della salute degli anziani, in particolare di quelli affetti da patologie croniche. I dispositivi elettronici indossabili sono in grado di tracciare metriche sanitarie cruciali come la variabilità della frequenza cardiaca (HRV), la frequenza respiratoria e i livelli di attività, offrendo una visione completa dello stato di salute di un individuo.

Un'altra importante preoccupazione nella scelta dei dispositivi indossabili più adatti agli anziani è l'usabilità. Essendo una popolazione altamente eterogenea, gli anziani possono presentare grandi variazioni nella loro capacità di utilizzare i dispositivi, cosa che dipende dalla loro precedente esperienza e familiarizzazione con la tecnologia moderna. Uno studio di Martinato et al. (2021) ha valutato l'usabilità e la precisione degli smartwatch per gli utenti anziani. È emerso che, sebbene i dispositivi indossabili siano efficaci nel misurare l'attività fisica, gli adulti più anziani possono incontrare problemi di usabilità, soprattutto per quanto riguarda l'interpretazione dei dati e il funzionamento del dispositivo. La ricerca ha concluso che gli indossabili con interfacce semplici e meccanismi di feedback visivo sono più facili da usare per la popolazione anziana. Analogamente, Ehn et al. (2018) hanno esplorato l'esperienza degli anziani con i monitor di attività, evidenziando che fornire un feedback in tempo reale sui parametri di salute può motivarli ad aumentare l'attività fisica quotidiana. Tuttavia, la necessità di formazione degli utenti e di familiarizzazione con i dispositivi rimane fondamentale per un'adozione diffusa tra le persone in età avanzata. Inoltre, le tecnologie indossabili per il monitoraggio della salute devono affrontare i problemi di accettazione sociale tra gli utenti anziani. Li et al. (2019) hanno proposto lo Smart Wearable Acceptance Model (SWAM), sottolineando l'importanza dell'utilità percepita e della facilità d'uso nel successo dell'adozione di queste tecnologie tra le popolazioni anziane.

In conclusione, gli indossabili intelligenti offrono un enorme potenziale per il monitoraggio dell'attività fisica e di altri parametri di salute negli anziani. I dispositivi che privilegiano l'usabilità, l'accuratezza e la semplicità hanno maggiori probabilità di essere adottati e di fornire dati affidabili. Il futuro degli indossabili intelligenti nell'assistenza sanitaria vedrà probabilmente una maggiore integrazione con le tecnologie di apprendimento automatico per migliorare l'accuratezza dei dati e offrire raccomandazioni sanitarie personalizzate.

Egyre világosabb, milyen hasznosak lehetnek a viselhető okoseszközök az idősebbek testmozgásának és egészségügyi mutatóinak nyomon követésére. A testmozgás dokumentálása fontos szerepet játszik a mindennapi életben az idősebbek egészsége és funkcionális képességei szempontjából. A fizikai aktivitás különösen az idősebbek fizikai és mentális egészsége szempontjából fontos. A viselhető technológia és más digitális eszközök jól használhatók az egészségmagatartás nyomon követésére, a funkcionális képességek értékelésére és a terápiás beavatkozásokhoz szükséges adatvezérelt visszajelzéshez.

A fizikai aktivitás rögzítésének fontossága

A testmozgás régóta elismert kulcsfontosságú tényező a szív- és érrendszeri egészség előmozdításában, a testsúly kezelésében, és az olyan krónikus betegségek kockázatának csökkentésében, mint a cukorbetegség, a magas vérnyomás vagy a csontritkulás. Az idősebbek esetében a rendszeres testmozgás segít megelőzni a szarkopéniát (az életkorral összefüggő izomvesztést), támogatja az ízületek egészségét, és javítja az egyensúlyérzéket, ezáltal csökkenti az elesés kockázatát (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline és Boolani, 2012). A kutatások arra utalnak, hogy már a mérsékelt napi testmozgás is jelentős javulást eredményezhet a várható élettartamban és életminőségben. A fizikai aktivitás szintjének nyomon követése elengedhetetlen ahhoz, hogy az idősödők megfeleljenek az ajánlott fizikai aktivitási irányelveknek. A viselhető okoseszközök és az aktivitáskövető készülékek személyre szabott betekintést nyújtanak az aktivitás mennyiségébe és intenzitásába, hogy az érintettek és gondozóik a minél nagyobb egészségjavulás érdekében finomíthassanak az edzésterveken vagy mindennapi mozgásmennyiségen (Frey-Law et al., 2024).

A testmozgás az idősebbek mentális egészségére is pozitívan hat. A kutatási eredmények nemcsak a motoros, hanem a kognitív funkcióikban is javulást mutatnak. A rendszeres testmozgás összefüggésbe hozható a kognitív hanyatlás és a demencia csökkent kockázatával, mivel fokozza az agy plaszticitását, elősegíti a neurogenezist, és javítja az általános mentális egészséget (Yan & Zhu, 2009). A rendszeres testmozgás az idősödők általános hangulatát is javítja (Kanning & Schlicht, 2010). A fizikai aktivitás rögzítése tehát segíthet nyomon követni azokat a mintázatokat, amelyek a fizikai és a kognitív funkciókat is befolyásolhatják. A viselhető technológia például figyelmeztetheti a gondozókat és az egészségügyi szakembereket a fizikai aktivitás csökkenésére, ami kognitív változásokat jelezhet. A fizikai aktivitás szintjének időbeli nyomon követése segítheti a kognitív károsodás korai figyelmeztető jeleinek felismerését, és így a minél korábbi terápiás beavatkozást (Lee & Lee, 2024).

A testmozgás szoros kétirányú kapcsolatban van az idősödők funkcionális képességeivel. A fizikailag gyenge idősebbeket azon az alapon, hogy milyen mértékben képesek az önálló életvitelre, különböző funkcionális készségszintekbe sorolhatjuk:

• a mindennapok alapvető szintje (Basic Activuities of Daily Living). A higiéniával kapcsolatos alapvető tevékenységek (pl. fürdés, WC használat, evés, öltözködés, a lakásban való mozgás).
• a lényeges mindennapi tevékenységek szintje (Instrumental Activities of Daily Living). A társadalomba való beilleszkedés szempontjából fontos tevékenységek (pl. telefonálás, pénzkezelés, vásárlás, főzés, mosás, házimunka).
• a haladó szintű napi tevékenységek szintje (Advanced Activities of Daily Living). Azon tevékenységek összefoglaló neve, amelyek nem a túlélés szempontjából fontosak, hanem az életet gazdagító társadalmi, vallási vagy egyéb tevékenységek.

A fizikailag gyenge idősek funkcionális felmérése általában közvetett módon, önbevallás és megfigyelés útján történik, mivel nem mindig biztonságos motoros tesztet végezni. Ezzel szemben a jó erőnlétű idősek a mindennapi életvitelhez szükséges tevékenységeknél sokkal többre képesek, és motoros működésük szintjét motoros tesztekkel, például a “Senior Fitness Test”-tel mérik fel. A fizikai funkcióteszteknek a résztvevő mobilitási problémáira kell irányulniuk, különben plafon- vagy padlóhatások léphetnek fel. Emellett van Gameren és munkatársai (2024) tanulmánya rávilágított arra, hogy idősödőknél nincs összefüggés a funkcionális képességek hagyományos mérései, például a rövid fizikai teljesítmény tesztsorozat (“Short Physical Performance Battery”, SPPB) és a tényleges napi járásminőség között. Ez aláhúzza a folyamatos, valós aktivitáskövetés szükségességét kizárólag a klinikai tesztekre való támaszkodás helyett. A fizikai aktivitás rögzítésével, különösen a gyorsulásmérők és a viselhető okoseszközök használatával részletes képet lehet kapni arról, hogy az idősödők hogyan teljesítenek valós környezetben. Például a járásminták, a mozgásintenzitás és a lépések száma jól mutathatja az egyén mozgékonyságát, erőnlétét, egyensúlyérzékét.

A testmozgás dokumentálása személyre szabott és adatvezérelt terápiát tesz lehetővé. Az egészségügyi szakemberek a viselhető okoseszközök valós idejű adatai alapján testre szabhatják ügyfeleik edzésterveit és rehabilitációs programjait. A fizikailag gyenge idős felnőttek, vagy a műtétből, sérülésből vagy betegségből lábadozók számára az ilyen visszajelzések felgyorsíthatják a felépülést. Az aktivitásszint folyamatos figyelésével feltűnnek a mögöttes egészségügyi problémákra utaló mozgáshiányos időszakok, és még idejében megelőzhető lehet a további hanyatlás (Wardi et al., 2024).

A testmozgást dokumentáló viselhető technológia az előnyei ellenére nagy kihívást jelent sok idős felnőtt szerény technikai műveltsége. Egyesek számára nehézséget okozhat a viselhető okoseszközök használata vagy az ezen eszközök által szolgáltatott adatok megértése. Ráadásul a fizikai károsodással élő idősödők számára nehézséget okozhat ezeknek az eszközöknek a következetes viselése vagy kezelése, ezért az eszközök tervezésénél figyelembe kell venni az idősödők igényeit. A hordozható eszközöknek könnyen használhatónak kell lenniük, egyszerű kezelőfelülettel és funkciókkal, és világos, használható visszajelzést kell adniuk. Tanulmányok azt mutatják, hogy az idősek bevonása a viselhető okoseszközök tervezésébe jelentősen javíthatja azok elfogadását és a felhasználói élményt (Yan & Guo, 2024).

Az idősödők másik jellemző aggodalma a viselhető okoseszközökkel szemben az adatvédelem, különösen személyes egészségügyi információk megosztása esetén. A viselhető okoseszközök érzékeny adatokat gyűjtenek, és nem mindig egyértelmű, hogy ezeket az adatokat hogyan tárolják, osztják meg és védik. Sok idősebb felhasználó tétovázhat a viselhető okoseszközök kapcsán attól való félelmében, hogy adataikhoz illetéktelenek hozzáférhetnek. Az átlátható adatkezelési irányelvek és biztonságos, a felhasználó által ellenőrzött adatkezelési rendszerek nélkül nem lehet növelni az idősödőknek a viselhető okoseszközökbe vetett bizalmát. Az adatok felhasználásáról és védelméről való világos kommunikáció segít az aggodalmak eloszlatásában (Yang et al., 2024).

Az idősebbek fizikai aktivitásának rögzítése nem csupán a mozgás nyomon követéséről szól, hanem az egészség előmozdításának, a funkcionális képességek javításának, és a hanyatlás megelőzésének alapvető eszköze. A viselhető okoseszközök és más technológiai megoldások példátlan lehetőségeket kínálnak arra, hogy valós idejű adatokat gyűjtsünk arról, hogyan élnek és mozognak az idős felnőttek a mindennapi környezetükben. Bár a technológia elfogadottságával, az adatvédelemmel, és a hozzáférhetőséggel kapcsolatban vannak kihívások, az előnyök messze felülmúlják a hátrányokat. A folyamatos nyomon követés, a személyre szabott beavatkozások, valamint a mesterséges intelligencia és az egészségügyi rendszerek integrációja révén a mozgás nyomon követése az idősödő népesség függetlenségét, és egészségi állapotának javulását ígéri.

Az egészségügyben és a fitneszben használt viselhető eszközök

A viselhető okoseszközök nem invazív módszereket kínálnak a napi mozgások, a pulzusszám, az alvásminták és a különböző fiziológiai mérőszámok nyomon követésére. Ezért nemcsak a kutatók, hanem az egészségügyi és fitneszszakemberek számára is hasznos eszközök, viszont nagyon nagy mennyiségű adatot gyűjtenek, különböző paraméterekből, melyek kiaknázása speciális képzést és szakértelmet igényel. A fizikai aktivitás nyomon követésének jövője a mesterséges intelligencia (AI) és a prediktív analitika integrálásában rejlik. A mesterséges intelligencia segíthet feldolgozni a viselhető okoseszközök által generált hatalmas mennyiségű adatot, hogy felismerje a mintázatokat, és az egészségi állapotra vonatkozó előrejelzéseket készítsen. A mesterséges intelligencia által vezérelt modellek például értékelhetik a fizikai aktivitás változásait, hogy megjósolják az elesés kockázatát vagy felismerjék a megrokkanás korai jeleit.

Az AI-alapú viselhető okoseszközök a normál aktivitási mintáktól való eltérések azonosításával a megelőzéshez is hozzájárulhatnak. Potenciálisan komoly egészségügyi problémák első jeleire figyelmeztethetik az egészségügyi szolgáltatókat, hogy az idősödők életminőségének érdekében idejében beavatkozhassanak (Pichandi et al., 2024). Ahogy az egészségügyi rendszerek egyre inkább a digitalizáció felé mozdulnak el, a viselhető okoseszközökből származó adatokat is fontos lesz felvenni az elektronikus egészségügyi nyilvántartásokba, hogy az egészségügyi szakemberek holisztikus, a klinikai adatokat, és a valós aktivitási adatokat is figyelembe vevő képet kapjanak az idősödők egészségi állapotáról. Az idősödők ezzel az adatintegrációval személyre szabottabb és folyamatosabb ellátást kaphatnak. Ez az adatvezérelt egészségügyi ellátás irányába történő elmozdulás az időskori állapotok proaktívabb kezeléséhez vezetne (Frey-Law et al., 2024), és lehetővé tenné a fizikailag gyenge idős felnőttek számára, hogy nagyobb biztonsággal vegyenek részt a fitneszedzéseken.

Az alábbiakban felsoroljuk a főként egészségügyi alkalmazásokhoz használt viselhető okoseszközöket, amelyek közül némelyik a testmozgás nyomon követésére is alkalmas.

1. Viselhető EKG Monitorok: Ezek az eszközök a szív elektromos aktivitásának nyomon követésére szolgálnak. A viselhető EKG-monitorok segítenek a szívritmus folyamatos figyelésében, és kulcsfontosságú adatokat szolgáltatnak a ritmuszavarok és más szívvel kapcsolatos állapotok valós idejű felismeréséhez.

2. Okos gyűrűk: Okos gyűrűkkel követhető a szív elektromos aktivitása. A viselhető EKG-monitorok segítenek a szívritmus folyamatos figyelésében, és kulcsfontosságú adatokat szolgáltatnak a ritmuszavarok és más szívvel kapcsolatos állapotok valós idejű felismeréséhez.

3. Okosórák: Az okosórák olyan népszerű viselhető okoseszközök, melyek beépített érzékelőikkel különböző egészségügyi mérőszámokat, többek között a pulzusszámot, a fizikai aktivitást és az alvási mintákat figyelik. Gyakran olyan kiegészítő funkciókkal is rendelkeznek, mint a fitneszkövetés, a GPS, sőt a csúcsmodellekben akár az EKG-monitorozása.

4. Okosruhák: Ezek a ruhák olyan szenzorokkal vannak felszerelve, amelyek számos biometrikus adatot, például a testhőmérsékletet, a légzésszámot és az izomaktivitást képesek nyomon követni. Különösen hasznosak a fitnesz- és rehabilitációs közegben.

5. Okosszemüvegek: Beépített érzékelőkkel és kijelzőtechnológiákkal ellátott szemüvegek. Az egészségügyben ezek kiterjesztett valóság (AR) alapú virtuális információs rétegeket nyújthatnak, illetve a szemmozgást figyelő funkciójukra építhet a telemedicina és a rehabilitáció.

6. Okostapaszok: Olyan ragtapaszok, amelyek beépített szenzorokkal különböző fiziológiai paramétereket, például a glükózszintet, vagy a hidratáltságot figyelik, de gyógyszerek bevitelére is alkalmazhatók. A folyamatos vércukorellenőrző tapaszokat például a cukorbetegek használhatják a glükózszint valós idejű és vérvétel nélküli nyomon követésére. Az egészségügyben gyakran használják őket nem invazív glükózszint-monitorozásra vagy gyógyszerek bőrön keresztüli bevitelére. Az olyan idősödők figyelmébe ajánljuk, akiknek tűszúrás nélküli folyamatos megfigyelésre van szükségük.

7. Intelligens talpbetétek: A nyomásérzékelőkkel ellátott cipőbetétek a járást, a testtartást, és az egyensúlytartást figyelik. Egyes modellek a megtett lépéseket, a megtett távolságot, és az elégetett kalóriákat mérik. Különösen hasznosak az idősek vagy a műtétekből lábadozó betegek számára, hogy a nem megfelelő járásminták vagy egyensúlyproblémák korai felismerésével megelőzhetők legyenek az esések.

8. Intelligens funkciókkal rendelkező hallókészülékek: A modern hallókészülékekben ma már a Bluetooth-kapcsolat is elérhető, vagy a környezeti zajok szűrése, amellyel az aktuális körülményekre reagálva javítható a hallási képesség. Az egészségügyben a halláskárosodással küzdő idősödők életminőségét és kommunikációs képességeit javítják. Egyes modellek más egészségmegőrző funkciókkal, például esésérzékeléssel is rendelkeznek.

9. Okoskesztyűk: Az ilyen kesztyűk érzékelői a kéz mozgását, és a fogás erejét figyelik, és felismerik például az ízületi gyulladás első jeleit. Egyes okoskesztyűk terápiás vagy rehabilitációs célú haptikus visszajelzést is kínálnak. Fizikoterápiában, a stroke vagy Parkinson-kór miatt kezükben csökkent mozgásképességű betegek rehabilitációjában van szerepük.

10. Intelligens sisakok: Ezek a főként sportolók számára tervezett sisakok figyelik a pulzusszámot, regisztrálják a fejet ért ütések erejét, de mérhetik az agyhullámokat is. Az egészségügyben az intelligens sisakokat a sérülések megelőzésére használják, különösen az agyrázkódások felismerésére, a fizikai kockázattal járó sportokban vagy munkakörnyezetben pedig biztonsági követelményként.

11. Okosékszerek: Az okosgyűrűkhöz hasonló funkciójú karkötők, nyakláncok, és más ékszerként hordható okostárgyak a lépéseket, a pulzusszámot, vagy az alvást figyelhetik. Stílusos és diszkrét megoldást kínálnak az egészségügyi aktivitáskövetésre.

12. Okoszoknik: Ezeket a nyomáspontok, a járás és más, a lábfejjel kapcsolatos egészségügyi adatok megfigyelésére tervezték, így különösen hasznosak a cukorbetegek vagy a keringési problémákkal küzdők számára. Az egészségügyben az okoszoknik segíthetnek a lábfekélyek korai felismerésében, ami gyakori probléma az idősödők és a cukorbetegek körében, és a szabálytalan járásminták felismerésével segíthetnek az esések megelőzésében is.

13. Okosövek: Érzékelőikkel figyelik a testtartást, az ülve töltött időt, és a mozgást. Egyes okosövek hosszú tétlenség után figyelmeztetik viselőjüket, hogy álljon fel. Az egészségügyben ezek különösen hasznosak az idősek számára a testtartás és a mozgás monitorozására, csökkentve az esések vagy a hátproblémák kockázatát.

14. Bioszenzorok (Viselhető Szenzorok): A bioszenzorok olyan viselhető okoseszközökbe (tapaszok, ruházat stb.) építhető érzékelők, amelyek kémiai és biológiai adatokat, például a laktátszintet, az elektrolit-egyensúlyt, vagy a hidratáltsági szintet képesek érzékelni. Az orvosi kutatásban és a sporttudományban széles körben használják őket, a bioszenzorok olyan részletes, valós idejű élettani adatokat szolgáltatnak, amelyeket nem invazív módon egyébként nehéz lenne rögzíteni.

15. Okosnyakláncok: Ezeket a viselhető okoseszközöket gyakran használják a testtartás és a nyak mozgásának megfigyelésére. Némelyiket kifejezetten úgy tervezték, hogy rezegjen, ha viselője meggörnyed, így emlékeztetve a testtartás korrigálására. A testtartás korrekciója kulcsfontosságú az idősek számára a hátfájás és más mozgásszervi problémák elkerülése érdekében, amire az okosnyakláncok egyszerű és tapintatos megoldást kínálnak.

16. Viselhető légtisztítók: Ezek olyan személyes eszközök, amelyeket a nyak körül lehet viselni, hogy megtisztítsák a viselőjük körüli levegőt, kiszűrve a szennyező anyagokat és az allergéneket. Különösen hasznosak a légzőszervi betegségekben szenvedők, vagy a légszennyezett területen élők számára.

17. Egészségügyi használatú okosszemüvegek: A kiterjesztett valósággal (AR) ellátott okosszemüvegeken túl egyes okosszemüvegek orvosi alkalmazásokkal is rendelkeznek, amilyen a gyengénlátás ellensúlyozása képjavítással, vagy a látómező egyes területeinek felnagyításával. Az egészségügyi alkalmazásokhoz használt okosszemüvegek segíthetnek a látássérült egyéneknek, segítséget nyújtva a mindennapi életben való navigálásban vagy az olvasásban.

Tudományos bizonyítékok a fizikai aktivitás rögzítésével kapcsolatos kérdésekről. viselhető eszközök használatakor idősebbeknél

A viselhető okoseszközök listája is bizonyítja, hogy a technológia rengeteget fejlődik a különböző egészségügyi mutatók nyomon követésében, az idősebbek fizikai aktivitásának és jó közérzetének fenntartásában. Az edzettséget elősegítő viselhető okoseszközök különösen az idősödők számára fontosak, mert segíthetnek a fizikai aktivitás nyomon követésében, további testmozgásra ösztönözhetik a felhasználókat, és biztosíthatják az egészségügyi célok elérését.

Az idősödők testmozgásának viselhető okoseszközökkel való rögzítésével kapcsolatban felmerülnek kérdések, a használhatósággal, a mérések pontosságával, és a viselhető okoseszközök által rögzített konkrét egészségügyi paraméterekkel kapcsolatban. Számos áttekintés készült az idősek viselhető okoseszköz-használatáról. Teixeira és munkatársai (2021) kritikai áttekintést végeztek a viselhető okoseszközökről, különös tekintettel az idősödők fizikai aktivitásának és egészségügyi paramétereinek nyomon követésére. A tanulmány megállapította, hogy a kifejezetten idősek számára tervezett, állítható funkciókkal és egyszerű adatértelmezéssel rendelkező eszközök nyújtják a legjobb eredményeket az egészségmegfigyelés és a fizikai aktivitásra való ösztönzés tekintetében. Emellett Vargemidis és munkatársai (2020) szisztematikus áttekintést végeztek az idősödők fizikai aktivitását nyomon követő viselhető rendszerekről, és az eszközök elfogadásának legfontosabb szempontjaiként a könnyű használatot, az akkumulátor élettartamát, és az adatok pontosságát emelték ki.

Több tanulmányban is egyik fő kihívásként az inkonzisztens fizikai aktivitási mintákkal rendelkező idősödők megfigyelési adatainak pontosságát azonosították. Paraschiakos és munkatársainak (2020) tanulmánya kiemelte, hogy a szabálytalan mozgásminták miatti következetlenségek befolyásolhatják a viselhető érzékelők teljesítményét. Mindazonáltal a gépi tanulási algoritmusok fejlődése segíthet az ilyen problémák enyhítésében, javítva az aktivitás- és egészségmegfigyelés pontosságát. Chow és Yang (2020) a viselhető fitneszkövetőkben alkalmazott optikai pulzusérzékelési technológiákat vizsgálták, különböző korcsoportokban összehasonlítva azok pontosságát. A tanulmány megállapította, hogy a modern viselhető okoseszközök fiatal és idősödők esetében egyaránt megbízhatóan képesek nyomon követni a pulzusszámot mérsékelt fizikai tevékenységek során, így alkalmasak a folyamatos egészségmegfigyelésre. Emellett Olmedo-Aguirre és munkatársai (2022) hangsúlyozták a viselhető okoseszközök fontosságát az idősek, különösen a krónikus betegségekben szenvedők távolról történő egészségügyi szempontú megfigyelésében. A viselhető okoseszközök a szívfrekvencia-variabilitás (HRV), a légzésszám, vagy az aktivitási szint figyelésével átfogó képet nyújtanak az egészségi állapotról.

Egy másik fontos szempont az idősödők számára legmegfelelőbb viselhető okoseszközök kiválasztásakor a használhatóság. Mivel rendkívül heterogén népességről van szó, az idősödők nagy eltéréseket mutathatnak az eszközök használatára vonatkozó képességeikben, ami függ korábbi tapasztalataiktól és a modern technológiával való viszonyuktól. Martinato és munkatársai (2021) tanulmánya az okosórák használhatóságát és pontosságát értékelte az idős felhasználók számára. Megállapította, hogy bár a viselhető okoseszközök hatékonyan mérik a fizikai aktivitást, az idősödők számára a használhatóság kihívást jelenthet, különösen az adatok értelmezésével és az eszköz működtetésével kapcsolatban. A kutatás arra a következtetésre jutott, hogy az egyszerű kezelőfelülettel és vizuális visszajelző mechanizmusokkal rendelkező viselhető okoseszközök felhasználóbarátabbak az idősek számára. Hasonlóképpen, Ehn és munkatársai (2018) az idősebb egyének aktivitásmonitorokkal kapcsolatos tapasztalatait vizsgálták, kiemelve, hogy az egészségügyi paraméterekről való valós idejű visszajelzés a fizikai aktivitás növelésére ösztönözhet. Az idősek körében történő széles körű elfogadottsághoz azonban továbbra is elengedhetetlen a felhasználói képzés és az eszközökkel való előzetes megismerkedés. Ezenkívül az egészségmegfigyelésre szolgáló viselhető technológiák az elfogadottságot sem hagyhatják figyelmen kívül, melyre Li és munkatársai (2019) a Viselhető okoseszköz elfogadottság (“Smart Wearable Acceptance Model”, SWAM) nevű modellt dolgozták ki. Ennek az a lényege, hogy az idősek körében egy eszköz észlelt hasznossága és a könnyű használata jelzi előre legbiztosabban annak elfogadását.

Összefoglalva, a viselhető okoseszközök óriási lehetőségeket kínálnak az idősödők fizikai aktivitásának és egyéb egészségügyi paramétereinek nyomon követésére. A használhatóságot, pontosságot és egyszerűséget előtérbe helyező eszközöket nagyobb valószínűséggel fogadják el, és így megbízható adatokat szolgáltatnak. A viselhető okoseszközök egészségügyi felhasználása az adatok pontosságának finomítása és személyre szabott egészségügyi ajánlások szolgáltatása céljából feltehetően egyre inkább összekapcsolódik majd a gépi tanulási technológiákkal.

Slimme wearables zijn in toenemende mate waardevolle hulpmiddelen geworden voor het monitoren van fysieke activiteit en andere gezondheid gerelateerde parameters bij oudere volwassenen. Het registreren en monitoren van fysieke activiteit speelt een belangrijke rol in het dagelijks leven voor de gezondheid en het functionele vermogen van oudere volwassenen. Lichamelijke activiteit is van bijzonder belang voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van ouderen. Het gebruik van draagbare technologie en andere digitale hulpmiddelen zijn naar voren gekomen als waardevolle methoden om gezondheidsgedrag te volgen, functionele vaardigheden te beoordelen en data gestuurde feedback te geven voor interventies. Het gebruik van draagbare technologie en andere digitale hulpmiddelen zijn naar voren gekomen als waardevolle methoden om gezondheidsgedrag te volgen, functionele vaardigheden te beoordelen en data gestuurde feedback te geven voor interventies.

Belang van het registreren van fysieke activiteit

Lichamelijke activiteit wordt al lang erkend als een sleutelfactor bij het bevorderen van de cardiovasculaire gezondheid, het beheersen van het lichaamsgewicht en het verminderen van het risico op chronische aandoeningen zoals diabetes, hypertensie en osteoporose. Voor oudere volwassenen helpt regelmatige lichaamsbeweging ook sarcopenie (leeftijdsgebonden spierverlies) te voorkomen, de gezondheid van de gewrichten te ondersteunen en het evenwicht te verbeteren, waardoor het risico op vallen wordt verminderd (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). Er wordt gesuggereerd dat zelfs matige dagelijkse lichaamsbeweging kan leiden tot aanzienlijke verbeteringen in de levensverwachting en kwaliteit van leven. Het monitoren van fysieke activiteitsniveaus is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat oudere volwassenen voldoen aan de aanbevolen richtlijnen voor fysieke activiteit. Wearables en activity trackers kunnen gepersonaliseerde inzichten bieden in de hoeveelheid en intensiteit van activiteit, waardoor individuen en zorgverleners routines kunnen aanpassen om de gezondheidsresultaten te optimaliseren (Frey-Law et al., 2024).

Lichamelijke activiteit oefent ook een positieve invloed uit op de geestelijke gezondheid van ouderen. Onderzoeksresultaten laten positieve veranderingen zien, niet alleen in hun motoriek, maar ook in hun cognitieve functie. Regelmatige lichaamsbeweging wordt in verband gebracht met een verminderd risico op cognitieve achteruitgang en dementie, omdat het de plasticiteit van de hersenen verbetert, neurogenese bevordert en de algehele geestelijke gezondheid verbetert (Yan & Zhu, 2009). Systematische deelname aan fysieke activiteit wordt ook geassocieerd met een verbetering van de gemoedstoestand van ouderen in het algemeen (Kanning & Schlicht, 2010). Het registreren van fysieke activiteit kan daarom helpen bij het volgen van patronen die niet alleen de fysieke, maar ook de cognitieve functie kunnen beïnvloeden. Draagbare technologie kan bijvoorbeeld zorgverleners en gezondheidswerkers waarschuwen voor een afname van fysieke activiteit, wat kan duiden op cognitieve veranderingen. Het monitoren van fysieke activiteitsniveaus in de loop van de tijd kan een proactieve manier zijn om vroege waarschuwingssignalen van cognitieve stoornissen te detecteren, waardoor vroege interventies mogelijk zijn (Lee & Lee, 2024).

Lichamelijke activiteit is onlosmakelijk met elkaar verbonden, met een bi directionele associatie met het functionele vermogen van oudere volwassenen. Bij kwetsbare oudere volwassenen verwijst fysiek functioneel vermogen naar hun vermogen om activiteiten van het dagelijks leven uit te voeren, waardoor hun zelfstandig leven wordt gegarandeerd. Oudere mensen worden meestal ingedeeld in verschillende niveaus van functioneren, afhankelijk van, of ze al dan niet in staat zijn om te presteren:

• activiteiten van het dagelijks leven (basisactiviteiten van het dagelijks leven), d.w.z. basisactiviteiten die verband houden met hygiëne en persoonlijke verzorging (bijv. baden, toiletbezoek, eten, aankleden, bewegen in huis),
• instrumentele activiteiten van het dagelijks leven (Instrumental Activities of Daily Living), d.w.z. activiteiten die belangrijk zijn voor de integratie in de samenleving (bijv. telefoneren, geld beheren, boodschappen doen, koken, wassen, huishoudelijk werk).
• geavanceerde activiteiten van het dagelijks leven (Advanced Activities of Daily Living), een term die iets later is toegevoegd en die al die activiteiten omvat die niet belangrijk zijn om te overleven, maar die verband houden met sociale, religieuze of andere activiteiten die het leven van ouderen verrijken.

Functionele beoordeling van kwetsbare oudere volwassenen wordt meestal indirect gedaan door zelfrapportage en door observatie, omdat het niet altijd veilig is om een motortest uit te voeren. Fitte senioren kunnen daarentegen veel meer dan activiteiten van het dagelijks leven en hun niveau van motorisch functioneren wordt beoordeeld met motorische tests, zoals de Senior Fitness Test. Fysieke functietests moeten gericht zijn op de mobiliteitsproblemen van de deelnemer, anders kunnen er plafond- of vloereffecten zijn. Daarnaast benadrukte een studie van ‘van Gameren ‘et al. (2024) het gebrek aan correlatie tussen traditionele metingen van functioneel vermogen, zoals de Short Physical Performance Battery (SPPB) en de werkelijke dagelijkse loopkwaliteit bij oudere volwassenen. Dit onderstreept de noodzaak van continue, real-world activity tracking in plaats van alleen te vertrouwen op klinische tests, die mogelijk niet het ware functionele vermogen van een individu weerspiegelen. Door fysieke activiteit vast te leggen, met name door het gebruik van versnellingsmeters en draagbare apparaten, is het mogelijk om een gedetailleerd inzicht te krijgen in hoe goed oudere volwassenen deze taken in real-world omgevingen kunnen uitvoeren. Het bijhouden van looppatronen, bewegingsintensiteit en stappentellingen kan bijvoorbeeld inzicht geven in mobiliteit, balans en kracht.

Het registreren van fysieke activiteit maakt gepersonaliseerde en data gestuurde interventies mogelijk. Gezondheidswerkers kunnen de gegevens van wearables gebruiken om trainingsprogramma's en revalidatieplannen op maat te maken op basis van realtime informatie over de activiteitspatronen van een individu. Voor kwetsbare oudere volwassenen of mensen die herstellen van een operatie, verwonding of ziekte, bieden deze gegevens waardevolle feedback die de herstelresultaten kan verbeteren. De continue monitoring van fysieke activiteitsniveaus kan zorgverleners ook helpen bij het identificeren van perioden van inactiviteit of een afname van de mobiliteit, wat kan duiden op onderliggende gezondheidsproblemen. Draagbare gegevens kunnen bijvoorbeeld onthullen wanneer een oudere volwassene meer sedentair wordt, wat mogelijk kan leiden tot vroegtijdig ingrijpen om verdere achteruitgang te voorkomen (Wardi et al., 2024).

Ondanks de voordelen van draagbare technologie voor het registreren van fysieke activiteit, is een grote uitdaging de lage technologische geletterdheid onder veel oudere volwassenen. Sommigen hebben misschien moeite met het gebruik van wearables of het begrijpen van de gegevens die door deze apparaten worden verstrekt. Bovendien kunnen oudere volwassenen met lichamelijke beperkingen het moeilijk vinden om deze apparaten consequent te dragen of te hanteren. Hoewel draagbare apparaten waardevolle hulpmiddelen zijn voor het bewaken van de gezondheid, moet hun ontwerp rekening houden met de behoeften van oudere volwassenen. Wearables moeten gebruiksvriendelijk zijn, met eenvoudige interfaces en functionaliteiten, en duidelijke, bruikbare feedback geven. Studies tonen aan dat het gezamenlijk ontwerpen van wearables met oudere volwassenen de acceptatiegraad en gebruikerservaring aanzienlijk kan verbeteren (Yan & Guo, 2024).

Een andere belangrijke zorg voor oudere volwassenen is de privacy van gegevens, vooral als het gaat om het delen van persoonlijke gezondheidsinformatie. Draagbare apparaten verzamelen gevoelige gegevens, wat vragen oproept over hoe deze gegevens worden opgeslagen, gedeeld en beschermd. Veel oudere gebruikers kunnen aarzelen om wearables te gebruiken uit angst dat hun gegevens toegankelijk zijn voor onbevoegde partijen. Het aanpakken van privacy problemen door middel van transparant gegevensbeleid en veilige, door de gebruiker gecontroleerde gegevensbeheersystemen is essentieel om het vertrouwen van oudere volwassenen in draagbare technologie te vergroten. Duidelijke communicatie over hoe gegevens worden gebruikt en beschermd, zal helpen om zorgen weg te nemen (Yang et al., 2024).

Het registreren van fysieke activiteit bij oudere volwassenen is niet alleen een kwestie van het volgen van bewegingen; Het is een essentieel hulpmiddel voor het bevorderen van de gezondheid, het verbeteren van het functionele vermogen en het voorkomen van achteruitgang. Draagbare apparaten en andere technologische oplossingen bieden ongekende mogelijkheden om real-time gegevens te verzamelen over hoe oudere volwassenen leven en bewegen in hun dagelijkse omgeving. Hoewel er uitdagingen zijn op het gebied van technologische adoptie, privacy en toegankelijkheid, wegen de voordelen ruimschoots op tegen de nadelen. Door continue monitoring, gepersonaliseerde interventies en de integratie van AI en gezondheidszorgsystemen, kan het volgen van fysieke activiteiten aanzienlijk bijdragen aan een gezondere vergrijzende bevolking. Uiteindelijk heeft het vermogen om veranderingen in fysieke activiteitspatronen te monitoren, vast te leggen en erop te reageren, een mogelijke verbeterde gezondheid en aanhoudende onafhankelijkheid voor oudere volwassenen.

Soorten wearables die worden gebruikt in de gezondheidszorg en fitness

Slimme wearables bieden niet-invasieve manieren om dagelijkse bewegingen, hartslag, slaappatronen en verschillende fysiologische statistieken bij te houden. Daarom zijn het zeer goede hulpmiddelen, niet alleen voor onderzoekers, maar ook voor gezondheids- en fitnessprofessionals. Het probleem met deze apparaten is dat ze een zeer grote hoeveelheid gegevens verzamelen, van verschillende parameters. Het exploiteren van deze informatie vereist speciale training en grote expertise in het gebruik ervan. De toekomst van het monitoren van fysieke activiteit ligt in de integratie van kunstmatige intelligentie (AI) en voorspellende analyses. AI kan helpen bij het verwerken van de enorme hoeveelheden gegevens die door wearables worden gegenereerd om patronen te detecteren en voorspellingen te doen over gezondheidsresultaten. AI-gestuurde modellen kunnen bijvoorbeeld veranderingen in fysieke activiteit beoordelen om het valrisico te voorspellen of vroege tekenen van kwetsbaarheid te detecteren.

Op AI gebaseerde wearables kunnen ook bijdragen aan preventieve zorg door afwijkingen van normale activiteitspatronen te identificeren. Dit voorspellende vermogen kan zorgverleners waarschuwen om in te grijpen voordat zich een ernstig gezondheidsprobleem voordoet, waardoor de kwaliteit van leven van oudere volwassenen wordt verbeterd (Pichandi et al., 2024). Naarmate zorgstelsels steeds meer digitaliseren, zal de integratie van draagbare gegevens in elektronische medische dossiers (EPD's) van cruciaal belang worden. Dit stelt beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg in staat om een holistisch beeld te krijgen van de gezondheid van een oudere volwassene, waarbij zowel klinische gegevens als gegevens over activiteiten uit de echte wereld worden opgenomen. Het mengen van draagbare gegevens in EPD's kan een uitgebreider inzicht krijgen in de gezondheidstoestand van een oudere volwassene, waardoor meer gepersonaliseerde en continue zorg mogelijk wordt. Deze verschuiving naar data gestuurde gezondheidszorg zou kunnen leiden tot een proactiever beheer van leeftijd gerelateerde aandoeningen (Frey-Law et al., 2024) en kwetsbare ouderen in staat stellen om met meer veiligheid deel te nemen aan fitnesssessies.

Hieronder vindt u een lijst met wearables die voornamelijk worden gebruikt voor toepassingen in de gezondheidszorg en sommige zijn ook nuttig voor het volgen van fysieke activiteit.

1. Draagbare ECG-monitoren: Deze apparaten zijn ontworpen om de elektrische activiteit van het hart te volgen. Draagbare ECG-monitoren helpen bij het continu bewaken van hartritmes en leveren cruciale gegevens voor het in realtime detecteren van aritmie en andere hart gerelateerde aandoeningen.

2. Slimme ringen: Slimme ringen zijn compacte draagbare apparaten die vitale functies zoals hartslag, slaappatronen en activiteitsniveaus kunnen bewaken. Ze bieden een discretere optie in vergelijking met grotere wearables zoals smartwatches.

3. Smartwatches: Smartwatches zijn populaire wearables met ingebouwde sensoren die verschillende gezondheidsstatistieken monitoren, waaronder hartslag, fysieke activiteit en slaappatronen. Ze worden vaak geleverd met extra functionaliteiten zoals fitnesstracking, GPS en zelfs ECG-mogelijkheden in geavanceerde modellen.

4. Slimme kleding: Deze kledingstukken zijn ingebed met sensoren die een verscheidenheid aan biometrische gegevens kunnen volgen, zoals lichaamstemperatuur, ademhalingsfrequentie en spieractiviteit. Slimme kleding is vooral handig in fitness- en revalidatieomgevingen.

5. Slimme brillen: Slimme brillen omvatten brillen met geïntegreerde sensoren en displaytechnologieën. In de gezondheidszorg kunnen ze augmented reality (AR)-overlays bieden of oogbewegingen volgen, wat mogelijke toepassingen bskunde en revalidatie.

6. Slimme pleisters: Dit zijn zelfklevende pleisters die zijn ingebed met sensoren die verschillende fysiologische parameters bewaken, zoals glucosespiegels, hydratatie en zelfs medicatieafgifte. Pleisters voor continue glucosemonitoring (CGM) worden bijvoorbeeld vaak gebruikt door mensen met diabetes om glucosespiegels in realtime te volgen zonder dat er constant bloed hoeft te worden afgenomen. In de gezondheidszorg worden ze vaak gebruikt voor niet-invasieve glucosemonitoring of het transdermaal (via de huid) toedienen van medicijnen. Ze zijn zeer relevant voor oudere volwassenen die mogelijk constant moeten worden gecontroleerd zonder invasieve procedures.

7. Slimme inlegzolen: Dit zijn inlegzolen voor schoenen die zijn ingebed met druksensoren die het looppatroon, de houding en het evenwicht kunnen volgen. Sommige houden ook stappen, afstand en verbrande calorieën bij, en bieden een meer gedetailleerde analyse van de voetmechanica. In de gezondheidszorg zijn ze vooral nuttig voor ouderen of patiënten die herstellen van een operatie, ze kunnen vallen voorkomen door onjuiste looppatronen of evenwichtsproblemen in een vroeg stadium op te sporen.

8. Hoortoestellen met slimme functies: Moderne hoortoestellen zijn nu uitgerust met slimme functies, zoals Bluetooth-connectiviteit en aanpassingen van omgevingsgeluid, die het gehoorvermogen verbeteren op basis van realtime omstandigheden. In de gezondheidszorg helpen ze oudere volwassenen met gehoorproblemen door hun kwaliteit van leven te verbeteren en hun vermogen om te communiceren te verbeteren. Sommige modellen zijn ook geïntegreerd met andere functionaliteiten voor gezondheidsmonitoring, zoals valdetectie.

9. Slimme handschoenen: Deze handschoenen zijn ingebed met sensoren om handbewegingen en grijpkracht te volgen en zelfs vroege tekenen van aandoeningen zoals artritis te detecteren. Sommige slimme handschoenen bieden ook haptische feedback voor therapie- en revalidatiedoeleinden. In de gezondheidszorg zijn ze nuttig bij fysiotherapie of voor personen met beperkte mobiliteit in hun handen, slimme handschoenen kunnen helpen bij de revalidatie van overlevenden van een beroerte of patiënten met de ziekte van Parkinson.

10. Slimme helmen: Deze helmen zijn voornamelijk ontworpen voor atleten en kunnen vitale functies volgen, zoals hartslag, impactkrachten (belangrijk bij risicosporten) en zelfs hersengolfactiviteit. In de gezondheidszorg worden slimme helmen gebruikt voor blessurepreventie, met name bij het opsporen van hersenschuddingen en het waarborgen van de veiligheid in sport- of werkomgevingen die fysieke risico's met zich meebrengen.

11. Slimme sieraden: Vergelijkbaar met slimme ringen, maar breder in verscheidenheid, omvatten slimme sieraden armbanden, kettingen en andere draagbare vormen die basisgezondheidsparameters zoals stappen, hartslag en slaap bijhouden. In de gezondheidszorg wordt vaak gekozen voor slimme sieraden vanwege de esthetische aantrekkingskracht in combinatie met functionaliteit, en bieden ze een stijlvolle en discrete manier om de gezondheid te volgen door minder op te vallen dan de grotere apparaten.

12. Slimme sokken: Deze zijn ontworpen om drukpunten, gang en andere voet gerelateerde gezondheidsgegevens te controleren, waardoor ze bijzonder nuttig zijn voor mensen met diabetes of problemen met de bloedsomloop. In de gezondheidszorg kunnen slimme sokken helpen bij het vroegtijdig opsporen van voetulcera, een veelvoorkomend probleem bij oudere volwassenen en mensen met diabetes, en ze kunnen ook helpen vallen te voorkomen door onregelmatige looppatronen te identificeren.

13. Slimme riemen: Dit zijn riemen die zijn ingebed met sensoren om houding, zitduur en beweging te controleren. Sommige slimme riemen kunnen de drager zelfs waarschuwen om op te staan na lange perioden van inactiviteit. In de gezondheidszorg zijn deze vooral nuttig voor ouderen om houding en beweging te monitoren, waardoor het risico op vallen of rugklachten wordt verkleind.

14. Biosensoren (draagbare sensoren): Biosensoren zijn een klasse sensoren die zijn geïntegreerd in verschillende soorten wearables (patches, kleding, enz.) die chemische en biologische gegevens kunnen detecteren, zoals lactaatniveaus, elektrolytenbalans of hydratatieniveaus. Ze worden op grote schaal gebruikt in medisch onderzoek en sportwetenschappen. Biosensoren kunnen gedetailleerde, real-time fysiologische gegevens leveren die anders moeilijk vast te leggen zijn met niet-invasieve middelen.

15. Slimme kettingen: Deze draagbare apparaten worden vaak gebruikt om de houding en nekactiviteit te controleren. Sommige zijn speciaal ontworpen om te trillen wanneer de drager onderuitgezakt zit, om hem eraan te herinneren zijn houding te corrigeren. Houdingscorrectie is cruciaal voor ouderen om rugpijn en andere musculoskeletale problemen te voorkomen. Slimme kettingen bieden een eenvoudige en niet-opdringerige oplossing.

16. Draagbare luchtreinigers: Dit zijn persoonlijke apparaten die om de nek kunnen worden gedragen om de lucht rond het individu te zuiveren en verontreinigende stoffen en allergenen uit te filteren. Ze zijn vooral nuttig voor mensen met aandoeningen van de luchtwegen of mensen die in gebieden met hoge vervuilingsniveaus wonen, draagbare luchtreinigers helpen zorgen voor een schone luchtinlaat.

17. Slimme bril (verbeterde functies): Naast alleen slimme brillen met augmented reality (AR), hebben sommige slimme brillen medische toepassingen zoals visuele hulpmiddelen voor slechtziende gebruikers. Deze apparaten bieden beeldverbetering of vergroten zelfs specifieke gebieden in het gezichtsveld. Slimme brillen voor toepassingen in de gezondheidszorg kunnen mensen met een visuele beperking helpen bij het navigeren door het dagelijks leven of lezen.

Wetenschappelijk bewijs over problemen bij het registreren van fysieke activiteit, met behulp van wearables bij oudere volwassenen.

De uitgebreide lijst met wearables is het bewijs van hoe technologie evolueert om verschillende gezondheidsstatistieken te monitoren en oudere volwassenen te helpen fysieke activiteit en welzijn te behouden. Focussen op fitness-wearables is cruciaal, vooral voor oudere volwassenen, omdat deze apparaten kunnen helpen bij het volgen van fysieke activiteit, gebruikers kunnen motiveren om actief te blijven en ervoor kunnen zorgen dat ze gezondheidsdoelen halen.

Er zijn echter specifieke problemen bij het registreren van verschillende soorten fysieke activiteit, met behulp van wearables bij oudere volwassenen. Deze problemen houden meestal verband met de bruikbaarheid, nauwkeurigheid en specifieke gezondheidsparameters die door wearables worden geregistreerd bij het registreren van fysieke activiteit voor de bepaalde bevolkingsgroep. Verschillende beoordelingen hebben het gebruik van wearables voor oudere volwassenen beoordeeld. Teixeira et al. (2021) voerden een kritische beoordeling uit van draagbare apparaten, gericht op hun effectiviteit bij het monitoren van fysieke activiteit en gezondheidsparameters bij oudere volwassenen. Uit het onderzoek bleek dat apparaten die speciaal voor senioren waren ontworpen, met aanpasbare functies en eenvoudige gegevensinterpretatie, de beste resultaten opleverden op het gebied van gezondheidsmonitoring en aanmoediging van fysieke activiteit. Daarnaast hebben Vargemidis et al. (2020) een systematische review uitgevoerd van draagbare systemen voor het volgen van fysieke activiteit voor oudere volwassenen, waarbij parameters zoals gebruiksgemak, batterijduur en nauwkeurigheid werden geïdentificeerd als sleutelfactoren bij de acceptatie van deze apparaten.

Een van de belangrijkste uitdagingen die in meerdere onderzoeken zijn geïdentificeerd, is de nauwkeurigheid van de gegevens bij het monitoren van oudere volwassenen met inconsistente fysieke activiteitspatronen. Een studie van Paraschiakos et al. (2020) benadrukte dat inconsistenties in gegevens ,als gevolg van onregelmatige bewegingspatronen, de prestaties van draagbare sensoren kunnen beïnvloeden. Desalniettemin kan vooruitgang in machine learning-algoritmen dergelijke problemen helpen verminderen, waardoor de nauwkeurigheid van activiteits- en gezondheidsmonitoring wordt verbeterd. Chow en Yang (2020) voerden een validatieonderzoek uit naar optische hartslagdetectietechnologie in draagbare fitness trackers, waarbij hun nauwkeurigheid in verschillende leeftijdsgroepen werd vergeleken. Uit de studie bleek dat moderne wearables de hartslag betrouwbaar kunnen volgen tijdens matige fysieke activiteiten bij zowel jonge als oudere volwassenen, waardoor ze geschikt zijn voor continue gezondheidsmonitoring. Bovendien benadrukten Olmedo-Aguirre et al. (2022) het belang van wearables bij gezondheidsmonitoring op afstand voor ouderen, vooral mensen met chronische aandoeningen. Draagbare apparaten zijn in staat om cruciale gezondheidsstatistieken bij te houden, zoals hartslagvariabiliteit (HRV), ademhalingsfrequentie en activiteitsniveaus, en bieden een uitgebreid beeld van de gezondheidstoestand van een persoon.

Een ander belangrijk aandachtspunt bij het selecteren van de meest geschikte wearables voor oudere volwassenen is de bruikbaarheid. Als een zeer heterogene populatie kunnen oudere volwassenen grote variaties vertonen in hun vermogen om apparaten te gebruiken, afhankelijk van hun eerdere ervaring en vertrouwdheid met moderne technologie. Een studie van Martinato et al. (2021) evalueerde de bruikbaarheid en nauwkeurigheid van smartwatches voor oudere gebruikers. Het bleek dat draagbare apparaten weliswaar effectief zijn bij het meten van fysieke activiteit, maar dat oudere volwassenen problemen kunnen ondervinden met de bruikbaarheid, vooral met betrekking tot gegevensinterpretatie en de werking van het apparaat. Het onderzoek concludeerde dat wearables met eenvoudige interfaces en visuele feedbackmechanismen gebruiksvriendelijker zijn voor ouderen.Ook onderzochten Ehn et al. (2018) de ervaringen van ouderen met activiteitenmonitoren, waarbij werd benadrukt dat het geven van realtime feedback over gezondheidsparameters hen kan motiveren om hun dagelijkse fysieke activiteit te verhogen. De behoefte aan gebruikerstraining en vertrouwdheid met de apparaten blijft echter cruciaal voor een wijd verspreide acceptatie onder mensen op oudere leeftijd. Bovendien moeten draagbare technologieën voor gezondheidsmonitoring problemen met sociale acceptatie bij oudere gebruikers aanpakken. Li et al. (2019) stelden het Smart Wearable Acceptance Model (SWAM) voor, waarbij het belang van waargenomen nut en gebruiksgemak werd benadrukt bij de succesvolle acceptatie van deze technologieën onder oudere bevolkingsgroepen.

Kortom, slimme wearables bieden een enorm potentieel voor het monitoren van fysieke activiteit en andere gezondheidsparameters bij oudere volwassenen. Apparaten die prioriteit geven aan bruikbaarheid, nauwkeurigheid en eenvoud zullen de voorkeur krijgen en tevens betrouwbare gegevens leveren. De toekomst van slimme wearables in de gezondheidszorg zal waarschijnlijk een grotere integratie zien met machine learning-technologieën om de nauwkeurigheid van gegevens te verbeteren en gepersonaliseerde gezondheidsaanbevelingen te bieden.

Os wearables tornaram-se ferramentas indispensáveis para acompanhar a atividade física e outros indicadores de saúde em todas as idades. Estes dispositivos são como pequenos “personal trainers” pessoais, prontos para registar cada movimento e dar aquele incentivo extra no dia a dia, principalmente nos adultos 55+, porque mexer o corpo é fundamental para manter a saúde física e mental em alta, especialmente nesta fase da vida. A tecnologia, com os wearables e outros gadgets, abriu novas possibilidades para monitorizar hábitos saudáveis, avaliar capacidades funcionais e até oferecer feedback útil para decisões mais acertadas. É como ter um “assistente” de bolso que ajuda a manter tudo sob controlo – da contagem de passos ao bem-estar geral. Uma forma moderna, prática e até divertida de cuidar da saúde!

Importância dos Registos de Atividade Física

Há muito que se sabe: a atividade física é uma das melhores amigas da saúde! Ajuda a proteger o coração, mantém o peso sob controlo e reduz o risco de doenças como diabetes, hipertensão ou até osteoporose. Nos adultos mais velhos, o exercício regular vai ainda mais longe: combate a sarcopenia (perda muscular que chega com a idade), dá uma ajuda extra às articulações e melhora o equilíbrio, reduzindo assim o risco de quedas (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, & Boolani, 2012). Em resumo, mexer o corpo é como o “ingrediente secreto” para uma vida mais saudável e feliz. Diz-se que até um exercício diário moderado pode trazer melhorias surpreendentes na esperança e qualidade de vida. E não é que é verdade? Monitorizar os níveis de atividade física é essencial para garantir que os praticantes estão a seguir as recomendações e a dar o seu melhor. Aqui entram os wearables e os monitores de atividade, verdadeiros aliados tecnológicos! Estes dispositivos fornecem dados personalizados sobre a quantidade e a intensidade do treino, permitindo que tanto os praticantes como os cuidadores façam ajustes nas rotinas para maximizar os benefícios para a saúde (Frey-Law et al., 2024).

A atividade física tem um grande impacto na saúde mental dos adultos 55+. Os resultados dos estudos científicos revelam melhorias não só na função motora, mas também na função cognitiva. O exercício regular está associado a um menor risco de declínio cognitivo e demência, pois estimula a plasticidade cerebral, promove a neurogénese (o processo de criação de novos neurónios) e melhora, no geral, a saúde mental (Yan & Zhu, 2009). Além disso, praticar atividade física com regularidade é um ótimo remédio para levantar o ânimo e colocar um sorriso na cara (Kanning & Schlicht, 2010). Registar a atividade física pode ser uma ferramenta poderosa para acompanhar padrões que influenciam tanto o bem-estar físico como o cognitivo. Por exemplo, os wearables podem alertar os cuidadores, profissionais de desporto e de saúde sobre níveis baixos de atividade, que podem sinalizar alterações cognitivas. Monitorizar a atividade física ao longo do tempo é uma abordagem proativa para identificar sinais precoces de deficiência cognitiva, permitindo intervenções mais rápidas e eficazes (Lee & Lee, 2024).

A atividade física e a capacidade funcional dos adultos mais velhos andam de mãos dadas, numa relação que funciona nos dois sentidos. Para os mais frágeis, a capacidade funcional física traduz-se na aptidão para realizar tarefas do dia a dia, garantindo-lhes assim a tão preciosa autonomia. Os seniores são habitualmente classificados em diferentes níveis de funcionalidade, dependendo da sua capacidade (ou dificuldade) para desempenhar:

• atividades básicas do dia a dia: tarefas básicas relacionadas com a higiene e os cuidados pessoais (por exemplo, tomar banho, ir à casa de banho, comer, vestir-se, deslocar-se pela casa).
• atividades instrumentais do dia a dia: tarefas importantes para a integração na sociedade (por exemplo, utilizar o telefone, gerir o dinheiro, fazer compras, cozinhar, lavar a roupa, tarefas domésticas).
• atividades avançadas do dia a dia: um termo que acrescenta as tarefas que se seguem e que inclui todas as atividades que não são importantes para a sobrevivência e que estão relacionadas com atividades sociais, religiosas ou outras que enriquecem a vida dos adultos mais velhos.

A avaliação funcional dos adultos mais frágeis é geralmente realizada de forma indireta, através de auto-relatos ou simples observação, já que nem sempre é apropriado recorrer a testes formais. Em contrapartida, os idosos em boa forma física conseguem ir além das atividades básicas do dia a dia, e a sua capacidade motora é avaliada com testes específicos de mobilidade, como o Senior Fitness Test. Estes testes de função física devem ser orientados para os problemas de mobilidade do participante, caso contrário, podem surgir resultados extremos – ou muito fáceis (efeito de teto) ou demasiado difíceis (efeito de chão). Um estudo de Van Gameren et al. (2024) destacou uma conclusão interessante: as medidas tradicionais de capacidade funcional, como a Short Physical Performance Battery (SPPB), nem sempre se correlacionam com a qualidade real da marcha diária em adultos mais velhos. Isto reforça a importância de monitorizar a atividade no mundo real, em vez de depender apenas de testes clínicos, que podem não espelhar a verdadeira funcionalidade de um indivíduo. Através do registo da atividade física, especialmente com acelerómetros e wearables, é possível obter uma visão mais clara das capacidades dos mais velhos em ambientes reais. Por exemplo, monitorizar padrões de marcha, intensidade de movimento e contagem de passos fornece dados valiosos sobre mobilidade, equilíbrio e força.

O registo da atividade física permite intervenções personalizadas e baseadas em dados reais. Com os wearables, os profissionais podem ajustar programas de treino e planos de reabilitação com base em informações em tempo real sobre os padrões de movimento de cada indivíduo. Para os mais frágeis ou aqueles que estão em reabilitação de cirurgias, lesões ou doenças, estes dados são um verdadeiro tesouro, oferecendo feedback valioso que pode acelerar e otimizar a recuperação. A monitorização contínua da atividade física é também uma ferramenta valiosa para os prestadores de cuidados de saúde, permitindo-lhes identificar períodos de inatividade ou sinais de declínio na mobilidade que possam indicar problemas de saúde ocultos. Por exemplo, os dispositivos tecnológicos podem mostrar quando um adulto mais velho está a ficar mais sedentário, dando a oportunidade de intervir atempadamente e evitar um declínio maior (Wardi et al., 2024). Em suma, é como ter um “detetive” tecnológico a garantir que ninguém fica para trás.

Embora os wearables tragam inúmeros benefícios no registo da atividade física, há um grande "calcanhar de Aquiles": a baixa literacia tecnológica de muitos adultos mais velhos. Para alguns, usar esta tecnologia ou compreender os dados fornecidos pode ser um verdadeiro desafio. Além disso, aqueles com limitações físicas podem ter dificuldades em manusear estes dispositivos regularmente. Apesar de serem ferramentas úteis para monitorizar a saúde, os wearables precisam de ser desenhados a pensar nas necessidades específicas dos mais velhos. Interfaces simples, funcionalidades intuitivas e feedback claro e fácil de entender são essenciais. E não é só teoria! Estudos mostram que envolver os adultos mais velhos no processo de criação dos dispositivos melhora bastante a adesão e a experiência de utilização (Yan & Guo, 2024). No fundo, com um pouco de criatividade e empatia, a tecnologia pode ser amiga de qualquer idade – até da "geração silver"!

Outra preocupação bastante comum entre os adultos 55+ é a privacidade dos seus dados, especialmente quando se trata de partilhar informações de saúde. Os dispositivos digitais recolhem dados sensíveis, o que levanta dúvidas sobre como essas informações são armazenadas, partilhadas e protegidas. Muitos utilizadores mais velhos podem sentir-se desconfiados e hesitar em adotar novas tecnologias com medo de que os seus dados pessoais possam cair em mãos erradas. Para aumentar a confiança, é fundamental abordar estas preocupações com políticas de dados transparentes e sistemas seguros que coloquem o controlo nas mãos do utilizador. Explicar de forma clara como os dados são usados e protegidos ajuda a tranquilizar e a atrair mais utilizadores (Yang et al., 2024).

No final de contas, o registo da atividade física vai muito além de acompanhar os treinos – é uma ferramenta essencial para promover a saúde, reforçar a capacidade funcional e travar o declínio físico. Os wearables e outros gadgets tecnológicos oferecem valiosas oportunidades para recolher dados em tempo real sobre como as pessoas se movem e vivem no seu dia a dia. Claro, há desafios, como a adoção tecnológica, questões de privacidade e acessibilidade, mas os benefícios ultrapassam largamente os inconvenientes. Com a monitorização contínua, intervenções personalizadas e a integração de IA com sistemas de saúde, o rastreio da atividade física torna-se uma peça-chave para um envelhecimento mais saudável, pois a capacidade de monitorizar, registar e reagir a mudanças nos padrões de movimento é uma promessa real de melhores resultados de saúde e mais anos de autonomia para os adultos mais velhos.

Tipos de Wearables Utilizados na Área da Saúde e Exercício Físico

Os wearables são uma forma prática de registar o que se faz no dia a dia: os movimentos, o ritmo cardíaco, o sono e outros sinais do corpo. Por isso, são ferramentas úteis não só para investigadores, mas também para os profissionais de saúde e de desporto. O problema destes gadgets é que recolhem uma tonelada de dados. E interpretar toda essa informação não é fácil - exige formação específica e alguma prática. O futuro? Está na inteligência artificial (IA) e na análise preditiva. A IA pode processar toda essa informação, identificar padrões e prever resultados relacionados com a saúde. Por exemplo, pode prever quedas ou alertar para sinais de fragilidade antes que seja tarde.

Os wearables que usam a IA também podem dar uma grande ajuda nos cuidados preventivos, ao identificar quando algo foge ao normal. Esta capacidade de previsão pode alertar os médicos para agir antes que surjam problemas sérios, melhorando a qualidade de vida dos mais velhos e mais frágeis (Pichandi et al., 2024). Com a digitalização a tomar conta dos sistemas de saúde, integrar os dados dos wearables nos registos eletrónicos (EHR) vai ser cada vez mais comum. Assim, os profissionais de saúde conseguem ter uma visão holística e mais completa da saúde de um adulto mais velho, juntando dados clínicos e do dia a dia. Esta ligação entre wearables e EHRs pode dar uma imagem mais clara do estado de saúde, permitindo cuidados mais personalizados e contínuos. Com isso, é possível gerir melhor os problemas ligados à idade (Frey-Law et al., 2024) e garantir que os mais frágeis praticam exercício físico de forma mais segura.

A seguir, apresentamos uma lista de acessórios tecnológicos utilizados principalmente em aplicações de cuidados de saúde e alguns também servem para monitorizar a atividade física.

1. Wearable ECG Monitors: estes dispositivos são concebidos para monitorizar a atividade do coração. Os monitores de ECG portáteis ajudam a monitorizar continuamente o ritmo cardíaco, fornecendo dados importantes para a deteção de arritmias e outras doenças cardíacas em tempo real.

2. Smart Rings: estes dispositivos portáteis compactos que podem monitorizar sinais vitais, como o ritmo cardíaco, os padrões de sono e os níveis de atividade. Oferecem uma opção mais discreta em comparação com os wearables maiores, como os smartwatches.

3. Smartwatches: estes relógios desportivos são muito populares com sensores incorporados que monitorizam vários parâmetros de saúde, incluindo o ritmo cardíaco, a atividade física e os padrões de sono. Muitas vezes, vêm com funcionalidades adicionais, como rastreamento de condicionamento físico, GPS e até mesmo recursos de ECG em modelos avançados.

4. Smart Clothes: estas peças de vestuário estão equipadas com sensores que podem registar uma série de dados biométricos, como a temperatura corporal, a frequência respiratória e a atividade muscular. O vestuário inteligente é particularmente útil em contextos de treino e reabilitação.

5. Smart Eyewear: estes óculos vêm com sensores integrados e tecnologias de visualização. Nos cuidados de saúde, podem fornecer sobreposições de realidade aumentada (RA) ou monitorizar os movimentos oculares, oferecendo potenciais aplicações em telemedicina e reabilitação.

6. Smart Patches: estes dispositivos são adesivos com sensores que monitorizam vários parâmetros fisiológicos, como os níveis de glicose, a hidratação e até a administração de medicamentos. Por exemplo, os adesivos de monitorização contínua da glucose (CGM) são frequentemente utilizados por pessoas com diabetes para monitorizar os níveis de glucose em tempo real, sem necessidade de recolha de sangue. Nos cuidados de saúde, são frequentemente utilizados para monitorizar a glicose de forma não invasiva ou para administrar medicamentos por via transdérmica (através da pele). São muito importantes para os adultos mais velhos que podem necessitar de uma monitorização constante sem procedimentos invasivos.

7. Smart Insoles: são palmilhas para sapatos com sensores de pressão que podem monitorizar a marcha, a postura e o equilíbrio. Algumas também monitorizam os passos, a distância e as calorias queimadas, oferecendo uma análise mais detalhada da mecânica do pé. Na área dos cuidados de saúde, são especialmente úteis para pessoas mais velhas ou doentes a recuperar de cirurgias, pois podem evitar quedas ao detetar precocemente padrões de marcha inadequados ou problemas de equilíbrio.

8. Hearing Aids with Smart Features: os aparelhos auditivos modernos vêm agora equipados com funcionalidades inteligentes, como a conetividade Bluetooth e o ajuste do ruído ambiente, que melhoram a capacidade auditiva com base nas condições em tempo real. Nos cuidados de saúde, ajudam os indivíduos com dificuldades auditivas, melhorando a sua qualidade de vida e aumentando a sua capacidade de comunicação. Alguns modelos estão também integrados com outras funcionalidades de monitorização da saúde, como a deteção de quedas.

9. Smart Gloves: estas luvas estão equipadas com sensores que monitorizam os movimentos da mão, a força de preensão e até detetam sinais precoces de doenças como a artrite. Algumas luvas inteligentes também oferecem feedback háptico para fins de terapia e reabilitação. Nos cuidados de saúde, são úteis na fisioterapia ou para indivíduos com mobilidade reduzida nas mãos, as luvas inteligentes podem ajudar na reabilitação de sobreviventes de acidentes vasculares cerebrais ou de doentes com doença de Parkinson.

10. Smart Helmets: concebidos principalmente para atletas, estes capacetes podem monitorizar sinais vitais como o ritmo cardíaco, as forças de impacto (importantes em desportos de alto risco) e até a atividade das ondas cerebrais. Na área da saúde, os capacetes inteligentes são utilizados para a prevenção de lesões, nomeadamente para detetar concussões e garantir a segurança em desportos ou ambientes de trabalho que envolvam riscos físicos.

11. Smart Jewelry: semelhante aos anéis inteligentes, mas com uma variedade mais ampla, a joalharia inteligente inclui pulseiras, colares e outras formas vestíveis que monitorizam parâmetros básicos de saúde, como passos, ritmo cardíaco e sono. Nos cuidados de saúde, as jóias inteligentes são frequentemente escolhidas pelo seu apelo estético combinado com a funcionalidade, oferecendo uma forma elegante e discreta de monitorizar a saúde sem o volume de dispositivos maiores.

12. Smart Socks: estas meias são concebidas para monitorizar os pontos de pressão, a marcha e outros dados de saúde relacionados com os pés, o que as torna particularmente úteis para pessoas com diabetes ou problemas circulatórios. Nos cuidados de saúde, as meias podem ajudar a detetar precocemente úlceras nos pés, um problema comum em idosos e pessoas com diabetes, e podem também ajudar a evitar quedas, identificando padrões de marcha irregulares.

13. Smart Belts: estes dispositivos são cintos com sensores que monitorizam a postura, a duração do treino e o movimento. Alguns cintos inteligentes podem mesmo alertar o utilizador para se levantar após longos períodos de inatividade. Nos cuidados de saúde, estes cintos são particularmente úteis para os séniores para monitorizar a postura e o movimento, reduzindo o risco de quedas ou problemas de coluna.

14. Biosensors (Wearable Sensors): os biossensores são uma classe de sensores integrados em vários tipos de vestíveis (adesivos, vestuário, etc.) que podem detetar dados químicos e biológicos, como os níveis de lactato, o equilíbrio eletrolítico ou os níveis de hidratação. São normalmente utilizados na investigação médica e nas ciências do desporto, os biossensores fornecem dados fisiológicos detalhados e em tempo real que, de outra forma, seriam difíceis de captar através de meios não invasivos.

15. Smart Necklaces: estes dispositivos são frequentemente utilizados para monitorizar a postura e a atividade do pescoço. Alguns são especificamente concebidos para vibrar quando o utilizador se desleixa, lembrando-o de corrigir a sua postura. A correção da postura é importante para os mais velhos, em evitar dores de costas e outros problemas músculo-esqueléticos. Os colares inteligentes oferecem uma solução simples e não intrusiva.

16. Wearable Air Purifiers: estes são dispositivos pessoais que podem ser usados à volta do pescoço para purificar o ar à volta do indivíduo, filtrando os poluentes e os alergénios. São especialmente úteis para pessoas com problemas respiratórios ou que vivem em zonas com elevados níveis de poluição, os purificadores de ar portáteis ajudam a garantir a entrada de ar limpo.

17. Smart Glasses (Enhanced Features): para além de simples óculos inteligentes com realidade aumentada (RA), alguns óculos inteligentes têm aplicações médicas, como ajudas visuais para utilizadores com baixa visão. Estes dispositivos permitem melhorar a imagem ou mesmo ampliar áreas específicas do campo de visão. Os óculos inteligentes para aplicações na área da saúde podem ajudar as pessoas com dificuldades visuais, ajudando-as a ler ou nas tarefas do dia a dia.

Evidências Científicas sobre Registo da Atividade Física com Dispositivos Tecnológicos

A quantidade de dispositivos tecnológicos que existe hoje mostra bem como a tecnologia está a evoluir para ajudar na saúde e bem-estar dos mais velhos. Os wearables e toda a tecnologia de fitness estão na moda, especialmente entre os adultos 55+, porque são uma excelente forma de acompanhar a atividade física. Estes gadgets não só ajudam a monitorizar o treino, como também podem ser um “empurrão” extra para se manter em movimento e garantir que atinge os objetivos de saúde.

Quando se usam estas novas tecnologias, surgem sempre algumas questões sobre como registar diferentes tipos de atividade física. No caso dos mais velhos, estas dúvidas costumam estar relacionadas com a precisão, a facilidade de uso e os dados que os dispositivos registam. Vários estudos já analisaram como estes gadgets funcionam nesta faixa etária. Por exemplo, Teixeira et al. (2021) fizeram uma revisão crítica e descobriram que os wearables feitos a pensar nos mais velhos — com funções simples e dados fáceis de interpretar — trazem melhores resultados. Já Vargemidis et al. (2020) destacaram que a duração da bateria, a precisão e a facilidade de uso são os principais fatores que fazem com que estas tecnologias sejam mais adotadas pelos seniores.

Um dos grandes desafios apontados por vários estudos é garantir que os dados recolhidos pelos wearables são precisos, especialmente quando se monitorizam pessoas mais velhas com rotinas pouco regulares. Paraschiakos et al. (2020) destacaram que movimentos irregulares podem causar falhas nos sensores. Mas a boa notícia é que os avanços na inteligência artificial já estão a ajudar a resolver isto, tornando os dados mais fiáveis. Por outro lado, Chow e Yang (2020) analisaram a precisão dos sensores de ritmo cardíaco e concluíram que, hoje em dia, estes aparelhos conseguem monitorizar o coração de forma consistente, tanto em jovens como em seniores, durante atividades moderadas. Já Olmedo-Aguirre et al. (2022) sublinharam como os wearables são fundamentais para a monitorização da saúde dos mais velhos, especialmente para quem tem doenças crónicas. Estes dispositivos conseguem rastrear dados importantes, como a frequência cardíaca, a respiração e os níveis de atividade, dando uma visão completa do estado de saúde de cada indivíduo.

Outra questão importante ao escolher os wearables mais adequados para adultos 55+ é a facilidade de uso. Como esta é uma faixa etária muito diversa, há grandes diferenças na capacidade de lidar com tecnologia, dependendo da experiência anterior de cada um. Um estudo de Martinato et al. (2021) analisou a precisão e usabilidade dos smartwatches para seniores e descobriu que, apesar de serem eficazes para medir atividade física, muitos enfrentam dificuldades em usar os dispositivos, especialmente ao interpretar os dados ou perceber como funcionam. A investigação mostrou que os wearables com interfaces simples e feedback visual são mais fáceis de usar. Já Ehn et al. (2018) falaram das experiências dos idosos com monitores de atividade, destacando que feedback em tempo real sobre saúde pode motivá-los a mexer-se mais. Ainda assim, é essencial que os utilizadores recebam formação para adotarem estas tecnologias de forma eficaz. Além disso, os wearables devem incluir funcionalidades para facilitar o contacto social entre os mais velhos. Li et al. (2019) apresentaram o Modelo de Aceitação de Smart Wearable (SWAM), reforçando que a utilidade e a simplicidade são fundamentais para que estas tecnologias sejam bem aceites entre as populações mais velhas.

Em resumo, os wearables oferecem um enorme potencial para acompanhar a atividade física e outros sinais de saúde em adultos 55+. Os dispositivos que apostam na facilidade de uso, precisão e simplicidade acabam por ser mais adotados e fornecem dados mais fiáveis. No futuro, é provável que estas tecnologias se tornem ainda mais inteligentes, com a ajuda da aprendizagem automática, para melhorar a precisão e dar recomendações de saúde personalizadas.

Οι έξυπνες φορητές συσκευές έχουν γίνει όλο και περισσότερο πολύτιμα εργαλεία για την παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας και άλλων παραμέτρων που σχετίζονται με την υγεία σε ηλικιωμένους και ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Η καταγραφή και παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας παίζει σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή για την υγεία και τη λειτουργική ικανότητα των ηλικιωμένων. Η σωματική δραστηριότητα έχει ιδιαίτερη σημασία για τη σωματική και ψυχική υγεία των ηλικιωμένων. Η χρήση φορητής τεχνολογίας και άλλων ψηφιακών εργαλείων έχουν αναδειχθεί ως πολύτιμες μέθοδοι για την παρακολούθηση συμπεριφορών υγείας, την αξιολόγηση λειτουργικών ικανοτήτων, και την παροχή ανατροφοδότησης βασισμένη δεδομένων για παρεμβάσεις. Η χρήση φορητής τεχνολογίας και άλλων ψηφιακών εργαλείων έχουν αναδειχθεί ως πολύτιμες μέθοδοι για την παρακολούθηση συμπεριφορών υγείας, την αξιολόγηση λειτουργικών ικανοτήτων και την παροχή ανατροφοδότησης βάσει δεδομένων για παρεμβάσεις.

Σημασία καταγραφής σωματικής δραστηριότητας

Η σωματική δραστηριότητα έχει αναγνωριστεί από καιρό ως βασικός παράγοντας για την προώθηση της καρδιαγγειακής υγείας, τη διαχείριση του σωματικού βάρους και τη μείωση του κινδύνου χρόνιων παθήσεων όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, και η οστεοπόρωση. Για τους ηλικιωμένους, η τακτική σωματική δραστηριότητα βοηθά επίσης στην πρόληψη της σαρκοπενίας (απώλεια μυών που σχετίζεται με την ηλικία), υποστηρίζει την υγεία των αρθρώσεων, και βελτιώνει την ισορροπία μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο πτώσεων (Jacobson, Smith, Fronterhouse, Kline, &; Boolani, 2012). Προτείνεται ότι ακόμη και η μέτρια καθημερινή άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές βελτιώσεις στο προσδόκιμο ζωής και την ποιότητα ζωής. Η παρακολούθηση των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας είναι κρίσιμη για να διασφαλιστεί ότι οι ηλικιωμένοι πληρούν τις συνιστώμενες κατευθυντήριες γραμμές σωματικής δραστηριότητας. Οι έξυπνες φορητές συσκευές και οι ιχνηλάτες δραστηριότητας μπορούν να παρέχουν εξατομικευμένες πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα και την ένταση της δραστηριότητας, βοηθώντας τα άτομα και τους φροντιστές τους να προσαρμόσουν τη ρουτίνα τους για να βελτιστοποιήσουν τα αποτελέσματα της υγείας τους (Frey-Law et al., 2024).

Η σωματική δραστηριότητα ασκεί επίσης θετική επίδραση στην ψυχική υγεία των ηλικιωμένων. Ευρήματα έρευνας δείχνουν θετικές αλλαγές όχι μόνο στην κινητική αλλά και στη γνωστική τους λειτουργία. Η τακτική άσκηση συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και άνοιας, καθώς ενισχύει την πλαστικότητα του εγκεφάλου, προάγει τη νευρογένεση και βελτιώνει τη συνολική ψυχική υγεία (Yan &; Zhu, 2009). Η συστηματική συμμετοχή σε σωματική δραστηριότητα συνδέεται επίσης με τη βελτίωση της διάθεσης των ηλικιωμένων γενικότερα (Kanning &; Schlicht, 2010). Η καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας μπορεί επομένως να βοηθήσει στην παρακολούθηση μοτίβων που μπορεί να επηρεάσουν όχι μόνο τη σωματική αλλά και τη γνωστική λειτουργία. Για παράδειγμα, η φορητή τεχνολογία μπορεί να προειδοποιήσει τους φροντιστές και τους επαγγελματίες υγείας για μείωση της σωματικής δραστηριότητας, η οποία μπορεί να υποδηλώνει γνωστικές αλλαγές. Η παρακολούθηση των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας με την πάροδο του χρόνου θα μπορούσε να είναι ένας προληπτικός τρόπος ανίχνευσης πρώιμων προειδοποιητικών σημείων γνωστικής εξασθένησης, επιτρέποντας έτσι έγκαιρες παρεμβάσεις (Lee &; Lee, 2024).

Η σωματική δραστηριότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, με αμφίδρομη συσχέτιση με τη λειτουργική ικανότητα των ηλικιωμένων. Σε ευπαθείς ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, η σωματική λειτουργική ικανότητα αναφέρεται στην ικανότητά τους να εκτελούν δραστηριότητες καθημερινής ζωής, εξασφαλίζοντας έτσι την ανεξάρτητη διαβίωσή τους. Οι ηλικιωμένοι συνήθως ταξινομούνται σε διαφορετικά επίπεδα λειτουργικότητας, ανάλογα με το αν είναι σε θέση ή όχι να εκτελέσουν:

• δραστηριότητες της καθημερινής ζωής (Basic Activities of Daily Living), δηλαδή βασικές δραστηριότητες που σχετίζονται με την υγιεινή και την προσωπική φροντίδα (π.χ. μπάνιο, τουαλέτα, φαγητό, ντύσιμο, μετακίνηση στο σπίτι),
• Απαραίτητες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, δηλαδή δραστηριότητες που είναι σημαντικές για την ένταξη στην κοινωνία (π.χ. χρήση τηλεφώνου, διαχείριση χρημάτων, ψώνια, μαγείρεμα, πλύσιμο, οικιακές εργασίες).
• προχωρημένες δραστηριότητες καθημερινής ζωής (Advanced Activities of Daily Living), όρος που προστέθηκε λίγο αργότερα και περιλαμβάνει όλες εκείνες τις δραστηριότητες που δεν είναι σημαντικές για την επιβίωση, αλλά συνδέονται με κοινωνικές, θρησκευτικές ή άλλες δραστηριότητες που εμπλουτίζουν τη ζωή των ηλικιωμένων.

Η λειτουργική αξιολόγηση των ευπαθών ηλικιωμένων γίνεται συνήθως έμμεσα με αυτοαναφορές και με παρατηρήσεις, καθώς δεν είναι πάντα ασφαλές να εκτελεστεί μια κινητική δοκιμή. Αντίθετα, οι γυμνασμένοι ηλικιωμένοι μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής και το επίπεδο κινητικής λειτουργίας τους αξιολογείται με κινητικά τεστ, όπως το Senior Fitness Test. Οι δοκιμασίες φυσικής λειτουργίας πρέπει να στοχεύουν στα κινητικά προβλήματα του συμμετέχοντα, διαφορετικά μπορεί να υπάρξουν φαινόμενα ανώτατου ή κατώτατου ορίου. Επιπλέον, μια μελέτη των van Gameren et al. (2024) υπογράμμισε την έλλειψη συσχέτισης μεταξύ των παραδοσιακών μέτρων λειτουργικής ικανότητας, όπως η μπαταρία βραχείας φυσικής απόδοσης (SPPB) και της πραγματικής καθημερινής ποιότητας βάδισης σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή, πραγματική παρακολούθηση δραστηριότητας αντί να βασίζεται αποκλειστικά σε κλινικές δοκιμές, οι οποίες μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματική λειτουργική ικανότητα ενός ατόμου. Με την καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα μέσω της χρήσης επιταχυνσιόμετρων και φορητών συσκευών, είναι δυνατόν να αποκτηθεί μια λεπτομερής κατανόηση του πόσο καλά οι ηλικιωμένοι μπορούν να διαχειριστούν αυτές τις εργασίες σε πραγματικά περιβάλλοντα. Για παράδειγμα, η παρακολούθηση των μοτίβων βάδισης, της έντασης κίνησης και του αριθμού βημάτων μπορεί να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την κινητικότητα, την ισορροπία, και τη δύναμη.

Η καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας επιτρέπει εξατομικευμένες και βασισμένες σε δεδομένα παρεμβάσεις. Οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα από τις έξυπνες φορητές συσκευές για να προσαρμόσουν τα προγράμματα άσκησης και τα σχέδια αποκατάστασης με βάση πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τα μοτίβα δραστηριότητας ενός ατόμου. Για τους αδύναμους ηλικιωμένους ή εκείνους που αναρρώνουν από χειρουργική επέμβαση, τραυματισμό ή ασθένεια, αυτά τα αρχεία παρέχουν πολύτιμη ανατροφοδότηση που μπορεί να ενισχύσει τα αποτελέσματα αποκατάστασης. Η συνεχής παρακολούθηση των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας μπορεί επίσης να βοηθήσει τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να εντοπίσουν περιόδους αδράνειας ή μείωσης της κινητικότητας, γεγονός που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει υποκείμενα προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα, τα δεδομένα από φορητές συσκευές μπορούν να αποκαλύψουν πότε ένας ηλικιωμένος γίνεται πιο καθιστικός, ενδεχομένως προτρέποντας την έγκαιρη παρέμβαση για την πρόληψη περαιτέρω επιδείνωσης (Wardi et al., 2024).

Παρά τα οφέλη της φορητής τεχνολογίας για την καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας, μια σημαντική πρόκληση είναι ο χαμηλός τεχνολογικός αλφαβητισμός μεταξύ πολλών ηλικιωμένων. Ορισμένοι μπορεί να δυσκολεύονται με τη χρήση φορητών συσκευών ή την κατανόηση των δεδομένων που παρέχονται από αυτές τις συσκευές. Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι με σωματικές αναπηρίες μπορεί να δυσκολεύονται να φορούν ή να διαχειρίζονται αυτές τις συσκευές με συνέπεια. Ενώ οι φορητές συσκευές είναι πολύτιμα εργαλεία για την παρακολούθηση της υγείας, ο σχεδιασμός τους πρέπει να είναι συμπεριληπτικός των αναγκών των ηλικιωμένων. Οι έξυπνες φορητές συσκευές θα πρέπει να είναι εύχρηστες, με απλές διεπαφές και λειτουργίες και να παρέχουν σαφή, αξιοποιήσιμη ανατροφοδότηση. Μελέτες δείχνουν ότι ο από κοινού σχεδιασμός έξυπνων φορητων συσκευων με ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα ποσοστά υιοθέτησης και την εμπειρία των χρηστών (Yan &; Guo, 2024).

Μια άλλη σημαντική ανησυχία για τους ηλικιωμένους είναι το απόρρητο των δεδομένων, ειδικά όταν πρόκειται για την ανταλλαγή προσωπικών πληροφοριών υγείας. Οι φορητές συσκευές συλλέγουν ευαίσθητα δεδομένα, γεγονός που διεγείρει ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο αποθήκευσης, κοινής χρήσης και προστασίας αυτών των δεδομένων. Πολλοί ηλικιωμένοι χρήστες μπορεί να διστάζουν να υιοθετήσουν φορητές συσκευές από φόβο ότι τα δεδομένα τους μπορεί να έχουν πρόσβαση σε μη εξουσιοδοτημένα μέρη. Η αντιμετώπιση των ανησυχιών για την προστασία της ιδιωτικής ζωής μέσω διαφανών πολιτικών δεδομένων και ασφαλών, ελεγχόμενων από τον χρήστη συστημάτων διαχείρισης δεδομένων είναι απαραίτητη για την αύξηση της εμπιστοσύνης των ηλικιωμένων στην φορητή τεχνολογία. Η σαφής επικοινωνία σχετικά με τον τρόπο χρήσης και προστασίας των δεδομένων θα συμβάλει στην άμβλυνση των ανησυχιών (Yang et al., 2024).

Η καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας δεν είναι απλώς θέμα παρακολούθησης της κίνησης. Είναι ένα ουσιαστικό εργαλείο για την προαγωγή της υγείας, την ενίσχυση της λειτουργικής ικανότητας και την πρόληψη της παρακμής. Οι φορητές συσκευές και άλλες τεχνολογικές λύσεις προσφέρουν πρωτοφανείς ευκαιρίες για τη συλλογή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ζουν και κινούνται οι ηλικιωμένοι στο καθημερινό τους περιβάλλον. Ενώ υπάρχουν προκλήσεις που σχετίζονται με την τεχνολογική υιοθέτηση, την ιδιωτικότητα και την προσβασιμότητα, τα οφέλη υπερτερούν κατά πολύ των μειονεκτημάτων. Μέσω της συνεχούς παρακολούθησης, των εξατομικευμένων παρεμβάσεων και της ενσωμάτωσης της τεχνητής νοημοσύνης και των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, η παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην υγιέστερη γήρανση του πληθυσμού. Τελικά, η ικανότητα παρακολούθησης, καταγραφής, και ανταπόκρισης στις αλλαγές και στα πρότυπα σωματικής δραστηριότητας υπόσχεται βελτιωμένα αποτελέσματα υγείας και διαρκή ανεξαρτησία για τους ηλικιωμένους.

Τύποι φορητών συσκευών που χρησιμοποιούνται στην υγειονομική περίθαλψη και τη φυσική κατάσταση

Οι έξυπνες φορητές συσκευές προσφέρουν μη επεμβατικούς τρόπους παρακολούθησης των καθημερινών κινήσεων, του καρδιακού ρυθμού, των μοτίβων ύπνου και διαφόρων φυσιολογικών μετρήσεων. Ως εκ τούτου, είναι πολύ καλά εργαλεία όχι μόνο για τους ερευνητές, αλλά και για τους επαγγελματίες υγείας και επαγγελματίες φυσικής κατάστασης. Το πρόβλημα με αυτές τις συσκευές είναι ότι συλλέγουν πολύ μεγάλο όγκο δεδομένων, από διάφορες παραμέτρους. Η αξιοποίηση αυτών των πληροφοριών απαιτεί ειδική εκπαίδευση και μεγάλη τεχνογνωσία στη χρήση τους. Το μέλλον της παρακολούθησης της σωματικής δραστηριότητας έγκειται στην ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της προγνωστικής ανάλυσης. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην επεξεργασία των τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων που παράγονται από τις φορητές συσκευές για την ανίχνευση μοτίβων και την πραγματοποίηση προβλέψεων σχετικά με τα αποτελέσματα της υγείας. Για παράδειγμα, τα μοντέλα που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να αξιολογήσουν τις αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα για να προβλέψουν τον κίνδυνο πτώσης ή να ανιχνεύσουν πρώιμα σημάδια αδυναμίας.

Οι φορητές συσκευές που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη μπορούν επίσης να συμβάλουν στην προληπτική φροντίδα εντοπίζοντας αποκλίσεις από τα συνήθη πρότυπα δραστηριότητας. Αυτή η ικανότητα πρόβλεψης μπορεί να ειδοποιήσει τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να παρέμβουν πριν προκύψει ένα σοβαρό ζήτημα υγείας, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων (Pichandi et al., 2024). Καθώς τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης κινούνται όλο και περισσότερο προς την ψηφιοποίηση, η ενσωμάτωση φορητών δεδομένων σε ηλεκτρονικά αρχεία υγείας (EHR) θα καταστεί κρίσιμη. Αυτό θα επιτρέψει στους επαγγελματίες υγείας να έχουν μια ολιστική άποψη της υγείας ενός ηλικιωμένου, που περιλαμβάνει τόσο κλινικά δεδομένα όσο και δεδομένα πραγματικής δραστηριότητας. Η ενσωμάτωση φορητών δεδομένων σε ηλεκτρονικά αρχεία υγείας μπορεί να δημιουργήσει μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της κατάστασης υγείας ενός ηλικιωμένου, επιτρέποντας πιο εξατομικευμένη και συνεχή φροντίδα. Αυτή η στροφή προς την υγειονομική περίθαλψη βάσει δεδομένων θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο προληπτική διαχείριση των παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία (Frey-Law et al., 2024) και να επιτρέψει στους αδύναμους ηλικιωμένους να συμμετέχουν σε προπονήσεις γυμναστικής με μεγαλύτερη ασφάλεια.

Παρακάτω είναι μια λίστα με φορητές συσκευές που χρησιμοποιούνται κυρίως για εφαρμογές υγειονομικής περίθαλψης και μερικά από αυτά είναι χρήσιμα και για την παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας.

1. Φορητόι καρδιογράφοι: Αυτές οι συσκευές έχουν σχεδιαστεί για να παρακολουθούν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Οι φορητόι καρδιογράφοι βοηθούν στη συνεχή παρακολούθηση των καρδιακών ρυθμών, παρέχοντας κρίσιμα δεδομένα για την ανίχνευση αρρυθμιών και άλλων παθήσεων που σχετίζονται με την καρδιά σε πραγματικό χρόνο.

2. Έξυπνα δακτυλίδια: Τα έξυπνα δακτυλίδια είναι συμπαγείς φορητές συσκευές που μπορούν να παρακολουθούν ζωτικά σημεία όπως ο καρδιακός ρυθμός, οι συνήθειες ύπνου και τα επίπεδα δραστηριότητας. Προσφέρουν μια πιο διακριτική επιλογή σε σύγκριση με μεγαλύτερες φορητές συσκευές όπως τα έξυπνα ρολόγια.

3. Έξυπνα ρολόγια: Τα έξυπνα ρολόγια είναι δημοφιλή φορητές συσκευές με ενσωματωμένους αισθητήρες που παρακολουθούν διάφορες μετρήσεις υγείας, συμπεριλαμβανομένου του καρδιακού ρυθμού, της σωματικής δραστηριότητας και των μοτίβων ύπνου. Συχνά έρχονται με πρόσθετες λειτουργίες όπως παρακολούθηση φυσικής κατάστασης, σύστημα εντοπισμού θέσης (GPS), ακόμη και δυνατότητα ηλεκροκαρδιογραφήματος σε προηγμένα μοντέλα.

4. Έξυπνα ρούχα: Αυτά τα ρούχα είναι ενσωματωμένα με αισθητήρες που μπορούν να παρακολουθούν μια ποικιλία βιομετρικών δεδομένων, όπως η θερμοκρασία του σώματος, ο αναπνευστικός ρυθμός και η μυϊκή δραστηριότητα. Τα έξυπνα ρούχα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε χώρους γυμναστικής και αποκατάστασης.

5. Έξυπνα γυαλιά: Τα έξυπνα γυαλιά περιλαμβάνουν γυαλιά με ενσωματωμένους αισθητήρες και τεχνολογίες οθόνης. Στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, μπορούν να παρέχουν επικαλύψεις επαυξημένης πραγματικότητας (AR) ή να παρακολουθούν τις κινήσεις των ματιών, προσφέροντας πιθανές εφαρμογές στην τηλεϊατρική και την αποκατάσταση.

6. Έξυπνοι αισθητήρες: Πρόκειται για αυτοκόλλητους έμπλαστρους αισθητήρες που παρακολουθούν διάφορες φυσιολογικές παραμέτρους όπως τα επίπεδα γλυκόζης, η ενυδάτωση, ακόμη και η χορήγηση φαρμάκων. Για παράδειγμα, οι αισθητήρες συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης (CGM) χρησιμοποιούνται συχνά από άτομα με διαβήτη για την παρακολούθηση των επιπέδων γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο χωρίς την ανάγκη συνεχούς δειγματοληψίας αίματος. Στην υγειονομική περίθαλψη, χρησιμοποιούνται συχνά για μη επεμβατική παρακολούθηση της γλυκόζης ή για τη χορήγηση φαρμάκων διαδερμικά (μέσω του δέρματος). Είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους ηλικιωμένους που μπορεί να απαιτούν συνεχή παρακολούθηση χωρίς επεμβατικές διαδικασίες.

7. Έξυπνοι πάτοι: Αυτοί είναι πάτοι παπουτσιών ενσωματωμένοι με αισθητήρες πίεσης που μπορούν να παρακολουθούν το βάδισμα, τη στάση σώματος, και την ισορροπία. Μερικοί παρακολουθούν επίσης τα βήματα, την απόσταση και τις θερμίδες που καίγονται, προσφέροντας μια πιο λεπτομερή ανάλυση της μηχανικής των ποδιών. Στην υγειονομική περίθαλψη, είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για ηλικιωμένα άτομα ή ασθενείς που αναρρώνουν από χειρουργικές επεμβάσεις, μπορούν να αποτρέψουν τις πτώσεις ανιχνεύοντας ακατάλληλα μοτίβα βάδισης ή προβλήματα ισορροπίας νωρίς.

8. Ακουστικά βαρηκοΐας με έξυπνες λειτουργίες: Τα σύγχρονα ακουστικά βαρηκοΐας είναι πλέον εξοπλισμένα με έξυπνες λειτουργίες, όπως συνδεσιμότητα Bluetooth και ρυθμίσεις περιβαλλοντικού θορύβου, οι οποίες βελτιώνουν την ικανότητα ακοής με βάση τις συνθήκες σε πραγματικό χρόνο. Στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, βοηθούν τους ηλικιωμένους με προβλήματα ακοής βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους και ενισχύοντας την ικανότητά τους να επικοινωνούν. Ορισμένα μοντέλα ενσωματώνονται επίσης με άλλες λειτουργίες παρακολούθησης της υγείας, όπως η ανίχνευση πτώσης.

9. Έξυπνα γάντια: Αυτά τα γάντια είναι ενσωματωμένα με αισθητήρες για την παρακολούθηση των κινήσεων των χεριών, τη δύναμη λαβής, και ακόμη και την ανίχνευση πρώιμων σημείων καταστάσεων όπως η αρθρίτιδα. Ορισμένα έξυπνα γάντια προσφέρουν επίσης απτική ανάδραση για σκοπούς θεραπείας και αποκατάστασης. Στην υγειονομική περίθαλψη, είναι χρήσιμα στη φυσικοθεραπεία ή για άτομα με μειωμένη κινητικότητα στα χέρια τους, τα έξυπνα γάντια μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση επιζώντων εγκεφαλικού επεισοδίου ή ασθενών με νόσο του Πάρκινσον.

10. Έξυπνα κράνη: Σχεδιασμένα κυρίως για αθλητές, αυτά τα κράνη μπορούν να παρακολουθούν ζωτικά σημεία όπως ο καρδιακός ρυθμός, οι δυνάμεις πρόσκρουσης (σημαντικές σε αθλήματα υψηλού κινδύνου), ακόμη και η δραστηριότητα των εγκεφαλικών κυμάτων. Στην υγειονομική περίθαλψη, τα έξυπνα κράνη χρησιμοποιούνται για την πρόληψη τραυματισμών, ιδιαίτερα για την ανίχνευση διάσεισης και τη διασφάλιση της ασφάλειας σε αθλήματα ή εργασιακά περιβάλλοντα που ενέχουν σωματικό κίνδυνο.

11. Έξυπνα κοσμήματα: Παρόμοια με τα έξυπνα δαχτυλίδια, αλλά ευρύτερα σε ποικιλία, τα έξυπνα κοσμήματα περιλαμβάνουν βραχιόλια, κολιέ και άλλες φορετές φόρμες που παρακολουθούν βασικές παραμέτρους υγείας όπως βήματα, καρδιακό ρυθμό και ύπνο. Στην υγειονομική περίθαλψη, τα έξυπνα κοσμήματα επιλέγονται συχνά για την αισθητική τους σε συνδυασμό με τη λειτουργικότητά τους, προσφέροντας έναν κομψό και διακριτικό τρόπο παρακολούθησης της υγείας χωρίς το μεγαλύτερο μέρος των μεγαλύτερων συσκευών.

12. Έξυπνες κάλτσες: Αυτές έχουν σχεδιαστεί για να παρακολουθούν τα σημεία πίεσης, το βάδισμα και άλλα δεδομένα υγείας που σχετίζονται με τα πόδια, καθιστώντας τα ιδιαίτερα χρήσιμα για άτομα με διαβήτη ή κυκλοφορικά προβλήματα. Στην υγειονομική περίθαλψη, οι έξυπνες κάλτσες μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη ανίχνευση των ελκών των ποδιών, ένα κοινό πρόβλημα σε ηλικιωμένους ενήλικες και άτομα με διαβήτη, και μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην πρόληψη των πτώσεων εντοπίζοντας ακανόνιστα μοτίβα περπατήματος.

13. Έξυπνες ζώνες: Πρόκειται για ζώνες ενσωματωμένες με αισθητήρες για την παρακολούθηση της στάσης, της διάρκειας καθίσματος και της κίνησης. Ορισμένες έξυπνες ζώνες μπορούν ακόμη και να ειδοποιήσουν τον χρήστη να σηκωθεί μετά από μεγάλες περιόδους αδράνειας. Στην υγειονομική περίθαλψη, αυτά είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τα ηλικιωμένα άτομα να παρακολουθούν τη στάση και την κίνηση, μειώνοντας τον κίνδυνο πτώσεων ή προβλημάτων στην πλάτη.

14. Βιοαισθητήρες (φορετοί αισθητήρες): Οι βιοαισθητήρες είναι μια κατηγορία αισθητήρων ενσωματωμένων σε διάφορους τύπους φορητών συσκευών (αισθητήρες παρακολούθησης, ρούχα κ.λπ.) που μπορούν να ανιχνεύσουν χημικά και βιολογικά δεδομένα, όπως επίπεδα γαλακτικού οξέος, ισορροπία ηλεκτρολυτών ή επίπεδα ενυδάτωσης. Χρησιμοποιούνται εκτενώς στην ιατρική έρευνα και αθλητικές επιστήμες, οι βιοαισθητήρες μπορούν να παρέχουν λεπτομερή φυσιολογικά δεδομένα σε πραγματικό χρόνο που διαφορετικά είναι δύσκολο να συλληφθούν με μη επεμβατικά μέσα.

15. Έξυπνα κολιέ: Αυτές οι φορετές συσκευές χρησιμοποιούνται συχνά για την παρακολούθηση της στάσης του σώματος και της δραστηριότητας του λαιμού. Ορισμένα είναι ειδικά σχεδιασμένα για να δονούνται όταν ο χρήστης χαλαρώνει, υπενθυμίζοντάς του να διορθώσει τη στάση του. Η διόρθωση της στάσης του σώματος είναι ζωτικής σημασίας για τα ηλικιωμένα άτομα για να αποφύγουν τον πόνο στην πλάτη και άλλα μυοσκελετικά προβλήματα. Τα έξυπνα κολιέ παρέχουν μια απλή και μη παρεμβατική λύση.

16. Φορετοί καθαριστές αέρα: Αυτές είναι προσωπικές συσκευές που μπορούν να φορεθούν γύρω από το λαιμό για να καθαρίσουν τον αέρα γύρω από το άτομο, φιλτράροντας τους ρύπους και τα αλλεργιογόνα. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για άτομα με αναπνευστικές παθήσεις ή για άτομα που ζουν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα ρύπανσης, οι φορετοί καθαριστές αέρα βοηθούν στην εξασφάλιση πρόσληψης καθαρού αέρα.

17. Έξυπνα γυαλιά (βελτιωμένα χαρακτηριστικά): Πέρα από τα έξυπνα γυαλιά με επαυξημένη πραγματικότητα (AR), ορισμένα έξυπνα γυαλιά έχουν ιατρικές εφαρμογές όπως οπτικά βοηθήματα για χρήστες χαμηλής όρασης. Αυτές οι συσκευές προσφέρουν βελτιώσεις εικόνας ή ακόμα και μεγεθύνουν συγκεκριμένες περιοχές στο οπτικό πεδίο. Τα έξυπνα γυαλιά για εφαρμογές υγειονομικής περίθαλψης μπορούν να βοηθήσουν άτομα με προβλήματα όρασης, παρέχοντας βοήθεια στην πλοήγηση στην καθημερινή ζωή ή στην ανάγνωση.

Επιστημονικά στοιχεία για θέματα καταγραφής της σωματικής δραστηριότητας, με τη χρήση φορητών συσκευών σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.

Ο παραπάνω διευρυμένος κατάλογος των φορητών συσκευών, αποτελεί απόδειξη του τρόπου με τον οποίο εξελίσσεται η τεχνολογία για την παρακολούθηση διαφόρων μετρήσεων υγείας που βοηθά τους ηλικιωμένους να διατηρούν τη σωματική δραστηριότητα και ευεξία τους. Η εστίαση στις φορητές συσκευές γυμναστικής είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά για τους ηλικιωμένους, καθώς αυτές οι συσκευές μπορούν να βοηθήσουν στην παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας, να παρακινήσουν τους χρήστες να παραμείνουν δραστήριοι και να διασφαλίσουν ότι πληρούν τους στόχους υγείας.

Υπάρχουν, ωστόσο, συγκεκριμένα ζητήματα στην καταγραφή διαφορετικών τύπων σωματικής δραστηριότητας, χρησιμοποιώντας φορητές συσκευές σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Αυτά τα θέματα σχετίζονται συνήθως με τη χρηστικότητα, την ακρίβεια, και τις παραμέτρους υγείας που καταγράφονται από τις φορητές συσκευές κατά την καταγραφή της σωματικής δραστηριότητας στη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα. Αρκετές κριτικές έχουν αξιολογήσει τη χρήση φορητών συσκευών για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι Teixeira et al. (2021) πραγματοποίησαν μια κριτική ανασκόπηση των φορητών συσκευών εστιάζοντας στην αποτελεσματικότητά τους στην παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας και των παραμέτρων υγείας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι συσκευές που σχεδιάστηκαν ειδικά για ηλικιωμένους, με ρυθμιζόμενα χαρακτηριστικά και εύκολη ερμηνεία δεδομένων, παρείχαν τα καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την παρακολούθηση της υγείας και την ενθάρρυνση της σωματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, οι Vargemidis et al. (2020) πραγματοποίησαν μια συστηματική ανασκόπηση των φορητών συστημάτων παρακολούθησης σωματικής δραστηριότητας για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, προσδιορίζοντας παραμέτρους όπως η ευκολία χρήσης, η διάρκεια ζωής της μπαταρίας και η ακρίβεια ως βασικοί παράγοντες για την υιοθέτηση αυτών των συσκευών.

Μία από τις κύριες προκλήσεις που εντοπίστηκαν σε πολλαπλές μελέτες είναι η ακρίβεια των δεδομένων κατά την παρακολούθηση ηλικιωμένων με ασυνεπή πρότυπα σωματικής δραστηριότητας. Μια μελέτη των Paraschiakos et al. (2020) τόνισε ότι οι ασυνέπειες στα δεδομένα λόγω ακανόνιστων μοτίβων κίνησης μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση των φορητών αισθητήρων. Παρ 'όλα αυτά, οι εξελίξεις στους αλγόριθμους μηχανικής μάθησης μπορούν να βοηθήσουν στην άμβλυνση τέτοιων ζητημάτων, βελτιώνοντας την ακρίβεια της δραστηριότητας και την παρακολούθηση της υγείας. Οι Chow και Yang (2020) διεξήγαγαν μια μελέτη επικύρωσης σχετικά με την τεχνολογία οπτικής ανίχνευσης καρδιακού ρυθμού σε φορητούς ιχνηλάτες γυμναστικής, συγκρίνοντας την ακρίβειά τους σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι σύγχρονες φορητές συσκευές μπορούν να παρακολουθούν αξιόπιστα τον καρδιακό ρυθμό κατά τη διάρκεια μέτριων σωματικών δραστηριοτήτων τόσο σε νέους όσο και σε ηλικιωμένους, καθιστώντας τα κατάλληλα για συνεχή παρακολούθηση της υγείας. Επιπλέον, οι Olmedo-Aguirre et al. (2022) τόνισαν τη σημασία των φορητών συσκευών στην απομακρυσμένη παρακολούθηση της υγείας για τους ηλικιωμένους, ειδικά εκείνους με χρόνιες παθήσεις. Οι φορητές συσκευές είναι σε θέση να παρακολουθούν κρίσιμες μετρήσεις υγείας, όπως η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού (HRV), ο αναπνευστικός ρυθμός, και τα επίπεδα δραστηριότητας προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης υγείας ενός ατόμου.

Μια άλλη σημαντική ανησυχία, όταν επιλέγετε τις κατάλληλες φορητές συσκευές για ηλικιωμένους είναι η χρηστικότητα. Ως εξαιρετικά ετερογενής πληθυσμός, οι ηλικιωμένοι μπορεί να παρουσιάζουν τεράστιες διαφορές στην ικανότητά τους να χρησιμοποιούν συσκευές, κάτι που εξαρτάται από την προηγούμενη εμπειρία τους και την εξοικείωσή τους με τη σύγχρονη τεχνολογία. Μια μελέτη των Martinato et al. (2021) αξιολόγησε τη χρηστικότητα και την ακρίβεια των έξυπνων ρολογιών για ηλικιωμένους χρήστες. Διαπίστωσε ότι ενώ οι φορητές συσκευές είναι αποτελεσματικές στη μέτρηση της σωματικής δραστηριότητας, οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προκλήσεις χρηστικότητας, ειδικά όσον αφορά την ερμηνεία δεδομένων και τη λειτουργία της συσκευής. Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι φορητές συσκευές με απλές διεπαφές και μηχανισμούς οπτικής ανάδρασης είναι πιο φιλικά προς τους ηλικιωμένους χρήστες. Ομοίως, οι Ehn et al. (2018) διερεύνησαν τις εμπειρίες των ηλικιωμένων με οθόνες δραστηριότητας, τονίζοντας ότι η παροχή ανατροφοδότησης σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τις παραμέτρους υγείας μπορεί να τους παρακινήσει να αυξήσουν την καθημερινή σωματική τους δραστηριότητα. Ωστόσο, η ανάγκη για εκπαίδευση των χρηστών και εξοικείωση με τις συσκευές παραμένει ζωτικής σημασίας για την ευρεία υιοθέτησή τους μεταξύ των ατόμων της τρίτης ηλικίας. Επιπλέον, οι φορητές τεχνολογίες για την παρακολούθηση της υγείας πρέπει να αντιμετωπίζουν ζητήματα κοινωνικής αποδοχής μεταξύ των ηλικιωμένων χρηστών. Οι Li et al. (2019) πρότειναν το Smart Wearable Acceptance Model (SWAM), τονίζοντας τη σημασία της αντιληπτής χρησιμότητας και ευκολίας χρήσης στην επιτυχή υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών μεταξύ των ηλικιωμένων πληθυσμών.

Συμπερασματικά, οι έξυπνες φορητές συσκευές προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες για την παρακολούθηση της σωματικής δραστηριότητας και άλλων παραμέτρων υγείας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι συσκευές που δίνουν προτεραιότητα στη χρηστικότητα, την ακρίβεια, και την απλότητα είναι πιο πιθανό να υιοθετηθούν και να παρέχουν αξιόπιστα δεδομένα. Το μέλλον των έξυπνωνφορητών συσκευών στην υγειονομική περίθαλψη πιθανότατα θα δει μεγαλύτερη ενσωμάτωση με τεχνολογίες μηχανικής μάθησης για την ενίσχυση της ακρίβειας των δεδομένων και την προσφορά εξατομικευμένων συστάσεων για την υγεία.

In the last decade, virtual reality (VR) systems have gained popularity. These systems provide users with the most realistic simulation experience by completely immersing them in a computer-generated world. To achieve this, users wear a head-mounted display (HMD) that provides a stereoscopic image corresponding to their position. This image can be refined by adding audio and sensory stimuli. Nowadays, VR is no longer solely utilised as a gaming tool, it can also be employed in healthcare, rehabilitation and within sports (Mandal, 2013; Kaplan et al, 2019).

VR can be integrated with Augmented Reality (AR). AR is a technology that overlays 3D computer-generated information or images onto the real world, thereby creating a fusion of the physical and virtual worlds. This is achieved through the use of apps and hardware, such as AR glasses. The integration of virtual reality (VR) and augmented reality (AR) is referred to as extended reality (XR). In XR, the digital and physical worlds will be merged, enabling users to interact with digital content in a 360° environment (Greengard, 2019).

In recent years, virtual reality (VR) has emerged as a powerful tool for promoting active lifestyles among healthy seniors over 55. Far from being a technology exclusively for the young, VR is proving to be an engaging and effective means for older adults to enhance their physical, cognitive, and social well-being.

Physical Benefits

VR offers a unique opportunity for seniors to engage in physical activities that might otherwise be challenging or inaccessible. Through "exergames" - a combination of exercise and gaming - older adults can participate in a wide range of virtual sports and activities (Wang, 2023) These immersive experiences not only provide cardiovascular benefits but also improve balance, mobility, and overall functional fitness (Wang, 2023; ).

A 12-week study demonstrated significant improvements in physical functioning among seniors who participated in VR training programs. The engaging nature of VR exercises encourages longer periods of activity, potentially leading to better health outcomes (Wang, 2023).

Cognitive Stimulation

Virtual reality isn't just about physical exercise; it's also a powerful tool for cognitive engagement. VR experiences can challenge and stimulate the mind in various ways:

• Spatial Awareness: Navigating virtual environments helps maintain and improve spatial cognition.
• Memory Enhancement: Exploring historical sites or recreating past experiences can stimulate memory and recall.
• Problem-Solving: Interactive VR games often involve puzzles and challenges that keep the mind sharp.

These cognitive benefits are particularly important as they may help in maintaining mental acuity and potentially reducing the risk of cognitive decline (Ramalho et al, 2024).

Social Engagement

One of the most promising aspects of VR for seniors is its potential to contribute to social connections. Many VR platforms offer multiplayer experiences, allowing older adults to interact with friends and family regardless of physical distance (Kalantari et al, 2023). This feature is especially valuable for maintaining social ties and combating feelings of isolation.

Research has shown that older adults respond positively to social interactions in VR settings (Lin et al, 2018). These virtual social experiences can be particularly beneficial for those with limited mobility or those living in remote areas, providing a sense of community and shared experiences.

Exploring New Horizons

For active seniors, VR opens up a world of possibilities:

• Virtual Travel: Explore distant locations or revisit favorite places without the physical strain of travel (Ramalho et al, 2024).
• Learning Opportunities: Engage in virtual workshops, lectures, or skill-building exercises (Kalantari et al, 2023).
• Cultural Experiences: Attend virtual concerts, museum tours, or theatrical performances (Kalantari et al, 2023).

These experiences not only provide entertainment but also contribute to lifelong learning and personal growth.

Based on the search results, several types of VR exercises have shown effectiveness for seniors:

Exergames

VR "exergames" - a combination of exercise and gaming - have emerged as particularly beneficial for older adults. These games blend physical activity with interactive, game-like elements to increase engagement.

Tailored Fitness Programs

VR fitness programs specifically designed for seniors have shown promise:

• Low-impact exercises adapted for older adults
• Personalized routines accommodating different fitness levels
• Programs focusing on improving balance, mobility, and cardiovascular health

Mind-Body Exercises

VR-based mind-body exercises have demonstrated benefits for both mental and physical health of older adults:

• Virtual Tai Chi
• VR meditation sessions (typically 5-15 minutes long)
• Other mindfulness practices in immersive environments

Functional Fitness Training

A 12-week study found VR-based training improved several aspects of functional fitness in older adults:

• Upper and lower body flexibility
• Upper body strength
• Cardiorespiratory fitness
• Balance and agility (Wang 2023)

Some of the Top VR Fitness Games for Seniors

• Beat Saber: This rhythm-based game gets you moving to the beat of the music. Wielding two virtual lightsabers, you'll slice through beats as they fly towards you. It's a fun way to improve coordination and get a light cardio workout.
• BoxVR: BoxVR offers a variety of workouts designed by professional fitness instructors. It combines boxing moves with rhythm gameplay for a full-body workout. The intensity can be adjusted, making it suitable for seniors of all fitness levels.
• Dance Central: Dance Central is a great way to have fun while exercising. Follow the virtual dancers' moves and dance to popular music tracks. It's a fun way to improve balance and coordination.
• Walkabout Mini Golf: This game provides a relaxing, low-impact workout. Walk around beautiful virtual golf courses and swing your club to hit the ball. It's a fun way to stay active and improve your range of motion.
• Les Mills Body Combat: Encouraged by real life look instructors Les Mills Body Combat offers a variety of workouts including boxing, dance, and high-intensity interval training (HIIT). The intensity can be adjusted, making it suitable for seniors of all fitness levels.
• Rec Room: Rec Room offers a variety of activities including paddleball, dodgeball, and charades. It's a fun way to stay active and socialize with others in a virtual environment (The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Solutions for Metaverse, 2024)

While specific optimal "doses" of VR exercise are still being researched, studies have shown positive results with sessions ranging from 75-90 minutes, conducted twice weekly over 12-week periods (Wang, 2023)]. The key is to provide engaging, safe, and adaptable VR experiences that encourage regular participation and address the unique needs of older adults.

En la última década, los sistemas de realidad virtual (RV) han ganado popularidad. Estos sistemas proporcionan a los usuarios una experiencia de simulación realista al sumergirlos completamente en un mundo generado por ordenador. Para ello, los usuarios llevan un visualizador en la cabeza que proporciona una imagen estereoscópica correspondiente a su posición. Esta imagen puede refinarse añadiendo estímulos sonoros y sensoriales. Hoy en día, la RV ya no se utiliza únicamente como herramienta de juego. También se usa en asistencia sanitaria, rehabilitación y deporte (Mandal, 2013; Kaplan et al, 2019).

La RV puede fusionarse con realidad aumentada (RA). La RA es una tecnología que superpone información o imágenes 3D generadas por ordenador sobre el mundo real, lo que crea una fusión del mundo físico con el virtual. Esto se consigue mediante el uso de aplicaciones y hardware, como las gafas de RA. La combinación de la realidad virtual (RV) y la realidad aumentada (RA) se denomina realidad extendida (RE). En la RE, el mundo digital y el físico se fusionan y permiten a los usuarios interactuar con contenidos digitales en un entorno de 360° (Greengard, 2019).

En los últimos años, la realidad virtual (RV) se ha revelado como una gran herramienta para promover estilos de vida activos entre personas sanas mayores de 55 años. Lejos de ser una tecnología exclusiva para los jóvenes, la RV está demostrando ser un medio atractivo y eficaz para que las personas mayores mejoren su bienestar físico, cognitivo y social.

Beneficios físicos

La RV ofrece a las personas mayores una oportunidad única de realizar actividades físicas que, de otro modo, les resultarían difíciles o inaccesibles. A través de actividades que son una combinación de ejercicio y juego, pueden participar en una amplia gama de deportes y actividades virtuales (Wang, 2023). Estas experiencias inmersivas no solo aportan beneficios cardiovasculares, sino que también mejoran el equilibrio, la movilidad y la aptitud funcional general (Wang, 2023).

Un estudio de 12 semanas de duración demostró mejoras significativas en el funcionamiento físico de las personas mayores que participaron en programas de entrenamiento con RV. La naturaleza atractiva de los ejercicios de RV fomenta periodos más largos de actividad, lo que puede conducir a mejores resultados de salud (Wang, 2023).

Estimulación cognitiva

La realidad virtual no es sólo ejercicio físico, también es una poderosa herramienta de compromiso cognitivo. Las experiencias de RV pueden desafiar y estimular la mente de varias maneras:

• Conciencia espacial: navegar por entornos virtuales ayuda a mantener y mejorar la conciencia espacial.
• Mejora de la memoria: explorar lugares históricos o recrear experiencias pasadas puede estimular la memoria y los recuerdos.
• Resolución de problemas: los juegos interactivos de RV suelen incluir rompecabezas y retos que mantienen la mente en forma.

Estos beneficios cognitivos son especialmente importantes, ya que pueden ayudar a mantener la agilidad mental y reducir potencialmente el riesgo de deterioro cognitivo (Ramalho et al, 2024).

Compromiso social

Uno de los aspectos más prometedores de la RV para las personas mayores es su potencial para contribuir a las conexiones sociales. Muchas plataformas de RV ofrecen experiencias multijugador, lo que permite a las personas mayores interactuar con amigos y familiares independientemente de la distancia física (Kalantari et al, 2023). Esto es especialmente valioso para mantener los vínculos sociales y combatir la sensación de aislamiento.

La investigación ha demostrado que las personas mayores responden positivamente a las interacciones sociales en entornos de RV (Lin et al, 2018). Estas experiencias sociales virtuales pueden ser especialmente beneficiosas para las personas con movilidad limitada o las que viven en zonas remotas, ya que proporcionan un sentido de comunidad y experiencias compartidas.

Exploración de nuevos horizontes

Para personas mayores activas, la RV abre un mundo de posibilidades:

• Viajes virtuales: explorar lugares lejanos o volver a visitar lugares favoritos sin el esfuerzo físico que supone viajar (Ramalho et al, 2024).
• Oportunidades de aprendizaje: participar en talleres virtuales, conferencias o ejercicios de desarrollo de habilidades (Kalantari et al, 2023).
• Experiencias culturales: asistir a conciertos virtuales, visitas a museos o representaciones teatrales (Kalantari et al, 2023).

Estas experiencias no sólo proporcionan entretenimiento, sino que también contribuyen al aprendizaje y al crecimiento personal.

Según los resultados de la investigación, varios tipos de ejercicios de RV han demostrado su eficacia para las personas mayores:

Exergames

Los exergames de RV (combinación de ejercicio y juego) han mostrado ser especialmente beneficiosos para las personas mayores. Estos juegos combinan la actividad física con elementos interactivos de tipo lúdico para aumentar la participación.

Programas de fitness personalizados

Los programas de RV diseñados específicamente para personas mayores han demostrado ser prometedores:

• Ejercicios de bajo impacto adaptados a personas mayores.
• Rutinas personalizadas adaptadas a diferentes niveles de forma física.
• Programas centrados en mejorar el equilibrio, la movilidad y la salud cardiovascular.

Ejercicios de cuerpo y mente

Los ejercicios de cuerpo y mente basados en la RV han demostrado ser beneficiosos para la salud mental y física de las personas mayores:

• Taichí virtual.
• Sesiones de meditación en RV (normalmente con 5-15 minutos de duración).
• Otras prácticas de mindfulness en entornos inmersivos.

Entrenamiento físico funcional

Un estudio de 12 semanas de duración descubrió que el entrenamiento basado en la RV mejoraba varios aspectos de la forma física funcional en personas mayores:

• Flexibilidad de la parte superior e inferior del cuerpo.
• La fuerza de la parte superior del cuerpo.
• Salud cardiorrespiratoria.
• Equilibrio y agilidad (Wang 2023).
• Algunos de los mejores juegos de RV para personas mayores.

Some of the Top VR Fitness Games for Seniors

• Beat Saber: este juego basado en el ritmo te hace moverte al compás de la música. Con dos sables láser virtuales, cortarás los ritmos que vuelan hacia ti. Es una forma divertida de mejorar la coordinación y hacer un ligero ejercicio de cardio.
• BoxVR: BoxVR ofrece una variedad de entrenamientos diseñados por instructores de fitness profesionales. Combina movimientos de boxeo con juegos de ritmo para un entrenamiento de todo el cuerpo. La intensidad se puede ajustar, por lo que es adecuado para personas mayores de todos los niveles de condición física.
• Dance Central: Dance Central es una forma estupenda de divertirse mientras haces ejercicio. Sigue los movimientos de los bailarines virtuales y baila al ritmo de canciones populares. Es una forma divertida de mejorar el equilibrio y la coordinación.
• Walkabout MiniGolf: este juego proporciona un entrenamiento relajante y de bajo impacto. Camina por bonitos campos de golf virtuales y golpea la bola con el palo. Es una forma divertida de mantenerse activo y mejorar las capacidades de movimiento.
• Les Mills Body Combat: con instructores de aspecto real, Les Mills Body Combat ofrece una variedad de entrenamientos que incluyen boxeo, baile y entrenamiento con intervalos de alta intensidad (HIIT). La intensidad se puede ajustar, por lo que es adecuado para personas mayores de todos los niveles de condición física.
• Rec Room: Rec Room ofrece diversas actividades como pádel, balón prisionero y charadas. Es una forma divertida de mantenerse activo y socializar con otras personas en un entorno virtual (The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Soluciones para el Metaverso, 2024).

Aunque todavía se está investigando la dosis óptima de ejercicio de RV, los estudios han mostrado resultados positivos con sesiones de entre 75 y 90 minutos, realizadas dos veces por semana durante periodos de 12 semanas (Wang, 2023). La clave es proporcionar experiencias de RV entretenidas, seguras y adaptables que fomenten la participación regular y aborden las necesidades únicas de las personas mayores.

Nell'ultimo decennio, i sistemi di realtà virtuale (VR) hanno guadagnato popolarità. Questi sistemi offrono agli utenti un'esperienza di simulazione estremamente realistica, immergendoli completamente in un mondo generato al computer. Per ottenere questo risultato, gli utenti indossano un display montato sulla testa (HMD) che fornisce un'immagine stereoscopica corrispondente alla loro posizione. Questa immagine può essere perfezionata con l'aggiunta di stimoli audio e sensoriali. Oggi la VR non è più utilizzata solo come strumento di gioco, ma può essere impiegata anche in ambito sanitario, riabilitativo e sportivo (Mandal, 2013; Kaplan et al, 2019).

La VR può essere integrata con la Realtà Aumentata (AR). La AR è una tecnologia che sovrappone informazioni o immagini 3D generate al computer al mondo reale, creando così una fusione tra mondo fisico e virtuale. Questo si ottiene attraverso l'uso di applicazioni e hardware, come gli occhiali AR. L'integrazione di realtà virtuale (VR) e realtà aumentata (AR) viene definita realtà estesa (XR). Nella XR, il mondo digitale e quello fisico si fonderanno, consentendo agli utenti di interagire con i contenuti digitali in un ambiente a 360° (Greengard, 2019).

Negli ultimi anni, la realtà virtuale (VR) è emersa come un potente strumento per promuovere stili di vita attivi tra gli anziani over 55 in buona salute. Lungi dall'essere una tecnologia esclusivamente per i giovani, la VR si sta dimostrando un mezzo coinvolgente ed efficace per gli adulti più anziani per migliorare il loro benessere fisico, cognitivo e sociale.

Benefici fisici

La VR offre agli anziani un'opportunità unica di praticare attività fisiche che altrimenti potrebbero essere impegnative o inaccessibili. Attraverso gli "exergames" - una combinazione di esercizio fisico e gioco - gli anziani possono partecipare a una vasta gamma di sport e attività virtuali (Wang, 2023). Queste esperienze immersive non solo forniscono benefici cardiovascolari, ma migliorano anche l'equilibrio, la mobilità e la forma fisica complessiva (Wang, 2023; ).

Uno studio di 12 settimane ha dimostrato miglioramenti significativi nel funzionamento fisico degli anziani che hanno partecipato a programmi di allenamento VR. La natura coinvolgente degli esercizi VR incoraggia periodi di attività più lunghi, portando potenzialmente a risultati migliori per la salute (Wang, 2023).

Stimolazione cognitiva

La realtà virtuale non è solo un esercizio fisico, ma anche un potente strumento di coinvolgimento cognitivo. Le esperienze VR possono sfidare e stimolare la mente in vari modi:

• Consapevolezza spaziale: La navigazione in ambienti virtuali aiuta a mantenere e migliorare la cognizione spaziale.
• Miglioramento della memoria: Esplorare siti storici o ricreare esperienze passate può stimolare la memoria e il ricordo.
• Risoluzione dei problemi: I giochi interattivi VR spesso comportano enigmi e sfide che tengono allenata la mente.

Questi benefici cognitivi sono particolarmente importanti perché possono contribuire a mantenere l'acutezza mentale e potenzialmente a ridurre il rischio di declino cognitivo (Ramalho et al, 2024).

Impegno sociale

Uno degli aspetti più promettenti della VR per gli anziani è il suo potenziale nel contribuire alle connessioni sociali. Molte piattaforme VR offrono esperienze multigiocatore, consentendo agli anziani di interagire con amici e familiari indipendentemente dalla distanza fisica (Kalantari et al, 2023). Questa caratteristica è particolarmente preziosa per mantenere i legami sociali e combattere il senso di isolamento.

La ricerca ha dimostrato che gli anziani rispondono positivamente alle interazioni sociali in ambienti VR (Lin et al, 2018). Queste esperienze sociali virtuali possono essere particolarmente utili per le persone con mobilità limitata o che vivono in aree remote, fornendo un senso di comunità ed esperienze condivise.

Esplorare nuovi orizzonti

Per gli anziani attivi, la VR apre un mondo di possibilità:

• Viaggio virtuale: Esplorare luoghi lontani o rivisitare i luoghi preferiti senza lo sforzo fisico del viaggio (Ramalho et al, 2024).
• Opportunità di apprendimento: Partecipare a workshop virtuali, lezioni o esercizi di costruzione di competenze (Kalantari et al, 2023).
• Esperienze culturali: Assistere a concerti virtuali, visite a musei o spettacoli teatrali (Kalantari et al, 2023).

Queste esperienze non forniscono solo intrattenimento, ma contribuiscono anche all'apprendimento permanente e alla crescita personale.

In base ai risultati della ricerca, diversi tipi di esercizi VR si sono dimostrati efficaci per gli anziani:

Giochi elettronici

Gli "exergames" VR - una combinazione di esercizio fisico e gioco - sono emersi come particolarmente benefici per gli adulti più anziani. Questi giochi combinano l'attività fisica con elementi interattivi simili a giochi per aumentare il coinvolgimento.

Programmi di fitness su misura

I programmi di fitness VR progettati specificamente per gli anziani si sono rivelati promettenti:

• Esercizi a basso impatto adattati agli anziani
• Routine personalizzate per adattarsi a diversi livelli di fitness
• Programmi incentrati sul miglioramento dell'equilibrio, della mobilità e della salute cardiovascolare.

Esercizi mente-corpo

Gli esercizi mente-corpo basati sulla VR hanno dimostrato benefici per la salute mentale e fisica degli anziani:

• Tai Chi virtuale
• Sessioni di meditazione VR (in genere della durata di 5-15 minuti)
• Altre pratiche di mindfulness in ambienti immersivi

Allenamento fitness funzionale

Uno studio di 12 settimane ha rilevato che l'allenamento basato sulla VR ha migliorato diversi aspetti della forma fisica funzionale negli adulti più anziani:

• Flessibilità della parte superiore e inferiore del corpo
• Forza della parte superiore del corpo
• Fitness cardiorespiratorio
• Equilibrio e agilità (Wang 2023)

Alcuni dei migliori giochi di fitness VR per anziani

• Beat Saber: Questo gioco basato sul ritmo vi farà muovere a ritmo di musica. Impugnando due spade laser virtuali, dovrete tagliare i battiti mentre volano verso di voi. È un modo divertente per migliorare la coordinazione e fare un leggero allenamento cardio.
• BoxVR: BoxVR offre una varietà di allenamenti progettati da istruttori di fitness professionisti. Combina movimenti di boxe con un gioco ritmico per un allenamento completo del corpo. L'intensità può essere regolata, rendendolo adatto agli anziani di tutti i livelli di fitness.
• Dance Central: Dance Central è un ottimo modo per divertirsi mentre si fa esercizio. Seguite le mosse dei ballerini virtuali e ballate sulle note di brani musicali popolari. È un modo divertente per migliorare l'equilibrio e la coordinazione.
• Walkabout Mini Golf: questo gioco offre un allenamento rilassante e a basso impatto. Camminate su bellissimi campi da golf virtuali e fate oscillare la mazza per colpire la pallina. È un modo divertente per mantenersi attivi e migliorare la gamma dei movimenti.
• Les Mills Body Combat: incoraggiato da istruttori in carne e ossa, Les Mills Body Combat offre una varietà di allenamenti che includono boxe, danza e allenamento ad intervalli ad alta intensità (HIIT). L'intensità può essere regolata, rendendolo adatto agli anziani di tutti i livelli di fitness.
• Sala giochi: La Rec Room offre una varietà di attività tra cui paddleball, dodgeball e mimi. È un modo divertente per rimanere attivi e socializzare con gli altri in un ambiente virtuale (The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Soluzioni per il Metaverso, 2024)

Sebbene le "dosi" ottimali specifiche di esercizio VR siano ancora in fase di ricerca, gli studi hanno mostrato risultati positivi con sessioni di 75-90 minuti, condotte due volte alla settimana per periodi di 12 settimane (Wang, 2023)]. La chiave è fornire esperienze di VR coinvolgenti, sicure e adattabili, che incoraggino la partecipazione regolare e rispondano alle esigenze specifiche degli anziani.

Az elmúlt évtizedben egyre népszerűbbek a virtuális valóság (VR) rendszerek, melyek felhasználóiknak egy fejre szerelt kijelző (“head-mounted display”, HMD) segítségével a helyzetüknek megfelelő, realisztikus, számítógép-generálta sztereoszkópikus képet nyújtanak, mely hang- és érzékszervi ingerek hozzáadásával finomítható. Napjainkban a VR-t már nem kizárólag játékeszközként, hanem az egészségügyben, a rehabilitációban és a sporton belül is használják (Mandal, 2013; Kaplan et al, 2019).

A VR integrálható a kiterjesztett valósággal (AR). Az AR a fizikai és a virtuális világot ötvözi azzal, hogy alkalmazások és hardverek, például AR-szemüvegek használatával 3D-s, számítógép által generált információs vagy képi rétegeket jelenít meg az érzékelt világ fölé. A virtuális valóság (VR) és a kiterjesztett valóság (AR) integrációját kiterjesztett valóságnak (XR) nevezik. Az XR-ben a digitális és a fizikai világ egybeolvad, lehetővé téve a felhasználók számára, hogy 360°-ban körbejárható környezetben interakcióba lépjenek a digitális tartalommal (Greengard, 2019).

Az elmúlt években a virtuális valóság (VR) az aktív életmód népszerűsítésének hatékony eszközeként jelent meg az egészséges 55 év feletti idősek körében. A VR messze nem kizárólag a fiatalok számára kifejlesztett technológia, hanem az idősödők számára is vonzó és hatékony eszköznek bizonyul fizikai, kognitív és szociális jóllétük fokozására.

Fizikai előnyök

A VR egyedülálló lehetőséget kínál az idősek számára, hogy olyan fizikai tevékenységekben vegyenek részt, amelyek egyébként kihívást jelentenének, vagy elérhetetlenek lennének. A testmozgást a játékkal kombináló „exergames” révén az idősödők virtuális sportok és tevékenységek széles skáláját próbálhatják ki (Wang, 2023). Ezek a magával ragadó élmények nem csak szív- és érrendszeri előnyökkel járnak, hanem javítják az egyensúlyérzéket, a mozgékonyságot, és az általános edzettséget is (Wang, 2023).

Egy 12 hetes vizsgálat jelentős javulást mutatott ki a fizikai működésben azoknál az időseknél, akik VR-edzésprogramokban vettek részt. A VR-gyakorlatok magával ragadó jellege hosszabb ideig tartó aktivitásra ösztönöz, ami potenciálisan jobb egészségügyi eredményekhez vezethet (Wang, 2023).

Kognitív Szimuláció

A virtuális valóság nem csak a fizikai edzésről szól, hanem a figyelem megtartásának hatékony eszköze is. A VR-élmények többféle módon is kihívások elé állíthatják és stimulálhatják az elmét:

• Térérzékelés: A virtuális környezetekben való navigálás segít fenntartani és javítani a térérzékelést.
• Memóriafejlesztés: A történelmi helyszínek felfedezése vagy a múltbeli élmények újraélése serkentheti a memóriát és az emlékfelidézést.
• Problémamegoldás: Az interaktív VR-játékok gyakran rejtvényeket és kihívásokat tartalmaznak, amelyek edzik az elmét.

Ezek a kognitív előnyök különösen fontosak, mivel segíthetnek a szellemi funkciók fenntartásában és csökkenthetik a kognitív hanyatlás kockázatát (Ramalho et al, 2024).

Társas kötelékek erősödése

A VR az idősek számára talán legígéretesebb funkciója a társas kapcsolatok megerősítése. Számos VR-platform kínál többszereplős élményeket, lehetővé téve az idősödők számára, hogy a fizikai távolságtól függetlenül interakcióba lépjenek barátaikkal és családjukkal (Kalantari et al, 2023). Ez különösen az elszigeteltség érzése elleni küzdelem szempontjából lehet fontos.

Kutatások kimutatták, hogy az idősödők pozitívan reagálnak a VR-környezetben zajló társas interakciókra (Lin et al, 2018). Ezek a virtuális közösségi élmények különösen előnyösek lehetnek a korlátozott mozgású, vagy elszigetelten élők számára.

Új távlatok felfedezése

Az aktív idősek számára a VR a lehetőségek világát nyitja meg:

• Virtuális utazás: Távoli helyszínek felfedezése vagy kedvenc helyek újbóli felkeresése az utazással járó fizikai megterhelés nélkül (Ramalho et al, 2024)].
• Tanulási lehetőségek: Virtuális műhelymunka, előadások, vagy készségfejlesztő gyakorlatok (Kalantari et al, 2023).
• Kulturális élmények: Virtuális koncertek, múzeumbejárások, vagy színházi előadások (Kalantari et al, 2023).

Ezek az élmények nemcsak szórakozást nyújtanak, hanem hozzájárulnak az élethosszig tartó tanuláshoz és a személyes fejlődéshez is.

A keresési eredmények alapján a VR-gyakorlatok több típusa is hatékonynak bizonyult az idősek számára:

Exergames

A VR „exergames” (a testmozgás és a játék kombinációja) különösen előnyösnek bizonyult az idősödők számára. Ezek a foglalkozások a testmozgás iránti elköteleződést interaktív, játékos elemek bevonásával erősítik.

Személyre szabott fitnesz programok

A kifejezetten idősek számára tervezett VR-fitneszprogramok ígéretesnek bizonyultak:

• Idősödők számára módosított alacsony terhelésű edzésgyakorlatok
• Különböző edzettségi szintekre szabott edzésgyakorlatok
• Az egyensúlyérzék, a mozgékonyság, és a szív- és érrendszeri egészség javítására összpontosító programok.

Testet és elmét koordináló gyakorlatok

A következő VR-alapú elme-test koordinációs gyakorlatok előnyösnek bizonyultak az idősödők mentális és fizikai egészsége szempontjából:

• Virtuális Tai Chi
• VR-meditációs ülések (jellemzően 5-15 percben)
• Egyéb mindfulness gyakorlatok immerzív környezetben

Funkcionális edzés

Egy 12 hetes tanulmány szerint a VR-alapú edzés az idősek körében számos területen javulást ért el:

• Felső és alsó test hajlékonysága
• Felsőtest-erő
• Kardio-légzőrendszeri ellenállás
• Egyensúlyérzék és koordináció (Wang 2023)

A legjobb VR-fitneszjátékok az idősek számára.

• Beat Saber: Ebben a szórakoztató, ritmusalapú, a koordinációt fejlesztő könnyű kardióedzésben két virtuális fénykarddal hadonászva kell a játékosnak a zene ütemére felé repülő tárgyakat eltalálnia.
• BoxVR: A BoxVR különféle, az ökölvívás mozgásait ritmusjátékkal kombináló, a teljes testet átmozgató edzéseket kínál, minden edzettségi szintre beállítható intenzitás opciókkal.
• Dance Central: A Dance Central az egyensúlyérzéket és a koordinációt javítja, miközben a játékos népszerű zeneszámokra virtuális táncosok mozdulatait követve táncol.
• Walkabout Mini Golf: Ez a játék pihentető, alacsony terhelésű edzést biztosít, mely mindazonáltal növeli a mozgástartományt. A játékosok gyönyörű virtuális golfpályákon sétálnak, és golfütővel próbálják eltalálni a virtuális golflabdát.
• Les Mills Body Combat: Realisztikus megjelenésű virtuális edzők instruálják a résztvevőket különböző személyre szabható intenzitású edzéstípusokra: ökölvívás, tánc, nagy intenzitású intervallum edzés (HIIT).
• Rec Room: A Rec Room különféle tevékenységeket kínál, többek között paddleballt, kidobóst, és mutogatós kitalálós játékokat. A virtuális környezet szórakoztató közösségi élményekkel tartja fenn a játékosok aktivitását (The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Solutions for Metaverse, 2024)

Bár a VR-gyakorlatok optimális „dózisát” még kutatják, a tanulmányok pozitív eredményeket mutattak 12 héten át hetente kétszer végzett 75-90 perces foglalkozásokkal (Wang, 2023)]. A lényeg, hogy olyan magával ragadó, biztonságos és adaptálható VR-élményeket biztosítsunk, amelyek ösztönzik a rendszeres részvételt, és az idősödők egyedi igényeit is figyelembe veszik.

In het afgelopen decennium hebben virtual reality (VR)-systemen aan populariteit gewonnen. Deze systemen bieden gebruikers de meest realistische simulatie-ervaring door ze volledig onder te dompelen in een door de computer gegenereerde wereld. Om dit te bereiken, dragen gebruikers een head-mounted display (HMD) dat een stereoscopisch beeld geeft dat overeenkomt met hun positie. Dit beeld kan worden verfijnd door audio- en zintuiglijke prikkels toe te voegen. Tegenwoordig wordt VR niet meer alleen gebruikt als gaming tool, het kan ook worden ingezet in de zorg, revalidatie en binnen de sport (Mandal, 2013; Kaplan et al, 2019).

VR kan worden geïntegreerd met Augmented Reality (AR). AR is een technologie die door de computer gegenereerde 3D-informatie of afbeeldingen over de echte wereld legt, waardoor een samensmelting van de fysieke en virtuele wereld ontstaat. Dit wordt bereikt door het gebruik van apps en hardware, zoals een AR-bril. De integratie van virtual reality (VR) en augmented reality (AR) wordt extended reality (XR) genoemd. In XR worden de digitale en fysieke werelden samengevoegd, waardoor gebruikers in een 360°-omgeving kunnen interageren met digitale content (Greengard, 2019).

In de afgelopen jaren is virtual reality (VR) naar voren gekomen als een krachtig hulpmiddel voor het bevorderen van een actieve levensstijl onder gezonde senioren ouder dan 55 jaar. VR is verre van een technologie die exclusief voor jongeren is, maar blijkt een boeiend en effectief middel te zijn voor oudere volwassenen om hun fysieke, cognitieve en sociale welzijn te verbeteren.

Fysieke voordelen

VR biedt senioren een unieke kans om deel te nemen aan fysieke activiteiten die anders misschien uitdagend of ontoegankelijk zouden zijn. Door middel van "exergames" - een combinatie van lichaamsbeweging en gamen - kunnen oudere volwassenen deelnemen aan een breed scala aan virtuele sporten en activiteiten (Wang, 2023) Deze meeslepende ervaringen bieden niet alleen cardiovasculaire voordelen, maar verbeteren ook het evenwicht, de mobiliteit en de algehele functionele fitheid (Wang, 2023; ).

Een 12 weken durend onderzoek toonde significante verbeteringen aan in fysiek functioneren bij senioren die deelnamen aan VR-trainingsprogramma's. Het boeiende karakter van VR-oefeningen moedigt langere perioden van activiteit aan, wat mogelijk leidt tot betere gezondheidsresultaten (Wang, 2023).

Cognitieve stimulatie

Virtual reality gaat niet alleen over lichaamsbeweging; Het is ook een krachtig hulpmiddel voor cognitieve betrokkenheid. VR-ervaringen kunnen de geest op verschillende manieren uitdagen en stimuleren:

• Ruimtelijk inzicht: Navigeren door virtuele omgevingen helpt de ruimtelijke cognitie te behouden en te verbeteren.
• Geheugenverbetering: Het verkennen van historische locaties of het nabootsen van ervaringen uit het verleden kan het geheugen en de herinnering stimuleren.
• Probleemoplossing: Interactieve VR-games bevatten vaak puzzels en uitdagingen die de geest scherp houden.

Deze cognitieve voordelen zijn vooral belangrijk omdat ze kunnen helpen bij het behouden van mentale scherpte en mogelijk het risico op cognitieve achteruitgang kunnen verminderen (Ramalho et al, 2024).

Maatschappelijke betrokkenheid

Een van de meest veelbelovende aspecten van VR voor senioren is het potentieel om bij te dragen aan sociale connecties. Veel VR-platforms bieden multiplayer-ervaringen, waardoor oudere volwassenen kunnen communiceren met vrienden en familie, ongeacht de fysieke afstand (Kalantari et al, 2023). Deze functie is vooral waardevol voor het onderhouden van sociale banden en het bestrijden van gevoelens van isolement.

Onderzoek heeft aangetoond dat oudere volwassenen positief reageren op sociale interacties in VR-omgevingen (Lin et al, 2018). Deze virtuele sociale ervaringen kunnen bijzonder gunstig zijn voor mensen met beperkte mobiliteit of mensen die in afgelegen gebieden wonen, en zorgen voor een gemeenschapsgevoel en gedeelde ervaringen.

Nieuwe horizonten verkennen

Voor actieve senioren opent VR een wereld aan mogelijkheden:

• Virtueel reizen: Verken verre locaties of bezoek favoriete plekken opnieuw zonder de fysieke belasting van reizen (Ramalho et al, 2024).].
• Leermogelijkheden: Neem deel aan virtuele workshops, lezingen of oefeningen voor het opbouwen van vaardigheden (Kalantari et al, 2023).
• Culturele ervaringen: Woon virtuele concerten, museumrondleidingen of theatervoorstellingen bij (Kalantari et al, 2023).

Deze ervaringen zorgen niet alleen voor vermaak, maar dragen ook bij aan een leven lang leren en persoonlijke groei.

Op basis van de zoekresultaten zijn verschillende soorten VR-oefeningen effectief gebleken voor senioren:

Oefeningen

VR "exergames" - een combinatie van lichaamsbeweging en gamen - zijn bijzonder gunstig gebleken voor oudere volwassenen. Deze games combineren fysieke activiteit met interactieve, game-achtige elementen om de betrokkenheid te vergroten.

Fitnessprogramma's op maat

VR-fitnessprogramma's die speciaal zijn ontworpen voor senioren zijn veelbelovend gebleken:

• Low-impact oefeningen aangepast voor oudere volwassenen
• Gepersonaliseerde routines voor verschillende fitnessniveaus
• Programma's gericht op het verbeteren van balans, mobiliteit en cardiovasculaire gezondheid

Oefeningen voor lichaam en geest

VR-gebaseerde mind-body oefeningen hebben voordelen aangetoond voor zowel de mentale als de fysieke gezondheid van oudere volwassenen:

• Virtual Tai Chi
• VR-meditatiesessies (meestal 5-15 minuten lang)
• Andere mindfulness-oefeningen in meeslepende omgevingen

Functionele fitnesstraining

Een 12 weken durend onderzoek wees uit dat VR-gebaseerde training verschillende aspecten van functionele fitheid bij oudere volwassenen verbeterde:

• Flexibiliteit van het boven- en onderlichaam
• Kracht van het bovenlichaam
• Cardiorespiratoire fitheid
• Evenwicht en behendigheid (Wang 2023)

Enkele van de beste VR-fitnessgames voor senioren.

• Beat Saber: Dit op ritme gebaseerde spel laat je bewegen op het ritme van de muziek. Met twee virtuele lichtzwaarden snijd je door beats terwijl ze naar je toe vliegen. Het is een leuke manier om de coördinatie te verbeteren en een lichte cardiotraining te krijgen.
• BoxVR: BoxVR biedt een verscheidenheid aan trainingen die zijn ontworpen door professionele fitnessinstructeurs. Het combineert boksbewegingen met ritme-gameplay voor een full-body workout. De intensiteit kan worden aangepast, waardoor het geschikt is voor senioren van alle fitnessniveaus.
• Dance Central: Dance Central is een geweldige manier om plezier te hebben tijdens het sporten. Volg de bewegingen van de virtuele dansers en dans op populaire muzieknummers. Het is een leuke manier om het evenwicht en de coördinatie te verbeteren.
• Walkabout Mini Golf: Dit spel biedt een ontspannende, low-impact workout. Loop rond op prachtige virtuele golfbanen en zwaai met je club om de bal te raken. Het is een leuke manier om actief te blijven en je bewegingsbereik te verbeteren.
• Les Mills Body Combat: Aangemoedigd door echte look-instructeurs biedt Les Mills Body Combat een verscheidenheid aan workouts, waaronder boksen, dans en intervaltraining met hoge intensiteit (HIIT). De intensiteit kan worden aangepast, waardoor het geschikt is voor senioren van alle fitnessniveaus.
• Rec Room: Rec Room biedt een verscheidenheid aan activiteiten, waaronder paddleball, trefbal en charades. Het is een leuke manier om actief te blijven en te socializen met anderen in een virtuele omgeving (De rol van virtual reality bij het bevorderen van gezond ouder worden en een actieve levensstijl | FXMedia: oplossingen voor metaverse, 2024)

Hoewel specifieke optimale "doses" van VR-oefeningen nog steeds worden onderzocht, hebben studies positieve resultaten aangetoond met sessies variërend van 75-90 minuten, tweemaal per week uitgevoerd gedurende perioden van 12 weken (Wang, 2023)]. De sleutel is om boeiende, veilige en aanpasbare VR-ervaringen te bieden die regelmatige deelname aanmoedigen en inspelen op de unieke behoeften van oudere volwassenen.

Na última década, a realidade virtual (RV) tem ganhado cada vez mais maior popularidade. Estes dispositivos permitem criar simulações tão reais que fazem os utilizadores sentirem-se mesmo dentro de um mundo virtual. Para isso, usam um visor de cabeça (HMD) que mostra imagens que se adaptam à posição de quem o usa. Além disso, a experiência pode ser ainda mais imersiva com sons e outros estímulos sensoriais. Hoje, a RV já não serve só para jogos — também está a ser usada na saúde, na reabilitação e até no desporto (Mandal, 2013; Kaplan et al., 2019).

A RV pode ser combinada com a Realidade Aumentada (RA) que é uma tecnologia que junta imagens 3D ou informações geradas por computador ao mundo real, criando uma mistura entre o físico e o virtual, através de apps e gadgets como os óculos de RA. Quando juntamos RV e RA, chamamos-lhe Realidade Alargada (RX). Na RX, o digital e o real fundem-se, permitindo que as pessoas interajam com conteúdos digitais em ambientes de 360° (Greengard, 2019).

Nos últimos anos, a realidade virtual (RV) tornou-se uma ferramenta útil para incentivar estilos de vida mais ativos nos adultos 55+. Apesar de muitos pensarem que as novas tecnologias são só para os mais novos, a RV tem mostrado ser uma forma divertida e eficaz de ajudar também os mais velhos a melhorar a saúde física, mental e social.

Benefícios Físicos

A RV dá aos mais velhos uma oportunidade única de se mexerem, mesmo quando algumas atividades físicas podem ser complicadas ou pouco práticas. Com os "exergames" — uma mistura de exercício e videojogos —, é possível experimentar desportos e atividades virtuais de forma simples e divertida (Wang, 2023). Estas experiências imersivas não só proporcionam benefícios cardiovasculares, como também melhoram o equilíbrio, a mobilidade e tornam o dia a dia muito mais funcional (Wang, 2023).

Um estudo de 12 semanas mostrou que os idosos que treinaram com RV melhoraram bastante a sua forma física. O segredo está na imersão: os exercícios são tão envolventes que os indivíduos acabam por ficar mais tempo ativos, o que pode trazer grandes benefícios para a saúde (Wang, 2023).

Estimulação Cognitiva

A realidade virtual não é só uma forma divertida de fazer exercício — é também um ótimo treino para o cérebro! Estas experiências envolvem o corpo e a mente, trazendo vários benefícios cognitivos:

• Consciência espacial: navegar em ambientes virtuais ajuda a afinar a perceção de espaço e a manter a mente ativa.
• Memória em forma: explorar locais históricos ou reviver momentos do passado estimula a memória e traz recordações.
• Resolver problemas: os jogos de RV incluem puzzles e desafios que mantêm o cérebro sempre em modo alerta e pronto para ação.

Com a RV, mexe-se o corpo e a cabeça ao mesmo tempo — dois em um!

Estes benefícios para o cérebro são realmente importantes, já que podem ajudar a manter a mente ativa e ágil e, quem sabe, até a afastar o risco de declínio cognitivo (Ramalho et al., 2024).

Contacto Social

Um dos melhores aspetos da RV para os adultos mais velhos é o facto de ajudar a manter as ligações sociais. Muitas experiências de RV têm modo multijogador, permitindo que as pessoas joguem e conversem com amigos e familiares, mesmo que estejam longe (Kalantari et al., 2023). Esta funcionalidade é valiosa para reforçar os laços afetivos e combater os sentimentos de isolamento.

Diversos estudos mostram que os adultos mais velhos adoram as interações sociais proporcionadas pela RV (Lin et al., 2018). Estas experiências virtuais são especialmente úteis para quem tem mobilidade reduzida ou vive em zonas mais isoladas, pois criam um verdadeiro sentido de comunidade e permitem momentos partilhados, sem sair do sítio.

Explorar Novos Horizontes

A RV abre portas para um mundo cheio de possibilidades, especialmente importante para este grupo etário:

• Viagens sem sair de casa: explorar destinos longínquos ou revisitar locais preferidos, tudo sem o cansaço de uma viagem real (Ramalho et al., 2024).
• Aprender nunca foi tão fácil: participar em workshops, conferências e formações virtuais, que permitem adquirir novas competências e desenvolver as que já se têm (Kalantari et al., 2023).
• Cultura à distância de um clique: assistir a concertos, visitas a museus ou até peças de teatro — tudo isto pode ser vivido de forma imersiva, sem sair do sofá (Kalantari et al., 2023).

Estas experiências não servem apenas para entretenimento — também são uma ótima forma de continuar a aprender ao longo da vida e a crescer pessoalmente, independentemente da idade. Afinal, quem disse que a curiosidade tem prazo de validade?

Com base nos resultados de diversas pesquisas, há vários tipos de treino com realidade virtual que já provaram ser eficazes para quem tem 55 anos ou mais:

Exergames

Os "exergames" em Realidade Virtual — a combinação de exercícios com videojogos — têm-se mostrado muito vantajosos para os adultos mais velhos. Estes jogos transformam a atividade física em algo muito mais interativo e divertido, ajudando a manter o corpo ativo enquanto a cabeça também se entretém. É exercício, mas com um toque de diversão que faz toda a diferença e mantem a motivação dos praticantes.

Programas de Treino Personalizado

Os programas de fitness em RV, pensados espcialmente para os mais velhos estão a ter um grande impacto — e por boas razões:

• Exercícios de baixo impacto: adaptados para quem quer fazer atividade física sem demasiado esforço.
• Rotinas personalizadas: que se ajustam ao nível de treino de cada pessoa, desde os iniciantes até quem já está mais em forma.
• Programas com foco no equilíbrio e mobilidade: com treinos que ajudam a prevenir quedas, melhorar a flexibilidade e manter o coração saudável.

Treino Mente-Corpo

Os exercícios mind-body na RV estão a trazer grandes benefícios tanto para o corpo como para a mente dos adultos mais velhos. Aqui vão alguns exemplos que têm feito sucesso:

• Tai Chi virtual: movimentos suaves que melhoram o equilíbrio e reduzem o stress.
• Sessões de meditação em RV: com durações entre 5 a 15 minutos, ajudam a relaxar e a focar a mente.
• Práticas de mindfulness: atividades que promovem a atenção plena em ambientes virtuais calmos e imersivos.

Treino de Fitness Funcional

O estudo de 12 semanas demostrou que o treino em RV trouxe melhorias significativas na capacidade funcional dos adultos mais velhos:

• Flexibilidade: tanto na parte superior como inferior do corpo, ajudando na mobilidade.
• Força: mais potência na parte superior do corpo, essencial para tarefas do dia a dia.
• Capacidade cardiorrespiratória: um boost na resistência, importante para a saúde geral.
• Equilíbrio e agilidade: menos quedas e mais confiança nos movimentos (Wang, 2023).

Algumas das Melhores Aplicações de RV Fitness

Aqui estão algumas das melhores apps de RV Fitness que têm feito sucesso entre os adultos 55+, garantindo treinos eficazes e divertidos pois são uma ótima forma de juntar diversão, exercício e bem-estar, mesmo para quem nunca foi fã de ginásios.

• Beat Saber: este jogo põe os participantes a mexer ao ritmo da música. Com dois sabres de luz virtuais, o utilizador tem de cortar as batidas à medida que elas voam na sua direção. Combina música e movimento, desafiando a coordenação motora e proporcionando um ótimo e leve treino cardiovascular.
• BoxVR: esta aplicação oferece uma variedade de exercícios concebidos por instrutores de fitness profissionais. Combina movimentos de boxe com jogos rítmicos para um treino de corpo inteiro. A intensidade pode ser ajustada, tornando-o adequado para adultos de todos os níveis de condição física.
• Dance Central: esta aplicação é uma excelente forma de o utilizador se divertir enquanto faz exercício. Só tem de seguir os movimentos dos bailarinos virtuais e dançar ao som de músicas muito conhecidas. É uma forma engraçada de melhorar o equilíbrio e a coordenação.
• Walkabout Mini Golf: este jogo proporciona um treino relaxante e de baixo impacto. Pode passear por belos campos de golfe virtuais, lançar o taco e acertar na bola. É outra forma divertida de o participante se manter ativo e melhorar a amplitude de movimentos.
• Les Mills Body Combat: Estruturado com treinadores de aparência real, o Les Mills Body Combat oferece uma variedade de exercícios, incluindo boxe, dança e treino intervalado de alta intensidade (HIIT). A intensidade pode ser ajustada, tornando-a adequada para idosos de todos os níveis de condição física.
• Rec Room: a Rec Room oferece uma variedade de atividades, incluindo paddleball, dodgeball e charadas. É uma forma divertida de os utilizadores se manterem ativos e de socializarem com outros participantes num ambiente virtual (The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Soluções para o Metaverso, 2024).

Embora ainda se estejam a estudar as "doses" ideais de exercício em RV, já se sabe que sessões de 75 a 90 minutos, feitas duas vezes por semana durante 12 semanas, trazem ótimos resultados (Wang, 2023). O verdadeiro segredo? Criar experiências de RV envolventes, seguras e personalizáveis que incentivem as pessoas a participar regularmente. É importante que os treinos sejam adaptados às necessidades de cada um, especialmente para quem tem 55 anos ou mais, garantindo que todos se sintam confortáveis e motivados a continuar.

Την τελευταία δεκαετία, τα συστήματα εικονικής πραγματικότητας (VR) έχουν κερδίσει δημοτικότητα. Αυτά τα συστήματα παρέχουν στους χρήστες την πιο ρεαλιστική εμπειρία προσομοίωσης, βυθίζοντάς τους πλήρως σε έναν κόσμο που δημιουργείται από υπολογιστή. Για να επιτευχθεί αυτό, οι χρήστες φορούν μια οθόνη τοποθετημένη στο κεφάλι (HMD) που παρέχει μια στερεοσκοπική εικόνα που αντιστοιχεί στη θέση τους. Αυτή η εικόνα μπορεί να βελτιωθεί προσθέτοντας ηχητικά και αισθητηριακά ερεθίσματα. Σήμερα, η εικονική πραγματικότητα δεν χρησιμοποιείται πλέον αποκλειστικά ως εργαλείο τυχερών παιχνιδιών, αλλά μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στην υγειονομική περίθαλψη, την αποκατάσταση, και τον αθλητισμό (Mandal, 2013; Kaplan et al., 2019).

Το VR μπορεί να ενσωματωθεί με την επαυξημένη πραγματικότητα (AR). Το AR είναι μια τεχνολογία που επικαλύπτει τρισδιάστατες (3D) πληροφορίες ή εικόνες που παράγονται από υπολογιστή στον πραγματικό κόσμο, δημιουργώντας έτσι μια συγχώνευση του φυσικού και του εικονικού κόσμου. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης εφαρμογών και υλικού, όπως γυαλιά AR. Η ενσωμάτωση της εικονικής πραγματικότητας (VR) και της επαυξημένης πραγματικότητας (AR) αναφέρεται ως εκτεταμένη πραγματικότητα (XR). Στο XR, ο ψηφιακός και ο φυσικός κόσμος συγχωνεύονται, επιτρέποντας στους χρήστες να αλληλεπιδρούν με ψηφιακό περιεχόμενο σε περιβάλλον 360° (Greengard, 2019).

Τα τελευταία χρόνια, η εικονική πραγματικότητα (VR) έχει αναδειχθεί ως ένα ισχυρό εργαλείο για την προώθηση ενός ενεργού τρόπου ζωής μεταξύ υγιών ηλικιωμένων άνω των 55 ετών. Μακριά από το να είναι μια τεχνολογία αποκλειστικά για τους νέους, η εικονική πραγματικότητα αποδεικνύεται ότι είναι ένα ελκυστικό και αποτελεσματικό μέσο για τους ηλικιωμένους να ενισχύσουν τη σωματική, γνωστική και κοινωνική τους ευημερία.

Φυσικά οφέλη

Η εικονική πραγματικότητα προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στους ηλικιωμένους να συμμετάσχουν σε σωματικές δραστηριότητες που διαφορετικά θα μπορούσαν να είναι δύσκολες ή απρόσιτες. Μέσω των "exergames" - ενός συνδυασμού άσκησης και παιχνιδιού - οι ηλικιωμένοι μπορούν να συμμετάσχουν σε ένα ευρύ φάσμα εικονικών αθλημάτων και δραστηριοτήτων (Wang, 2023). Αυτές οι καθηλωτικές εμπειρίες όχι μόνο παρέχουν καρδιαγγειακά οφέλη αλλά και βελτιώνουν την ισορροπία, την κινητικότητα και τη συνολική λειτουργική φυσική κατάστασή τους (Wang, 2023).

Μια μελέτη 12 εβδομάδων έδειξε σημαντικές βελτιώσεις στη σωματική λειτουργία μεταξύ των ηλικιωμένων που συμμετείχαν σε προγράμματα κατάρτισης VR. Η ελκυστική φύση των ασκήσεων VR ενθαρρύνε μεγαλύτερες περιόδους δραστηριότητας, οδηγώντας ενδεχομένως σε καλύτερα αποτελέσματα υγείας (Wang, 2023).

Γνωστική διέγερση

Η εικονική πραγματικότητα δεν αφορά μόνο τη σωματική άσκηση. Είναι επίσης ένα ισχυρό εργαλείο για τη γνωστική δέσμευση. Οι εμπειρίες με VR μπορούν να προκαλέσουν και να διεγείρουν το μυαλό με διάφορους τρόπους:

• Χωρική αντίληψη: Η πλοήγηση σε εικονικά περιβάλλοντα βοηθά στη διατήρηση και βελτίωση της χωρικής γνώσης.
• Ενίσχυση μνήμης: Η εξερεύνηση ιστορικών χώρων ή η αναδημιουργία προηγούμενων εμπειριών μπορεί να τονώσει τη μνήμη και την ανάκληση.
• Επίλυση προβλημάτων: Τα διαδραστικά παιχνίδια VR συχνά περιλαμβάνουν γρίφους και προκλήσεις που κρατούν το μυαλό σε εγρήγορση.

Αυτά τα γνωστικά οφέλη είναι ιδιαίτερα σημαντικά καθώς μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της διανοητικής οξύτητας και ενδεχομένως στη μείωση του κινδύνου γνωστικής εξασθένησης (Ramalho et al, 2024).

Κοινωνική δέσμευση

Μία από τις πιο ελπιδοφόρες πτυχές της εικονικής πραγματικότητας για ηλικιωμένους είναι η δυνατότητά της να συμβάλλει στις κοινωνικές συνδέσεις. Πολλές πλατφόρμες VR προσφέρουν εμπειρίες για πολλούς παίκτες, επιτρέποντας στους ηλικιωμένους να αλληλεπιδρούν με φίλους και οικογένεια ανεξάρτητα από τη φυσική απόσταση (Kalantari et al, 2023). Αυτό το χαρακτηριστικό είναι ιδιαίτερα πολύτιμο για τη διατήρηση των κοινωνικών δεσμών και την καταπολέμηση των συναισθημάτων απομόνωσης.

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι ηλικιωμένοι ανταποκρίνονται θετικά στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις σε περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας (Lin et al, 2018). Αυτές οι εικονικές κοινωνικές εμπειρίες μπορούν να είναι ιδιαίτερα επωφελείς για όσους έχουν περιορισμένη κινητικότητα ή για όσους ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, παρέχοντας μια αίσθηση κοινότητας και κοινών εμπειριών.

Εξερευνώντας νέους ορίζοντες

Για τους ενεργούς ηλικιωμένους, η εικονική πραγματικότητα ανοίγει έναν κόσμο δυνατοτήτων:

• Εικονικά ταξίδια: Εξερευνήστε απομακρυσμένες τοποθεσίες ή επισκεφθείτε ξανά αγαπημένα μέρη χωρίς τη σωματική πίεση του ταξιδιού (Ramalho et al, 2024).
• Ευκαιρίες μάθησης: Συμμετοχή σε εικονικά εργαστήρια, διαλέξεις ή ασκήσεις ανάπτυξης δεξιοτήτων (Kalantari et al, 2023).
• Πολιτιστικές εμπειρίες: Παρακολουθήστε εικονικές συναυλίες, περιηγήσεις σε μουσεία ή θεατρικές παραστάσεις (Kalantari et al, 2023).

Αυτές οι εμπειρίες όχι μόνο παρέχουν ψυχαγωγία, αλλά συμβάλλουν επίσης στη δια βίου μάθηση και την προσωπική ανάπτυξη.

Με βάση τα αποτελέσματα αναζήτησης, διάφοροι τύποι ασκήσεων VR έχουν δείξει αποτελεσματικότητα για ηλικιωμένους:

Διαδραστικά παιχνίδια άσκησης - Exergames

Τα VR "exergames" - ένας συνδυασμός άσκησης και παιχνιδιού - έχουν αναδειχθεί ως ιδιαίτερα ευεργετικά για τους ηλικιωμένους. Αυτά τα παιχνίδια συνδυάζουν τη σωματική δραστηριότητα με διαδραστικά στοιχεία που μοιάζουν με παιχνίδι για να αυξήσουν την αφοσίωση.

Προσαρμοσμένα προγράμματα γυμναστικής

Τα προγράμματα γυμναστικής VR ειδικά σχεδιασμένα για ηλικιωμένους έχουν υπόσχονται:

• Ασκήσεις χαμηλής πρόσκρουσης προσαρμοσμένες για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
• Εξατομικευμένες ρουτίνες που φιλοξενούν διαφορετικά επίπεδα φυσικής κατάστασης.
• Προγράμματα που εστιάζουν στη βελτίωση της ισορροπίας, της κινητικότητας, και της καρδιαγγειακής υγείας

Ασκήσεις νου-σώματος

Οι ασκήσεις νου-σώματος που βασίζονται σε VR έχουν δείξει οφέλη τόσο για την ψυχική όσο και για τη σωματική υγεία των ηλικιωμένων:

• Εικονικό Τάι Τσι.
• Συνεδρίες διαλογισμού VR (συνήθως διάρκειας 5-15 λεπτών).
• Άλλες πρακτικές ενσυνειδητότητας σε καθηλωτικά περιβάλλοντα.

Προπόνηση Λειτουργικής Εκγύμνασης

Μια μελέτη 12 εβδομάδων διαπίστωσε ότι η προπόνηση με βάση την εικονική πραγματικότητα βελτίωσε διάφορες πτυχές της λειτουργικής ικανότητας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας:

• Ευελιξία άνω και κάτω μέρους του σώματος
• Δύναμη άνω μέρους του σώματος
• Καρδιοαναπνευστική ικανότητα
• Ισορροπία και ευκινησία (Wang 2023)

Μερικά από τα κορυφαία παιχνίδια γυμναστικής VR για ηλικιωμένους:

• Beat Saber: Αυτό το παιχνίδι που βασίζεται στο ρυθμό, και σας κάνει να κινείστε στο ρυθμό της μουσικής. Κρατώντας δύο εικονικά φωτόσπαθα θα κόβετε ρυθμούς καθώς πετούν προς το μέρος σας. Είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος για να βελτιώσετε τον συντονισμό και να κάνετε μια ελαφριά αερόβια προπόνηση.
• BoxVR: Το BoxVR προσφέρει μια ποικιλία προπονήσεων σχεδιασμένων από επαγγελματίες γυμναστές. Συνδυάζει κινήσεις πυγμαχίας με ρυθμό παιχνιδιού για προπόνηση ολόκληρου του σώματος. Η ένταση μπορεί να ρυθμιστεί, καθιστώντας το κατάλληλο για ηλικιωμένους όλων των επιπέδων φυσικής κατάστασης.
• Dance Central: Το Dance Central είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να διασκεδάσετε ενώ ασκείστε. Ακολουθήτε τις κινήσεις των εικονικών χορευτών και χορεύεται με δημοφιλή μουσικά κομμάτια. Είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος για βελτιώση ισορροπίας και συντονισμού.
• Walkabout Minigolf: Αυτό το παιχνίδι προσφέρει μια χαλαρωτική προπόνηση χαμηλής έντασης. Περπατάτε γύρω από όμορφα εικονικά γήπεδα γκολφ ενώ κουνάτε το κλαμπ σας για να χτυπήσετε την μπάλα. Είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος για να παραμείνετε δραστήριοι και να βελτιώσετε το εύρος της κίνησής σας.
• Les Mills Body Combat: Με την ενθάρρυνση εκπαιδευτών πραγματικής εμφάνισης, το Les Mills Body Combat προσφέρει μια ποικιλία προπονήσεων, όπως πυγμαχία, χορό, και διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT). Η ένταση μπορεί να ρυθμιστεί, καθιστώντας το κατάλληλο για ηλικιωμένους όλων των επιπέδων φυσικής κατάστασης.
• Rec Room: Το Rec Room προσφέρει μια ποικιλία δραστηριοτήτων, όπως paddleball (ρακέτες παραλίας), dodgeball (παιχνίδι αποφυγής μπάλας) και charades (παντομίμα). Είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος για να παραμείνετε ενεργοί και να κοινωνικοποιηθείτε με άλλους σε ένα εικονικό περιβάλλον (Ο ρόλος της εικονικής πραγματικότητας στην προώθηση της υγιούς γήρανσης και του ενεργού τρόπου ζωής | FXMedia: Λύσεις για το Metaverse, 2024).

Ενώ οι συγκεκριμένες βέλτιστες «δόσεις» άσκησης VR εξακολουθούν να ερευνώνται, μελέτες έχουν δείξει θετικά αποτελέσματα με συνεδρίες που κυμαίνονται από 75-90 λεπτά, που διεξάγονται δύο φορές την εβδομάδα σε περιόδους 12 εβδομάδων (Wang, 2023). Το κλειδί είναι η παροχή ελκυστικών, ασφαλών, και προσαρμόσιμων εμπειριών VR που ενθαρρύνουν την τακτική συμμετοχή και αντιμετωπίζουν τις μοναδικές ανάγκες των ηλικιωμένων.

Wearable technology has the potential to improve health monitoring and management among older adults by enabling real-time tracking of physical activities, health metrics, and disease symptoms. Incorporating smart wearables into the lives of individuals over the age of 55 can offer profound benefits in promoting physical activity, health tracking, and overall motivation. Wearables such as fitness trackers, smartwatches, and other health-monitoring devices enable users to set achievable goals, track their progress in real-time, and receive personalized feedback to sustain motivation. However, training older adults to effectively use wearables presents several challenges due to physical, cognitive, and technological factors. Below there is an effort to present the main barriers when training older adults to use effectively wearables in fitness sessions, while suggesting possible solutions for enhancing user adoption and efficacy. There is also some practical strategies for using the above technologies to engage older adults and enhance their well-being.

Issues in training older adults to use wearables

Training older adults to use wearable technology requires addressing both physical and cognitive limitations, as well as technological and psychological barriers. To ensure successful adoption, training should be tailored to individual needs, focusing on usability, simplicity, and relevance. Involving older adults in the design and testing of these devices will further improve their accessibility and ease of use. Finally, offering sustained support and addressing concerns around privacy and security can increase confidence and reduce resistance, making wearables a valuable tool for enhancing the health and well-being of older populations.

As people age, their physical limitations are apparent in their fine motor skills and dexterity that tend to deteriorate, which can make interacting with small wearable devices challenging. Wearables like smartwatches, fitness trackers, and health monitors often require precise touch gestures, button pressing, or screen swiping. Older adults may struggle with these actions due to reduced hand mobility or tremors, a common issue for those with arthritis or Parkinson’s disease. Wearables designed with larger, more tactile buttons or voice activation could alleviate some of these physical barriers. Some studies have recommended co-designing wearables with elderly participants to improve usability and accessibility (Kimura et al., 2024). Cognitive impairments, such as memory loss and decreased attention span, are also significant barriers to training older adults. Remembering how to operate a device, charge it, or interpret the data can be difficult. Training programs often rely on complex instructions, which can overwhelm users with cognitive decline. Simplified interfaces and personalized training methods (e.g., one-on-one training sessions or instructional videos) could support cognitive needs. Studies suggest breaking the training into small, digestible steps to accommodate memory and learning limitations (Yan & Guo, 2024).

A significant proportion of older adults have low levels of technological literacy, which creates a gap in their ability to adopt wearables effectively. Many older individuals may have had limited exposure to smartphones, tablets, or other digital interfaces, which exacerbates their difficulty in understanding and using wearables. Training older adults to use wearables often requires overcoming their apprehension toward technology. Research suggests that older adults need sustained support and encouragement to build confidence. Additionally, trainers should prioritize patient, hands-on guidance rather than traditional lecture-style instruction (Gao et al., 2024).

While the benefits of wearables are clear, certain barriers hinder their full adoption among older adults. Many older adults experience what is termed “technological anxiety,” which refers to the stress or discomfort associated with learning and using new technologies. This fear can prevent them from fully engaging with the wearable, even if they understand its potential health benefits. Common issues reported by older adults, include device complexity, data interpretation challenges, and concerns about battery life. Peng et al. (2021) noted that older adults are more likely to use wearables that offer simple interfaces and clear instructions. Additionally, Chow and Yang (2020) highlighted the importance of offering introductory tutorials and visual feedback mechanisms to assist elderly users in learning how to operate the devices effectively.

To address this technological anxiety, faced by older adults, trainers can foster a positive learning environment that emphasizes the benefits of wearables rather than focusing on their technical complexity. Studies suggest that using peer mentoring programs, where older adults train one another, can reduce anxiety and improve adoption rates (Yan & Guo, 2024). Involving older adults in the design process of wearables ensures that the devices are user-friendly for their specific needs. Accessibility features like larger fonts, voice-activated commands, and simplified displays should be prioritized to ease usability concerns. Many older adults benefit from user-centered designs that simplify device interactions. Providing clear feedback on the device’s functionality and offering error correction options can prevent frustration (Liang, 2024). Table 1 summarizes examples of typical issues that the older adults raise as barriers in using wearables.

Older adults may not perceive wearables as necessary or relevant to their lives, especially if they do not feel a direct connection between the technology and their well-being. This perceived lack of relevance can hinder motivation to learn how to use these devices. Trainers should focus on framing wearables as tools that can directly enhance the user’s independence, safety, and quality of life. Demonstrating the specific health benefits that wearables can offer, such as fall detection or heart rate monitoring, can increase user engagement (Wall et al., 2024). Older adults often express concerns about privacy when using digital health tools, fearing that their personal data could be misused. Wearables, especially those that track sensitive health data, can increase anxiety about data breaches, identity theft, or third-party access to their personal information. Clear communication about privacy policies, data security, and user control over data sharing is critical in training sessions. Explaining how wearables protect privacy and ensuring trust through transparency can help mitigate these concerns (Pichandi et al., 2025).

Training programs should be adapted to the needs of older adults by being more personalized and flexible. For instance, smaller group settings and individualized coaching have been shown to enhance the learning experience for older adults. Offering longer training sessions that allow participants to practice at their own pace, as well as follow-up support sessions, can lead to better retention and user comfort with the technology. Additionally, employing adaptive learning technologies that adjust to the user’s learning pace may be beneficial (Lee et al., 2024).

Tracking Progress, Setting Realistic Goals and Providing Feedback

Tracking progress is a major benefit of wearable technology, allowing individuals to see the results of their efforts over time. Research findings suggest that older adults appreciate the ability to view their progress directly on their wearable devices, since it reinforces their motivation to remain active (Ehn et al., 2018). Wearables display key metrics such as steps taken, calories burned, active minutes, and even heart rate variability. The data is often represented visually, using graphs and charts that make it easy for individuals to understand their daily performance relative to their goals. Furthermore, it has been proved that wearables encourage sustained behaviour change by offering timely feedback, such as congratulatory notifications or reminders to keep moving (Moore et al., 2021). The feedback provided by wearables is usually in the form of:

• Daily Progress Notifications: Inform users of how close they are to reaching their step or activity goal.
• Weekly Reports: Summarize overall performance, displaying trends such as an increase in physical activity or improved sleep.
• Heart Rate Alerts: Notify users when their heart rate exceeds or drops below a safe range during exercise.

The form of the feedback that the wearables offer may be used as a critical tool to set goals. One of the most important things in setting goals, in any population, is to set achievable and realistic goals. Following this rule in setting goals is important for the self-efficacy of 55+ individuals, which in turn is essential to maintaining long-term engagement with physical activity. According to a study by Kononova et al. (2019), setting daily step targets using wearable devices significantly increased activity levels in older adults. Wearables provide several built-in functionalities that enable users not only to set goals but also to customize their goals based on their health status, previous activity levels, and personal fitness objectives.

Decisions on goal selection should be based on the functional fitness and participants’ needs in order to be realistic and achievable. However, goals should have to be specific and this is a feature that may be achievable only if we take into account not only the goal type, but also specific features of the available wearables that the participants may easily read. Table 2 is an example of the goals that could be set based on the wearable features.

Selecting the best wearable for older adults

Selecting the best wearable for older clients requires the fitness professional to have a good knowledge background on the wearables available in the market. The fitness instructor should know which wearables are reachable to the older participants, what are their main features and what is their fitness relevance, that is how they could be used for setting goals and provide feedback. Below is a list of wearables commonly used in fitness area. For each wearable, there are common trademarks and a summary description of their features. There are also some hints for use in fitness settings.

1. Fitness Trackers (Activity Bands)

Description: Devices like Fitbit, Garmin, or Xiaomi Mi Bands are designed to track daily steps, distance traveled, calories burned, and heart rate. These devices often come with additional features like sleep tracking, GPS, and sometimes even VO2 max measurements.

• Fitness Relevance: Fitness trackers are particularly useful for seniors as they offer goal-setting features (e.g., 10,000 steps a day), motivate physical activity, and provide a clear picture of daily fitness achievements.

2. Smartwatches (Fitness-Focused)

Description: Devices like the Apple Watch, Samsung Galaxy Watch, and Garmin Forerunner integrate fitness tracking with smartwatch capabilities. Many smartwatches include sensors for heart rate monitoring, oxygen saturation (SpO2), and even ECG, making them suitable for more in-depth health tracking.

• Fitness Relevance: These devices encourage users to stay active through reminders and goals like daily activity rings or custom workout plans. For older users, it offers both fitness motivation and health monitoring (e.g., abnormal heart rate alerts).

3. Heart Rate Monitors (Chest Straps and Armbands)

Description: Devices like Polar H10 and Wahoo Tickr are worn around the chest or arm to provide accurate heart rate data during workouts.

• Fitness Relevance: Heart rate monitoring is crucial in ensuring seniors exercise within a safe heart rate zone, making it suitable for cardiac rehabilitation or general fitness goals. These are often more accurate than wrist-based sensors.

4. Smart Shoes & Insoles (Fitness)

Description: Devices like Under Armour’s smart shoes or smart insoles (e.g., Digitsole) track running metrics such as pace, stride length, and even foot pressure.

• Fitness Relevance: Smart shoes or insoles help in tracking walking or running biomechanics, which can prevent injury and encourage older adults to maintain proper walking posture. They can also help monitor daily steps more accurately.

5. GPS Running Watches

Description: These are specialized fitness devices, like Garmin Forerunner or Polar Vantage, that are designed for runners and hikers. They come with advanced features like GPS, heart rate zones, and running cadence analysis.

• Fitness Relevance: Ideal for more active older adults who enjoy walking, jogging, or hiking, these watches provide data on distance, speed, and heart rate, motivating users to achieve fitness milestones and improve cardiovascular health.

6. Smart Rings (Fitness-Focused)

Description: Devices like Oura Ring and Motiv Ring can track physical activity, sleep quality, heart rate variability (HRV), and even body temperature. While smaller than smartwatches, they offer a comprehensive overview of physical activity.

• Fitness Relevance: Smart rings are discreet yet powerful for seniors who might not want to wear bulkier devices. They are particularly good for tracking passive activities like walking and provide data on recovery and sleep, ensuring overall well-being.

7. Posture Monitoring Wearables

Description: Devices like Upright GO are designed to monitor and correct posture by vibrating when the user slouches.

• Fitness Relevance: These devices help older adults maintain good posture, which is essential for preventing back pain and injuries, especially during physical activities or exercises that involve body movements.

8. Wearable Resistance Bands

Description: Some fitness wearables come in the form of smart resistance bands (e.g., Tangram Smart Rope) which track repetitions, speed, and calories burned during strength exercises.

• Fitness Relevance: Wearable resistance bands are ideal for low-impact strength training exercises, which are important for older adults to maintain muscle strength and joint health. Tracking reps can motivate seniors to improve strength over time.

9. Body Composition Monitors

Description: Smart scales or body composition monitors (e.g., Withings Body+ or Garmin Index) can track weight, muscle mass, fat percentage, and water retention. Some also sync with fitness apps or wearables to provide a more holistic view of fitness.

• Fitness Relevance: For older adults, monitoring body composition helps in ensuring muscle mass retention and preventing sarcopenia (age-related muscle loss). These devices also help set realistic fitness goals.

10. Smart Hydration Trackers

Description: Devices like HidrateSpark monitor your water intake and remind you to stay hydrated by syncing with fitness apps and providing data on your hydration status.

• Fitness Relevance: Hydration is crucial for maintaining physical performance, especially for seniors who might forget to drink water. Smart water bottles or hydration trackers ensure they stay properly hydrated during workouts and throughout the day.

Table 3 is an effort to compare popular fitness wearables for older adults. The devices included are:

• Fitbit Charge 5: A versatile fitness tracker suitable for older adults, with features like heart rate monitoring, stress tracking, and sleep analysis, encouraging daily movement.
• Apple Watch Series 9: Combines fitness tracking with advanced health features, making it ideal for older adults, especially with fall detection and ECG monitoring.
• Garmin Forerunner 45: Excellent for older adults who enjoy running or walking. Its simple interface and accurate GPS and heart rate metrics provide motivation for fitness goals.
• Oura Ring: A discreet smart ring that monitors daily activity, heart rate variability (HRV), and sleep, offering passive wellness tracking, ideal for seniors who prefer less intrusive wearables.
• Polar H10: This highly accurate chest strap heart rate monitor is perfect for seniors engaged in more intense cardio activities, ensuring they stay within a safe heart rate zone.

In conclusion, smart wearables offer a range of functionalities that can help older adults track their progress, set goals, and stay motivated. The combination of goal-setting, progress tracking, feedback, and social engagement features makes these devices an effective tool for promoting long-term physical activity and health maintenance in the 55+ population. By addressing the common barriers and providing appropriate guidance, older adults can reap the full benefits of smart wearables in maintaining an active and healthy lifestyle.

La tecnología ponible puede mejorar el control y la gestión de la salud de las personas mayores al permitir el seguimiento en tiempo real de actividades físicas, parámetros de salud y síntomas de enfermedad. La incorporación de dispositivos inteligentes en la vida de las personas mayores de 55 años puede ofrecer grandes beneficios en la promoción de la actividad física, el seguimiento de la salud y la motivación general. Dispositivos como los rastreadores de actividad física, los relojes inteligentes y otros dispositivos de seguimiento de la salud permiten a los usuarios fijar objetivos alcanzables, seguir su progreso en tiempo real y recibir mensajes personalizados para mantener la motivación. Sin embargo, entrenar a las personas mayores para que los utilicen eficazmente presenta varios retos debido a factores físicos, cognitivos y tecnológicos. A continuación, se intenta presentar los principales obstáculos a la hora de formar a personas mayores para que utilicen eficazmente los dispositivos en sesiones de fitness, al mismo tiempo que se sugieren posibles soluciones para mejorar su incorporación y la eficacia al usarlos por parte de los usuarios. También se presentan algunas estrategias prácticas para utilizar las tecnologías mencionadas con el fin de involucrar a las personas mayores y mejorar su bienestar.

Problemas a la hora de enseñar a personas mayores a utilizar dispositivos inteligentes

Formar a las personas mayores en el uso de la tecnología ponible exige abordar las limitaciones físicas y cognitivas, así como las barreras tecnológicas y psicológicas. Para garantizar buenos resultados, la formación debe adaptarse a las necesidades individuales y centrarse en la facilidad de uso, la simplicidad y la relevancia. Implicar a las personas mayores en el diseño y en las pruebas de estos dispositivos mejorará aún más su accesibilidad y facilidad de uso. Por último, ofrecer apoyo y abordar las preocupaciones en torno a la privacidad y la seguridad puede aumentar la confianza y reducir la resistencia, lo que haría de los dispositivos una herramienta valiosa para mejorar la salud y el bienestar de las personas de edad avanzada.

A medida que las personas envejecen, sus limitaciones físicas se manifiestan en la motricidad fina y en las destrezas que poseen, puesto que tienden a deteriorarse. Esto puede dificultar la interacción con dispositivos pequeños. La tecnología ponible, como los relojes inteligentes, los rastreadores de actividad física y los monitores de salud, a menudo requieren gestos táctiles precisos, pulsar botones o deslizar la pantalla. Las personas mayores pueden tener dificultades para realizar estas acciones debido a la movilidad reducida de sus manos o a temblores, un problema común para quienes padecen artritis o la enfermedad de Parkinson. Los dispositivos diseñados con botones táctiles más grandes o con activación por voz podrían reducir algunas de estas barreras físicas. Algunos estudios han recomendado codiseñar los dispositivos con participantes de edad avanzada para mejorar su usabilidad y accesibilidad (Kimura et al., 2024). Las deficiencias cognitivas, como la pérdida de memoria y la disminución de la capacidad de atención, también son obstáculos importantes para la formación de los adultos mayores. Recordar cómo funciona un dispositivo, cargarlo o interpretar los datos puede resultar difícil. Los programas de formación suelen tener instrucciones complejas que pueden abrumar a los usuarios con deterioro cognitivo. Las interfaces simplificadas y los métodos de formación personalizados (por ejemplo, sesiones de formación individuales o vídeos instructivos) podrían ayudar a satisfacer las necesidades cognitivas. Los estudios sugieren dividir la formación en pasos pequeños y digeribles para adaptarse a las limitaciones de memoria y aprendizaje (Yan y Guo, 2024).

Gran parte de personas mayores tiene niveles bajos de conocimientos tecnológicos, lo que crea una brecha en su capacidad para usar dispositivos inteligentes de manera efectiva. Muchas pueden haber tenido una exposición limitada a teléfonos inteligentes, tablets u otras interfaces digitales, lo que agrava su dificultad para comprender y utilizar la tecnología ponible. Formar a las personas mayores en su uso requiere ayudarles a superar su temor a la tecnología. La investigación sugiere que las personas mayores necesitan apoyo y estímulos para ganar confianza. Además, los instructores deben dar prioridad a la orientación práctica y paciente en lugar de la instrucción tradicional de tipo teórico (Gao et al., 2024

Aunque las ventajas de los dispositivos inteligentes son evidentes, existen ciertas barreras que dificultan su plena adopción entre los adultos mayores. Muchos experimentan lo que se denomina «ansiedad tecnológica», es decir, estrés o incomodidad asociados con el aprendizaje y el uso de nuevas tecnologías. Este temor puede impedir que se impliquen plenamente con los dispositivos, aunque comprendan sus posibles beneficios para la salud. Entre los problemas más comunes que enfrentan las personas mayores se encuentran la complejidad del dispositivo, problemas para comprender los datos y preocupación por la duración de la batería. Peng et al. (2021) señalaron que las personas mayores son más propensas a usar dispositivos portátiles que ofrecen interfaces sencillas e instrucciones claras. Además, Chow y Yang (2020) destacaron la importancia de ofrecer tutoriales introductorios y mecanismos de feedback visual para ayudar a los usuarios de edad avanzada a aprender a manejar los dispositivos de manera eficaz.

Para abordar esta ansiedad tecnológica, los formadores pueden fomentar un entorno de aprendizaje positivo que haga hincapié en los beneficios de los dispositivos en lugar de centrarse en su complejidad técnica. Los estudios sugieren que el uso de programas de tutoría entre pares, en los que las personas mayores se forman unas a otras, puede reducir la ansiedad y mejorar las tasas de incorporación de los dispositivos (Yan y Guo, 2024). La participación de las personas mayores en el proceso de diseño garantiza que los dispositivos se adapten a sus necesidades específicas. Se debe dar prioridad a funciones de accesibilidad como fuentes más grandes, comandos activados por voz y pantallas simplificadas, para reducir los problemas de usabilidad. Muchas personas mayores se benefician de diseños centrados en el usuario que simplifican las interacciones con el dispositivo. Proporcionar información clara sobre la funcionalidad del dispositivo y ofrecer opciones de corrección de errores puede evitar la frustración (Liang, 2024). La tabla 1 resume ejemplos de problemas típicos que las personas mayores plantean como barreras para el uso de dispositivos inteligentes.

Es posible que las personas mayores no perciban los dispositivos inteligentes como algo necesario o relevante para sus vidas, especialmente si no sienten una conexión directa entre la tecnología y su bienestar. Esta percepción de poca relevancia puede dificultar la motivación para aprender a utilizarlos. Los formadores deben centrarse en presentarlos como herramientas que pueden mejorar directamente la independencia, la seguridad y la calidad de vida del usuario. Demostrar los beneficios específicos para la salud que pueden ofrecer estos dispositivos, como la detección de caídas o la monitorización de la frecuencia cardíaca, puede aumentar el compromiso del usuario (Wall et al., 2024). Los adultos mayores a menudo expresan su preocupación por la privacidad cuando utilizan herramientas digitales de salud, ya que temen que sus datos personales puedan ser utilizados indebidamente. Los dispositivos inteligentes, especialmente los que rastrean datos sanitarios sensibles, pueden aumentar la ansiedad por las filtraciones de datos, el robo de identidad o el acceso de terceros a su información personal. Una comunicación clara sobre las políticas de privacidad, la seguridad de los datos y el control del usuario sobre el intercambio de datos es fundamental en las sesiones de formación. Explicar cómo protegen la privacidad y garantizar la confianza a través de la transparencia puede ayudar a mitigar estas preocupaciones (Pichandi et al., 2025).

Los programas de formación deben ser personalizados y flexibles para adaptarse a las necesidades de las personas mayores. Por ejemplo, se ha demostrado que los grupos reducidos y la formación personalizada mejoran la experiencia de aprendizaje de las personas mayores. Ofrecer sesiones de formación más largas que permitan a los participantes practicar a su propio ritmo, así como sesiones de apoyo de seguimiento, puede mejorar la retención y la comodidad del usuario con la tecnología. Además, puede ser beneficioso emplear tecnologías de aprendizaje adaptativo que se ajusten al ritmo de aprendizaje del usuario (Lee et al., 2024).

Seguimiento del progreso, fijación de objetivos realistas y feedback

El seguimiento del progreso es uno de los principales beneficios de la tecnología ponible, ya que permite a las personas ver los resultados de sus esfuerzos a lo largo del tiempo. Los resultados de la investigación sugieren que los adultos mayores aprecian poder ver su progreso directamente en sus dispositivos, ya que se refuerza su motivación para permanecer activos (Ehn et al., 2018). La tecnología ponible muestra parámetros clave como los pasos dados, las calorías quemadas, los minutos activos e incluso cambios en la frecuencia cardíaca. Los datos se suelen representar visualmente mediante gráficos y tablas que facilitan a las personas la comprensión de su rendimiento diario en relación con sus objetivos. Además, se ha demostrado que fomentan un cambio en el comportamiento a largo plazo al ofrecer la información adecuada, como mensajes de felicitación o recordatorios para seguir moviéndose (Moore et al., 2021). El feedback que aportan los dispositivos suele ser el siguiente:

• Notificaciones diarias acerca del progreso: informan a los usuarios de lo cerca que se encuentran de alcanzar sus objetivos de pasos o actividad.
• Informes semanales: resumen el rendimiento general y muestran tendencias como el aumento de la actividad física o la mejora del sueño.
• Alertas del ritmo cardíaco: notifican a los usuarios cuando su ritmo cardíaco sube o baja de un rango seguro durante el ejercicio.

El feedback que ofrecen los dispositivos inteligentes puede utilizarse como herramienta fundamental para fijar objetivos. Algo crucial a la hora de fijar objetivos en cualquier población es que sean alcanzables y realistas. Seguir esta regla a la hora de establecerlos es importante para la autoeficacia de las personas mayores de 55 años, que a su vez es esencial para mantener el compromiso con la actividad física a largo plazo. Según un estudio de Kononova et al. (2019), establecer objetivos de pasos diarios utilizando dispositivos ponibles aumentó significativamente los niveles de actividad en adultos mayores. Los dispositivos poseen varias funcionalidades integradas que permiten a los usuarios establecer objetivos y personalizarlos en función de su estado de salud, niveles de actividad previos y objetivos personales de fitness.

Las decisiones sobre la selección de objetivos deben basarse en la aptitud funcional y las necesidades de los participantes para que sean realistas y alcanzables. Sin embargo, los objetivos deben ser específicos. Esto sólo puede lograrse si, además del tipo de objetivo, tenemos en cuenta las características específicas de los dispositivos disponibles que los participantes puedan leer fácilmente. La tabla 2 es un ejemplo de objetivos que podrían fijarse en función de las características de un dispositivo.

Selección del mejor dispositivo inteligente para personas mayores

Seleccionar el mejor dispositivo para clientes de edad avanzada requiere que el profesional del fitness conozca bien las opciones disponibles en el mercado. El instructor debe saber qué dispositivos están al alcance de los participantes de más edad, cuáles son sus principales características y cuál es su relevancia para el fitness, es decir, cómo podrían utilizarse para establecer objetivos y proporcionar feedback. A continuación, se ofrece una lista de los dispositivos más utilizados en el ámbito del fitness. Para cada uno hay marcas comunes y una descripción resumida de sus características. También hay algunas sugerencias para su uso en entornos de fitness.

1. Dispositivos de seguimiento (pulseras de actividad)

Descripción: dispositivos como Fitbit, Garmin o Xiaomi Mi Bands están diseñados para realizar un seguimiento de los pasos diarios, la distancia recorrida, las calorías quemadas y el ritmo cardíaco. Suelen incluir funciones adicionales como el seguimiento del sueño, el GPS y, a veces, mediciones del VO2 máx.

• Relevancia para el fitness: son particularmente útiles para las personas mayores, ya que ofrecen funciones de fijación de objetivos (por ejemplo, 10.000 pasos al día), fomentan la actividad física y proporcionan una imagen clara de los logros de fitness diarios.

2. Relojes inteligentes (enfocados en el fitness)

Descripción: dispositivos como el Apple Watch, el Samsung Galaxy Watch y el Garmin Forerunner integran el seguimiento de la actividad física con funciones de reloj inteligente. Muchos incluyen sensores para monitorizar el ritmo cardíaco, la saturación de oxígeno (SpO2) e incluso el ECG, lo que los hace adecuados para un seguimiento más exhaustivo de la salud.

• Relevancia para el fitness: animan a los usuarios a mantenerse activos mediante recordatorios y objetivos como los diagramas de actividad diaria o los planes de entrenamiento personalizados. Para los usuarios de más edad, ofrecen tanto motivación para mantenerse en forma como control de la salud (por ejemplo, alertas de frecuencia cardíaca anormal).

3. Monitores del ritmo cardíaco (bandas de pecho y brazaletes)

Descripción: dispositivos como Polar H10 y Wahoo Tickr se llevan alrededor del pecho o el brazo para proporcionar datos precisos acerca del ritmo cardíaco durante los entrenamientos.

• Relevancia para el fitness: la monitorización del ritmo cardíaco es crucial para garantizar que las personas mayores hagan ejercicio dentro de una zona de frecuencia cardíaca segura y adecuada para la rehabilitación cardíaca o para los objetivos generales de fitness. Estos dispositivos suelen ser más precisos que los sensores para la muñeca.

4. Zapatos y plantillas inteligentes (fitness)

Descripción: dispositivos como las zapatillas inteligentes de Under Armour o las plantillas inteligentes (por ejemplo, Digitsole) realizan un seguimiento de parámetros al correr como el ritmo, la longitud de la zancada e incluso la presión del pie.

• Relevancia para el fitness: ayudan en el seguimiento de la biomecánica de caminar o correr, lo que puede prevenir lesiones y animar a las personas mayores a mantener una postura adecuada al caminar. También pueden ayudar a controlar los pasos diarios con mayor precisión.

5. Relojes GPS para correr

Descripción: se trata de dispositivos de fitness especializados como Garmin Forerunner o Polar Vantage. Están diseñados para corredores y excursionistas. Vienen con funciones avanzadas como GPS, zonas de frecuencia cardíaca y análisis de la cadencia de carrera.

• Relevancia para el fitness: ideales para personas mayores más activas que disfrutan al caminar, trotar o hacer senderismo. Estos relojes proporcionan datos sobre la distancia, la velocidad y el ritmo cardíaco, lo que motiva a los usuarios a alcanzar metas de fitness y mejorar la salud cardiovascular.

6. Anillos inteligentes (enfocados en el fitness)

Descripción: dispositivos como Oura Ring y Motiv Ring pueden realizar un seguimiento de la actividad física, la calidad del sueño, la variabilidad de la frecuencia cardíaca (VFC) e incluso la temperatura corporal. Aunque son más pequeños que los relojes inteligentes, ofrecen una visión completa de la actividad física.

• Relevancia para el fitness: son discretos pero potentes para las personas mayores que quizá no quieran llevar dispositivos más voluminosos. Son especialmente buenos para el seguimiento de actividades pasivas como caminar y proporcionan datos sobre la recuperación y el sueño, lo que garantiza el bienestar general.

7. Dispositivos de control de la postura

Descripción: dispositivos como Upright GO están diseñados para monitorizar y corregir la postura con vibraciones cuando el usuario se encorva.

• Relevancia para el fitness: ayudan a las personas mayores a mantener una buena postura, lo cual es esencial para prevenir el dolor de espalda y las lesiones, especialmente durante actividades físicas o ejercicios que implican movimientos corporales.

8. Bandas elásticas de resistencia

Descripción: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia inteligentes (por ejemplo, Tangram Smart Rope) que realizan un seguimiento de las repeticiones, la velocidad y las calorías quemadas durante los ejercicios de fuerza.

• Relevancia para el fitness: ideales para ejercicios de entrenamiento de fuerza de bajo impacto que son importantes para que las personas mayores mantengan la fuerza muscular y la salud de las articulaciones. El seguimiento de las repeticiones puede motivar a las personas mayores a mejorar la fuerza con el tiempo.

9. Monitores de composición corporal

Descripción: las básculas inteligentes o los monitores de composición corporal (por ejemplo, Withings Body+ o Garmin Index) pueden realizar un seguimiento del peso, la masa muscular, el porcentaje de grasa y la retención de agua. Algunos también se sincronizan con aplicaciones de fitness o con otros dispositivos inteligentes para ofrecer una visión integral de la forma física.

• Relevancia para el fitness: para las personas mayores, el seguimiento de la composición corporal ayuda a garantizar la retención de masa muscular y prevenir la sarcopenia (pérdida de masa muscular relacionada con la edad). Estos dispositivos también ayudan a establecer objetivos de fitness realistas.

10. Rastreadores de hidratación inteligentes

Descripción: dispositivos como HidrateSpark controlan la ingesta de agua y te recuerdan que debes mantenerte hidratado. Se sincronizan con aplicaciones de fitness y proporcionan datos sobre tu estado de hidratación.

• Relevancia para el fitness: la hidratación es crucial para mantener el rendimiento físico, especialmente para las personas mayores que pueden olvidarse de beber agua. Las botellas de agua inteligentes o los rastreadores de hidratación garantizan que se mantengan correctamente hidratados durante los entrenamientos y a lo largo del día.

La tabla 3 es un intento de comparación de los dispositivos de fitness más populares para personas mayores. Los dispositivos incluidos son los siguientes:

• Fitbit Charge 5: monitor de fitness versátil adecuado para personas mayores, con funciones como el control del ritmo cardíaco, el seguimiento del estrés y el análisis del sueño, lo cual fomenta el movimiento diario.
• Apple Watch Series 9: combina el seguimiento de la actividad física con funciones avanzadas de salud, por lo que es ideal para las personas mayores, especialmente con la detección de caídas y la monitorización de ECG.
• Garmin Forerunner 45: excelente para personas mayores que disfrutan corriendo o caminando. Su sencilla interfaz y sus precisos parámetros de GPS y de ritmo cardíaco proporcionan motivación para los objetivos de fitness.
• Oura Ring: un anillo inteligente discreto que monitoriza la actividad diaria, la variabilidad de la frecuencia cardiaca (VFC) y el sueño. Ofrece un seguimiento pasivo del bienestar, ideal para las personas mayores que prefieren dispositivos menos intrusivos.
• Polar H10: este sensor de ritmo cardíaco de alta precisión es perfecto para personas mayores que realizan actividades cardiovasculares más intensas, ya que garantiza que se mantengan dentro de una zona de ritmo cardíaco segura.

En conclusión, los dispositivos inteligentes ofrecen funciones que pueden ayudar a las personas mayores a seguir su progreso, establecer objetivos y mantenerse motivadas. La combinación de funciones de fijación de objetivos, seguimiento del progreso, feedback y participación social hace de estos dispositivos una herramienta eficaz para promover la actividad física a largo plazo y el mantenimiento de la salud en la población mayor de 55 años. Si se abordan los obstáculos más comunes y se proporciona la orientación adecuada, las personas mayores pueden aprovechar todas las ventajas de los dispositivos inteligentes a la hora de mantener un estilo de vida activo y saludable.

La tecnologia indossabile ha il potenziale per migliorare il monitoraggio e la gestione della salute tra gli adulti più anziani, consentendo di tracciare in tempo reale le attività fisiche, i parametri di salute e i sintomi delle malattie. L'integrazione degli indossabili intelligenti nella vita delle persone di età superiore ai 55 anni può offrire profondi vantaggi nel promuovere l'attività fisica, il monitoraggio della salute e la motivazione generale. Gli indossabili, come i fitness tracker, gli smartwatch e altri dispositivi di monitoraggio della salute, consentono agli utenti di fissare obiettivi raggiungibili, di monitorare i propri progressi in tempo reale e di ricevere feedback personalizzati per sostenere la motivazione. Tuttavia, l'addestramento degli anziani all'uso efficace dei dispositivi indossabili presenta diverse sfide dovute a fattori fisici, cognitivi e tecnologici. Di seguito si cerca di presentare le principali barriere che ostacolano l'addestramento degli anziani all'uso efficace degli indossabili nelle sessioni di fitness, suggerendo al contempo possibili soluzioni per migliorare l'adozione e l'efficacia degli utenti. Vengono inoltre presentate alcune strategie pratiche per l'utilizzo delle suddette tecnologie al fine di coinvolgere gli anziani e migliorare il loro benessere.

Problemi nella formazione degli anziani all'uso degli indossabili

La formazione degli anziani all'uso della tecnologia indossabile richiede di affrontare le limitazioni fisiche e cognitive, nonché le barriere tecnologiche e psicologiche. Per garantire il successo dell'adozione, la formazione deve essere adattata alle esigenze individuali, concentrandosi su usabilità, semplicità e pertinenza. Il coinvolgimento degli anziani nella progettazione e nella sperimentazione di questi dispositivi ne migliorerà ulteriormente l'accessibilità e la facilità d'uso. Infine, offrire un supporto continuo e affrontare le preoccupazioni relative alla privacy e alla sicurezza può aumentare la fiducia e ridurre la resistenza, rendendo gli indossabili uno strumento prezioso per migliorare la salute e il benessere della popolazione anziana.

Con l'avanzare dell'età, le limitazioni fisiche sono evidenti nelle capacità motorie e nella destrezza che tendono a deteriorarsi, il che può rendere difficile l'interazione con i piccoli dispositivi indossabili. I dispositivi indossabili, come gli smartwatch, i fitness tracker e i monitor della salute, spesso richiedono gesti precisi di sfioramento, pressione di pulsanti o scorrimento dello schermo. Gli anziani possono avere difficoltà a compiere queste azioni a causa della ridotta mobilità delle mani o dei tremori, un problema comune a chi soffre di artrite o morbo di Parkinson. Gli indossabili progettati con pulsanti più grandi e tattili o con l'attivazione vocale potrebbero alleviare alcune di queste barriere fisiche. Alcuni studi hanno raccomandato la co-progettazione degli indossabili con i partecipanti anziani per migliorare l'usabilità e l'accessibilità (Kimura et al., 2024). Anche i problemi cognitivi, come la perdita di memoria e la riduzione della capacità di attenzione, sono ostacoli significativi alla formazione degli anziani. Ricordare come utilizzare un dispositivo, caricarlo o interpretare i dati può essere difficile. I programmi di formazione spesso si basano su istruzioni complesse, che possono sopraffare gli utenti con declino cognitivo. Interfacce semplificate e metodi di formazione personalizzati (ad esempio, sessioni di formazione individuali o video didattici) potrebbero supportare le esigenze cognitive. Alcuni studi suggeriscono di suddividere l'addestramento in fasi piccole e digeribili per tenere conto dei limiti di memoria e di apprendimento (Yan & Guo, 2024).

Una percentuale significativa di anziani ha un basso livello di alfabetizzazione tecnologica, il che crea un divario nella loro capacità di adottare efficacemente gli indossabili. Molti anziani possono aver avuto un'esposizione limitata a smartphone, tablet o altre interfacce digitali, il che aggrava le loro difficoltà nel comprendere e utilizzare gli indossabili. Per addestrare gli anziani all'uso degli indossabili è spesso necessario superare il loro timore verso la tecnologia. Le ricerche suggeriscono che gli anziani hanno bisogno di un sostegno e di un incoraggiamento continuo per acquisire fiducia. Inoltre, i formatori dovrebbero dare la priorità a una guida paziente e pratica piuttosto che a una lezione tradizionale (Gao et al., 2024).

Sebbene i vantaggi degli indossabili siano evidenti, alcune barriere ne ostacolano la piena adozione da parte degli anziani. Molti anziani sperimentano la cosiddetta "ansia tecnologica", che si riferisce allo stress o al disagio associato all'apprendimento e all'utilizzo di nuove tecnologie. Questa paura può impedire loro di impegnarsi pienamente con gli indossabili, anche se ne comprendono i potenziali benefici per la salute. Tra i problemi più comuni segnalati dagli anziani vi sono la complessità del dispositivo, le difficoltà di interpretazione dei dati e le preoccupazioni per la durata della batteria. Peng et al. (2021) hanno osservato che gli anziani sono più propensi a utilizzare indossabili che offrono interfacce semplici e istruzioni chiare. Inoltre, Chow e Yang (2020) hanno sottolineato l'importanza di offrire tutorial introduttivi e meccanismi di feedback visivo per aiutare gli utenti anziani a imparare a utilizzare i dispositivi in modo efficace.

Per affrontare l'ansia tecnologica degli adulti più anziani, i formatori possono promuovere un ambiente di apprendimento positivo che enfatizzi i vantaggi degli indossabili piuttosto che concentrarsi sulla loro complessità tecnica. Alcuni studi suggeriscono che l'utilizzo di programmi di tutoraggio tra pari, in cui gli anziani si addestrano a vicenda, può ridurre l'ansia e migliorare i tassi di adozione (Yan & Guo, 2024). Il coinvolgimento degli anziani nel processo di progettazione degli indossabili assicura che i dispositivi siano di facile utilizzo per le loro esigenze specifiche. Le caratteristiche di accessibilità, come i caratteri più grandi, i comandi ad attivazione vocale e i display semplificati, devono essere considerate prioritarie per risolvere i problemi di usabilità. Molti anziani traggono vantaggio da un design incentrato sull'utente che semplifica le interazioni con il dispositivo. Fornire un feedback chiaro sulla funzionalità del dispositivo e offrire opzioni di correzione degli errori può prevenire la frustrazione (Liang, 2024). La Tabella 1 riassume esempi di problemi tipici che gli adulti più anziani sollevano come barriere nell'uso degli indossabili.

Gli anziani possono non percepire gli indossabili come necessari o rilevanti per la loro vita, soprattutto se non sentono un legame diretto tra la tecnologia e il loro benessere. Questa percezione di mancanza di rilevanza può ostacolare la motivazione a imparare a usare questi dispositivi. I formatori dovrebbero concentrarsi sull'inquadrare gli indossabili come strumenti che possono migliorare direttamente l'indipendenza, la sicurezza e la qualità della vita dell'utente. La dimostrazione dei benefici specifici per la salute che gli indossabili possono offrire, come il rilevamento delle cadute o il monitoraggio della frequenza cardiaca, può aumentare il coinvolgimento degli utenti (Wall et al., 2024). Gli anziani spesso esprimono preoccupazioni sulla privacy quando utilizzano strumenti digitali per la salute, temendo che i loro dati personali possano essere utilizzati in modo improprio. Gli indossabili, soprattutto quelli che tracciano dati sanitari sensibili, possono aumentare l'ansia per la violazione dei dati, il furto di identità o l’accesso di terzi alle loro informazioni personali. Una comunicazione chiara sulle politiche di privacy, sulla sicurezza dei dati e sul controllo dell'utente sulla condivisione dei dati è fondamentale nelle sessioni di formazione. Spiegare come gli indossabili proteggono la privacy e garantire la fiducia attraverso la trasparenza può aiutare a mitigare queste preoccupazioni (Pichandi et al., 2025).

I programmi di formazione dovrebbero essere adattati alle esigenze degli adulti più anziani, essendo più personalizzati e flessibili. Ad esempio, è stato dimostrato che gruppi più piccoli e coaching personalizzato migliorano l'esperienza di apprendimento degli anziani. L'offerta di sessioni di formazione più lunghe, che permettano ai partecipanti di esercitarsi al proprio ritmo, e di sessioni di supporto successive, può portare a una migliore ritenzione e al comfort dell'utente con la tecnologia. Inoltre, l'impiego di tecnologie di apprendimento adattive che si adattano al ritmo di apprendimento dell'utente può essere utile (Lee et al., 2024).

Monitoraggio dei progressi, definizione di obiettivi realistici e fornitura di feedback

Il monitoraggio dei progressi è uno dei principali vantaggi della tecnologia indossabile, che consente alle persone di vedere i risultati dei loro sforzi nel tempo. I risultati della ricerca suggeriscono che gli anziani apprezzano la possibilità di visualizzare i loro progressi direttamente sui loro dispositivi indossabili, in quanto rafforza la loro motivazione a rimanere attivi (Ehn et al., 2018). I dispositivi indossabili visualizzano metriche chiave come i passi compiuti, le calorie bruciate, i minuti di attività e persino la variabilità della frequenza cardiaca. I dati sono spesso rappresentati visivamente, utilizzando grafici e diagrammi che facilitano la comprensione delle prestazioni quotidiane rispetto ai propri obiettivi. Inoltre, è stato dimostrato che gli indossabili incoraggiano un cambiamento di comportamento duraturo offrendo un feedback tempestivo, come notifiche di congratulazioni o promemoria per continuare a muoversi (Moore et al., 2021). Il feedback fornito dagli indossabili è solitamente sotto forma di:

• Notifiche giornaliere sui progressi: Informano gli utenti di quanto sono vicini al raggiungimento del loro obiettivo di passi o di attività.
• Rapporti settimanali: Riassumono le prestazioni complessive, mostrando tendenze come l'aumento dell'attività fisica o il miglioramento del sonno.
• Avvisi sulla frequenza cardiaca: Avvisano gli utenti quando la frequenza cardiaca supera o scende al di sotto di un intervallo di sicurezza durante l'esercizio.

La forma del feedback offerto dagli indossabili può essere utilizzata come strumento fondamentale per la definizione degli obiettivi. Una delle cose più importanti nella definizione degli obiettivi, in qualsiasi popolazione, è fissare obiettivi raggiungibili e realistici. Seguire questa regola nella definizione degli obiettivi è importante per l'autoefficacia delle persone over 55, che a sua volta è essenziale per mantenere un impegno a lungo termine nell'attività fisica. Secondo uno studio di Kononova et al. (2019), la definizione di obiettivi di passi giornalieri tramite dispositivi indossabili ha aumentato significativamente i livelli di attività negli anziani. I dispositivi indossabili offrono diverse funzionalità integrate che consentono agli utenti non solo di fissare obiettivi, ma anche di personalizzarli in base al loro stato di salute, ai livelli di attività precedenti e agli obiettivi di fitness personali.

Le decisioni sulla selezione degli obiettivi devono essere basate sull'idoneità funzionale e sulle esigenze dei partecipanti, in modo da essere realistiche e raggiungibili. Tuttavia, gli obiettivi devono essere specifici e questa è una caratteristica che può essere raggiunta solo se si tiene conto non solo del tipo di obiettivo, ma anche delle caratteristiche specifiche degli indossabili disponibili che i partecipanti possono leggere facilmente. La Tabella 2 è un esempio degli obiettivi che potrebbero essere fissati in base alle caratteristiche degli indossabili.

Selezione del miglior indossabile per gli anziani

La scelta del miglior indossabile per i clienti più anziani richiede che il professionista del fitness abbia una buona conoscenza di base degli indossabili disponibili sul mercato. L'istruttore di fitness deve sapere quali sono i wearable accessibili ai partecipanti più anziani, quali sono le loro caratteristiche principali e qual è la loro rilevanza per il fitness, ovvero come possono essere utilizzati per fissare obiettivi e fornire feedback. Di seguito è riportato un elenco di wearable comunemente utilizzati nell'area del fitness. Per ogni wearable sono riportati i marchi comuni e una descrizione sintetica delle loro caratteristiche. Sono inoltre presenti alcuni suggerimenti per l'utilizzo in ambito fitness.

1. Fitness Tracker (Activity Band)

Descrizione: Dispositivi come Fitbit, Garmin o Xiaomi Mi Bands sono progettati per tracciare i passi giornalieri, la distanza percorsa, le calorie bruciate e la frequenza cardiaca. Questi dispositivi sono spesso dotati di funzioni aggiuntive come il monitoraggio del sonno, il GPS e talvolta anche la misurazione del VO2 max.

• Rilevanza per il fitness: I fitness tracker sono particolarmente utili per gli anziani in quanto offrono funzioni di definizione degli obiettivi (ad esempio, 10.000 passi al giorno), motivano all'attività fisica e forniscono un quadro chiaro dei risultati giornalieri ottenuti.

2. Smartwatches (incentrati sul fitness)

Descrizione: Dispositivi come l'Apple Watch, il Samsung Galaxy Watch e il Garmin Forerunner integrano il fitness tracking con le funzionalità degli smartwatch. Molti smartwatch includono sensori per il monitoraggio della frequenza cardiaca, della saturazione di ossigeno (SpO2) e persino dell'ECG, rendendoli adatti a un monitoraggio più approfondito della salute.

• Rilevanza per il fitness: Questi dispositivi incoraggiano gli utenti a mantenersi attivi attraverso promemoria e obiettivi come anelli di attività giornaliera o piani di allenamento personalizzati. Per gli utenti più anziani, offrono sia la motivazione al fitness sia il monitoraggio della salute (ad esempio, avvisi di frequenza cardiaca anomala).

3. Monitor della frequenza cardiaca (fasce e bracciali)

Descrizione: Dispositivi come Polar H10 e Wahoo Tickr si indossano sul petto o sul braccio per fornire dati precisi sulla frequenza cardiaca durante gli allenamenti.

• Rilevanza per il fitness: Il monitoraggio della frequenza cardiaca è fondamentale per garantire che gli anziani si allenino all'interno di una zona di frequenza cardiaca sicura, rendendolo adatto alla riabilitazione cardiaca o agli obiettivi di fitness generale. Spesso sono più precisi dei sensori da polso.

4. Scarpe e solette intelligenti (Fitness)

Descrizione: Dispositivi come le scarpe intelligenti di Under Armour o le solette intelligenti (ad esempio, Digitsole) tengono traccia di parametri della corsa come il passo, la lunghezza della falcata e persino la pressione del piede.

• Rilevanza per il fitness: Le scarpe o le solette intelligenti aiutano a tracciare la biomeccanica della camminata o della corsa, il che può prevenire gli infortuni e incoraggiare gli anziani a mantenere una postura corretta. Possono anche aiutare a monitorare i passi giornalieri in modo più accurato.

5. Orologi da corsa GPS

Descrizione: Si tratta di dispositivi fitness specializzati, come il Garmin Forerunner o il Polar Vantage, progettati per i corridori e gli escursionisti. Sono dotati di funzioni avanzate come il GPS, le zone di frequenza cardiaca e l'analisi della cadenza di corsa.

• Rilevanza per il fitness: Ideali per gli anziani più attivi che amano camminare, fare jogging o escursioni, questi orologi forniscono dati su distanza, velocità e frequenza cardiaca, motivando gli utenti a raggiungere i traguardi di fitness e a migliorare la salute cardiovascolare.

6. Anelli intelligenti (incentrati sul fitness)

Descrizione: Dispositivi come Oura Ring e Motiv Ring possono tracciare l'attività fisica, la qualità del sonno, la variabilità della frequenza cardiaca (HRV) e persino la temperatura corporea. Pur essendo più piccoli degli smartwatch, offrono una panoramica completa dell'attività fisica.

• Rilevanza per il fitness: Gli anelli intelligenti sono discreti ma potenti per gli anziani che non vogliono indossare dispositivi più ingombranti. Sono particolarmente indicati per il monitoraggio di attività passive come la camminata e forniscono dati sul recupero e sul sonno, garantendo il benessere generale.

7. Indossabili per il monitoraggio della postura

Descrizione: Dispositivi come Upright GO sono progettati per monitorare e correggere la postura vibrando quando l'utente si inclina.

• Rilevanza per il fitness: Questi dispositivi aiutano gli anziani a mantenere una buona postura, essenziale per prevenire mal di schiena e lesioni, soprattutto durante le attività fisiche o gli esercizi che comportano movimenti del corpo.

8. Bande di resistenza indossabili

Descrizione: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia Alcuni indossabili per il fitness si presentano sotto forma di bande di resistenza intelligenti (ad esempio, Tangram Smart Rope) che tengono traccia delle ripetizioni, della velocità e delle calorie bruciate durante gli esercizi di forza.

• Rilevanza per il fitness: Le bande di resistenza indossabili sono ideali per gli esercizi di forza a basso impatto, importanti per gli anziani per mantenere la forza muscolare e la salute delle articolazioni. Il monitoraggio delle ripetizioni può motivare gli anziani a migliorare la forza nel tempo.

9. Monitor di composizione corporea

Descrizione: Le bilance intelligenti o i monitor della composizione corporea (ad esempio, Withings Body+ o Garmin Index) possono tenere traccia di peso, massa muscolare, percentuale di grasso e ritenzione idrica. Alcune si sincronizzano anche con le app per il fitness o con gli indossabili per fornire una visione più olistica della forma fisica.

• Rilevanza per il fitness: Per gli anziani, il monitoraggio della composizione corporea aiuta a garantire il mantenimento della massa muscolare e a prevenire la sarcopenia (perdita di massa muscolare legata all'età). Questi dispositivi aiutano anche a stabilire obiettivi di fitness realistici.

10. Tracker intelligenti per l'idratazione

Descrizione: Dispositivi come HidrateSpark monitorano l'assunzione di acqua e ricordano di rimanere idratati sincronizzandosi con le app di fitness e fornendo dati sullo stato di idratazione.

• Rilevanza per il fitness: L'idratazione è fondamentale per mantenere le prestazioni fisiche, soprattutto per gli anziani che potrebbero dimenticare di bere acqua. Bottiglie d'acqua intelligenti o tracker di idratazione assicurano una corretta idratazione durante gli allenamenti e nel corso della giornata.

La Tabella 3 è un tentativo di confrontare i più diffusi dispositivi indossabili per il fitness destinati agli adulti più anziani. I dispositivi inclusi sono:

• Fitbit Charge 5: Un fitness tracker versatile adatto agli adulti più anziani, con funzioni come il monitoraggio della frequenza cardiaca, il rilevamento dello stress e l'analisi del sonno, che incoraggia il movimento quotidiano.
• Apple Watch Series 9: combina il fitness tracking con funzioni avanzate per la salute, rendendolo ideale per gli anziani, soprattutto grazie al rilevamento delle cadute e al monitoraggio ECG.
• Garmin Forerunner 45: eccellente per gli anziani che amano correre o camminare. La sua interfaccia semplice e le accurate misurazioni del GPS e della frequenza cardiaca forniscono la motivazione per gli obiettivi di fitness.
• Oura Ring: Un anello intelligente e discreto che monitora l'attività quotidiana, la variabilità della frequenza cardiaca (HRV) e il sonno, offrendo un monitoraggio passivo del benessere, ideale per gli anziani che preferiscono wearable meno invadenti.
• Polar H10: questo cardiofrequenzimetro a fascia toracica altamente preciso è perfetto per gli anziani impegnati in attività cardio più intense, garantendo loro di rimanere all'interno di una zona di frequenza cardiaca sicura.

In conclusione, gli indossabili intelligenti offrono una serie di funzionalità che possono aiutare gli anziani a monitorare i loro progressi, a stabilire obiettivi e a rimanere motivati. La combinazione di funzioni di definizione degli obiettivi, tracciamento dei progressi, feedback e coinvolgimento sociale rende questi dispositivi uno strumento efficace per promuovere l'attività fisica a lungo termine e il mantenimento della salute nella popolazione di età superiore ai 55 anni. Affrontando le barriere più comuni e fornendo una guida adeguata, gli anziani possono sfruttare appieno i benefici dei dispositivi intelligenti indossabili per mantenere uno stile di vita attivo e sano.

A testen viselhető technológiai eszközök használatával hatékonyabbá tehető az idősebbek egészségi állapotának felmérése és a problémák kezelése, mert lehetővé teszik a fizikai tevékenységek, az egészségügyi mutatók és a betegségtünetek valós idejű nyomon követését. Az intelligens viselhető eszközök integrálása az 55 év felettiek életébe komoly előnyöket jelenthet, a fizikai aktivitás és az egészség nyomon követésével és az általános motiváltság fokozásával. Az olyan viselhető eszközök, mint a fitneszkarkötők, okosórák és más egészségmegőrző készülékek segítségével a felhasználók elérhető célokat tűzhetnek ki maguk elé, valós időben követhetik saját fejlődésüket, és személyre szabott visszajelzéseket kaphatnak, mindez pedig segít a motivációjuk megőrzésében. Az idősebbek felkészítése a viselhető eszközök hatékony használatára azonban a vonatkozó fizikai, kognitív és technológiai gondok miatt komoly kihívást jelenthet. Az alábbiakban azokat a fő problémákat mutatjuk be, melyek akadályozhatják az idősebbek felkészítését arra, hogy a fitneszedzések során a viselhető eszközöket hatékonyan kihasználják. Rávilágítunk, hogyan lehet az eszközöket a felhasználókkal elfogadtatni és a használat hatékonyságát fokozni, továbbá felsorolunk néhány gyakorlati stratégiát is a fentiekkel kapcsolatban.

Idősebbek felkészítése a viselhető eszközök használatára - problémák

Amikor idősebbeket készítünk fel a viselhető technológia használatára, mind fizikai, mind kognitív korlátokkal szembe kell néznünk, és le kell győznünk bizonyos technológiai és pszichológiai akadályokat ahhoz, hogy a célcsoport elfogadja a viselhető eszközök használatát. A képzést az egyéni igényekhez kell igazítani, a használhatóságra, az egyszerűségre és a megfelelőségre összpontosítva. Az idősebb korosztály bevonása ezen tárgyak tervezésébe és tesztelésébe javítja a sikeres használat esélyét. Az is fontos, hogy folyamatos támogatást nyújtsunk, és kezeljük a magánélettel és a biztonsággal kapcsolatos aggodalmakat, mert így csökkenthetjük az ellenállást, és a célcsoport jobban fog bízni az eszközökben, így a viselhető eszközök értékes segítséget jelenthetnek majd az idősek egészségének és jólétének javításában.

Ahogy idősödünk, egyre komolyabb fizikai korlátokkal szembesülünk finom motoros készségeink és kézügyességünk tekintetében, ami kihívást jelenthet a kisméretű viselhető eszközök használata során. Az olyan viselhető eszközök, mint az okosórák, a fitneszkarkötők vagy az egészségügyi megfigyelő eszközök használata gyakran pontos érintéseket, apró gombok nyomkodását, a képernyő precíz elhúzását igénylik. Az idősebbeknek nehézséget okozhatnak ezek a műveletek, hiszen időskorban gyakori probléma a kéz csökkent mozgékonysága vagy remegése, különösen ízületi gyulladás vagy Parkinson-kór fennállása esetén. Ha nagyobb, jobban kitapintható gombokat biztosítunk, vagy hangvezérlést állítunk be, a fizikai akadályok csökkenthetők. Egyes tanulmányok szerint a használhatóság és a hozzáférhetőség javítása érdekében a viselhető eszközöket érdemes az idősebb korosztály együttműködésével fejleszteni (Kimura et al., 2024). Az idősek esetében a tanulást kognitív problémák is akadályozhatják, így például a memóriazavar vagy a csökkenő figyelem. Ezek nehézségeket okozhatnak, amikor az eszközöket működtetni, illetve tölteni kell, vagy az adatok értelmezése során. A képzési programok gyakran összetett utasításokra támaszkodnak, melyek túlterhelik az idősebb felhasználókat. Ebben az esetben segíthet az egyszerűsített kezelő felületek vagy a személyre szabott képzési módszerek, oktató videók használata. A tanulmányok szerint érdemes a képzést kicsi, könnyen felfogható fejezetekre bontani (Yan & Guo, 2024).

Idősebbek esetében sokszor jelentkezik az a probléma, hogy képtelenek a technikai eszközök használatára, így nem képesek elfogadni a viselhető eszközök használatát sem. Az idősek közül sokaknak nem sok dolga akadt még az okostelefonokkal, táblagépekkel vagy más digitális felületekkel. Idősebb korban a technológiával szembeni félelem jelentheti a legkomolyabb problémát. Egyes kutatások szerint az időseknek folyamatos támogatásra és bátorításra van szükségük ahhoz, hogy végül képesek legyenek megbízni a technológiai eszközökben, az oktatóknak éppen ezért a hagyományos előadás-alapú oktatás helyett türelmes, gyakorlatias útmutatást kell alkalmazniuk (Gao et al., 2024).

Hiába jelent előnyt a viselhető eszközök használata, az idősek gyakran nehezen fogadják el ezeket a tárgyakat. Technológiai szorongást tapasztalnak, ami az új technológiák elsajátításával és használatával kapcsolatos stresszt, kellemetlenséget jelenti. Emiatt képtelenek teljes mértékben elköteleződni a viselhető eszközök használata mellett, még akkor is, ha tisztában vannak a lehetséges egészségügyi előnyökkel. Az idősebbek gyakran felemlegetik az eszközök komplikáltságát, az adatok nehézkes értelmezését és az akkumulátorok élettartalmával kapcsolatos aggodalmaikat. Peng et al. (2021) szerint az idősek nagyobb valószínűséggel fognak olyan viselhető eszközöket használni, melyek kezelőfelülete egyszerű és utasításai nem túl komplikáltak. Chow & Yang (2020) annak fontosságát is kiemelték, hogy az idősek számára mindenképpen oktató programokat és vizuális visszajelző mechanizmusokat kell biztosítani a hatékony használathoz.

A technológiai szorongás kezelése érdekében az oktatóknak érdemes olyan pozitív tanulási környezetet kialakítani, ahol megfelelően hangsúlyozhatók a viselhető eszközök előnyei, és háttérbe szorulnak az esetleges technikai bonyodalmak. A tanulmányok szerint a modern mentor programok használata, ahol az idősek egymást képzik, csökkentheti a szorongást, és javíthatja az elfogadást (Yan & Guo, 2024). Az idősek már említett bevonása a viselhető eszközök tervezésébe biztosíthatja, hogy az eszközök megfeleljenek a korosztály sajátos igényeinek. A használattal kapcsolatos aggályok enyhítése érdekében nagyon fontos az akadálymentesítés, így például a nagyobb betűk, a hangvezérlés vagy az egyszerűsített kijelzők alkalmazása, az eszközök funkcióira vonatkozó egyértelmű visszajelzések és a hibajavítási lehetőségek felajánlása pedig megelőzheti a frusztrációt (Liang, 2024). Az első táblázat azokat a tipikus problémákat foglalja össze, melyekkel az idősebbek a viselhető eszközök használata során szembesülnek.

Az idősebbek nem feltétlenül érzik szükségét annak, hogy viselhető eszközöket használjanak, hiszen ezeket nem tartják fontosnak saját életük szempontjából, különösen akkor, ha nem érzékelik a kapcsolatot a technológia és saját jólétük között. Így sokszor meg se tanulják, hogyan kell használni ezeket az eszközöket. Az oktatóknak arra kell összpontosítaniuk, hogy a viselhető eszközöket úgy mutassák be, mint amelyek növelik a felhasználó függetlenségét, biztonságát és életminőségét. A viselhető eszközök konkrét egészségügyi előnyeinek bemutatása (pl. esésérzékelés vagy pulzusszám-mérés) növelheti a felhasználói elkötelezettséget (Wall et al., 2024). Az idősek gyakran tartanak attól, hogy személyes adataik nyilvánossá válhatnak, ha digitális egészségügyi eszközöket használnak. A viselhető eszközök, különösen azok, amelyekkel érzékeny egészségügyi adatokat követünk nyomon, táplálhatják ezeket az aggodalmakat. Az adatvédelmi irányelvekről, adatbiztonságról és az adatmegosztás felhasználói ellenőrzésről szóló kommunikáció fontos részei a képzéseknek. Az aggodalmak csökkentése érdekében az oktatóknak külön ki kell térniük arra, hogy a viselhető eszközök használata hogyan egyeztethető össze a magánélet védelmével (Pichandi et al., 2025).

A képzési programok összeállítása és kivitelezése során tekintettel kell lenni a korcsoport sajátos igényeire. A kisebb csoportok összeállítása és az egyénre szabott oktatás bizonyítottan javítja az idősebbek tanulási élményeit. Ha hosszabb foglalkozásokat biztosítunk, melyek során a résztvevők saját tempójukban gyakorolhatnak, a szükséges tudás jobban rögzül, és az idősek komfortérzete növekszik. A technológia felhasználása során előnyös lehet továbbá az adaptív tanulási technikák alkalmazása, melyek alkalmazkodnak a felhasználó tanulási tempójához (Lee et al., 2024).

Előrehaladás nyomon követése, reális célok kitűzése és visszajelzések biztosítása

A viselhető eszközök használatának egyik fő előnye, hogy világosan nyomon követhető a fejlődés, hiszen mindenki láthatja, hogy erőfeszítései mit eredményeznek. A kutatási eredmények szerint az idősek értékelik, ha a saját eszközükön láthatják, hogy hol tartanak. Ez erősíti motivációjukat és fenntartja aktivitásukat (Ehn et al., 2018). A viselhető eszközökön kulcsfontosságú mérőszámok jelennek meg, mint pl. a megtett lépések száma, az elégedett kalóriák száma vagy az aktívan töltött percek száma, sőt, a pulzusszám változása is. Az adatokat gyakran vizuálisan, grafikonok és diagramok formájában ábrázolja az eszköz, ami megkönnyíti a felhasználók számára, hogy megértsék, hol tartanak a kitűzött céljaikhoz képest. Az is bebizonyosodott, hogy a viselhető eszközök használata a viselkedést tartósan megváltoztathatja, mégpedig úgy, hogy az eszköz visszajelzést nyújt (például gratulál az elért teljesítményhez vagy emlékeztetőt küld). Ezzel mozgásra ösztönzi a felhasználót (Moore et al., 2021).

• Értesítés a napi teljesítményről: a felhasználó megtudhatja, mennyire jár közel az adott feladat vagy célkitűzés megvalósításához.
• Értesítés a heti teljesítményről: Összefoglaló az általános heti teljesítményről, megjelenítve az elért haladást (pl. fizikai aktivitás növekedése vagy a jobb alvás).
• Pulzusriasztások: Felhasználó értesítése, ha a pulzusszáma meghaladja a biztonságos értéket, vagy épp az alá esik edzés közben.

A viselhető eszközök által biztosított visszajelzések nagyon fontosak a reális célok kitűzéséhez. Az ilyen célok megfogalmazása az egyik legfontosabb lépés bármelyik korcsoportban. A reális célok kitűzése az 55 év felettiek hatékonysága szempontjából különösen fontos, hiszen csak így tartható fent tartósan a fizikai aktivitásra vonatkozó hosszú távú elkötelezettség. Kononova et al. (2019) szerint az olyan napi célok kitűzése, mint pl. az adott lépésszám elérése a viselhető eszközök segítségével jelentősen növelte az idősebbek aktivitását. Ezek az eszközök számos beépített funkcióval is rendelkeznek, melyek a felhasználók számára lehetővé teszik nemcsak a célok meghatározását, hanem ezek testre szabását is.

Az egészségi állapot, a korábbi aktivitás és a személyes fitnesz célok függvényében a célok kiválasztására vonatkozó döntéseknek a felhasználó szükségletein kell alapulniuk, hogy reálisak és elérhetőek maradjanak. Mindig specifikus célokat kell kitűzni, ami viszont csak akkor valósítható meg, ha a rendelkezésre álló viselhető eszközök sajátos jellemzőit is figyelembe vesszük. A második táblázat példákat mutat be a viselhető eszközök jellemzői alapján kitűzhető célokra.

A legmegfelelőbb viselhető eszköz kiválasztása idősebb felhasználók számára

Aki az idősebbek számára a legjobb viselhető eszközt igyekszik kiválasztani, annak jól kell ismernie a piaci kínálatot. A fitnesz oktatóknak például tudniuk kell, hogy milyen viselhető eszközök férhetőek hozzá az idősebbek számára, melyek ezek fő jellemzői és hogyan használhatók a célok kitűzésére és a visszajelzések nyújtására. Az alábbiakban a fitneszedzések során általánosan használt viselhető eszközök listáját mutatjuk be, az egyes eszközökhöz felsorolva legfontosabb jellemzőiket is, illetve tippeket adunk a használatukra az edzések során.

1. Fitnesz karkötők

Leírás: A Fitbit, a Garmin, vagy a Xiaomi Mi Band lépésszámláló funkcióval rendelkeznek, mérik a megtett távolságot, az elégetett kalóriák számát, illetve a pulzusszámot is követik. Gyakran rendelkeznek olyan kiegészítő funkciókkal, mint az alváskövetés vagy a GPS, sőt, néha még a maximális oxigén felvételt (VO2 max) is mérik.

• Előnyök: A fitness karkötők az idősebb korosztály számára különösen hasznos eszközök, mivel segítségükkel nagyon jól meg lehet határozni a célokat (például napi 10 000 lépés), illetve ezek az eszközök motiválják a fizikai aktivitást és tiszta képet nyújtanak a napi elért eredményekről.

2. Fitnesz-funkciós okosórák

Leírás: Az Apple Watch, a Samsung Galaxy Watch és a Garmin Forerunner kombinálják a fitnesz funkciókat az okosóra funkciókkal. Sok okosóra képes a pulzusszám, az oxigéntelítettség (SpO2) vagy az EKG mérésére, így alkalmasak az egészségi állapot részletes nyomon követésére.

• Előnyök: Ezek az eszközök a felhasználókat arra motiválják, hogy minél tovább aktívak maradjanak. Ehhez emlékeztetőket küldenek, illetve a felhasználó a segítségükkel célokat tűzhet ki maga elé, például meghatározhatja a napi aktivitási ciklusokat, vagy saját egyéni edzésterveit. Az okosórák az idősebb felhasználok esetében nemcsak motiválják a sportolást, hanem egészség-megfigyelési funkciókat is biztosítanak, például figyelmeztetnek a rendellenes pulzusszámra.

3. Pulzusmérők (mellkaspánt, karpánt)

Leírás: Az olyan ezközöket, mint a Polar H10 vagy a Wahoo Tickr a karon vagy a mellkason kell viselni, hogy edzés közben pontosan tudják követni a pulzust.

• Előnyök: A pulzusszámmérővel biztosítható, hogy az idősebbek pulzusa a meghatározott tartományon belül maradjon. Az eszközzel megőrizhető a szív egészsége, és elérhetők az általános fitnesz célok. Gyakran hatékonyabbak, mint a pulzusmérő funkcióval ellátott okosóra.

4. Okos cipők & talpbetétek (Fitnesz)

Leírás: Az olyan eszközök, mint az Under Armour’s okos cipő vagy a Digitsole okos talpbetét olyan indikátorok nyomon követésére szolgálnak a futás során, mint a tempó, a lépéshossz vagy a láb által a talajra gyakorolt nyomás.

• Előnyök: Ezek az eszközök segítenek a gyaloglás vagy a futás biomechanikai jellemzőinek nyomon követésében, így megelőzhetik a sérüléseket, és arra ösztönözhetik az idősebbeket, hogy megtartsák a megfelelő testtartást járás vagy futás közben. Segítenek továbbá a napi lépésszám pontos nyomon követésében is.

5. GPS futóórák

Leírás: Az olyan specifikus fitneszeszközök, mint a Garmin Forerunner vagy a Polar Vantage a futók és túrázók számára készülnek, és fejlett funkciókkal rendelkeznek, mint amilyen pl. a GPS, a pulzusszám-mérés és a futási ritmus elemzése.

• Előnyök: Ezek az eszközök ideális társat jelentenek az aktív idősek számára, akik szeretnek sétálni, kocogni vagy túrázni, ugyanis adatokat szolgáltatnak a megtett távolságokról, a sebességről és a pulzusszámról. A felhasználókat a kitűzött célok elérésére ösztönzik, így használatukkal az idősek szív- és érrendszeri egészségi állapota javulni fog.

6. Okos gyűrűk (Fitnesz)

Leírás: Az Oura Ring vagy a Motiv Ring nyomon követik a fizikai aktivitást, az alvás minőségét, a szívritmus-változásokat, sőt, a testhőmérsékletet is. Bár kisebbek, mint az okosórák, mégis átfogó képet tudnak nyújtani a fizikai aktivitásról.

• Előnyök: Az okos gyűrűk szinte alig láthatóak, mégis rendkívül hatékonyak. Azok az idősek, akik nem szeretnek nagyobb eszközöket használni, különösen kedvelik őket. Alkalmasak az olyan passzívabb tevékenységek nyomon követésére is, mint például a séta, és adatokat szolgáltatnak a regenerálódásról és az alvásról.

7. Testtartás-figyelő viselhető eszközök

Leírás: Az Upright GO és hasonlók figyelik a felhasználó testtartását, és amikor a testtartás nem megfelelő, rezgéssel figyelmeztetik az illetőt annak korrigálására.

• Előnyök: Ezek az eszközök segítenek az idősebbeknek a helyes testtartás fenntartásában, ami nagyon fontos a hátfájás és a sérülések elkerüléséhez, különösen a fizikai erőfeszítéssel járó tevékenységek vagy a sport során.

8. Viselhető gumikötél

Leírás: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia Az okos gumikötél (pl. Tangram Smart Rope) nyomon követi az ismétlések számát, a sebességet és a gyakorlatok során elégetett kalóriákat.

• Előnyök: Ezek az eszközök ideálisak a kis erőfeszítést igénylő gyakorlatokhoz, melyek az idősek esetében fontosak az izomerő és az ízületek egészségének megőrzéséhez. Az ismétlések számának nyomon követése motiválhatja a felhasználót, hogy javítsa teljesítményét.

9. Testösszetétel-mérő

Leírás: Az okos mérlegek és testösszetétel-mérők (pl. Withings Body+ vagy Garmin Index) követik a felhasználó súlyát, izomtömegét, testzsírszázalékát és a vízvisszatartást. Egyes eszközök szinkronizálhatók a fitnesz alkalmazásokkal vagy egyéb viselhető eszközökkel, hogy teljesebb képet adhassanak a felhasználó fittségéről.

• Előnyök: Idősebbek esetében a testösszetétel nyomon követése segít az izomtömeg fenntartásában és az életkorral összefüggő izomvesztés (szarkopénia) megelőzésében. Az ilyen eszközök használatával reális fitnesz célok tűzhetők ki.

10. Okos hidratáltság-mérők

Leírás: A HidrateSpark és társai figyelik a hidratálsági állapotot, és emlékeztetik a felhasználót a rendszeres folyadékbevitelre, továbbá egyéb fitnesz alkalmazásokkal is szinkronizálhatók.

• Előnyök: A megfelelő folyadékbevitel kulcsfontosságú a fizikai teljesítmény fenntartásához, különösen az idősebbek esetében, akik esetleg elfelejtenek vizet inni. Az intelligens vizespalackok vagy hidratáltság-mérő eszközök biztosítják, hogy a felhasználó megfelelően hidratált maradjon az edzések vagy a mindennapi tevékenységek során.

A 3. Táblázat az idősebbek számára készült népszerű fitneszeszközök összehasonlítására tesz kísérletet:

• Fitbit Charge 5: Idősebbek számára készült sokoldalú mérőműszer olyan funkciókkal, mint a pulzusmérés, a stresszkövetés, az alváselemzés. Ösztönzi a rendszeres, napi szintű mozgást.
• Apple Watch Series 9: A mérést fejlett egészségügyi funkciókkal kombinálja, így ideális az idősebbek számára. Különösen fontos funkciói az elesésérzékelés és az EKG figyelés.
• Garmin Forerunner 45: A szívesen futó vagy sétáló idősek ideális eszköze. Egyszerű kezelőfelülete és a pontos GPS helymeghatározás, illetve a pulzusmérés motivációt biztosítanak a fitnesz célok eléréséhez.
• Oura Ring: Diszkréten viselhető okos gyűrű, mellyel a felhasználó nyomon követheti napi aktivitását, a pulzusszám változásait és az alvást. Gondoskodik a jólét passzív nyomon követéséről, és ideális az olyan időskorúak számára, akik kedvelik a kevésbé szembetűnő viselhető eszközöket.
• Polar H10: Nagy pontosságú, mellkasra szíjazható pulzusmérő, mely ideális az intenzívebb kardió gyakorlatokat végző idősek számára. Az eszköz biztosítja, hogy a pulzusszám a sport során is a biztonságos tartományon belül maradjon.

Összefoglalásul elmondható, hogy a viselhető okoseszközök számos olyan funkciót kínálnak, melyek segítségével az idősek nyomon tudják követni saját fejlődésüket, realisztikus célokat képesek kitűzni maguk elé és meg tudják őrizni motivációjukat. A fentiek miatt ezek az okoseszközök hatékony segítséget képesek nyújtani a fizikai aktivitás fenntartásában és az egészség megőrzésében az 55 év feletti korosztály számára. Ha sikerül legyőzniük aggályaikat, és megfelelő útmutatást kapnak, az idősebbek teljes mértékben kihasználhatják a viselhető okoseszközök előnyeit az aktív és egészséges életmód megőrzése során.

Draagbare technologie heeft het potentieel om de gezondheidsmonitoring en het beheer van oudere volwassenen te verbeteren door real-time tracking van fysieke activiteiten, gezondheidsstatistieken en ziektesymptomen mogelijk te maken. Het opnemen van slimme wearables in het leven van personen ouder dan 55 jaar kan grote voordelen bieden bij het bevorderen van fysieke activiteit, het volgen van de gezondheid en de algehele motivatie. Wearables zoals fitness trackers, smartwatches en andere apparaten voor gezondheidsmonitoring stellen gebruikers in staat om haalbare doelen te stellen, hun voortgang in realtime te volgen en gepersonaliseerde feedback te ontvangen om de motivatie te behouden. Het trainen van oudere volwassenen om wearables effectief te gebruiken, brengt echter verschillende uitdagingen met zich mee vanwege fysieke, cognitieve en technologische factoren. Hieronder wordt een poging gedaan om de belangrijkste barrières te presenteren bij het trainen van oudere volwassenen om wearables effectief te gebruiken in fitnesssessies, terwijl mogelijke oplossingen worden voorgesteld om de acceptatie en werkzaamheid van gebruikers te verbeteren. Er zijn ook enkele praktische strategieën om de bovenstaande technologieën te gebruiken om oudere volwassenen te betrekken en hun welzijn te verbeteren.

Problemen bij het trainen van oudere volwassenen in het gebruik van wearables

Het opleiden van oudere volwassenen om draagbare technologie te gebruiken, vereist het aanpakken van zowel fysieke als cognitieve beperkingen, evenals technologische en psychologische barrières. Om een succesvolle adoptie te garanderen, moet de training worden afgestemd op individuele behoeften, waarbij de nadruk ligt op bruikbaarheid, eenvoud en relevantie. Door ouderen te betrekken bij het ontwerp en het testen van deze apparaten wordt de toegankelijkheid en het gebruiksgemak verder verbeterd. Ten slotte kan het bieden van duurzame ondersteuning en het aanpakken van zorgen over privacy en beveiliging het vertrouwen vergroten en weerstand verminderen, waardoor wearables een waardevol hulpmiddel worden om de gezondheid en het welzijn van oudere bevolkingsgroepen te verbeteren.

Naarmate mensen ouder worden, komen hun fysieke beperkingen tot uiting in hun fijne motoriek en behendigheid die de neiging hebben om te verslechteren, wat de interactie met kleine draagbare apparaten een uitdaging kan maken. Wearables zoals smartwatches, fitness trackers en gezondheidsmonitoren vereisen vaak nauwkeurige aanraakbewegingen, het indrukken van knoppen of vegen op het scherm. Oudere volwassenen kunnen moeite hebben met deze acties als gevolg van verminderde handmobiliteit of trillingen, een veelvoorkomend probleem voor mensen met artritis of de ziekte van Parkinson. Wearables die zijn ontworpen met grotere, meer voelbare knoppen of spraakactivering kunnen sommige van deze fysieke barrières verlichten. Sommige studies hebben aanbevolen om samen met oudere deelnemers wearables te ontwerpen om de bruikbaarheid en toegankelijkheid te verbeteren (Kimura et al., 2024). Cognitieve stoornissen, zoals geheugenverlies en verminderde aandacht spanne, zijn ook belangrijke belemmeringen voor het trainen van oudere volwassenen. Het kan moeilijk zijn om te onthouden hoe u een apparaat moet bedienen, opladen of de gegevens moet interpreteren. Trainingsprogramma's zijn vaak gebaseerd op complexe instructies, die gebruikers kunnen overweldigen met cognitieve achteruitgang. Vereenvoudigde interfaces en gepersonaliseerde trainingsmethoden (bijv. één-op-één trainingssessies of instructievideo's) kunnen cognitieve behoeften ondersteunen. Studies suggereren om de training op te splitsen in kleine, opgedeelde stappen om rekening te houden met geheugen- en leerbeperkingen (Yan & Guo, 2024).

Een aanzienlijk deel van de oudere volwassenen heeft een laag niveau van technologische geletterdheid, waardoor er een kloof ontstaat in hun vermogen om wearables effectief te gebruiken. Veel ouderen zijn mogelijk beperkt blootgesteld aan smartphones, tablets of andere digitale interfaces, wat hun moeilijkheid om wearables te begrijpen en te gebruiken verergert. Het trainen van oudere volwassenen om wearables te gebruiken, vereist vaak het overwinnen van hun angst voor technologie. Onderzoek suggereert dat oudere volwassenen aanhoudende steun en aanmoediging nodig hebben om zelfvertrouwen op te bouwen. Bovendien moeten trainers prioriteit geven aan geduldige, hands-on begeleiding in plaats van traditionele instructie in collegestijl (Gao et al., 2024).

Hoewel de voordelen van wearables duidelijk zijn, belemmeren bepaalde barrières de volledige acceptatie ervan onder oudere volwassenen. Veel oudere volwassenen ervaren wat 'technologische angst' wordt genoemd, wat verwijst naar de stress of het ongemak dat gepaard gaat met leren en het gebruik van nieuwe technologieën. Deze angst kan hen ervan weerhouden zich volledig met de wearable bezig te houden, zelfs als ze de potentiële gezondheidsvoordelen ervan begrijpen. Veelvoorkomende problemen die door oudere volwassenen worden gemeld, zijn onder meer de complexiteit van het apparaat, uitdagingen op het gebied van gegevensinterpretatie en zorgen over de levensduur van de batterij. Peng et al. (2021) merkten op dat oudere volwassenen vaker wearables gebruiken die eenvoudige interfaces en duidelijke instructies bieden. Bovendien benadrukten Chow en Yang (2020) het belang van het aanbieden van inleidende tutorials en visuele feedbackmechanismen om oudere gebruikers te helpen bij het leren hoe ze de apparaten effectief kunnen bedienen.

Om deze technologische angst, waarmee oudere volwassenen worden geconfronteerd, aan te pakken, kunnen trainers een positieve leeromgeving bevorderen die de voordelen van wearables benadrukt in plaats van zich te concentreren op hun technische complexiteit. Studies suggereren dat het gebruik van peer mentoring-programma's, waarbij oudere volwassenen elkaar trainen, angst kan verminderen en de adoptiegraad kan verbeteren (Yan & Guo, 2024). Het betrekken van oudere volwassenen bij het ontwerpproces van wearables zorgt ervoor dat de apparaten gebruiksvriendelijk zijn voor hun specifieke behoeften. Toegankelijkheidsfuncties zoals grotere lettertypen, spraak gestuurde opdrachten en vereenvoudigde weergaven moeten prioriteit krijgen om zorgen over de bruikbaarheid weg te nemen. Veel oudere volwassenen hebben baat bij gebruikersgerichte ontwerpen die apparaat interacties vereenvoudigen. Het geven van duidelijke feedback over de functionaliteit van het apparaat en het aanbieden van opties voor foutcorrectie kan frustratie voorkomen (Liang, 2024). Tabel 1 geeft een overzicht van voorbeelden van typische problemen die oudere volwassenen opwerpen als barrières bij het gebruik van wearables.

Oudere volwassenen zien wearables misschien niet als noodzakelijk of relevant voor hun leven, vooral als ze geen direct verband voelen tussen de technologie en hun welzijn. Dit waargenomen gebrek aan relevantie kan de motivatie belemmeren om te leren hoe deze apparaten moeten worden gebruikt. Trainers moeten zich richten op het kaderen van wearables als hulpmiddelen die de onafhankelijkheid, veiligheid en kwaliteit van leven van de gebruiker direct kunnen verbeteren. Het aantonen van de specifieke gezondheidsvoordelen die wearables kunnen bieden, zoals valdetectie of hartslagmeting, kan de betrokkenheid van gebruikers vergroten (Wall et al., 2024). Oudere volwassenen uiten vaak hun bezorgdheid over privacy bij het gebruik van digitale gezondheidstools, uit angst dat hun persoonlijke gegevens kunnen worden misbruikt. Wearables, vooral die welke gevoelige gezondheidsgegevens bijhouden, kunnen de angst voor datalekken, identiteitsdiefstal of toegang van derden tot hun persoonlijke informatie vergroten. Duidelijke communicatie over privacy beleid, gegevensbeveiliging en gebruikerscontrole over het delen van gegevens is van cruciaal belang tijdens trainingssessies. Door uit te leggen hoe wearables de privacy beschermen en vertrouwen te waarborgen door middel van transparantie, kunnen deze zorgen worden weggenomen (Pichandi et al., 2025).

Trainingsprogramma's moeten worden aangepast aan de behoeften van oudere volwassenen door persoonlijker en flexibeler te zijn. Het is bijvoorbeeld aangetoond dat kleinere groepsopstellingen en geïndividualiseerde coaching de leerervaring voor oudere volwassenen verbeteren. Het aanbieden van langere trainingssessies waarmee deelnemers in hun eigen tempo kunnen oefenen, evenals vervolg ondersteuningssessies, kan leiden tot een betere retentie en gebruikerscomfort met de technologie. Bovendien kan het nuttig zijn om adaptieve leertechnologieën te gebruiken die zich aanpassen aan het leertempo van de gebruiker (Lee et al., 2024).

Het bijhouden van de voortgang, het stellen van realistische doelen en het geven van feedback

Het bijhouden van de voortgang is een groot voordeel van draagbare technologie, waardoor individuen de resultaten van hun inspanningen in de loop van de tijd kunnen zien. Onderzoeksresultaten suggereren dat oudere volwassenen de mogelijkheid waarderen om hun voortgang rechtstreeks op hun draagbare apparaten te bekijken, omdat dit hun motivatie om actief te blijven versterkt (Ehn et al., 2018). Wearables geven belangrijke statistieken weer, zoals genomen stappen, verbrande calorieën, actieve minuten en zelfs hartslagvariabiliteit. De gegevens worden vaak visueel weergegeven, met behulp van grafieken en diagrammen die het voor individuen gemakkelijk maken om hun dagelijkse prestaties ten opzichte van hun doelen te begrijpen. Bovendien is bewezen dat wearables duurzame gedragsverandering stimuleren door tijdige feedback te geven, zoals felicitatiemeldingen of herinneringen om in beweging te blijven (Moore et al., 2021). De feedback die wearables geven, is meestal in de vorm van:

• Dagelijkse voortgangsmeldingen: Informeert gebruikers over hoe dicht ze bij het bereiken van hun stap- of activiteitsdoel zijn.
• Wekelijkse rapporten: Vat de algehele prestaties samen en geeft trends weer zoals een toename van fysieke activiteit of verbeterde slaap.
• Hartslagwaarschuwingen: Informeert gebruikers wanneer hun hartslag tijdens het sporten een veilig bereik overschrijdt of onderschrijdt.

De vorm van de feedback die de wearables bieden, kan worden gebruikt als een cruciaal hulpmiddel om doelen te stellen. Een van de belangrijkste dingen bij het stellen van doelen, in elke populatie, is het stellen van haalbare en realistische doelen. Het volgen van deze regel bij het stellen van doelen is belangrijk voor de zelfeffectiviteit van 55+'ers, wat op zijn beurt essentieel is om op lange termijn betrokken te blijven bij fysieke activiteit. Volgens een studie van Kononova et al. (2019) verhoogde het stellen van dagelijkse stappendoelen met behulp van draagbare apparaten de activiteitsniveaus bij oudere volwassenen aanzienlijk. Wearables bieden verschillende ingebouwde functionaliteiten waarmee gebruikers niet alleen doelen kunnen stellen, maar ook hun doelen kunnen aanpassen op basis van hun gezondheidstoestand, eerdere activiteitsniveaus en persoonlijke fitnessdoelstellingen.

Beslissingen over doelselectie moeten gebaseerd zijn op de functionele fitheid en de behoeften van de deelnemers om realistisch en haalbaar te zijn. Doelen moeten echter specifiek zijn en dit is een functie die alleen haalbaar is als we niet alleen rekening houden met het doeltype, maar ook met specifieke kenmerken van de beschikbare wearables die de deelnemers gemakkelijk kunnen lezen. Tabel 1 is een voorbeeld van de doelen die kunnen worden gesteld op basis van de draagbare functies.

De beste wearable voor oudere volwassenen selecteren

Het selecteren van de beste wearable voor oudere klanten vereist dat de fitnessprofessional een goede kennis heeft van de wearables die op de markt verkrijgbaar zijn. De fitnessinstructeur moet weten welke wearables bereikbaar zijn voor de oudere deelnemers, wat hun belangrijkste kenmerken zijn en wat hun fitnessrelevantie is, zo kunnen ze worden gebruikt voor het stellen van doelen en het geven van feedback. Hieronder vindt u een lijst met wearables die vaak worden gebruikt in de fitnessruimte. Voor elke wearable zijn er gemeenschappelijke handelsmerken en een samenvattende beschrijving van hun kenmerken. Er zijn ook enkele tips voor gebruik in fitnessinstellingen.

1. Fitnesstrackers (activiteitsbanden)

Beschrijving: Apparaten zoals Fitbit, Garmin of Xiaomi Mi Bands zijn ontworpen om dagelijkse stappen, afgelegde afstand, verbrande calorieën en hartslag bij te houden. Deze apparaten worden vaak geleverd met extra functies zoals slaapregistratie, GPS en soms zelfs VO2 max-metingen.

• Relevantie van fitness: Fitness trackers zijn vooral handig voor senioren omdat ze functies voor het stellen van doelen bieden (bijv. 10.000 stappen per dag), fysieke activiteit motiveren en een duidelijk beeld geven van de dagelijkse fitnessprestaties.

2. Smartwatches (gericht op fitness)

Beschrijving: zoals de Apple Watch, Samsung Galaxy Watch en Garmin Forerunner integreren fitnesstracking met smartwatch-mogelijkheden. Veel smartwatches bevatten sensoren voor hartslagmeting, zuurstofverzadiging (SpO2) en zelfs ECG, waardoor ze geschikt zijn voor meer diepgaande gezondheidstracking.

• Fitnessrelevantie: Deze apparaten moedigen gebruikers aan om actief te blijven door middel van herinneringen en doelen zoals dagelijkse beweeg cirkels of aangepaste trainingsschema's. Voor oudere gebruikers biedt het zowel fitnessmotivatie als gezondheidsmonitoring (bijv. abnormale hartslagwaarschuwingen).

3. Hartslagmeters (borstbanden en armbanden)

Beschrijving: zoals de Polar H10 en Wahoo Tickr worden om de borst of arm gedragen om nauwkeurige hartslaggegevens te verstrekken tijdens trainingen.

• Fitness Relevantie: Hartslagmonitoring is cruciaal om ervoor te zorgen dat senioren binnen een veilige hartslagzone trainen, waardoor het geschikt is voor hartrevalidatie of algemene fitnessdoelen. Deze zijn vaak nauwkeuriger dan sensoren aan de pols.

4. Slimme schoenen en inlegzolen (fitness)

Beschrijving: zoals de slimme schoenen of slimme inlegzolen van Under Armour (bijv. Digitsole) houden hardloopstatistieken bij, zoals tempo, paslengte en zelfs voetdruk.

• Fitness Relevantie: Slimme schoenen of inlegzolen helpen bij het volgen van de biomechanica van lopen of hardlopen, wat blessures kan voorkomen en oudere volwassenen kan aanmoedigen om de juiste loophouding aan te houden. Ze kunnen ook helpen om de dagelijkse stappen nauwkeuriger te volgen.

5. GPS-hardloophorloges

Beschrijving: Dit zijn gespecialiseerde fitnessapparaten, zoals Garmin Forerunner of Polar Vantage, die zijn ontworpen voor hardlopers en wandelaars. Ze worden geleverd met geavanceerde functies zoals GPS, hartslagzones en cadans analyse tijdens het hardlopen.

• Fitness Relevantie: Deze horloges zijn ideaal voor actievere oudere volwassenen die graag wandelen, joggen of wandelen en bieden gegevens over afstand, snelheid en hartslag, waardoor gebruikers worden gemotiveerd om fitnessmijlpalen te bereiken en de cardiovasculaire gezondheid te verbeteren.

6. Slimme ringen (gericht op fitness)

Beschrijving: Apparaten zoals Oura Ring en Motiv Ring kunnen fysieke activiteit, slaapkwaliteit, hartslagvariabiliteit (HRV) en zelfs lichaamstemperatuur volgen. Hoewel ze kleiner zijn dan smartwatches, bieden ze een uitgebreid overzicht van fysieke activiteit.

• Fitness Relevantie: Slimme ringen zijn discreet maar krachtig voor senioren die misschien geen grotere apparaten willen dragen. Ze zijn bijzonder goed voor het volgen van passieve activiteiten zoals wandelen en verstrekken gegevens over herstel en slaap, waardoor het algehele welzijn wordt gegarandeerd.

7. Wearables voor houdingsbewaking

Beschrijving: Apparaten zoals Upright GO zijn ontworpen om de houding te controleren en te corrigeren door te trillen wanneer de gebruiker onderuitgezakt zit.

• Fitness Relevantie: Deze apparaten helpen oudere volwassenen een goede houding te behouden, wat essentieel is voor het voorkomen van rugpijn en blessures, vooral tijdens fysieke activiteiten of oefeningen waarbij lichaamsbewegingen betrokken zijn.

8. Draagbare weerstandsbanden

Beschrijving: Sommige fitness-wearables worden geleverd in de vorm van slimme weerstandsbanden (bijv. Tangram Smart Rope) die herhalingen, snelheid en verbrande calorieën tijdens krachtoefeningen bijhouden.

• Fitness Relevantie: Draagbare weerstandsbanden zijn ideaal voor low-impact krachttrainingsoefeningen, die belangrijk zijn voor oudere volwassenen om spierkracht en gewrichtsgezondheid te behouden. Het bijhouden van herhalingen kan senioren motiveren om in de loop van de tijd sterker te worden.

9. Monitoren voor lichaamssamenstelling

Beschrijving: Slimme weegschalen of lichaamssamenstellingsmonitors (bijv. Withings Body+ of Garmin Index) kunnen gewicht, spiermassa, vetpercentage en waterretentie bijhouden. Sommige synchroniseren ook met fitness-apps of wearables om een meer holistische kijk op fitness te bieden.

• Fitness Relevantie: Voor oudere volwassenen helpt het monitoren van de lichaamssamenstelling om spiermassa vast te houden en sarcopenie (leeftijdsgebonden spierverlies) te voorkomen. Deze apparaten helpen ook bij het stellen van realistische fitnessdoelen.

10. Slimme hydratatie-trackers

Beschrijving: Apparaten zoals HidrateSpark houden uw waterinname in de gaten en herinneren u eraan gehydrateerd te blijven door te synchroniseren met fitness-apps en gegevens over uw hydratatiestatus te verstrekken.

• Fitness Relevantie: Hydratatie is cruciaal voor het behoud van fysieke prestaties, vooral voor senioren die misschien vergeten water te drinken. Slimme waterflessen of hydratatie trackers zorgen ervoor dat ze goed gehydrateerd blijven tijdens trainingen en de hele dag door.

Tabel 3 is een poging om populaire fitness-wearables voor oudere volwassenen te vergelijken. De apparaten in de tabel zijn:

• Fitbit Charge 5: een veelzijdige fitness tracker geschikt voor oudere volwassenen, met functies zoals hartslagmeting, stresstracking en slaapanalyse, die dagelijkse beweging aanmoedigt.
• Apple Watch Series 9: Combineert fitnesstracking met geavanceerde gezondheidsfuncties, waardoor het ideaal is voor oudere volwassenen, vooral met valdetectie en ECG-bewaking.
• Garmin Forerunner 45: Uitstekend geschikt voor oudere volwassenen die graag hardlopen of wandelen. De eenvoudige interface en nauwkeurige GPS- en hartslagmetingen zorgen voor motivatie voor fitnessdoelen.
• Oura Ring: Een discrete slimme ring die de dagelijkse activiteit, hartslagvariabiliteit (HRV) en slaap bewaakt en passieve wellness-tracking biedt, ideaal voor senioren die de voorkeur geven aan minder opdringerige wearables.
• Polar H10: Deze zeer nauwkeurige hartslagmeter met borstband is perfect voor senioren die zich bezighouden met intensievere cardio-activiteiten, zodat ze binnen een veilige hartslagzone blijven.

Kortom, slimme wearables bieden een scala aan functionaliteiten die oudere volwassenen kunnen helpen hun voortgang bij te houden, doelen te stellen en gemotiveerd te blijven. De combinatie van het stellen van doelen, het bijhouden van voortgang, feedback en functies voor sociale betrokkenheid maakt deze apparaten tot een effectief hulpmiddel voor het bevorderen van langdurige fysieke activiteit en gezondheidsbehoud bij de 55+-populatie. Door de veelvoorkomende barrières aan te pakken en passende begeleiding te bieden, kunnen oudere volwassenen ten volle profiteren van de voordelen van slimme wearables bij het handhaven van een actieve en gezonde levensstijl.

Os wearables têm um enorme potencial para revolucionar a forma como os adultos 55+ monitorizam e gerem a sua saúde. Estes dispositivos permitem acompanhar em tempo real a atividade física, métricas de saúde e até sintomas de doenças, tornando mais fácil promover o bem-estar no dia a dia. A adoção de tecnologias no quotidiano traz vários benefícios, desde o aumento da atividade física até à motivação contínua. Dispositivos como rastreadores de fitness, smartwatches e outros gadgets de saúde ajudam os utilizadores a definir metas realistas e alcançáveis, acompanhar o progresso em tempo real e receber feedback personalizado que incentiva a manter-se ativo. No entanto, apesar dos benefícios, o treino e o uso eficaz destas tecnologias pode ter desafios específicos. Estes desafios podem estar relacionados com fatores físicos, como dificuldades de mobilidade; fatores cognitivos, como a adaptação a novas ferramentas; e barreiras tecnológicas, como a falta de familiaridade com estes dispositivos. De seguida, procuramos apresentar as principais barreiras no treino para a utilização eficaz de wearables em aulas, ao mesmo tempo que sugerimos possíveis soluções para melhorar a adoção e a eficácia dos utilizadores. Apresentam-se também algumas estratégias práticas para utilizar as novas tecnologias para motivar e melhorar o bem-estar dos mais velhos.

Com a abordagem certa, os wearables podem ser aliados poderosos na promoção da saúde e do bem-estar dos mais velhos. A chave está em simplificar a experiência e incentivar a utilização contínua, tornando a tecnologia uma ferramenta útil e motivadora para um estilo de vida mais ativo e saudável!

Questões Relacionadas com o Treino de Adultos 55+ e a Utilização de Wearables

Ensinar os mais velhos a usar tecnologias digitais passa por ter em conta limitações físicas e cognitivas, mas também barreiras tecnológicas e psicológicas. Para que adotem estas ferramentas com confiança, o treino deve ser adaptado às suas necessidades, focando-se em ser prático, simples e útil no dia a dia. Incluir os mais velhos na criação e teste destes dispositivos pode torná-los mais fáceis de usar e acessíveis. Além disso, proporcionar momentos de convívio durante o processo torna a aprendizagem mais agradável. É também importante esclarecer questões de privacidade e segurança, pois ajuda a reduzir medos e aumenta a confiança. Com a abordagem certa, os wearables podem ser grandes aliados para melhorar a saúde e o bem-estar de forma divertida e sem complicações.

À medida que as pessoas envelhecem, surgem limitações físicas que afetam a destreza e a capacidade motora fina. Isso pode tornar o uso de novas tecnologias mais complicado. Dispositivos como smartwatches, rastreadores de fitness e monitores de saúde exigem toques e deslizes no ecrã ou pressionar botões, o que pode ser um desafio para quem tem mobilidade reduzida nas mãos ou sofre de tremores, como acontece em casos de artrite ou Parkinson. Uma solução prática seria desenvolver dispositivos com botões maiores, mais táteis ou com comandos por voz, o que facilita a interação. Aliás, alguns estudos sugerem que envolver utilizadores com 55+ na criação dos wearables pode melhorar muito a sua utilização e acessibilidade (Kimura et al., 2024). Além das limitações físicas, as dificuldades cognitivas, como perda de memória e falta de atenção, também dificultam o uso destas tecnologias. Lembrar-se de carregar o dispositivo, de como usá-lo ou de como interpretar os dados pode ser complicado para algumas pessoas. Os programas de treino devem evitar instruções complexas, que podem gerar confusão. Interfaces mais simples e treinos personalizados, como sessões individuais ou vídeos curtos com instruções, são formas eficazes de ajudar. Estudos mostram que o ideal é dividir o treino em pequenos blocos de aprendizagem, tornando-o menos complexo e mais fácil de absorver (Yan & Guo, 2024).

Uma parte significativa dos adultos mais velhos tem baixa literacia tecnológica, o que dificulta a adoção eficaz de dispositivos digitais. Muitos tiveram pouco contacto com smartphones, tablets ou outros gadgets, o que torna ainda mais difícil entender e usar wearables. Ensinar os mais velhos a usar estas tecnologias exige, muitas vezes, superar o receio inicial que sentem em relação à tecnologia. A investigação mostra que precisam de apoio contínuo e encorajamento para ganharem confiança no uso dos dispositivos. Para que o treino funcione, é essencial uma abordagem prática e paciente, adaptada ao ritmo de cada pessoa, em vez de uma tradicional aula teórica. Oferecer orientações claras, repetir os passos e reforçar progressos ajuda a quebrar barreiras e a promover a confiança tecnológica (Gao et al., 2024).

Embora os benefícios dos wearables sejam evidentes, existem várias barreiras que dificultam a sua adoção plena entre os adultos mais velhos. Um dos principais obstáculos é a chamada "ansiedade tecnológica", que se refere ao stress ou desconforto associado à aprendizagem e uso de novas tecnologias. Este medo pode fazer com que muitos evitem explorar totalmente os dispositivos, mesmo reconhecendo os seus benefícios para a saúde. Entre os problemas mais comuns relatados estão a complexidade dos dispositivos, a dificuldade em interpretar os dados apresentados e preocupações com a duração da bateria. Segundo Peng et al. (2021), os adultos mais velhos tendem a aderir melhor quando os wearables oferecem interfaces simples e instruções fáceis de seguir. Por sua vez, Chow e Yang (2020) destacaram que tutoriais introdutórios e mecanismos de feedback visual podem ser muito úteis para ensinar este grupo a usar os dispositivos de forma eficaz.

Para ajudar a combater a ansiedade tecnológica, é importante criar um ambiente de aprendizagem positivo, onde se destaquem os benefícios dos wearables, em vez de se focar na complexidade técnica. Estudos mostram que programas de treino entre colegas, onde os próprios adultos mais velhos ensinam uns aos outros, podem ser uma forma eficaz de reduzir a ansiedade e melhorar a adesão (Yan & Guo, 2024). Outro ponto importante é envolver os mais velhos na conceção dos dispositivos, garantindo que os wearables atendem às suas necessidades específicas. Funcionalidades de acessibilidade, como letras maiores, comandos por voz e ecrãs simplificados, devem ser uma prioridade. Dispositivos com designs centrados no utilizador tornam as interações mais fáceis e intuitivas. Além disso, fornecer feedback claro sobre o funcionamento dos dispositivos e incluir opções simples de correção de erros pode evitar frustrações. Segundo Liang (2024), estas medidas são essenciais para manter os utilizadores motivados e confiantes. A Tabela 1 apresenta uma síntese das principais barreiras que os adultos 55+ identificam quando utilizam wearables, bem como soluções práticas para ultrapassar essas dificuldades.

Os adultos mais velhos podem não ver os wearables como algo necessário ou relevante para o seu dia a dia, principalmente se não associarem a tecnologia ao seu bem-estar. Esta perceção de falta de utilidade pode reduzir a motivação para aprender a usar estes dispositivos. Os treinadores devem focar-se em apresentar os wearables como ferramentas que contribuem diretamente para a independência, segurança e qualidade de vida. Mostrar benefícios específicos, como a deteção de quedas ou a monitorização do ritmo cardíaco, pode aumentar o interesse e o envolvimento do utilizador (Wall et al., 2024). Outro ponto importante são as preocupações com a privacidade. Muitos adultos mais velhos têm receio de que os seus dados pessoais, especialmente informações de saúde, sejam utilizados de forma inadequada. Os wearables que recolhem dados sensíveis podem aumentar a ansiedade relacionada com violações de privacidade, roubo de identidade ou acesso não autorizado por terceiros. Nas sessões de treino, é essencial explicar de forma clara as políticas de privacidade, como os dados são protegidos e de que forma o utilizador controla a partilha dessas informações. Garantir transparência sobre os processos de segurança e reforçar que o utilizador tem controlo sobre os seus dados pode ajudar a construir confiança e diminuir estas preocupações (Pichandi et al., 2025).

Os programas de treino devem ser ajustados às necessidades dos adultos 55+, sendo mais personalizados e flexíveis. Por exemplo, já foi comprovado que treinos em grupos mais pequenos e uma orientação individualizada melhoram bastante a experiência de aprendizagem. Os treinadores devem oferecer sessões mais longas, que permitam aos participantes praticar ao seu ritmo, sem pressas ou pressões. Também é útil disponibilizar sessões de apoio e acompanhamento após o treino inicial, para garantir que os utilizadores se sentem confortáveis e confiantes no uso da tecnologia. Além disso, o uso de tecnologias adaptativas, que ajustam o ritmo de aprendizagem ao utilizador, pode ser uma mais-valia importante para melhorar a compreensão e motivação (Lee et al., 2024).

Acompanhar o Progresso, Definir Metas Realistas e Receber Feedback

Poder acompanhar o progresso é uma das maiores vantagens da tecnologia wearable, permitindo que as pessoas vejam os resultados dos seus esforços ao longo do tempo. As investigações mostram que os adultos mais velhos valorizam esta funcionalidade, pois ajuda a reforçar a motivação para se manterem ativos (Ehn et al., 2018). Os dispositivos portáteis apresentam métricas importantes, como o número de passos, calorias queimadas, minutos ativos e frequência cardíaca. Estas informações são normalmente apresentadas de forma visual, através de gráficos e quadros, o que facilita a compreensão do desempenho diário e ajuda a acompanhar os objetivos pessoais. Além disso, está comprovado que os wearables incentivam mudanças de comportamento mais saudáveis, ao oferecerem feedback em tempo real, como mensagens de felicitação ou lembretes para se manterem em movimento (Moore et al., 2021). Estes pequenos incentivos podem fazer uma grande diferença na adoção de hábitos mais ativos e saudáveis. O feedback fornecido pelos wearables é normalmente sob a forma de:

• Notificações diárias de progresso: informa os utilizadores se estão perto estão de atingir o seu objetivo de passos ou de atividade.
• Relatórios semanais: resume o desempenho geral, apresentando comparações totais como o aumento da atividade física ou a melhoria do sono.
• Alertas de frequência cardíaca: notifica os utilizadores quando o seu ritmo cardíaco ultrapassa ou desce abaixo de um intervalo seguro durante o exercício.

O tipo de feedback oferecido pelos wearables pode ser uma ferramenta essencial para ajudar os utilizadores a definirem metas. Um dos aspetos mais importantes na definição de objetivos é garantir que estes sejam alcançáveis e realistas, o que é especialmente relevante para os adultos 55+. Estabelecer objetivos realistas contribui para aumentar a autoeficácia, que é fundamental para manter um envolvimento consistente com a atividade física a longo prazo. Um estudo de Kononova et al. (2019) mostrou que a definição de objetivos de passos diários através de dispositivos portáteis aumentou de forma significativa os níveis de atividade em adultos mais velhos. Os wearables oferecem várias funcionalidades que permitem aos utilizadores definir e personalizar metas com base na sua condição física, no histórico de atividade e nos seus objetivos pessoais. Esta capacidade de adaptação ajuda a tornar os objetivos mais relevantes e motivadores, aumentando as probabilidades de sucesso a longo prazo.

As decisões sobre a definição de metas devem ter em conta a capacidade funcional e as necessidades de cada participante, garantindo que os objetivos são realistas e concretizáveis. No entanto, é essencial que estas metas sejam específicas, para que se tornem claras e fáceis de seguir. Para alcançar essa especificidade, é importante considerar não apenas o tipo de objetivo, mas também as caraterísticas dos wearables que estão a ser utilizados, assegurando que os participantes conseguem interpretar facilmente as informações apresentadas. A Tabela 2 apresenta exemplos de metas que podem ser estabelecidas com base nas funcionalidades oferecidas pelos wearables. Definir metas ajustadas às ferramentas disponíveis pode aumentar a motivação e ajudar os participantes a monitorizar o seu progresso de forma mais eficaz.

As decisões sobre a definição de metas devem ter em conta a capacidade funcional e as necessidades de cada participante, garantindo que os objetivos são realistas e concretizáveis. No entanto, é essencial que estas metas sejam específicas, para que se tornem claras e fáceis de seguir. Para alcançar essa especificidade, é importante considerar não apenas o tipo de objetivo, mas também as caraterísticas dos wearables que estão a ser utilizados, assegurando que os participantes conseguem interpretar facilmente as informações apresentadas. A Tabela 2 apresenta exemplos de metas que podem ser estabelecidas com base nas funcionalidades oferecidas pelos wearables. Definir metas ajustadas às ferramentas disponíveis pode aumentar a motivação e ajudar os participantes a monitorizar o seu progresso de forma mais eficaz.

Escolher o Melhor Wearable

A escolha do wearable mais adequado para os alunos mais velhos requer que o treinador tenha um bom conhecimento das opções disponíveis no mercado. É importante que o profissional saiba identificar quais são os dispositivos mais acessíveis para esta faixa etária, quais as suas principais funcionalidades e de que forma podem ser utilizados para apoiar a prática de atividade física. Os wearables devem ser analisados tendo em conta como podem ajudar a definir metas e a fornecer dados relevantes, como o número de passos, a frequência cardíaca ou o tempo de atividade. Este conhecimento é essencial para garantir que o wearable escolhido será útil e fácil de utilizar pelos participantes. Segue-se uma lista de wearables frequentemente utilizados na área do fitness. Para cada dispositivo, são apresentadas marcas mais populares, uma descrição resumida das suas caraterísticas e algumas sugestões práticas para utilização em ginásios, que podem ajudar a maximizar os benefícios destes dispositivos para os utilizadores mais velhos.

1. Fitness Trackers (Pulseiras)

Descrição: dispositivos como o Fitbit, Garmin ou Xiaomi Mi Bands foram concebidos para registar os passos diários, a distância percorrida, as calorias queimadas e o ritmo cardíaco. Estes dispositivos vêm frequentemente com funcionalidades adicionais, como o registo do sono, GPS e, por vezes, até medições de VO2 max (o oxigénio necessário para o funcionamento dos músculos).

• Relevância para uma boa condição física: os fitness trackers são uma grande ajuda para adultos 55+, já que permitem definir objetivos (como dar 10.000 passos por dia), incentivam a prática de exercício e dão uma noção clara dos resultados diários das atividades realizadas.

2. Smartwatches (direcionados para o fitness)

Descrição: dispositivos como o Apple Watch, o Samsung Galaxy Watch e o Garmin Forerunner ajudam a acompanhar a forma física. Muitos smartwatches têm sensores para medir o ritmo cardíaco, a saturação de oxigénio (SpO2) e até fazer um ECG, sendo uma boa opção para um controlo mais pormenorizado da saúde.

• Relevância para uma boa condição física: estes dispositivos motivam os utilizadores a manterem-se ativos enviando lembretes e propondo objetivos como gráficos de atividade diária ou treinos personalizados. Para os mais velhos, são um ótimo incentivo para manter a forma física e vigiar a saúde, com funções úteis como alertas para ritmo cardíaco irregular).

3. Monitores do Ritmo Cardíaco (cintas e braçadeiras)

Descrição: dispositivos como o Polar H10 e o Wahoo Tickr são usados à volta do peito ou do braço para fornecer dados precisos sobre o ritmo cardíaco durante os treinos.

• Relevância para uma boa condição física: a monitorização do ritmo cardíaco é fundamental para garantir que os mais velhos se exercitam numa “zona” segura, sendo útil tanto na reabilitação cardíaca como para objetivos gerais de treino. Além disso, estes dispositivos costumam ser mais fiáveis do que os sensores tradicionais de pulso.

4. Sapatilhas e Palmilhas Inteligentes (direcionados para o fitness)

Descrição: dispositivos como as sapatilhas da Under Armour ou as palmilhas inteligentes (por exemplo, Digitsole) registam métricas de corrida como o ritmo, o comprimento dos passos e até a pressão do pé.

• Relevância para uma boa condição física: as sapatilhas ou palmilhas inteligentes permitem acompanhar a biomecânica da caminhada ou corrida, ajudando a prevenir lesões e a corrigir a postura durante a marcha. Além disso, ajudam os mais velhos a controlar os passos diários de forma mais precisa, incentivando a manterem-se ativos.

5. Relógios com GPS

Descrição: são dispositivos de fitness especializados, como o Garmin Forerunner ou o Polar Vantage, ideais para quem corre ou caminha. Oferecem funcionalidades avançadas, como GPS, zonas de ritmo cardíaco e análise da cadência de corrida.

• Relevância para uma boa condição física: ideal para os mais ativos que gostam de caminhar, correr ou fazer caminhadas, estes relógios fornecem dados sobre a distância, a velocidade e o ritmo cardíaco, motivando os utilizadores a atingir marcos de condição física e a melhorar a saúde cardiovascular.

6. Smart Rings (anéis inteligentes)

Descrição: dispositivos como o Oura Ring e o Motiv Ring podem monitorizar a atividade física, a qualidade do sono, a variabilidade do ritmo cardíaco e até a temperatura corporal. São mais pequenos do que os smartwatches e oferecem uma visão abrangente da atividade física.

• Relevância para uma boa condição física: os “anéis inteligentes” são discretos, mas perfeitos para os adultos que não querem usar dispositivos muito volumosos. São particularmente bons para monitorizar atividades passivas como caminhar e fornecem dados sobre a recuperação e o sono, garantindo o bem-estar na vida do dia a dia.

7. Posture Monitoring Wearables (coletes de postura)

Descrição: dispositivos como o Upright GO foram concebidos para monitorizar e corrigir a postura, vibrando quando o utilizador se distrai.

• Relevância para uma boa condição física: estes dispositivos ajudam os adultos mais velhos a manter uma boa postura, o que é essencial para prevenir dores e lesões nas costas, especialmente durante o treino ou exercícios que envolvam movimentos do corpo.

8. Bandas Elásticas de Resistência

Descrição: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia alguns wearables têm a forma de bandas elásticas inteligentes (por exemplo, Tangram Smart Rope) que registam as repetições, a velocidade e as calorias queimadas durante os exercícios de força.

• Relevância para uma boa condição física: as bandas de resistência portáteis são ideais para exercícios de treino de força de baixo impacto, que são importantes para os adultos mais velhos manterem a força muscular e a saúde das articulações. O registo das repetições pode motivar a melhorar a força ao longo do tempo.

9. Body Composition Monitors (balanças para monitorização corporal)

Descrição: as balanças inteligentes ou os monitores de composição corporal (por exemplo, Withings Body+ ou Garmin Index) podem monitorizar o peso, a massa muscular, a percentagem de gordura e a retenção de água. Algumas também se podem sincronizar com aplicações de fitness ou wearables para proporcionar uma visão mais holística do treino.

• Relevância para uma boa condição física: para os adultos mais velhos, a monitorização da composição corporal ajuda a garantir a retenção da massa muscular e a prevenir a sarcopenia (perda muscular relacionada com a idade). Estes dispositivos também ajudam a definir metas de treino realistas.

10. Smart Hydration Trackers (garrafas de água inteligentes para monitorizar a hidratação)

Descrição: dispositivos como o HidrateSpark monitorizam a ingestão de água e lembram para manter a hidratação, sincronizando com aplicações de fitness e fornecendo dados sobre o estado de hidratação.

• Relevância para uma boa condição física: a hidratação é essencial para manter o desempenho físico, especialmente para os mais velhos que podem esquecer-se de beber água. Garratividade físicaas de água inteligentes ou dispositivos de monitorização da hidratação garantem que se mantêm devidamente hidratados durante os treinos e ao longo do dia.

A Tabela 3 procura comparar os wearables mais utilizados por adultos 55+. Foram analisados os seguintes dispositivos:

• Fitbit Charge 5: um monitor de fitness versátil, ideal para adultos mais velhos, que inclui funções como monitorização do ritmo cardíaco, controlo do stress e análise do sono, ajudando a motivar a prática de exercício diário.
• Apple Watch Series 9: combina o acompanhamento da forma física com funcionalidades de saúde avançadas, tornando-o ideal para adultos mais velhos, especialmente com deteção de quedas e monitorização de ECG.
• Garmin Forerunner 45: excelente para adultos mais velhos que gostam de correr ou caminhar. O interface simples e os dados precisos de GPS e de ritmo cardíaco proporcionam motivação para as metas de treino.
• Oura Ring: um anel inteligente discreto que monitoriza a atividade diária, a variabilidade do ritmo cardíaco (HRV) e o sono, oferecendo um acompanhamento passivo do bem-estar, ideal para os mais velhos que preferem aparelhos menos intrusivos.
• Polar H10: este monitor de ritmo cardíaco com banda peitoral de elevada precisão é perfeito para os mais velhos que praticam atividades cardio mais intensas, garantindo que se mantêm dentro de uma área de ritmo cardíaco segura.

Em conclusão, como vimos, os wearables oferecem diversas funcionalidades que ajudam os adultos 55+ a acompanhar o seu progresso, estabelecer metas e manter a motivação. Combinando a definição de metas, monitorização de atividade, feedback e até interação social, estes dispositivos tornam-se uma ferramenta poderosa para promover a prática de exercício a longo prazo e preservar a saúde nesta faixa etária. Com o apoio adequado e superando as barreiras mais comuns, os mais velhos podem tirar partido destas tecnologias para adotar um estilo de vida mais ativo e saudável.

Η φορητή τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την παρακολούθηση και τη διαχείριση της υγείας μεταξύ των ηλικιωμένων, επιτρέποντας την παρακολούθηση σωματικών δραστηριοτήτων, των μετρήσεων υγείας, και συμπτωμάτων νόσου σε πραγματικό χρόνο. Η ενσωμάτωση έξυπνων φορητών συσκευών στη ζωή ατόμων ηλικίας άνω των 55 ετών μπορεί να προσφέρει βαθιά οφέλη στην προώθηση της σωματικής δραστηριότητας, της παρακολούθησης της υγείας, και των συνολικών κινήτρων. Οι φορητές συσκευές όπως οι ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης, τα έξυπνα ρολόγια, και άλλες συσκευές παρακολούθησης της υγείας επιτρέπουν στους χρήστες να θέτουν εφικτούς στόχους, να παρακολουθούν την πρόοδό τους σε πραγματικό χρόνο και να λαμβάνουν εξατομικευμένη ανατροφοδότηση για τη διατήρηση των κινήτρων τους. Ωστόσο, η εκπαίδευση των ηλικιωμένων στην αποτελεσματική χρήση φορητών συσκευών παρουσιάζει αρκετές προκλήσεις λόγω φυσικών, γνωστικών και τεχνολογικών παραγόντων. Παρακάτω γίνεται μια προσπάθεια να παρουσιαστούν τα κύρια εμπόδια κατά την εκπαίδευση των ηλικιωμένων χρησιμοποιόντας αποτελεσματικά φορητές συσκευές στις συνεδρίες γυμναστικής, ενώ προτείνονται πιθανές λύσεις για την ενίσχυση της υιοθέτησης, και της αποτελεσματικότητας των χρηστών. Υπάρχουν επίσης ορισμένες πρακτικές στρατηγικές για τη χρήση των παραπάνω τεχνολογιών για τη συμμετοχή των ηλικιωμένων και την ενίσχυση της ευημερίας τους.

Ζητήματα στην εκπαίδευση ηλικιωμένων στη χρήση φορητών συσκευών

Η εκπαίδευση των ηλικιωμένων στη χρήση φορητής τεχνολογίας απαιτεί την αντιμετώπιση τόσο των σωματικών όσο και των γνωστικών περιορισμών, καθώς και των τεχνολογικών και ψυχολογικών εμποδίων. Για να εξασφαλιστεί η επιτυχής υιοθέτησή της, η κατάρτιση θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ατομικές ανάγκες, εστιάζοντας στη χρηστικότητα, την απλότητα, και τη συνάφεια. Η συμμετοχή των ηλικιωμένων στο σχεδιασμό και τη δοκιμή αυτών των συσκευών θα βελτιώσει περαιτέρω την προσβασιμότητα και την ευκολία χρήσης τους. Τέλος, η παροχή συνεχούς υποστήριξης και η αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια μπορεί να αυξήσει την εμπιστοσύνη και να μειώσει την αντίσταση, καθιστώντας τις φορητές συσκευές ένα πολύτιμο εργαλείο για την ενίσχυση της υγείας και της ευημερίας των ηλικιωμένων πληθυσμών.

Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, οι φυσικοί περιορισμοί τους είναι εμφανείς στις λεπτές κινητικές τους δεξιότητες και την επιδεξιότητά τους, που τείνει να επιδεινώνονται, γεγονός που μπορεί να κάνει δύσκολη την αλληλεπίδραση με μικρές φορητές συσκευές. Οι φορητές συσκευές όπως τα έξυπνα ρολόγια, οι ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης, και οι οθόνες υγείας συχνά απαιτούν ακριβείς χειρονομίες αφής, πάτημα κουμπιών ή σάρωση οθόνης. Οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες με αυτές τις ενέργειες λόγω μειωμένης κινητικότητας των χεριών ή τρεμούλων, ένα κοινό πρόβλημα για όσους πάσχουν από αρθρίτιδα ή νόσο του Πάρκινσον. Οι φορητές συσκευές που έχουν σχεδιαστεί με μεγαλύτερα, πιο απτικά κουμπιά ή φωνητική ενεργοποίηση θα μπορούσαν να ανακουφίσουν ορισμένα από αυτά τα φυσικά εμπόδια. Ορισμένες μελέτες έχουν συστήσει τον από κοινού σχεδιασμό φορητών συσκευών με ηλικιωμένους συμμετέχοντες για βελτίωση χρηστικότητας και προσβασιμότητας (Kimura et al., 2024). Οι γνωστικές διαταραχές, όπως η απώλεια μνήμης και η μειωμένη προσοχή, αποτελούν επίσης σημαντικά εμπόδια στην εκπαίδευση των ηλικιωμένων. Η ανάκλαση του τρόπου λειτουργίας μιας συσκευής, η φόρτισή της ή η ερμηνεία των δεδομένων μπορεί να είναι δύσκολη. Τα προγράμματα προπόνησης συχνά βασίζονται σε πολύπλοκες οδηγίες, οι οποίες μπορούν να κατακλύσουν τους χρήστες με γνωστική εξασθένηση. Απλοποιημένες διεπαφές και εξατομικευμένες μέθοδοι προπόνησης (π.χ. ατομικές εκπαιδευτικές συνεδρίες ή εκπαιδευτικά βίντεο) θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τις γνωστικές ανάγκες. Μελέτες προτείνουν να σπάσει η εκπαίδευση σε μικρά, εύπεπτα βήματα για να προσαρμοστούν οι περιορισμοί μνήμης και μάθησης (Yan &; Guo, 2024).

Ένα σημαντικό ποσοστό των ηλικιωμένων έχουν χαμηλά επίπεδα τεχνολογικού αλφαβητισμού, γεγονός που δημιουργεί ένα κενό στην ικανότητά τους να υιοθετούν αποτελεσματικά τις φορητές συσκευές. Πολλά ηλικιωμένα άτομα μπορεί να είχαν περιορισμένη έκθεση σε έξυπνα τηλέφωνα, tablet ή άλλες ψηφιακές διεπαφές, γεγονός που επιδεινώνει τη δυσκολία τους στην κατανόηση και τη χρήση φορητών συσκευών. Η εκπαίδευση των ηλικιωμένων στη χρήση φορητών συσκευών συχνά απαιτεί να ξεπεραστεί η ανησυχία τους για την τεχνολογία. Μία έρευνα δείχνει ότι οι ηλικιωμένοι χρειάζονται συνεχή υποστήριξη και ενθάρρυνση για να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη. Επιπλέον, οι εκπαιδευτές θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην υπομονετική, πρακτική καθοδήγηση και όχι στην παραδοσιακή διδασκαλία τύπου ‘διάλεξης’ (Gao et al., 2024).

Ενώ τα οφέλη των φορητών συσκευών είναι σαφή, ορισμένα εμπόδια εμποδίζουν την πλήρη υιοθέτησή τους μεταξύ των ηλικιωμένων. Πολλοί ηλικιωμένοι βιώνουν αυτό που ονομάζεται «τεχνολογικό άγχος», το οποίο αναφέρεται στο άγχος ή τη δυσφορία που σχετίζεται με τη μάθηση και τη χρήση νέων τεχνολογιών. Αυτός ο φόβος μπορεί να τους εμποδίσει να ασχοληθούν πλήρως με τις φορητές συσκευές, ακόμα κι αν κατανοούν τα πιθανά οφέλη για την υγεία. Τα συνηθισμένα προβλήματα που αναφέρονται από ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας περιλαμβάνουν την πολυπλοκότητα της συσκευής, τις προκλήσεις ερμηνείας δεδομένων, και τις ανησυχίες σχετικά με τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Οι Peng et al. (2021) σημείωσαν ότι οι ηλικιωμένοι είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν φορητές συσκευές που προσφέρουν απλές διεπαφές και σαφείς οδηγίες. Επιπλέον, οι Chow και Yang (2020) τόνισαν τη σημασία της προσφοράς εισαγωγικών σεμιναρίων και μηχανισμών οπτικής ανάδρασης για να βοηθήσουν τους ηλικιωμένους χρήστες να μάθουν πώς να χειρίζονται αποτελεσματικά τις συσκευές.

Για να αντιμετωπίσουν αυτό το τεχνολογικό άγχος, που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι, οι εκπαιδευτές μπορούν να προωθήσουν ένα θετικό μαθησιακό περιβάλλον που δίνει έμφαση στα οφέλη των φορητών συσκευών αντί να επικεντρώνεται στην τεχνική τους πολυπλοκότητα. Μελέτες δείχνουν ότι η χρήση προγραμμάτων καθοδήγησης από ομοτίμους, όπου οι ηλικιωμένοι εκπαιδεύουν ο ένας τον άλλον, μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει τα ποσοστά υιοθεσίας (Yan &; Guo, 2024). Η συμμετοχή των ηλικιωμένων στη διαδικασία σχεδιασμού των φορητών συσκευών διασφαλίζει ότι οι συσκευές είναι φιλικές προς το χρήστη για τις συγκεκριμένες ανάγκες του. Οι λειτουργίες προσβασιμότητας, όπως οι μεγαλύτερες γραμματοσειρές, οι φωνητικές εντολές, και οι απλοποιημένες οθόνες, θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα για να διευκολύνουν τις ανησυχίες χρηστικότητας. Πολλοί ηλικιωμένοι επωφελούνται από σχέδια με επίκεντρο τον χρήστη που απλοποιούν τις αλληλεπιδράσεις με τις συσκευές. Η παροχή σαφών σχολίων σχετικά με τη λειτουργικότητα της συσκευής και η προσφορά επιλογών διόρθωσης σφαλμάτων μπορεί να αποτρέψει την απογοήτευση (Liang, 2024). Ο πίνακας 1 συνοψίζει παραδείγματα τυπικών ζητημάτων που θέτουν οι ηλικιωμένοι ως εμπόδια στη χρήση φορητών συσκευών.

Οι ηλικιωμένοι μπορεί να μην αντιλαμβάνονται τις φορητές συσκευές ως απαραίτητα ή σχετικά με τη ζωή τους, ειδικά αν δεν αισθάνονται άμεση σύνδεση μεταξύ της τεχνολογίας και της ευημερίας τους. Αυτή η αντιληπτή έλλειψη συνάφειας μπορεί να εμποδίσει το κίνητρο να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν αυτές τις συσκευές. Οι εκπαιδευτές θα πρέπει να επικεντρωθούν στην πλαισίωση των φορητων συσκευων ως εργαλεία που μπορούν να ενισχύσουν άμεσα την ανεξαρτησία, την ασφάλεια, και την ποιότητα ζωής του χρήστη. Η επίδειξη των συγκεκριμένων οφελών για την υγεία που μπορούν να προσφέρουν οι φορητές συσκευές, όπως η ανίχνευση πτώσης ή η παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού, μπορεί να αυξήσει την αφοσίωση των χρηστών (Wall et al., 2024). Οι ηλικιωμένοι συχνά εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής όταν χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία υγείας, φοβούμενοι ότι τα προσωπικά τους δεδομένα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά. Οι φορητές συσκευές ειδικά εκείνες που παρακολουθούν ευαίσθητα δεδομένα υγείας, μπορούν να αυξήσουν το άγχος σχετικά με παραβιάσεις δεδομένων, κλοπή ταυτότητας ή πρόσβαση τρίτων στα προσωπικά τους στοιχεία. Η σαφής επικοινωνία σχετικά με τις πολιτικές απορρήτου, την ασφάλεια των δεδομένων, και τον έλεγχο των χρηστών στην κοινή χρήση δεδομένων είναι κρίσιμη στις εκπαιδευτικές συνεδρίες. Η εξήγηση του τρόπου με τον οποίο οι φορητές συσκευές προστατεύουν την ιδιωτικότητα και διασφαλίζουν την εμπιστοσύνη μέσω διαφάνειας, μπορούν να συμβάλουν στον μετριασμό αυτών των ανησυχιών (Pichandi et al., 2025).

Τα προγράμματα κατάρτισης θα πρέπει να προσαρμόζονται στις ανάγκες των ηλικιωμένων με το να είναι πιο εξατομικευμένα και ευέλικτα. Για παράδειγμα, οι μικρότερες ομαδικές ρυθμίσεις και η εξατομικευμένη καθοδήγηση έχουν αποδειχθεί ότι ενισχύουν τη μαθησιακή εμπειρία για τους ηλικιωμένους. Η προσφορά μεγαλύτερων εκπαιδευτικών συνεδριών που επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να εξασκούνται με τον δικό τους ρυθμό, καθώς και συνεδρίες υποστήριξης παρακολούθησης, μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη διατήρηση και άνεση του χρήστη με την τεχνολογία. Επιπλέον, η χρήση προσαρμοστικών τεχνολογιών μάθησης που προσαρμόζονται στον ρυθμό μάθησης του χρήστη μπορεί να είναι επωφελής (Lee et al., 2024).

Παρακολούθηση προόδου, καθορισμός ρεαλιστικών στόχων και παροχή ανατροφοδότησης

Η παρακολούθηση της προόδου είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα της φορητής τεχνολογίας, επιτρέποντας στα άτομα να δουν τα αποτελέσματα των προσπαθειών τους με την πάροδο του χρόνου. Τα ευρήματα μιας έρευνας δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι εκτιμούν την ικανότητα να βλέπουν την πρόοδό τους απευθείας στις φορητές συσκευές τους, καθώς ενισχύει το κίνητρό τους να παραμείνουν ενεργοί (Ehn et al., 2018). Οι φορητές συσκευές εμφανίζουν βασικές μετρήσεις, όπως τα βήματα που έγιναν, τις θερμίδες που κάηκαν, τα ενεργά λεπτά, ακόμη και τη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού. Τα δεδομένα συχνά αναπαρίστανται οπτικά, χρησιμοποιώντας γραφήματα και διαγράμματα που διευκολύνουν τα άτομα να κατανοήσουν την καθημερινή τους απόδοση σε σχέση με τους στόχους τους. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι οι φορητές συσκευές ενθαρρύνουν τη συνεχή αλλαγή συμπεριφοράς προσφέροντας έγκαιρα σχόλια, όπως συγχαρητήρια ή υπενθυμίσεις για να συνεχίστεί η κίνηση (Moore et al., 2021). Η ανατροφοδότηση που παρέχεται από τις φορητές συσκευές είναι συνήθως με τη μορφή:

• Καθημερινών ειδοποιήσεων προόδου: Ενημερώνει τους χρήστες για το πόσο κοντά βρίσκονται στην επίτευξη του στόχου βημάτων ή δραστηριότητάς τους.
• Εβδομαδιαίες αναφορές: Συνοψίζει τη συνολική απόδοση, εμφανίζοντας τάσεις όπως αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ή βελτίωση του ύπνου.
• Ειδοποιήσεις καρδιακών παλμών: Ειδοποιά τους χρήστες όταν οι καρδιακοί παλμοί τους υπερβαίνουν ή πέφτουν κάτω από ένα ασφαλές εύρος κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Η μορφή της ανατροφοδότησης που προσφέρουν οι φορητές συσκευές μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κρίσιμο εργαλείο για τον καθορισμό στόχων. Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στον καθορισμό στόχων, σε οποιονδήποτε πληθυσμό, είναι να τεθούν εφικτοί και ρεαλιστικοί στόχοι. Η τήρηση αυτού του κανόνα στον καθορισμό στόχων είναι σημαντική για την αυτο-αποτελεσματικότητα των ατόμων 55+, η οποία με τη σειρά της είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της μακροπρόθεσμης εμπλοκής με τη σωματική δραστηριότητα. Σύμφωνα με μια μελέτη των Kononova et al. (2019), ο καθορισμός στόχων καθημερινών βημάτων χρησιμοποιώντας φορητές συσκευές αύξησε σημαντικά τα επίπεδα δραστηριότητας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι φορητές συσκευές παρέχουν πολλές ενσωματωμένες λειτουργίες που επιτρέπουν στους χρήστες όχι μόνο να θέτουν στόχους αλλά και να προσαρμόζουν τους στόχους τους με βάση την κατάσταση της υγείας τους, τα προηγούμενα επίπεδα δραστηριότητας, και τους προσωπικούς στόχους φυσικής κατάστασης.

Οι αποφάσεις σχετικά με την επιλογή στόχων θα πρέπει να βασίζονται στη λειτουργική φυσική κατάσταση και τις ανάγκες των συμμετεχόντων, προκειμένου να είναι ρεαλιστικοί και εφικτοί. Ωστόσο, οι στόχοι πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν λάβουμε υπόψη όχι μόνο τον τύπο στόχου, αλλά και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των διαθέσιμων φορητών συσκευών που οι συμμετέχοντες μπορούν εύκολα να διαβάσουν. Ο πίνακας 2 είναι ένα παράδειγμα των στόχων που θα μπορούσαν να τεθούν με βάση τα χαρακτηριστικά που φοριούνται.

Επιλέγοντας το καλύτερο wearable για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας

Η επιλογή της βέλτιστης φορητής συσκευής για ηλικιωμένους πελάτες απαιτεί από τον επαγγελματία γυμναστικής να έχει καλό υπόβαθρο γνώσεων σχετικά με τις φορητές συσκευές που διατίθενται στην αγορά. Ο γυμναστής πρέπει να γνωρίζει ποιές φορητές συσκευές είναι προσβάσιμες στους μεγαλύτερους συμμετέχοντες, ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά τους, και ποια είναι η σχέση τους με τη φυσική κατάσταση, δηλαδή πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό στόχων και την παροχή σχολίων. Παρακάτω είναι μια λίστα με φορητές συσκευές που χρησιμοποιούνται συνήθως στο γυμναστήριο. Για κάθε φορητή συσκευή, υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά και μια συνοπτική περιγραφή των δυνατοτήτων τους. Παρέχονται επίσης μερικές συμβουλές για τη χρήση τους σε περιβάλλοντα γυμναστικής.

Η επιλογή της βέλτιστης φορητής συσκευής για ηλικιωμένους πελάτες απαιτεί από τον επαγγελματία γυμναστικής να έχει καλό υπόβαθρο γνώσεων σχετικά με τις φορητές συσκευές που διατίθενται στην αγορά. Ο γυμναστής πρέπει να γνωρίζει ποιες φορητές συσκευές είναι προσβάσιμες στους μεγαλύτερους συμμετέχοντες, ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά τους και ποια είναι η σχέση τους με τη φυσική κατάσταση, δηλαδή πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό στόχων και την παροχή σχολίων. Παρακάτω είναι μια λίστα με φορητές συσκευές που χρησιμοποιούνται συνήθως στο γυμναστήριο. Για κάθε φορητή συσκευή, υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά και μια συνοπτική περιγραφή των δυνατοτήτων τους. Παρέχονται επίσης μερικές συμβουλές για τη χρήση τους σε περιβάλλοντα γυμναστικής.

1. Ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης (ζώνες δραστηριότητας)

Περιγραφή: Συσκευές όπως οι ζώνες Fitbit, Garmin ή Xiaomi Mi έχουν σχεδιαστεί για να παρακολουθούν τα καθημερινά βήματα, την απόσταση που διανύεται, τις θερμίδες που καίγονται και τον καρδιακό ρυθμό. Αυτές οι συσκευές συχνά διαθέτουν πρόσθετες λειτουργίες, όπως παρακολούθηση ύπνου, GPS και μερικές φορές ακόμη και μέγιστες μετρήσεις VO2.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Οι ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για τους ηλικιωμένους, καθώς προσφέρουν χαρακτηριστικά καθορισμού στόχων (π.χ. 10.000 βήματα την ημέρα), παρακινούν τη σωματική δραστηριότητα και παρέχουν μια σαφή εικόνα των καθημερινών επιτευγμάτων φυσικής κατάστασης.

2. Έξυπνα ρολόγια (εστιασμένα στη φυσική κατάσταση)

Περιγραφή: Συσκευές όπως το Apple Watch, το Samsung Galaxy Watch και το Garmin Forerunner ενσωματώνουν την παρακολούθηση φυσικής κατάστασης με δυνατότητες έξυπνων ρολογιών. Πολλά έξυπνα ρολόγια περιλαμβάνουν αισθητήρες για παρακολούθηση καρδιακού ρυθμού, κορεσμό οξυγόνου (SpO2), ακόμη και παραγωγή ηλεκτροκαρδιογραφήματος, καθιστώντας τα κατάλληλα για πιο εμπεριστατωμένη παρακολούθηση της υγείας.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Αυτές οι συσκευές ενθαρρύνουν τους χρήστες να παραμένουν δραστήριοι μέσω υπενθυμίσεων και στόχων, όπως καθημερινοί κύκλοι δραστηριότητας ή προσαρμοσμένα προγράμματα προπόνησης. Για τους ηλικιωμένους χρήστες, προσφέρουν τόσο κίνητρα φυσικής κατάστασης όσο και παρακολούθηση της υγείας (π.χ. ειδοποιήσεις μη φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού).

3. Παλμογράφοι (ιμάντες στήθους και περιβραχιόνια)

Περιγραφή: Συσκευές όπως το Polar H10 και το Wahoo Tickr φοριούνται γύρω από το στήθος ή το χέρι για να παρέχουν ακριβή δεδομένα καρδιακών παλμών κατά τη διάρκεια των προπονήσεων.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Η παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της άσκησης των ηλικιωμένων εντός μιας ασφαλούς ζώνης καρδιακού ρυθμού, καθιστώντας την κατάλληλη για καρδιακή αποκατάσταση ή γενικούς στόχους φυσικής κατάστασης. Αυτές οι συσκευές είναι συχνά πιο ακριβείς από τους αισθητήρες που βασίζονται στον καρπό.

4. Έξυπνα παπούτσια & πάτοι (Fitness)

Περιγραφή: Συσκευές όπως τα έξυπνα παπούτσια ή οι έξυπνοι πάτοι της Under Armour (π.χ. Digitsole) παρακολουθούν μετρήσεις τρεξίματος, όπως ρυθμό, μήκος διασκελισμού, ακόμη και πίεση ποδιών.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Τα έξυπνα παπούτσια ή οι πάτοι βοηθούν στην παρακολούθηση της εμβιομηχανικής του περπατήματος ή του τρεξίματος, η οποία μπορεί να αποτρέψει τραυματισμούς και να ενθαρρύνει τους ηλικιωμένους να διατηρήσουν τη σωστή στάση του περπατήματος. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην παρακολούθηση των καθημερινών βημάτων με μεγαλύτερη ακρίβεια.

5. Ρολόγια τρεξίματος GPS

Περιγραφή: Πρόκειται για εξειδικευμένες συσκευές γυμναστικής, όπως το Garmin Forerunner ή το Polar Vantage, που έχουν σχεδιαστεί για δρομείς και πεζοπόρους. Έρχονται με προηγμένες λειτουργίες όπως GPS, ζώνες καρδιακού ρυθμού και ανάλυση ρυθμού βηματισμού.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Ιδανικά για πιο δραστήριους ηλικιωμένους που απολαμβάνουν το περπάτημα, το τζόκινγκ ή την πεζοπορία, αυτά τα ρολόγια παρέχουν δεδομένα σχετικά με την απόσταση, την ταχύτητα και τον καρδιακό ρυθμό, παρακινώντας τους χρήστες να επιτύχουν ορόσημα φυσικής κατάστασης και να βελτιώσουν την καρδιαγγειακή υγεία.

10. Έξυπνοι ιχνηλάτες ενυδάτωσης

Περιγραφή: Συσκευές όπως το HidrateSpark παρακολουθούν την πρόσληψη νερού και σας υπενθυμίζουν να παραμείνετε ενυδατωμένοι συγχρονίζοντας το με εφαρμογές γυμναστικής. Παρέχει δεδομένα σχετικά με την κατάσταση ενυδάτωσης.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της σωματικής απόδοσης, ειδικά για τους ηλικιωμένους που μπορεί να ξεχάσουν να πίνουν νερό. Τα έξυπνα μπουκάλια νερού ή οι ιχνηλάτες ενυδάτωσης διασφαλίζουν ότι παραμένουν σωστά ενυδατωμένοι κατά τη διάρκεια των προπονήσεων και καθ 'όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Ο πίνακας 3 είναι μια προσπάθεια σύγκρισης δημοφιλών φορητών συσκευών γυμναστικής για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι συσκευές που περιλαμβάνονται είναι:

• Fitbit Charge 5: Ένας ευέλικτος ιχνηλάτης φυσικής κατάστασης κατάλληλος για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, με λειτουργίες όπως παρακολούθηση καρδιακού ρυθμού, παρακολούθηση άγχους, και ανάλυση ύπνου. Ενθαρρύνει την καθημερινή κίνηση.
• Apple Watch Series 9: Συνδυάζει την παρακολούθηση φυσικής κατάστασης με προηγμένες λειτουργίες υγείας, καθιστώντας το ιδανικό για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, ειδικό για ανίχνευση πτώσης και παρακολούθηση ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ).
• Garmin Forerunner 45: Εξαιρετικό για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας που απολαμβάνουν το τρέξιμο ή το περπάτημα. Η απλή διεπαφή και οι ακριβείς μετρήσεις GPS και καρδιακού ρυθμού παρέχουν κίνητρα για επίτευξη στόχων φυσικής κατάστασης.
• Oura Ring: Ένα διακριτικό έξυπνο δαχτυλίδι που παρακολουθεί την καθημερινή δραστηριότητα, τη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού (HRV), και τον ύπνο προσφέροντας παθητική παρακολούθηση ευεξίας, ιδανικό για ηλικιωμένους που προτιμούν λιγότερο παρεμβατικές φορητές συσκευές.
• Polar H10: Αυτό το αισθητήριο καρδιακών παλμών με ιμάντα στήθους υψηλής ακρίβειας είναι ιδανικό για ηλικιωμένους που ασχολούνται με πιο έντονες καρδιαγγειακές δραστηριότητες, διασφαλίζοντας ότι παραμένουν εντός μιας ασφαλούς ζώνης καρδιακών παλμών

Συμπερασματικά, οι έξυπνες φορητές συσκευές προσφέρουν μια σειρά λειτουργιών που μπορούν να βοηθήσουν τους ηλικιωμένους να παρακολουθούν την πρόοδό τους, να θέτουν στόχους, και να παραμένουν ενεργεί. Ο συνδυασμός του καθορισμού στόχων, της παρακολούθησης προόδου, των σχολίων και των δυνατοτήτων κοινωνικής δέσμευσης καθιστά αυτές τις συσκευές ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την προώθηση της μακροπρόθεσμης σωματικής δραστηριότητας και της διατήρησης της υγείας στον πληθυσμό 55+. Με την αντιμετώπιση των κοινών εμποδίων και την παροχή κατάλληλης καθοδήγησης, οι ηλικιωμένοι μπορούν να αποκομίσουν τα πλήρη οφέλη των έξυπνων φορητών συσκευών στη διατήρηση ενός ενεργού και υγιεινού τρόπου ζωής.

The recommendations below may help trainers to enhance the effectiveness of smart wearables as fitness tools for older adults, helping them to lead active, healthy, and independent lives. Ultimately, these recommendations empower trainers to use wearable technology more effectively, making their sessions safer, more motivating, and more closely aligned with the unique needs of older adults. This personalized, data-driven approach not only enriches the client’s fitness journey but also enhances the trainer’s capacity to deliver high-quality, impactful fitness services.

• Understand Your Client’s Needs and Limitations
  Prioritize wearables that align with each older adult’s unique fitness goals, health status, and technological comfort level. Assess their physical and cognitive abilities to ensure the selected devices are practical and accessible. Simplified interfaces and large display screens may benefit clients with reduced vision or dexterity.
• Involve Clients in Goal Setting
  Involve older adults in setting personalized and realistic goals using wearables. Goals such as step counts, moderate-intensity activity targets, or specific health parameters can enhance motivation and provide clear, attainable benchmarks for progress.
• Provide Comprehensive, Hands-On Training
  Many older adults may lack experience with digital technology. Deliver step-by-step, hands-on instruction, and consider using larger visuals or simplified tutorials to demonstrate device operation. Reinforce learning by encouraging clients to practice regularly under supervision until they are comfortable.
• Encourage Regular Usage and Consistent Feedback
  Motivation can be bolstered by regular tracking of progress through daily summaries or weekly reports. Set up notifications and personalized feedback to celebrate milestones, which can reinforce positive behaviour changes and make wearables feel more integrated into their lives.
• Address Privacy and Security Concerns
  Older adults often worry about data privacy, especially with health information. Reassure them by explaining how data is securely managed and clarify that they control what data is shared. Highlight devices that prioritize user-controlled data sharing and feature transparent privacy policies.
• Promote Simple Wearable Options for Specific Needs
  For clients who may feel overwhelmed by complex devices, suggest single-function wearables like heart rate monitors or step counters that provide straightforward, goal-oriented tracking. Focus on one or two health indicators to avoid overwhelming them with data.
• Offer Adapted and Continual Support
  Continue providing support even after initial training. Check in regularly to answer questions, troubleshoot issues, or refresh skills. Consider follow-up sessions to ensure clients remain comfortable and engaged with their wearable technology.
• Leverage Data for Customized Interventions
  Use the data collected from wearables to tailor fitness sessions and adjust plans. Monitoring metrics like heart rate variability or activity levels allows for responsive interventions, helping older adults stay within safe limits and achieve optimal health outcomes.
• Be Sensitive to Technological Anxiety
  Recognize and address any anxiety related to using new technology by fostering a supportive learning environment. Patiently guide older adults through difficulties, focusing on the benefits and reassuring them that mistakes are part of the learning process. Peer mentoring or group settings can also provide a supportive atmosphere and boost confidence.

Las recomendaciones que figuran a continuación pueden ayudar a los entrenadores a mejorar la eficacia de los dispositivos inteligentes como herramientas de fitness para personas mayores, ayudándoles a llevar una vida activa, saludable e independiente. En última instancia, estas recomendaciones permiten a los entrenadores utilizar la tecnología de forma más eficaz, lo que hace que sus sesiones sean más seguras, más motivadoras y acordes con las necesidades específicas de las personas mayores. Este enfoque personalizado, basado en datos, no sólo enriquece la experiencia del cliente, sino que también mejora la capacidad del entrenador para ofrecer servicios de fitness de alta calidad.

• Entender las necesidades y limitaciones del cliente
  Priorice los dispositivos que se ajusten a los objetivos de forma física, el estado de salud y el nivel de comodidad tecnológica de cada persona mayor. Evalúe sus capacidades físicas y cognitivas para asegurarse de que los dispositivos seleccionados son prácticos y accesibles. Las interfaces simplificadas y las pantallas grandes pueden beneficiar a los clientes con visión o destrezas reducidas.
• Implicar a los clientes para establecer objetivos
  Involucre a las personas mayores al establecer objetivos personalizados y realistas mediante el uso de dispositivos. Objetivos como el recuento de pasos, actividad de intensidad moderada o parámetros de salud específicos pueden aumentar la motivación y proporcionar puntos de referencia claros y alcanzables para el progreso.
• Proporcionar una formación complete y práctica
  Muchas personas mayores pueden carecer de experiencia con la tecnología digital. Proporcione instrucciones prácticas paso a paso y considere la posibilidad de utilizar imágenes más grandes o tutoriales simplificados para demostrar el funcionamiento del dispositivo. Refuerce el aprendizaje y anime a los clientes a practicar regularmente bajo supervisión hasta que se sientan cómodos.
• Fomentar el uso regular y la ayuda constante
  La motivación puede reforzarse con un seguimiento regular de los progresos mediante resúmenes diarios o informes semanales. Establezca notificaciones y comentarios personalizados para celebrar las metas, ya que puede producir cambios positivos en el comportamiento y hacer que perciban los dispositivos más integrados en sus vidas.
• Preocuparse por la privacidad y la seguridad
  A las personas mayores les suele preocupar la privacidad de los datos, sobre todo cuando se trata de información sanitaria. Tranquilícelos explicándoles cómo se gestionan los datos de forma segura y acláreles que ellos controlan qué datos se comparten. Destaque los dispositivos que dan prioridad al intercambio de datos controlado por el usuario y que cuentan con políticas de privacidad transparentes.
• Promover opciones de dispositivos sencillos para necesidades específicas
  A los clientes que puedan sentirse abrumados por dispositivos complejos, sugiérales opciones de una sola función, como pulsómetros o contadores de pasos que ofrezcan un seguimiento sencillo y orientado a objetivos. Céntrese en uno o dos indicadores de salud para evitar abrumarlos con datos.
• Ofrecer apoyo adaptado y continuo
  Siga ofreciendo apoyo incluso después de la formación inicial. Revise con regularidad para responder preguntas, solucionar problemas o refrescar conocimientos. Considere la posibilidad de sesiones de seguimiento para garantizar que los clientes sigan sintiéndose cómodos y comprometidos con su tecnología ponible.
• Aprovechar los datos para intervenciones personalizadas
  Utilice los datos recopilados de los dispositivos para adaptar las sesiones de fitness y ajustar los planes. La monitorización de parámetros como la variabilidad de la frecuencia cardíaca o los niveles de actividad permite realizar intervenciones con capacidad de respuesta, lo que ayuda a las personas mayores a mantenerse dentro de los límites de seguridad y lograr resultados de salud óptimos.
• Comprender la ansiedad tecnológica
  Reconozca y aborde cualquier ansiedad relacionada con el uso de las nuevas tecnologías y fomente un buen entorno de aprendizaje. Guíe pacientemente a las personas mayores en sus dificultades, centrándose en las ventajas y asegurándoles que los errores forman parte del proceso de aprendizaje. Las tutorías entre pares o el trabajo en grupo también pueden proporcionar un ambiente de apoyo y aumentar la confianza.

Le raccomandazioni riportate di seguito possono aiutare gli istruttori a migliorare l'efficacia dei dispositivi intelligenti indossabili come strumenti di fitness per gli anziani, aiutandoli a condurre una vita attiva, sana e indipendente. In definitiva, queste raccomandazioni consentono agli istruttori di utilizzare la tecnologia indossabile in modo più efficace, rendendo le sessioni più sicure, più motivanti e più in linea con le esigenze specifiche degli anziani. Questo approccio personalizzato e basato sui dati non solo arricchisce il percorso di fitness del cliente, ma migliora anche la capacità dell'istruttore di fornire servizi di fitness di alta qualità e di grande impatto.

• Comprendere le esigenze e i limiti del cliente
  Dare la priorità ai dispositivi indossabili in linea con gli obiettivi di fitness, lo stato di salute e il livello di comfort tecnologico di ciascun anziano. Valutare le loro capacità fisiche e cognitive per assicurarsi che i dispositivi selezionati siano pratici e accessibili. Le interfacce semplificate e gli schermi di grandi dimensioni possono essere utili ai clienti con problemi di vista o di destrezza.
• Coinvolgere i clienti nella definizione degli obiettivi
  Coinvolgere gli anziani nella definizione di obiettivi personalizzati e realistici utilizzando gli indossabili. Obiettivi come il conteggio dei passi, gli obiettivi di attività a moderata intensità o specifici parametri di salute possono aumentare la motivazione e fornire parametri di riferimento chiari e raggiungibili per i progressi.
• Fornire una formazione completa e pratica
  Molti anziani potrebbero non avere esperienza con la tecnologia digitale. Fornite istruzioni pratiche, passo dopo passo, e prendete in considerazione l'uso di immagini più grandi o di tutorial semplificati per dimostrare il funzionamento del dispositivo. Rafforzate l'apprendimento incoraggiando i clienti a esercitarsi regolarmente sotto supervisione finché non si sentono a proprio agio.
• Incoraggiare l'uso regolare e il feedback costante
  La motivazione può essere rafforzata dal monitoraggio regolare dei progressi attraverso riepiloghi giornalieri o rapporti settimanali. Impostate notifiche e feedback personalizzati per celebrare le tappe fondamentali, che possono rafforzare i cambiamenti di comportamento positivi e far sentire gli indossabili più integrati nella loro vita.
• Affrontare i problemi di privacy e sicurezza
  Gli anziani spesso si preoccupano della privacy dei dati, soprattutto per quanto riguarda le informazioni sulla salute. Rassicurateli spiegando come i dati vengono gestiti in modo sicuro e chiarendo che sono loro a controllare quali dati vengono condivisi. Evidenziate i dispositivi che danno priorità alla condivisione dei dati controllati dall'utente e che presentano politiche sulla privacy trasparenti.
• Promuovere semplici opzioni indossabili per esigenze specifiche
  Per i clienti che si sentono sopraffatti da dispositivi complessi, suggerite indossabili con una sola Funzione come i cardio frequenzimetri o i contapassi che forniscono un monitoraggio semplice e orientato agli obiettivi. Concentratevi su uno o due indicatori di salute per evitare di sommergerli di dati.
• Offrire un supporto adeguato e continuo
  Continuare a fornire assistenza anche dopo la formazione iniziale. Controllate regolarmente per rispondere alle domande, risolvere i problemi o aggiornare le competenze. Prendete in considerazione sessioni di follow-up per garantire che i clienti continuino a sentirsi a proprio agio e a impegnarsi con la tecnologia indossabile.
• Sfruttare i dati per interventi personalizzati
  Utilizzate i dati raccolti dagli indossabili per adattare le sessioni di fitness e modificare i piani. Il monitoraggio di parametri come la variabilità della frequenza cardiaca o i livelli di attività consente di intervenire in modo mirato, aiutando gli anziani a rimanere entro i limiti di sicurezza e a raggiungere risultati ottimali per la salute.
• Essere sensibili all'ansia tecnologica
  Riconoscere e affrontare l'ansia legata all'uso di una nuova tecnologia promuovendo un ambiente di apprendimento di supporto. Guidare pazientemente gli anziani attraverso le difficoltà, concentrandosi sui benefici e rassicurandoli che gli errori fanno parte del processo di apprendimento. Anche il tutoraggio tra pari o i gruppi possono fornire un'atmosfera di sostegno e aumentare la fiducia.

A következő ajánlások segítségével az oktatók fokozhatják a viselhető okoseszközök hatékonyságát az idősebb felhasználók esetében, és segíthetnek abban, hogy az idősek aktív, egészséges és független életet élhessenek. Az ajánlások betartásával az idősek számára a sport biztonságosabbá válik, növelhető a motiváció. A sportfoglalkozások az idősek egyedi igényeihez igazíthatók. Ez a személyre szabott, adat-alapú megközelítés nem csak az idősek sportéletét gazdagítja, hanem az oktatók kapacitását is megnöveli, hogy képesek legyenek magas színvonalú hatékony foglalkozásokat biztosítani.

• Értsük meg az idősebbek igényeit és korlátait
  Támogassuk az olyan viselhető eszközök használatát, melyek az idősek egyedi fitnesz céljaihoz, egészségügyi állapotához és technológiai komfortérzetéhez igazíthatók. Mérjük fel az idősek fizikai és kognitív képességeit, hogy praktikus és elérhető eszközöket tudjunk ajánlani számukra. Az egyszerű kezelőfelületek és a nagy képernyők különösen előnyösek lehetnek a rosszul látó vagy nehezebben mozgó felhasználók esetében.
• Az időseket vonjuk be a célok meghatározásába
  A viselhető eszközök segítségével az idősek bevonhatók a személyre szabott realisztikus célok meghatározásába. Ha sikerül olyan célokat meghatározunk, mint például a naponta megtett lépések száma, a mérsékelt intenzitású gyakorlatokhoz is célokat tudunk rendelni, illetve konkrét egészségügyi paramétereket tudunk meghatározni, ami fokozhatja a motivációt és világos, érthető viszonyítási pontokat biztosít a fejlődéshez.
• Átfogó, gyakorlatias képzés
  Az időseknek sokszor nincs elég tapasztalata a digitális technológia használatában. Biztosítsunk gyakorlatias, lépésről lépésre haladó oktatást, használjunk nagyméretű szemléltető anyagokat vagy egyszerűsített oktató anyagokat az eszköz működésnek bemutatására. A tanultakat erősítsük meg azzal, hogy az időseket arra ösztönözzük, hogy felügyelet mellett rendszeresen gyakoroljanak az eszközzel, amíg nem érzik magukat otthonosan a használat során.
• Rendszeres használat ösztönzése következetes visszajelzésekkel
  A motivációt úgy erősíthetjük, ha a fejlődést rendszeresen nyomon követjük, és ehhez napi vagy heti összefoglalókat biztosítunk. Állítsunk be értesítéseket és személyre szabott visszajelzéseket az elért célok megünneplésére, mert ezek pozitív változásokat idézhetnek elő a viselkedésben, és a viselhető eszközöket hatékonyan integrálják az idős felhasználók életébe.
• Adatvédelmi és biztonsági aggályok kezelése
  Az idősek gyakran aggódnak az adatvédelmi problémák miatt. Különösen az egészségügyi információkkal kapcsolatban. Nyugtassuk meg őket: magyarázzuk el, hogyan történik a biztonságos adatkezelés. Tisztázzuk, hogy mindig a felhasználó dönti el, hogy milyen adatokat fog megosztani. Hívjuk fel a figyelmet azokra az eszközökre, melyek a felhasználó által ellenőrzött adatmegosztást támogatják és átlátható adatvédelmi irányelvekkel rendelkeznek.
• Egyszerű viselhető opciók speciális igényekhez
  Azok számára, akik úgy érzik, hogy a komplex eszközök használata túl sok a számukra, olyan egyfunkciós viselhető eszközöket kell javasolni, mint amilyenek például a pulzusmérők vagy a lépésszámlálók. Ezek egyszerű, specifikus adatmérést biztosítanak. Koncentráljunk egy vagy két egészségügyi mutatóra, ne terheljük túl az időseket komplex adathalmazokkal.
• Specifikus, folyamatos támogatás
  Biztosítsunk specifikus, folyamatos támogatást az idősek számára a képzés után is. Jelentkezzünk be rendszeresen, válaszoljunk a kérdésekre, oldjuk meg a problémákat vagy frissítsük az idősek készségeit. Érdemes lehet további összejöveteleket tartani annak biztosítása érdekében, hogy az idősek számára ne jelentsen problémát a viselhető eszközök használata, és motivációjuk megmaradjon.
• Adatok felhasználása a személyre szabott foglalkozások kialakításához
  Használjuk a viselhető eszközök által gyűjtött adatokat a sportfoglalkozások személyre szabásához és a tervek módosításához. Az olyan mérőszámok, mint a pulzusszám vagy az aktivitási szint változása lehetővé teszik a foglalkozások folyamatos alakítását, így az idősek mindig a biztonságos tartományon belül maradhatnak, és egészségük megőrizhető.
• Ne hessegessük el a technológiával kapcsolatos aggodalmakat!
  Ismerjük fel és kezeljük az új technológia használatával kapcsolatos szorongást, és teremtsünk támogató tanulási környezetet. Az időseket türelmesen vezessük át a nehézségeken. Összpontosítsunk az előnyökre, és nyugtassuk meg őket, hogy a hibázás a tanulás része. A modern mentorálás vagy a csoportos foglalkozások támogató légkört biztosíthatnak és növelhetik az önbizalmat.

De onderstaande aanbevelingen kunnen trainers helpen om de effectiviteit van slimme wearables als fitnesshulpmiddelen voor oudere volwassenen te vergroten, waardoor ze een actief, gezond en onafhankelijk leven kunnen leiden. Uiteindelijk stellen deze aanbevelingen trainers in staat om draagbare technologie effectiever te gebruiken, waardoor hun sessies veiliger, motiverender en beter afgestemd zijn op de unieke behoeften van oudere volwassenen. Deze gepersonaliseerde, datagestuurde aanpak verrijkt niet alleen de fitnessreis van de klant, maar vergroot ook het vermogen van de trainer om hoogwaardige, impactvolle fitnessdiensten te leveren.

• Begrijp de behoeften en beperkingen van uw klant
  Geef prioriteit aan wearables die aansluiten bij de unieke fitnessdoelen, gezondheidsstatus en technologisch comfortniveau van elke oudere volwassene. Beoordeel hun fysieke en cognitieve vaardigheden om ervoor te zorgen dat de geselecteerde apparaten praktisch en toegankelijk zijn. Vereenvoudigde interfaces en grote beeldschermen kunnen gunstig zijn voor klanten met een verminderd zicht of behendigheid.
• Betrek klanten bij het stellen van doelen
  Betrek oudere volwassenen bij het stellen van gepersonaliseerde en realistische doelen met behulp van wearables. Doelen zoals het tellen van stappen, activiteitsdoelen met matige intensiteit of specifieke gezondheidsparameters kunnen de motivatie verbeteren en duidelijke, haalbare benchmarks voor vooruitgang bieden.
• Zorg voor uitgebreide, praktische training
  Veel oudere volwassenen hebben mogelijk geen ervaring met digitale technologie. Geef stap-voor-stap, hands-on instructie en overweeg het gebruik van grotere visuals of vereenvoudigde tutorials om de werking van het apparaat te demonstreren. Versterk het leren door cliënten aan te moedigen regelmatig onder toezicht te oefenen totdat ze zich op hun gemak voelen.
• Stimuleer regelmatig gebruik en consistente feedback De
  motivatie kan worden versterkt door de voortgang regelmatig bij te houden via dagelijkse samenvattingen of wekelijkse rapporten. Stel meldingen en gepersonaliseerde feedback in om mijlpalen te vieren, die positieve gedragsveranderingen kunnen versterken en ervoor kunnen zorgen dat wearables zich meer geïntegreerd voelen in hun leven.
• Pak privacy- en beveiligingsproblemen aan
  Oudere volwassenen maken zich vaak zorgen over de privacy van gegevens, vooral met gezondheidsinformatie. Stel hen gerust door uit te leggen hoe gegevens veilig worden beheerd en maak duidelijk dat zij bepalen welke gegevens worden gedeeld. Markeer apparaten die prioriteit geven aan door de gebruiker gecontroleerde gegevensdeling en een transparant privacybeleid hebben.
• Bevorder eenvoudige draagbare opties voor specifieke behoeften
  Voor klanten die zich overweldigd voelen door complexe apparaten, stelt u wearables met één functie voor, zoals hartslagmeters of stappentellers die eenvoudige, doelgerichte tracking bieden. Concentreer u op een of twee gezondheidsindicatoren om te voorkomen dat ze worden overspoeld met gegevens.
• Bied aangepaste en continue ondersteuning
  Blijf ondersteuning bieden, ook na de initiële opleiding. Neem regelmatig contact op om vragen te beantwoorden, problemen op te lossen of vaardigheden op te frissen. Overweeg vervolgsessies om ervoor te zorgen dat klanten comfortabel en betrokken blijven bij hun draagbare technologie.
• Gebruik gegevens voor interventies op maat
  Gebruik de gegevens die zijn verzameld van wearables om fitnesssessies op maat te maken en plannen aan te passen. Het monitoren van statistieken zoals hartslagvariabiliteit of activiteitsniveaus maakt responsieve interventies mogelijk, waardoor oudere volwassenen binnen veilige grenzen kunnen blijven en optimale gezondheidsresultaten kunnen bereiken.
• Wees gevoelig voor technologische angst
  Herken en pak elke angst aan die verband houdt met het gebruik van nieuwe technologie door een ondersteunende leeromgeving te bevorderen. Begeleid oudere volwassenen geduldig bij moeilijkheden, concentreer u op de voordelen en stel hen gerust dat fouten deel uitmaken van het leerproces. Peer mentoring of groepsinstellingen kunnen ook een ondersteunende sfeer bieden en het zelfvertrouwen vergroten.

As recomendações que se seguem podem apoiar os treinadores na utilização dos wearables como ferramentas eficazes de acompanhamento de treino para adultos 55+, promovendo um estilo de vida ativo, saudável e autónomo. Estas orientações permitem aos instrutores tirar maior proveito da tecnologia wearable, tornando as sessões de treino mais seguras, motivadoras e ajustadas às necessidades específicas desta faixa etária. Uma abordagem personalizada e baseada em dados melhora não só a experiência de treino dos participantes, mas também a capacidade dos treinadores em oferecer serviços de fitness mais eficazes e impactantes.

• Compreender as Necessidades e Limitações dos Participantes
  Dê preferência a wearables que se ajustem aos objetivos de fitness, estado de saúde e nível de conforto tecnológico de cada participante. Avalie as suas capacidades físicas e cognitivas para garantir que os dispositivos escolhidos são fáceis de usar e funcionais. Interfaces simples e ecrãs maiores são especialmente úteis para quem tem dificuldades de visão ou menor destreza com dispositivos digitais.
• Envolver os Participantes na Definição de Objetivos
  Incentive os adultos mais velhos a participarem na definição de metas personalizadas e realistas com o apoio dos dispositivos portáteis. Objetivos como número de passos diários, períodos de atividade moderada ou indicadores de saúde específicos podem aumentar a motivação, oferecendo dados claros e acessíveis que permitem acompanhar o progresso de forma prática e alcançável.
• Forneceder uma Abordagem Abrangente nos Treinos
  Muitos adultos mais velhos podem ter pouca experiência com tecnologia, por isso é importante fornecer instruções simples e práticas, passo a passo. Considere o uso de imagens maiores, ícones claros e tutoriais simplificados para demonstrar como usar os dispositivos. Reforce a aprendizagem através de práticas regulares e supervisionadas, garantindo que os utilizadores ganhem confiança e se sintam à vontade com o uso dos wearables no seu dia a dia.
• Incentivar a Utilização Regular e a Verificação Frequente dos Dados
  A motivação pode ser reforçada através do acompanhamento frequente do progresso, utilizando resumos diários ou relatórios semanais que destacam as conquistas. Configurar notificações e fornecer feedback personalizado para celebrar marcos importantes pode ajudar a reforçar mudanças positivas de comportamento. Este tipo de reconhecimento torna os wearables mais relevantes no dia a dia, incentivando os adultos mais velhos a manterem-se ativos e a atingir os seus objetivos de forma consistente.
• Abordar as Questões com a Privacidade e a Segurança
  Os adultos mais velhos tendem a estar preocupados com a privacidade dos seus dados, especialmente quando envolvem informações de saúde. É importante tranquilizá-los explicando como os dados são protegidos e geridos de forma segura. Reforce e esclareça que podem ter o controlo sobre quais os dados partilhados e com quem. Dê preferência a dispositivos que priorizem a partilha de dados controlada pelo utilizador e que disponham de políticas de privacidade claras e transparentes, garantindo assim maior confiança no uso da tecnologia wearable.
• Promover Opções Simples de Wearables para Necessidades Específicas
  Para os participantes que se sintam confusos com dispositivos mais avançados, recomenda-se a utilização de wearables de função única, como monitores de ritmo cardíaco ou pedómetros, que oferecem um acompanhamento simples e direto. Dê preferência apenas a um ou dois indicadores de saúde, como passos diários ou frequência cardíaca, para evitar uma sobrecarga de informações. Esta abordagem simplificada ajuda a manter o foco nos objetivos principais, tornando o uso dos dispositivos mais intuitivo e menos intimidante.
• Oferecer Apoio Contínuo e Ajustado às Necessidades Individuais
  Garanta que os participantes recebam apoio contínuo e ajustado às necessidades individuais. Este acompanhamento deve incluir explicações claras, resolução de dúvidas e adaptações à medida que o utilizador se familiariza com o dispositivo. Disponibilize sessões de acompanhamento regulares para rever o uso do wearable e ajustar as metas conforme necessário. Um suporte constante ajuda a evitar frustrações, aumenta a confiança no uso da tecnologia e promove uma experiência mais positiva e motivadora a longo prazo.
• Aproveitar os Dados para Programas Personalizados
  Utilize os dados recolhidos pelos wearables para personalizar as sessões de treino e ajustar os planos de atividade física de acordo com as necessidades de cada participante. A monitorização de métricas, como a variabilidade do ritmo cardíaco ou os níveis de atividade, permite uma abordagem proativa, permitindo intervenções rápidas sempre que necessário. Desta forma, é possível garantir que os adultos mais velhos se mantêm dentro de limites seguros e alcançam os melhores resultados para a sua saúde e bem-estar.
• Estar Atento à Ansiedade Tecnológica
  Reconheça e respeite qualquer ansiedade que os adultos mais velhos possam sentir em relação ao uso de novas tecnologias, criando um ambiente de aprendizagem positivo e sem pressões. Oriente-os com paciência, ajudando-os a ultrapassar as dificuldades e reforçando os benefícios práticos para a sua saúde. Assegure que cometer erros faz parte do processo de aprendizagem e que a prática traz confiança. Considere a criação de grupos de utilizadores ou colegas de apoio, onde a partilha de experiências e a ajuda mútua podem tornar o processo mais motivador e menos intimidante.

Οι παρακάτω συστάσεις μπορούν να βοηθήσουν τους εκπαιδευτές να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα των έξυπνων φορητών συσκευών ως εργαλεία γυμναστικής για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, βοηθώντας τους να ζήσουν μία δραστήρια, υγιή, και ανεξάρτητη ζωή. Τελικά, αυτές οι συστάσεις δίνουν τη δυνατότητα στους εκπαιδευτές να χρησιμοποιούν την τεχνολογία των φορητών συκευών πιο αποτελεσματικά, καθιστώντας τις συνεδρίες τους ασφαλέστερες, πιο ενθαρρυντικές, και καλύτερα προσαρμοσμένες στις μοναδικές ανάγκες των ηλικιωμένων. Αυτή η εξατομικευμένη προσέγγιση που βασίζεται σε δεδομένα όχι μόνο εμπλουτίζει το ταξίδι φυσικής κατάστασης του πελάτη, αλλά ενισχύει επίσης την ικανότητα του εκπαιδευτή να παρέχει υψηλής ποιότητας, αποτελεσματικές υπηρεσίες γυμναστικής.

• Κατανοήστε τις ανάγκες και τους περιορισμούς του πελάτη σας
  Δώστε προτεραιότητα στις φορητές συσκευές που ευθυγραμμίζονται με τους μοναδικούς στόχους φυσικής κατάστασης, την κατάσταση υγείας, και το τεχνολογικό επίπεδο άνεσης κάθε ηλικιωμένου. Αξιολογήστε τις σωματικές και γνωστικές ικανότητές τους για να διασφαλίσετε ότι οι επιλεγμένες συσκευές είναι πρακτικές και προσβάσιμες. Οι απλοποιημένες διεπαφές και οι μεγάλες οθόνες προβολής μπορούν να ωφελήσουν πελάτες με μειωμένη όραση ή επιδεξιότητα.
• Εμπλέξτε τους πελάτες στον καθορισμό στόχων
  Εμπλέξτε τους ηλικιωμένους στον καθορισμό εξατομικευμένων και ρεαλιστικών στόχων χρησιμοποιώντας φορητές συσκευές. Στόχοι όπως ο αριθμός βημάτων, οι στόχοι δραστηριότητας μέτριας έντασης ή συγκεκριμένες παράμετροι υγείας μπορούν να ενισχύσουν τα κίνητρα και να παρέχουν σαφή, εφικτά σημεία αναφοράς για πρόοδο.
• Παρέχετε ολοκληρωμένη, πρακτική εκπαίδευση
  Πολλοί ηλικιωμένοι μπορεί να μην έχουν εμπειρία με την ψηφιακή τεχνολογία. Δώστε αναλυτικές, πρακτικές οδηγίες και εξετάστε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσετε μεγαλύτερα οπτικά στοιχεία ή απλοποιημένα προγράμματα εκμάθησης για να επιδείξετε τη λειτουργία της συσκευής. Ενισχύστε τη μάθηση ενθαρρύνοντας τους πελάτες να εξασκούνται τακτικά υπό επίβλεψη μέχρι να νιώσουν άνετα.
• Ενθαρρύνετε την τακτική χρήση και τη συνεπή ανατροφοδότηση
  Τα κίνητρα μπορούν να ενισχυθούν με την τακτική παρακολούθηση της προόδου μέσω καθημερινών περιλήψεων ή εβδομαδιαίων αναφορών. Ρυθμίστε ειδοποιήσεις και εξατομικευμένα σχόλια για να γιορτάσετε ορόσημα, τα οποία μπορούν να ενισχύσουν τις θετικές αλλαγές συμπεριφοράς και να κάνουν τις φορητές συσκευές να αισθάνονται πιο ενσωματωμένα στη ζωή τους.
• Αντιμετωπίστε τις ανησυχίες σχετικά με το απόρρητο και την ασφάλεια
  Οι ηλικιωμένοι συχνά ανησυχούν για το απόρρητο των δεδομένων, ειδικά με πληροφορίες υγείας. Καθησυχάστε τους εξηγώντας πώς γίνεται η ασφαλής διαχείριση των δεδομένων και διευκρινίστε ότι ελέγχουν ποιά δεδομένα μοιράζονται. Επισημάνετε συσκευές που δίνουν προτεραιότητα στην κοινή χρήση δεδομένων που ελέγχεται από τον χρήστη και διαθέτουν διαφανείς πολιτικές απορρήτου.
• Προωθήστε απλές φορετές επιλογές για συγκεκριμένες ανάγκες
  Για πελάτες που μπορεί να αισθάνονται συγκλονισμένοι από πολύπλοκες συσκευές, προτείνετε φορητές συσκευές μίας λειτουργίας, όπως οθόνες καρδιακών παλμών ή μετρητές βημάτων που παρέχουν απλή, προσανατολισμένη στο στόχο παρακολούθηση. Επικεντρωθείτε σε έναν ή δύο δείκτες υγείας για να αποφύγετε να τους κατακλύζετε με δεδομένα.
• Προσφέρετε προσαρμοσμένη και συνεχή υποστήριξη
  Συνεχίστε να παρέχετε υποστήριξη ακόμη και μετά την αρχική εκπαίδευση. Ελέγχετε τακτικά για να απαντάτε σε ερωτήσεις, να αντιμετωπίζετε προβλήματα ή να ανανεώνετε δεξιότητες. Εξετάστε τις συνεδρίες παρακολούθησης για να διασφαλίσετε ότι οι πελάτες παραμένουν άνετοι και αφοσιωμένοι στην τεχνολογία που φορούν.
• Αξιοποιήστε δεδομένα για προσαρμοσμένες παρεμβάσεις
  Χρησιμοποιήστε τα δεδομένα που συλλέγονται από φορητές συσκευές για να προσαρμόσετε τις συνεδρίες γυμναστικής και να τροποποιήσετε τα πλάνα σας. Η παρακολούθηση μετρήσεων όπως η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού ή τα επίπεδα δραστηριότητας επιτρέπει παρεμβάσεις απόκρισης, βοηθώντας τους ηλικιωμένους να παραμείνουν εντός ασφαλών ορίων και να επιτύχουν βέλτιστα αποτελέσματα υγείας.
• Να είστε ευαίσθητοι στο τεχνολογικό άγχος
  Αναγνωρίστε και αντιμετωπίστε τυχόν άγχος που σχετίζεται με τη χρήση της νέας τεχνολογίας προωθώντας ένα υποστηρικτικό μαθησιακό περιβάλλον. Καθοδηγήστε υπομονετικά τους ηλικιωμένους μέσα από τις δυσκολίες, εστιάζοντας στα οφέλη και διαβεβαιώνοντάς τους ότι τα λάθη είναι μέρος της μαθησιακής διαδικασίας. Η καθοδήγηση από ομοτίμους ή οι ομαδικές ρυθμίσεις μπορούν επίσης να προσφέρουν μια υποστηρικτική ατμόσφαιρα και να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση.

Chow, H. W., & Yang, C. C. (2020). Accuracy of optical heart rate sensing technology in wearable fitness trackers for young and older adults: validation and comparison study. JMIR mHealth and uHealth, 8(4), e14707. https://doi.org/10.2196/14707

Ehn, M., Eriksson, L. C., Åkerberg, N., & Johansson, A. C. (2018). Activity monitors as support for older persons’ physical activity in daily life: qualitative study of the users’ experiences. JMIR mHealth and uHealth, 6(2), e8345. https://doi.org/10.2196/mhealth.8345

Frey-Law, L. A., Merkle, S. L., Dailey, D., & Sluka, K. A. (2024). Nonlinear modification to Hildebrand equation for accelerometry assessment of physical activity: improved accuracy for low activity levels. Exploration of Musculoskeletal Diseases, 2(5), 408-422. https://doi.org/10.37349/emd.2024.00066

Fries, J.F., & Crapo, L.M. (1981). Vitality and aging. San Francisco: Freeman.

Gao, W., Du, K., Luo, Y., Shi, W., & Shi, Y. (2024). EasyAsk: An In-App Contextual Tutorial Search Assistant for Older Adults. Interactive, Mobile, Wearable and Ubiquitous Technologies, 8, 3. https://doi.org/10.1145/3678516

Greengard, S., Virtual Reality. 2019: MIT Press.

Jacobson, B.H., Smith, D., Fronterhouse, J., Kline, C., & Boolani, A. (2012). Assessment of the benefit of powered exercises for muscular endurance and functional capacity in elderly participants, Journal of Physical Activity and Health, 9, 1030-1035. https://doi.org/10.1123/jpah.9.7.1030

Kaplan, A.D., et al., The Effects of Virtual Reality, Augmented Reality, and Mixed Reality as Training Enhancement Methods: A Meta-Analysis. Human Factors, 2021. 63(4): p. 706-726.

Kanning, M. & Schlicht, W. (2010). Be active and become happy: an ecological momentary assessment of physical activity and mood. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32, 253-261. https://doi.org/10.1123/jsep.32.2.253

Kimura, N., Masuda, T., Ataka, T., & Matsubara, E. (2024). Relationship between measured conversation time and social behavior in community-dwelling older adults. Frontiers in Neurology, 15 https://doi.org/10.3389/fneur.2024.1479296

Kononova, A., Li, L., Kamp, K., Bowen, M., Rikard, R. V., Cotten, S., & Peng, W. (2019). The use of wearable activity trackers among older adults: focus group study of tracker perceptions, motivators, and barriers in the maintenance stage of behavior change. JMIR mHealth and uHealth, 7(4), e9832. https://doi.org/10.2196/mhealth.9832

Lee, J. Y., & Lee, S. Y. (2024). Development of AI-based predictive algorithm for early diagnosis of high-risk dementia groups among the elderly: Utilizing health lifelog data. Healthcare, 12(18), 1872. https://doi.org/10.3390/healthcare12181872

Li, J., Ma, Q., Chan, A. H., & Man, S. (2019). Health monitoring through wearable technologies for older adults: Smart wearables acceptance model. Applied Ergonomics, 75, 162-169. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2018.10.006

Lin, Charles & Lee, Chaiwoo & Lally, Dennis & Coughlin, Joseph. (2018). Impact of Virtual Reality (VR) Experience on Older Adults’ Well-Being. 10.1007/978-3-319-92037-5_8.

Liang, P. (2024). Development of Next Generation Assistive Wearable Device. Unpublished thesis dissertation, University of Technology Sydney.

Mandal, S. Brief Introduction of Virtual Reality & its Challenges. 2013.

Martinato, M., Lorenzoni, G., Zanchi, T., et al. (2021). Usability and accuracy of a smartwatch for the assessment of physical activity in the elderly population: Observational study. JMIR mHealth and uHealth, 9(5), e20966. https://doi.org/10.2196/20966

Moore, K., O'Shea, E., Kenny, L., Barton, J., Tedesco, S., Sica, M., ... & Timmons, S. (2021). Older adults’ experiences with using wearable devices: qualitative systematic review and meta-synthesis. JMIR mHealth and uHealth, 9(6), e23832. https://doi.org/10.2196/23832

Nurmi, J., Knittle, K., Ginchev, T., Khattak, F., Helf, C., Zwickl, P., ... & Haukkala, A. (2020). Engaging users in the behavior change process with digitalized motivational interviewing and gamification: Development and feasibility testing of the PRECIOUS app. JMIR mHealth and uHealth, 8(1), e12884. https://doi.org/10.2196/12884

Olmedo-Aguirre, J. O., Reyes-Campos, J., Alor-Hernandez, G., Machorro-Cano, I., Rodriguez-Mazahua, L., & Sanchez-Cervantes, J. L. (2022). Remote healthcare for elderly people using wearables: A review. Biosensors, 12(2), 73. https://doi.org/10.3390/bios12020073

Paraschiakos, S., Cachucho, R., Moed, M. et al. Activity recognition using wearable sensors for tracking the elderly. User Modeling and User-Adapted Interaction, 30, 567–605. https://doi.org/10.1007/s11257-020-09268-2

Peng, W., Li, L., Kononova, A., Cotten, S., Kamp, K., & Bowen, M. (2021). Habit formation in wearable activity tracker use among older adults: qualitative study. JMIR mHealth and uHealth, 9(1), e22488. https://doi.org/10.2196/22488

Pichandi, K. V., Senthil, P., Prabakar, D., & Uma, S. (2025). Artificial internet of medical things for wearable body sensor data analysis. Expert Systems with Applications, 260, 125338. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2024.125338

Ramalho A, Duarte-Mendes P, Paulo R, Serrano J, Petrica J. Crossing the digital frontier: are older adults ready for virtual reality workouts? Front Public Health. 2024 Feb 8;12:1324004. doi: 10.3389/fpubh.2024.1324004. PMID: 38389949; PMCID: PMC10881650.

Rose, D. J. & Skelton, D. A. (2019). The field of Gerokinesiology. In D. J. Rose (Ed.), Physical activity instruction of older adults (2nd ed.), pp. 1-15. Champaign IL: Human Kinetics.

Saleh Kalantari, Tong Bill Xu, Armin Mostafavi, Benjamin Kim, Andrew Dilanchian, Angella Lee, Walter R Boot, Sara J Czaja, Using Immersive Virtual Reality to Enhance Social Interaction Among Older Adults: A Cross-Site Investigation, Innovation in Aging, Volume 7, Issue 4, 2023, igad031, https://doi.org/10.1093/geroni/igad031

Teixeira, E., Fonseca, H., Diniz-Sousa, F., Veras, L., et al. (2021). Wearable devices for physical activity and healthcare monitoring in elderly people: A critical review. Geriatrics, 6, 38. https://doi.org/10.3390/geriatrics6020038

The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Solutions for Metaverse. (2024). Fxmweb.com. https://www.fxmweb.com/insights/the-role-of-virtual-reality-in-promoting-healthy-aging-and-active-lifestyles.html

van Gameren, M., Voorn, P. B., Bossen, D., et al. (2024). The Short Physical Performance Battery does not correlate with daily life gait quality and quantity in community-dwelling older adults with an increased fall risk. Gait & Posture, 114, 78-83. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2024.09.005

Vargemidis, D., Gerling, K., Spiel, K., Abeele, V. V., & Geurts, L. (2020). Wearable physical activity tracking systems for older adults—a systematic review. ACM Transactions on Computing for Healthcare, 1(4), 1-37. https://doi.org/10.1145/3402523

Wall, C., Young, F., & McMeekin, P. (2024). CuePD: An IoT Approach for Enhancing Gait Rehabilitation in Older Adults through Personalized Music Cueing. IEEE Sensors Journal, 8, 1-4. https://doi.org/10.1109/LSENS.2024.3456855

Wang, L.-T. (2023). Effectiveness of Virtual Reality Exercise for Functional Fitness in Community-Dwelling Older Adults: A 12-Week Follow-Up Study. Sage Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218515

Wardi, G., Nemati, S., & Nagarajan, V. (2024). 161 use of wearable data to predict emergency department revisits. Annals of Emergency Medicine. 84(4), S76. https://doi.org/10.1016/j.annemergmed.2024.08.167

Yan, J.H. & Zhou, C.L. (2009). Effects of motor practice on cognitive disorders in older adults. European Group for Research into Elderly and Physical Activity, 6, 67-74. https://doi.org/10.1007/s11556-009-0049-6

Yan, Q. S., & Guo, Q. (2024). Enhancement or Suppression? Differential Association of Digital Literacy with Subjective Health of Older Adults. Frontiers in Public Health, 12 https://doi.og/10.3389/fpubh.2024.1395162

Yang, Q., Mamun, A. A., Wu, M., & Naznen, F. (2024). Strengthening health monitoring: Intention and adoption of IoT-enabled wearable healthcare devices. Digital Health, 10, https://doi.org/10.1177/2055207624127919

Chow, H. W., & Yang, C. C. (2020). Accuracy of optical heart rate sensing technology in wearable fitness trackers for young and older adults: validation and comparison study. JMIR mHealth and uHealth, 8(4), e14707. https://doi.org/10.2196/14707

Ehn, M., Eriksson, L. C., Åkerberg, N., & Johansson, A. C. (2018). Activity monitors as support for older persons’ physical activity in daily life: qualitative study of the users’ experiences. JMIR mHealth and uHealth, 6(2), e8345. https://doi.org/10.2196/mhealth.8345

Frey-Law, L. A., Merkle, S. L., Dailey, D., & Sluka, K. A. (2024). Nonlinear modification to Hildebrand equation for accelerometry assessment of physical activity: improved accuracy for low activity levels. Exploration of Musculoskeletal Diseases, 2(5), 408-422. https://doi.org/10.37349/emd.2024.00066

Fries, J.F., & Crapo, L.M. (1981). Vitality and aging. San Francisco: Freeman.

Gao, W., Du, K., Luo, Y., Shi, W., & Shi, Y. (2024). EasyAsk: An In-App Contextual Tutorial Search Assistant for Older Adults. Interactive, Mobile, Wearable and Ubiquitous Technologies, 8, 3. https://doi.org/10.1145/3678516

Greengard, S., Virtual Reality. 2019: MIT Press.

Jacobson, B.H., Smith, D., Fronterhouse, J., Kline, C., & Boolani, A. (2012). Assessment of the benefit of powered exercises for muscular endurance and functional capacity in elderly participants, Journal of Physical Activity and Health, 9, 1030-1035. https://doi.org/10.1123/jpah.9.7.1030

Kaplan, A.D., et al., The Effects of Virtual Reality, Augmented Reality, and Mixed Reality as Training Enhancement Methods: A Meta-Analysis. Human Factors, 2021. 63(4): p. 706-726.

Kanning, M. & Schlicht, W. (2010). Be active and become happy: an ecological momentary assessment of physical activity and mood. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32, 253-261. https://doi.org/10.1123/jsep.32.2.253

Kimura, N., Masuda, T., Ataka, T., & Matsubara, E. (2024). Relationship between measured conversation time and social behavior in community-dwelling older adults. Frontiers in Neurology, 15 https://doi.org/10.3389/fneur.2024.1479296

Kononova, A., Li, L., Kamp, K., Bowen, M., Rikard, R. V., Cotten, S., & Peng, W. (2019). The use of wearable activity trackers among older adults: focus group study of tracker perceptions, motivators, and barriers in the maintenance stage of behavior change. JMIR mHealth and uHealth, 7(4), e9832. https://doi.org/10.2196/mhealth.9832

Lee, J. Y., & Lee, S. Y. (2024). Development of AI-based predictive algorithm for early diagnosis of high-risk dementia groups among the elderly: Utilizing health lifelog data. Healthcare, 12(18), 1872. https://doi.org/10.3390/healthcare12181872

Li, J., Ma, Q., Chan, A. H., & Man, S. (2019). Health monitoring through wearable technologies for older adults: Smart wearables acceptance model. Applied Ergonomics, 75, 162-169. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2018.10.006

Lin, Charles & Lee, Chaiwoo & Lally, Dennis & Coughlin, Joseph. (2018). Impact of Virtual Reality (VR) Experience on Older Adults’ Well-Being. 10.1007/978-3-319-92037-5_8.

Liang, P. (2024). Development of Next Generation Assistive Wearable Device. Unpublished thesis dissertation, University of Technology Sydney.

Mandal, S. Brief Introduction of Virtual Reality & its Challenges. 2013.

Martinato, M., Lorenzoni, G., Zanchi, T., et al. (2021). Usability and accuracy of a smartwatch for the assessment of physical activity in the elderly population: Observational study. JMIR mHealth and uHealth, 9(5), e20966. https://doi.org/10.2196/20966

Moore, K., O'Shea, E., Kenny, L., Barton, J., Tedesco, S., Sica, M., ... & Timmons, S. (2021). Older adults’ experiences with using wearable devices: qualitative systematic review and meta-synthesis. JMIR mHealth and uHealth, 9(6), e23832. https://doi.org/10.2196/23832

Nurmi, J., Knittle, K., Ginchev, T., Khattak, F., Helf, C., Zwickl, P., ... & Haukkala, A. (2020). Engaging users in the behavior change process with digitalized motivational interviewing and gamification: Development and feasibility testing of the PRECIOUS app. JMIR mHealth and uHealth, 8(1), e12884. https://doi.org/10.2196/12884

Olmedo-Aguirre, J. O., Reyes-Campos, J., Alor-Hernandez, G., Machorro-Cano, I., Rodriguez-Mazahua, L., & Sanchez-Cervantes, J. L. (2022). Remote healthcare for elderly people using wearables: A review. Biosensors, 12(2), 73. https://doi.org/10.3390/bios12020073

Paraschiakos, S., Cachucho, R., Moed, M. et al. Activity recognition using wearable sensors for tracking the elderly. User Modeling and User-Adapted Interaction, 30, 567–605. https://doi.org/10.1007/s11257-020-09268-2

Peng, W., Li, L., Kononova, A., Cotten, S., Kamp, K., & Bowen, M. (2021). Habit formation in wearable activity tracker use among older adults: qualitative study. JMIR mHealth and uHealth, 9(1), e22488. https://doi.org/10.2196/22488

Pichandi, K. V., Senthil, P., Prabakar, D., & Uma, S. (2025). Artificial internet of medical things for wearable body sensor data analysis. Expert Systems with Applications, 260, 125338. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2024.125338

Ramalho A, Duarte-Mendes P, Paulo R, Serrano J, Petrica J. Crossing the digital frontier: are older adults ready for virtual reality workouts? Front Public Health. 2024 Feb 8;12:1324004. doi: 10.3389/fpubh.2024.1324004. PMID: 38389949; PMCID: PMC10881650.

Rose, D. J. & Skelton, D. A. (2019). The field of Gerokinesiology. In D. J. Rose (Ed.), Physical activity instruction of older adults (2nd ed.), pp. 1-15. Champaign IL: Human Kinetics.

Saleh Kalantari, Tong Bill Xu, Armin Mostafavi, Benjamin Kim, Andrew Dilanchian, Angella Lee, Walter R Boot, Sara J Czaja, Using Immersive Virtual Reality to Enhance Social Interaction Among Older Adults: A Cross-Site Investigation, Innovation in Aging, Volume 7, Issue 4, 2023, igad031, https://doi.org/10.1093/geroni/igad031

Teixeira, E., Fonseca, H., Diniz-Sousa, F., Veras, L., et al. (2021). Wearable devices for physical activity and healthcare monitoring in elderly people: A critical review. Geriatrics, 6, 38. https://doi.org/10.3390/geriatrics6020038

The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Solutions for Metaverse. (2024). Fxmweb.com. https://www.fxmweb.com/insights/the-role-of-virtual-reality-in-promoting-healthy-aging-and-active-lifestyles.html

van Gameren, M., Voorn, P. B., Bossen, D., et al. (2024). The Short Physical Performance Battery does not correlate with daily life gait quality and quantity in community-dwelling older adults with an increased fall risk. Gait & Posture, 114, 78-83. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2024.09.005

Vargemidis, D., Gerling, K., Spiel, K., Abeele, V. V., & Geurts, L. (2020). Wearable physical activity tracking systems for older adults—a systematic review. ACM Transactions on Computing for Healthcare, 1(4), 1-37. https://doi.org/10.1145/3402523

Wall, C., Young, F., & McMeekin, P. (2024). CuePD: An IoT Approach for Enhancing Gait Rehabilitation in Older Adults through Personalized Music Cueing. IEEE Sensors Journal, 8, 1-4. https://doi.org/10.1109/LSENS.2024.3456855

Wang, L.-T. (2023). Effectiveness of Virtual Reality Exercise for Functional Fitness in Community-Dwelling Older Adults: A 12-Week Follow-Up Study. Sage Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218515

Wardi, G., Nemati, S., & Nagarajan, V. (2024). 161 use of wearable data to predict emergency department revisits. Annals of Emergency Medicine. 84(4), S76. https://doi.org/10.1016/j.annemergmed.2024.08.167

Yan, J.H. & Zhou, C.L. (2009). Effects of motor practice on cognitive disorders in older adults. European Group for Research into Elderly and Physical Activity, 6, 67-74. https://doi.org/10.1007/s11556-009-0049-6

Yan, Q. S., & Guo, Q. (2024). Enhancement or Suppression? Differential Association of Digital Literacy with Subjective Health of Older Adults. Frontiers in Public Health, 12 https://doi.og/10.3389/fpubh.2024.1395162

Yang, Q., Mamun, A. A., Wu, M., & Naznen, F. (2024). Strengthening health monitoring: Intention and adoption of IoT-enabled wearable healthcare devices. Digital Health, 10, https://doi.org/10.1177/2055207624127919

Chow, H. W., & Yang, C. C. (2020). Accuratezza della tecnologia di rilevamento ottico della frequenza cardiaca nei fitness tracker indossabili per adulti giovani e anziani: studio di convalida e confronto. JMIR mHealth and uHealth, 8(4), e14707. https://doi.org/10.2196/14707

Ehn, M., Eriksson, L. C., Åkerberg, N., & Johansson, A. C. (2018). Monitor di attività come supporto per l'attività fisica degli anziani nella vita quotidiana: studio qualitativo delle esperienze degli utenti. JMIR mHealth and uHealth, 6(2), e8345. https://doi.org/10.2196/mhealth.8345

Frey-Law, L. A., Merkle, S. L., Dailey, D. e Sluka, K. A. (2024). Modifica non lineare dell'equazione di Hildebrand per la valutazione accelerometrica dell'attività fisica: migliore accuratezza per i bassi livelli di attività. Esplorazione di malattie muscoloscheletriche Malattie Muscoloscheletriche, 2(5), 408-422. https://doi.org/10.37349/emd.2024.00066

Fries, J.F. e Crapo, L.M. (1981). Vitalità e invecchiamento. San Francisco: Freeman.

Gao, W., Du, K., Luo, Y., Shi, W., & Shi, Y. (2024). EasyAsk: An In-App Contextual Tutorial Search Assistant for Older Adults. Interactive, Mobile, Wearable and Ubiquitous Technologies, 8 , 3.https://doi.org/10.1145/3678516 Greengard, S., Realtà virtuale. 2019: MIT Press.

Jacobson, B.H., Smith, D., Fronterhouse, J., Kline, C., & Boolani, A. (2012). Valutazione del beneficio degli esercizi a motore per la resistenza muscolare e la capacità funzionale in partecipanti anziani, Journal of Physical Activity and Health, 9, 1030-1035. https://doi.org/10.1123/jpah.9.7.1030

Kaplan, A.D., et al., The Effects of Virtual Reality, Augmented Reality, and Mixed Reality as Training Enhancement Methods: Una meta-analisi. Fattori umani, 2021. 63(4): p. 706-726.

Kanning, M. & Schlicht, W. (2010). Essere attivi e diventare felici: una valutazione ecologica momentanea dell'attività fisica e dell'umore. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32, 253-261. https://doi.org/10.1123/jsep.32.2.253

Kimura, N., Masuda, T., Ataka, T., & Matsubara, E. (2024). Relazione tra il tempo di conversazione misurato e il comportamento sociale in adulti anziani che vivono in comunità. Frontiers in Neurology,15 https://doi.org/10.3389/fneur.2024.1479296.

Kononova, A., Li, L., Kamp, K., Bowen, M., Rikard, R. V., Cotten, S., & Peng, W. (2019). L'uso di activity tracker indossabili tra gli anziani: studio di focus group sulle percezioni, i motivatori e le barriere del tracker nella fase di mantenimento del cambiamento comportamentale. JMIR mHealth and uHealth, 7(4), e9832. https://doi.org/10.2196/mhealth.9832

Lee, J. Y., & Lee, S. Y. (2024). Sviluppo di un algoritmo predittivo basato sull'intelligenza artificiale per la diagnosi precoce di gruppi di demenza ad alto rischio tra gli anziani: Utilizzando i dati del registro di vita della salute. Healthcare, 12(18), 1872. https://doi.org/10.3390/healthcare12181872

Li, J., Ma, Q., Chan, A. H., & Man, S. (2019). Monitoraggio della salute attraverso le tecnologie indossabili per gli adulti più anziani: Modello di accettazione degli indossabili intelligenti. Ergonomia applicata, 75, 162-169. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2018.10.006

Lin, Charles & Lee, Chaiwoo & Lally, Dennis & Coughlin, Joseph. (2018). Impatto dell'esperienza di realtà virtuale (VR) sul benessere degli anziani. 10.1007/978-3-319-92037-5_8.

Liang, P. (2024). Sviluppo di un dispositivo indossabile di nuova generazione. Tesi di laurea non pubblicata, University of Technology Sydney.

Mandal, S. Breve introduzione alla realtà virtuale e alle sue sfide. 2013.

Martinato, M., Lorenzoni, G., Zanchi, T., et al. (2021). Usabilità e accuratezza di uno smartwatch per la valutazione dell'attività fisica nella popolazione anziana: Studio osservazionale. JMIR mHealth and uHealth, 9(5), e20966. https://doi.org/10.2196/20966

Moore, K., O'Shea, E., Kenny, L., Barton, J., Tedesco, S., Sica, M., ... e Timmons, S. (2021). Esperienze degli anziani nell'uso di dispositivi indossabili: revisione sistematica qualitativa e metasintesi. JMIR mHealth and uHealth, 9(6), e23832. https://doi.org/10.2196/23832

Nurmi, J., Knittle, K., Ginchev, T., Khattak, F., Helf, C., Zwickl, P., ... & Haukkala, A. (2020). Coinvolgere gli utenti nel processo di cambiamento del comportamento con il colloquio motivazionale digitalizzato e la gamification: Sviluppo e test di fattibilità dell'applicazione PRECIOUS. JMIR mHealth and uHealth, 8(1), e12884. https://doi.org/10.2196/12884

Olmedo-Aguirre, J. O., Reyes-Campos, J., Alor-Hernandez, G., Machorro-Cano, I., Rodriguez-Mazahua, L., & Sanchez- Cervantes, J. L. (2022). Assistenza sanitaria a distanza per gli anziani con i dispositivi indossabili: Una rassegna. Biosensors, 12(2), 73. https://doi.org/10.3390/bios12020073

Paraschiakos, S., Cachucho, R., Moed, M. et al. Riconoscimento dell'attività tramite sensori indossabili per il monitoraggio degli anziani. User Modeling and User-Adapted Interaction, 30, 567-605. https://doi.org/10.1007/s11257-020-09268-2

Peng, W., Li, L., Kononova, A., Cotten, S., Kamp, K., & Bowen, M. (2021). Formazione dell'abitudine all'uso di activity tracker indossabili tra gli adulti più anziani: studio qualitativo. JMIR mHealth and uHealth, 9(1), e22488. https://doi.org/10.2196/22488

Pichandi, K. V., Senthil, P., Prabakar, D. e Uma, S. (2025). Internet artificiale delle cose mediche per l'analisi dei dati dei sensori corporei indossabili. Sistemi esperti con applicazioni, 260, 125338. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2024.125338

Ramalho A, Duarte-Mendes P, Paulo R, Serrano J, Petrica J. Attraversare la frontiera digitale: gli anziani sono pronti per gli allenamenti in realtà virtuale? Front Public Health. 2024 Feb 8;12:1324004. doi: 10.3389/fpubh.2024.1324004. PMID: 38389949; PMCID: PMC10881650.

Rose, D. J. & Skelton, D. A. (2019). Il campo della gerocinesiologia. In D. J. Rose (Ed.), Physical activity instruction of older adults (2nd ed.), pp. 1-15. Champaign IL: Human Kinetics.

Saleh Kalantari, Tong Bill Xu, Armin Mostafavi, Benjamin Kim, Andrew Dilanchian, Angella Lee, Walter R Boot, Sara J Czaja, Using Immersive Virtual Reality to Enhance Social Interaction Among Older Adults: A Cross-Site Investigation, Innovation in Aging, Volume 7, Issue 4, 2023, igad031, https://doi.org/10.1093/geroni/igad031

Teixeira, E., Fonseca, H., Diniz-Sousa, F., Veras, L., et al. (2021). Dispositivi indossabili per il monitoraggio dell'attività fisica e dell'assistenza sanitaria negli anziani: Una revisione critica. Geriatria, 6, 38. https://doi.org/10.3390/geriatrics6020038

Il ruolo della realtà virtuale nella promozione di un invecchiamento sano e di stili di vita attivi | FXMedia: Soluzioni per il Metaverso. (2024). Fxmweb.com. https://www.fxmweb.com/insights/the-role-of-virtual-reality-in- promoting- healthy-aging-and-active-lifestyles.html

van Gameren, M., Voorn, P. B., Bossen, D., et al. (2024). La Short Physical Performance Battery non è correlata con la qualità e la quantità dell'andatura nella vita quotidiana in adulti anziani che vivono in comunità e sono a rischio di caduta. Gait & Posture, 114, 78-83. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2024.09.005

Vargemidis, D., Gerling, K., Spiel, K., Abeele, V. V., & Geurts, L. (2020). Sistemi indossabili di monitoraggio dell'attività fisica per adulti anziani: una revisione sistematica. ACM Transactions on Computing for Healthcare, 1(4), 1-37. https://doi.org/10.1145/3402523

Wall, C., Young, F. e McMeekin, P. (2024). CuePD: un approccio IoT per migliorare la riabilitazione dell'andatura negli anziani attraverso la musica personalizzata. IEEE Sensors Journal, 8, 1-4. https://doi.org/10.1109/LSENS.2024.3456855

Wang, L.-T. (2023). Efficacia dell'esercizio di realtà virtuale per il fitness funzionale negli anziani che vivono in comunità: A 12-Week Follow-Up Study. Sage Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218515

Wardi, G., Nemati, S. e Nagarajan, V. (2024). 161 uso di dati indossabili per prevedere le visite al pronto soccorso. Annali of Medicina d'Emergenza Medicina d'urgenza. 84(4), S76. https://doi.org/10.1016/j.annemergmed.2024.08.167

Yan, J.H. & Zhou, C.L. (2009). Effetti della pratica motoria sui disturbi cognitivi negli adulti anziani. European Group for Research into Elderly and Physical Activity, 6, 67-74. https://doi.org/10.1007/s11556-009- 0049-6

Yan, Q. S., & Guo, Q. (2024). Potenziamento o soppressione? Associazione differenziale dell'alfabetizzazione digitale con la salute soggettiva degli anziani. Frontiere della salute pubblica, 12 https://doi.og/10.3389/fpubh.2024.1395162.

Yang, Q., Mamun, A. A., Wu, M., & Naznen, F. (2024). Rafforzare il monitoraggio della salute: Intenzione e adozione di dispositivi sanitari indossabili abilitati all'IoT. Salute digitale, 10, https://doi.org/10.1177/2055207624127919

Chow, H. W., & Yang, C. C. (2020). Accuracy of optical heart rate sensing technology in wearable fitness trackers for young and older adults: validation and comparison study. JMIR mHealth and uHealth, 8(4), e14707. https://doi.org/10.2196/14707

Ehn, M., Eriksson, L. C., Åkerberg, N., & Johansson, A. C. (2018). Activity monitors as support for older persons’ physical activity in daily life: qualitative study of the users’ experiences. JMIR mHealth and uHealth, 6(2), e8345. https://doi.org/10.2196/mhealth.8345

Frey-Law, L. A., Merkle, S. L., Dailey, D., & Sluka, K. A. (2024). Nonlinear modification to Hildebrand equation for accelerometry assessment of physical activity: improved accuracy for low activity levels. Exploration of Musculoskeletal Diseases, 2(5), 408-422. https://doi.org/10.37349/emd.2024.00066

Fries, J.F., & Crapo, L.M. (1981). Vitality and aging. San Francisco: Freeman.

Gao, W., Du, K., Luo, Y., Shi, W., & Shi, Y. (2024). EasyAsk: An In-App Contextual Tutorial Search Assistant for Older Adults. Interactive, Mobile, Wearable and Ubiquitous Technologies, 8, 3. https://doi.org/10.1145/3678516

Greengard, S., Virtual Reality. 2019: MIT Press.

Jacobson, B.H., Smith, D., Fronterhouse, J., Kline, C., & Boolani, A. (2012). Assessment of the benefit of powered exercises for muscular endurance and functional capacity in elderly participants, Journal of Physical Activity and Health, 9, 1030-1035. https://doi.org/10.1123/jpah.9.7.1030

Kaplan, A.D., et al., The Effects of Virtual Reality, Augmented Reality, and Mixed Reality as Training Enhancement Methods: A Meta-Analysis. Human Factors, 2021. 63(4): p. 706-726.

Kanning, M. & Schlicht, W. (2010). Be active and become happy: an ecological momentary assessment of physical activity and mood. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32, 253-261. https://doi.org/10.1123/jsep.32.2.253

Kimura, N., Masuda, T., Ataka, T., & Matsubara, E. (2024). Relationship between measured conversation time and social behavior in community-dwelling older adults. Frontiers in Neurology, 15 https://doi.org/10.3389/fneur.2024.1479296

Kononova, A., Li, L., Kamp, K., Bowen, M., Rikard, R. V., Cotten, S., & Peng, W. (2019). The use of wearable activity trackers among older adults: focus group study of tracker perceptions, motivators, and barriers in the maintenance stage of behavior change. JMIR mHealth and uHealth, 7(4), e9832. https://doi.org/10.2196/mhealth.9832

Lee, J. Y., & Lee, S. Y. (2024). Development of AI-based predictive algorithm for early diagnosis of high-risk dementia groups among the elderly: Utilizing health lifelog data. Healthcare, 12(18), 1872. https://doi.org/10.3390/healthcare12181872

Li, J., Ma, Q., Chan, A. H., & Man, S. (2019). Health monitoring through wearable technologies for older adults: Smart wearables acceptance model. Applied Ergonomics, 75, 162-169. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2018.10.006

Lin, Charles & Lee, Chaiwoo & Lally, Dennis & Coughlin, Joseph. (2018). Impact of Virtual Reality (VR) Experience on Older Adults’ Well-Being. 10.1007/978-3-319-92037-5_8.

Liang, P. (2024). Development of Next Generation Assistive Wearable Device. Unpublished thesis dissertation, University of Technology Sydney.

Mandal, S. Brief Introduction of Virtual Reality & its Challenges. 2013.

Martinato, M., Lorenzoni, G., Zanchi, T., et al. (2021). Usability and accuracy of a smartwatch for the assessment of physical activity in the elderly population: Observational study. JMIR mHealth and uHealth, 9(5), e20966. https://doi.org/10.2196/20966

Moore, K., O'Shea, E., Kenny, L., Barton, J., Tedesco, S., Sica, M., ... & Timmons, S. (2021). Older adults’ experiences with using wearable devices: qualitative systematic review and meta-synthesis. JMIR mHealth and uHealth, 9(6), e23832. https://doi.org/10.2196/23832

Nurmi, J., Knittle, K., Ginchev, T., Khattak, F., Helf, C., Zwickl, P., ... & Haukkala, A. (2020). Engaging users in the behavior change process with digitalized motivational interviewing and gamification: Development and feasibility testing of the PRECIOUS app. JMIR mHealth and uHealth, 8(1), e12884. https://doi.org/10.2196/12884

Olmedo-Aguirre, J. O., Reyes-Campos, J., Alor-Hernandez, G., Machorro-Cano, I., Rodriguez-Mazahua, L., & Sanchez-Cervantes, J. L. (2022). Remote healthcare for elderly people using wearables: A review. Biosensors, 12(2), 73. https://doi.org/10.3390/bios12020073

Paraschiakos, S., Cachucho, R., Moed, M. et al. Activity recognition using wearable sensors for tracking the elderly. User Modeling and User-Adapted Interaction, 30, 567–605. https://doi.org/10.1007/s11257-020-09268-2

Peng, W., Li, L., Kononova, A., Cotten, S., Kamp, K., & Bowen, M. (2021). Habit formation in wearable activity tracker use among older adults: qualitative study. JMIR mHealth and uHealth, 9(1), e22488. https://doi.org/10.2196/22488

Pichandi, K. V., Senthil, P., Prabakar, D., & Uma, S. (2025). Artificial internet of medical things for wearable body sensor data analysis. Expert Systems with Applications, 260, 125338. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2024.125338

Ramalho A, Duarte-Mendes P, Paulo R, Serrano J, Petrica J. Crossing the digital frontier: are older adults ready for virtual reality workouts? Front Public Health. 2024 Feb 8;12:1324004. doi: 10.3389/fpubh.2024.1324004. PMID: 38389949; PMCID: PMC10881650.

Rose, D. J. & Skelton, D. A. (2019). The field of Gerokinesiology. In D. J. Rose (Ed.), Physical activity instruction of older adults (2nd ed.), pp. 1-15. Champaign IL: Human Kinetics.

Saleh Kalantari, Tong Bill Xu, Armin Mostafavi, Benjamin Kim, Andrew Dilanchian, Angella Lee, Walter R Boot, Sara J Czaja, Using Immersive Virtual Reality to Enhance Social Interaction Among Older Adults: A Cross-Site Investigation, Innovation in Aging, Volume 7, Issue 4, 2023, igad031, https://doi.org/10.1093/geroni/igad031

Teixeira, E., Fonseca, H., Diniz-Sousa, F., Veras, L., et al. (2021). Wearable devices for physical activity and healthcare monitoring in elderly people: A critical review. Geriatrics, 6, 38. https://doi.org/10.3390/geriatrics6020038

The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Solutions for Metaverse. (2024). Fxmweb.com. https://www.fxmweb.com/insights/the-role-of-virtual-reality-in-promoting-healthy-aging-and-active-lifestyles.html

van Gameren, M., Voorn, P. B., Bossen, D., et al. (2024). The Short Physical Performance Battery does not correlate with daily life gait quality and quantity in community-dwelling older adults with an increased fall risk. Gait & Posture, 114, 78-83. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2024.09.005

Vargemidis, D., Gerling, K., Spiel, K., Abeele, V. V., & Geurts, L. (2020). Wearable physical activity tracking systems for older adults—a systematic review. ACM Transactions on Computing for Healthcare, 1(4), 1-37. https://doi.org/10.1145/3402523

Wall, C., Young, F., & McMeekin, P. (2024). CuePD: An IoT Approach for Enhancing Gait Rehabilitation in Older Adults through Personalized Music Cueing. IEEE Sensors Journal, 8, 1-4. https://doi.org/10.1109/LSENS.2024.3456855

Wang, L.-T. (2023). Effectiveness of Virtual Reality Exercise for Functional Fitness in Community-Dwelling Older Adults: A 12-Week Follow-Up Study. Sage Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218515

Wardi, G., Nemati, S., & Nagarajan, V. (2024). 161 use of wearable data to predict emergency department revisits. Annals of Emergency Medicine. 84(4), S76. https://doi.org/10.1016/j.annemergmed.2024.08.167

Yan, J.H. & Zhou, C.L. (2009). Effects of motor practice on cognitive disorders in older adults. European Group for Research into Elderly and Physical Activity, 6, 67-74. https://doi.org/10.1007/s11556-009-0049-6

Yan, Q. S., & Guo, Q. (2024). Enhancement or Suppression? Differential Association of Digital Literacy with Subjective Health of Older Adults. Frontiers in Public Health, 12 https://doi.og/10.3389/fpubh.2024.1395162

Yang, Q., Mamun, A. A., Wu, M., & Naznen, F. (2024). Strengthening health monitoring: Intention and adoption of IoT-enabled wearable healthcare devices. Digital Health, 10, https://doi.org/10.1177/2055207624127919

Chow, H.W., & Yang, C.C. (2020). Nauwkeurigheid van optische hartslagdetectietechnologie in draagbare fitnesstrackers voor jonge en oudere volwassenen: validatie- en vergelijkingsonderzoek. JMIR mHealth en uHealth, 8(4), e14707. https://doi.org/10.2196/14707

Ehn, M., Eriksson, L. C., Åkerberg, N., & Johansson, A. C. (2018). Activiteitenmonitoren als ondersteuning van de fysieke activiteit van ouderen in het dagelijks leven: kwalitatieve studie van de ervaringen van de gebruikers. JMIR mHealth en uHealth, 6(2), e8345. https://doi.org/10.2196/mhealth.8345

Frey-Law, L.A., Merkle, S.L., Dailey, D., & Sluka, K.A. (2024). Niet-lineaire wijziging van de Hildebrand-vergelijking voor accelerometriebeoordeling van fysieke activiteit: verbeterde nauwkeurigheid voor lage activiteitsniveaus. Onderzoek naar musculoskeletale aandoeningen, 2 (5), 408-422. https://doi.org/10.37349/emd.2024.00066

Fries, J.F., & Crapo, L.M. (1981). Vitaliteit en veroudering. San Francisco: Vrijman.

Gao, W., Du, K., Luo, Y., Shi, W., & Shi, Y. (2024). EasyAsk: een in-app contextuele tutorial zoekassistent voor oudere volwassenen. interactieve, mobiele, draagbare en alomtegenwoordige technologieën, 8, 3. https://doi.org/10.1145/3678516

Greengard, S., Virtuele realiteit. 2019: MIT Pers.

Jacobson, B.H., Smith, D., Fronterhouse, J., Kline, C., & Boolani, A. (2012). Beoordeling van het voordeel van krachtige oefeningen voor het spieruithoudingsvermogen en de functionele capaciteit bij oudere deelnemers, Journal of Physical Activity and Health, 9, 1030-1035. https://doi.org/10.1123/jpah.9.7.1030

Kaplan, AD, et al., De effecten van virtual reality, augmented reality en mixed reality als trainingsverbeteringsmethoden: een meta-analyse. Menselijke factoren, 2021. 63(4): blz. 706-726.

Kanning, M. & Schlicht, W. (2010). Wees actief en word gelukkig: een ecologische kortstondige beoordeling van fysieke activiteit en stemming. Tijdschrift voor sport- en bewegingspsychologie, 32, 253-261. https://doi.org/10.1123/jsep.32.2.253

Kimura, N., Masuda, T., Ataka, T., & Matsubara, E. (2024). Relatie tussen gemeten gesprekstijd en sociaal gedrag bij thuiswonende ouderen. Grenzen in de neurologie, 15 https://doi.org/10.3389/fneur.2024.1479296.

Kononova, A., Li, L., Kamp, K., Bowen, M., Rikard, R. V., Cotten, S., & Peng, W. (2019). Het gebruik van draagbare activity trackers bij oudere volwassenen: focusgroepstudie van tracker percepties, motivatoren en barrières in de onderhoudsfase van gedragsverandering. JMIR mHealth en uHealth, 7(4), e9832. https://doi.org/10.2196/mhealth.9832

Lee, J.Y., & Lee, S.Y. (2024). Ontwikkeling van een op AI gebaseerd voorspellend algoritme voor vroege diagnose van risicogroepen dementie bij ouderen: gebruik maken van gezondheidslifelog-gegevens. Gezondheidszorg, 12(18), 1872. https://doi.org/10.3390/healthcare12181872

Li, J., Ma, Q., Chan, A. H., & Man, S. (2019). Gezondheidsmonitoring door middel van draagbare technologieën voor oudere volwassenen: acceptatiemodel voor slimme wearables. Toegepaste ergonomie, 75, 162-169. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2018.10.006

Lin, Charles & Lee, Chaiwoo & Lally, Dennis & Coughlin, Joseph. (2018). Impact van virtual reality (VR) ervaring op het welzijn van ouderen. 10.1007/978-3-319-92037-5_8.

Liang, P. (2024). Ontwikkeling van een draagbaar hulpmiddel van de volgende generatie. Ongepubliceerd proefschrift, Technische Universiteit Sydney.

Mandal, S. Korte introductie van Virtual Reality en de uitdagingen ervan. 2013.

Martinato, M., Lorenzoni, G., Zanchi, T., et al. (2021). Bruikbaarheid en nauwkeurigheid van een smartwatch voor de beoordeling van fysieke activiteit bij ouderen: observationele studie. JMIR mHealth en uHealth, 9(5), e20966. https://doi.org/10.2196/20966

Moore, K., O'Shea, E., Kenny, L., Barton, J., Tedesco, S., Sica, M., ... & Timmons, S. (2021). Ervaringen van ouderen met het gebruik van draagbare apparaten: kwalitatieve systematische review en metasynthese. JMIR mHealth en uHealth, 9(6), e23832. https://doi.org/10.2196/23832

Nurmi, J., Knittle, K., Ginchev, T., Khattak, F., Helf, C., Zwickl, P., ... & Haukkala, A. (2020). Gebruikers betrekken bij het proces van gedragsverandering met gedigitaliseerde motiverende gespreksvoering en gamification: Ontwikkeling en haalbaarheidstesten van de PRECIOUS app. JMIR mHealth en uHealth, 8(1), e12884. https://doi.org/10.2196/12884

Olmedo-Aguirre, J. O., Reyes-Campos, J., Alor-Hernandez, G., Machorro-Cano, I., Rodriguez-Mazahua, L., & Sanchez-Cervantes, J. L. (2022). Gezondheidszorg op afstand voor ouderen met behulp van wearables: een overzicht. Biosensoren, 12(2), 73.  https://doi.org/10.3390/bios12020073

Paraschiakos, S., Cachucho, R., Moed, M. et al. Activiteit herkenning met behulp van draagbare sensoren voor het volgen van ouderen. Gebruikersmodellering en aan de gebruiker aangepaste interactie, 30, 567-605. https://doi.org/10.1007/s11257-020-09268-2

Peng, W., Li, L., Kononova, A., Cotten, S., Kamp, K., & Bowen, M. (2021). Gewoontevorming bij het gebruik van draagbare activity trackers bij oudere volwassenen: kwalitatief onderzoek. JMIR mHealth en uHealth, 9(1), e22488. https://doi.org/10.2196/22488

Pichandi, K. V., Senthil, P., Prabakar, D., & Uma, S. (2025). Kunstmatig internet van medische dingen voor gegevensanalyse van draagbare lichaamssensoren. Expertsystemen met toepassingen, 260, 125338. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2024.125338

Ramalho A, Duarte-Mendes P, Paulo R, Serrano J, Petrica J. De digitale grens oversteken: zijn oudere volwassenen klaar voor virtual reality-workouts? Voorkant Volksgezondheid. 2024 februari 8;12:1324004. doi: 10.3389/fpubh.2024.1324004. PMID: 38389949; PMCID: PMC10881650.

Roos, D.J. & Skelton, D.A. (2019). Het gebied van de Gerokinesiologie. In D. J. Rose (Ed.), Physical activity instructie of older adults (2e ed.), pp. 1-15. Champaign IL: Menselijke kinetiek.

Saleh Kalantari, Tong Bill Xu, Armin Mostafavi, Benjamin Kim, Andrew Dilanchian, Angella Lee, Walter R Boot, Sara J Czaja, Immersive virtual reality gebruiken om de sociale interactie tussen oudere volwassenen te verbeteren: een cross-site onderzoek, innovatie in veroudering, Volume 7, Issue 4, 2023, igad031, https://doi.org/10.1093/geroni/igad031

Teixeira, E., Fonseca, H., Diniz-Sousa, F., Veras, L., et al. (2021). Draagbare apparaten voor fysieke activiteit en monitoring van de gezondheidszorg bij ouderen: een kritische beoordeling. Geriatrie, 6, 38. https://doi.org/10.3390/geriatrics6020038

De rol van virtual reality bij het bevorderen van gezond ouder worden en een actieve levensstijl | FXMedia: oplossingen voor Metaverse. (2024). Fxmweb.com. https://www.fxmweb.com/insights/the-role-of-virtual-reality-in-promoting-healthy-aging-and-active-lifestyles.html

van Gameren, M., Voorn, P. B., Bossen, D., et al. (2024). De Short Physical Performance Battery correleert niet met de kwaliteit en kwantiteit van het dagelijks leven bij thuiswonende oudere volwassenen met een verhoogd valrisico. Gang en houding, 114, 78-83. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2024.09.005

Vargemidis, D., Gerling, K., Spiel, K., Abeele, V. V., & Geurts, L. (2020). Draagbare systemen voor het volgen van fysieke activiteit voor oudere volwassenen - een systematische review. ACM-transacties over computers voor de gezondheidszorg, 1(4), 1-37. https://doi.org/10.1145/3402523

Wall, C., Young, F., & McMeekin, P. (2024). CuePD: een IoT-benadering voor het verbeteren van looprevalidatie bij oudere volwassenen door middel van gepersonaliseerde muziekcueing. IEEE Sensoren Journal, 8, 1-4. https://doi.org/10.1109/LSENS.2024.3456855

Wang, L.-T. (2023). Effectiviteit van virtual reality-oefeningen voor functionele fitheid bij thuiswonende oudere volwassenen: een follow-uponderzoek van 12 weken. Salie Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218515

Wardi, G., Nemati, S., & Nagarajan, V. (2024). 161 Gebruik van draagbare gegevens om herbezoeken van de spoedeisende hulp te voorspellen. Annalen van spoedeisende geneeskunde. 84, lid 4, S76. https://doi.org/10.1016/j.annemergmed.2024.08.167

Yan, J.H. & Zhou, C.L. (2009). Effecten van motorische praktijk op cognitieve stoornissen bij oudere volwassenen. Europese groep voor onderzoek naar ouderen en lichaamsbeweging, 6, 67-74. https://doi.org/10.1007/s11556-009-0049-6

Yan, Q. S., & Guo, Q. (2024). Verbetering of onderdrukking? Differentiële associatie van digitale geletterdheid met subjectieve gezondheid van oudere volwassenen. Grenzen in de volksgezondheid, 12 https://doi.og/10.3389/fpubh.2024.1395162

Yang, Q., Mamun, A. A., Wu, M., & Naznen, F. (2024). Versterking van gezondheidsmonitoring: Intentie en acceptatie van IoT-compatibele draagbare apparaten voor de gezondheidszorg. Digitale gezondheid, 10, https://doi.org/10.1177/2055207624127919

Chow, H. W., & Yang, C. C. (2020). Accuracy of optical heart rate sensing technology in wearable fitness trackers for young and older adults: validation and comparison study. JMIR mHealth and uHealth, 8(4), e14707. https://doi.org/10.2196/14707

Ehn, M., Eriksson, L. C., Åkerberg, N., & Johansson, A. C. (2018). Activity monitors as support for older persons’ physical activity in daily life: qualitative study of the users’ experiences. JMIR mHealth and uHealth, 6(2), e8345. https://doi.org/10.2196/mhealth.8345

Frey-Law, L. A., Merkle, S. L., Dailey, D., & Sluka, K. A. (2024). Nonlinear modification to Hildebrand equation for accelerometry assessment of physical activity: improved accuracy for low activity levels. Exploration of Musculoskeletal Diseases, 2(5), 408-422. https://doi.org/10.37349/emd.2024.00066

Fries, J.F., & Crapo, L.M. (1981). Vitality and aging. San Francisco: Freeman.

Gao, W., Du, K., Luo, Y., Shi, W., & Shi, Y. (2024). EasyAsk: An In-App Contextual Tutorial Search Assistant for Older Adults. Interactive, Mobile, Wearable and Ubiquitous Technologies, 8, 3. https://doi.org/10.1145/3678516

Greengard, S., Virtual Reality. 2019: MIT Press.

Jacobson, B.H., Smith, D., Fronterhouse, J., Kline, C., & Boolani, A. (2012). Assessment of the benefit of powered exercises for muscular endurance and functional capacity in elderly participants, Journal of Physical Activity and Health, 9, 1030-1035. https://doi.org/10.1123/jpah.9.7.1030

Kaplan, A.D., et al., The Effects of Virtual Reality, Augmented Reality, and Mixed Reality as Training Enhancement Methods: A Meta-Analysis. Human Factors, 2021. 63(4): p. 706-726.

Kanning, M. & Schlicht, W. (2010). Be active and become happy: an ecological momentary assessment of physical activity and mood. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32, 253-261. https://doi.org/10.1123/jsep.32.2.253

Kimura, N., Masuda, T., Ataka, T., & Matsubara, E. (2024). Relationship between measured conversation time and social behavior in community-dwelling older adults. Frontiers in Neurology, 15 https://doi.org/10.3389/fneur.2024.1479296

Kononova, A., Li, L., Kamp, K., Bowen, M., Rikard, R. V., Cotten, S., & Peng, W. (2019). The use of wearable activity trackers among older adults: focus group study of tracker perceptions, motivators, and barriers in the maintenance stage of behavior change. JMIR mHealth and uHealth, 7(4), e9832. https://doi.org/10.2196/mhealth.9832

Lee, J. Y., & Lee, S. Y. (2024). Development of AI-based predictive algorithm for early diagnosis of high-risk dementia groups among the elderly: Utilizing health lifelog data. Healthcare, 12(18), 1872. https://doi.org/10.3390/healthcare12181872

Li, J., Ma, Q., Chan, A. H., & Man, S. (2019). Health monitoring through wearable technologies for older adults: Smart wearables acceptance model. Applied Ergonomics, 75, 162-169. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2018.10.006

Lin, Charles & Lee, Chaiwoo & Lally, Dennis & Coughlin, Joseph. (2018). Impact of Virtual Reality (VR) Experience on Older Adults’ Well-Being. 10.1007/978-3-319-92037-5_8.

Liang, P. (2024). Development of Next Generation Assistive Wearable Device. Unpublished thesis dissertation, University of Technology Sydney.

Mandal, S. Brief Introduction of Virtual Reality & its Challenges. 2013.

Martinato, M., Lorenzoni, G., Zanchi, T., et al. (2021). Usability and accuracy of a smartwatch for the assessment of physical activity in the elderly population: Observational study. JMIR mHealth and uHealth, 9(5), e20966. https://doi.org/10.2196/20966

Moore, K., O'Shea, E., Kenny, L., Barton, J., Tedesco, S., Sica, M., ... & Timmons, S. (2021). Older adults’ experiences with using wearable devices: qualitative systematic review and meta-synthesis. JMIR mHealth and uHealth, 9(6), e23832. https://doi.org/10.2196/23832

Nurmi, J., Knittle, K., Ginchev, T., Khattak, F., Helf, C., Zwickl, P., ... & Haukkala, A. (2020). Engaging users in the behavior change process with digitalized motivational interviewing and gamification: Development and feasibility testing of the PRECIOUS app. JMIR mHealth and uHealth, 8(1), e12884. https://doi.org/10.2196/12884

Olmedo-Aguirre, J. O., Reyes-Campos, J., Alor-Hernandez, G., Machorro-Cano, I., Rodriguez-Mazahua, L., & Sanchez-Cervantes, J. L. (2022). Remote healthcare for elderly people using wearables: A review. Biosensors, 12(2), 73. https://doi.org/10.3390/bios12020073

Paraschiakos, S., Cachucho, R., Moed, M. et al. Activity recognition using wearable sensors for tracking the elderly. User Modeling and User-Adapted Interaction, 30, 567–605. https://doi.org/10.1007/s11257-020-09268-2

Peng, W., Li, L., Kononova, A., Cotten, S., Kamp, K., & Bowen, M. (2021). Habit formation in wearable activity tracker use among older adults: qualitative study. JMIR mHealth and uHealth, 9(1), e22488. https://doi.org/10.2196/22488

Pichandi, K. V., Senthil, P., Prabakar, D., & Uma, S. (2025). Artificial internet of medical things for wearable body sensor data analysis. Expert Systems with Applications, 260, 125338. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2024.125338

Ramalho A, Duarte-Mendes P, Paulo R, Serrano J, Petrica J. Crossing the digital frontier: are older adults ready for virtual reality workouts? Front Public Health. 2024 Feb 8;12:1324004. doi: 10.3389/fpubh.2024.1324004. PMID: 38389949; PMCID: PMC10881650.

Rose, D. J. & Skelton, D. A. (2019). The field of Gerokinesiology. In D. J. Rose (Ed.), Physical activity instruction of older adults (2nd ed.), pp. 1-15. Champaign IL: Human Kinetics.

Saleh Kalantari, Tong Bill Xu, Armin Mostafavi, Benjamin Kim, Andrew Dilanchian, Angella Lee, Walter R Boot, Sara J Czaja, Using Immersive Virtual Reality to Enhance Social Interaction Among Older Adults: A Cross-Site Investigation, Innovation in Aging, Volume 7, Issue 4, 2023, igad031, https://doi.org/10.1093/geroni/igad031

Teixeira, E., Fonseca, H., Diniz-Sousa, F., Veras, L., et al. (2021). Wearable devices for physical activity and healthcare monitoring in elderly people: A critical review. Geriatrics, 6, 38. https://doi.org/10.3390/geriatrics6020038

The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Solutions for Metaverse. (2024). Fxmweb.com. https://www.fxmweb.com/insights/the-role-of-virtual-reality-in-promoting-healthy-aging-and-active-lifestyles.html

van Gameren, M., Voorn, P. B., Bossen, D., et al. (2024). The Short Physical Performance Battery does not correlate with daily life gait quality and quantity in community-dwelling older adults with an increased fall risk. Gait & Posture, 114, 78-83. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2024.09.005

Vargemidis, D., Gerling, K., Spiel, K., Abeele, V. V., & Geurts, L. (2020). Wearable physical activity tracking systems for older adults—a systematic review. ACM Transactions on Computing for Healthcare, 1(4), 1-37. https://doi.org/10.1145/3402523

Wall, C., Young, F., & McMeekin, P. (2024). CuePD: An IoT Approach for Enhancing Gait Rehabilitation in Older Adults through Personalized Music Cueing. IEEE Sensors Journal, 8, 1-4. https://doi.org/10.1109/LSENS.2024.3456855

Wang, L.-T. (2023). Effectiveness of Virtual Reality Exercise for Functional Fitness in Community-Dwelling Older Adults: A 12-Week Follow-Up Study. Sage Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218515

Wardi, G., Nemati, S., & Nagarajan, V. (2024). 161 use of wearable data to predict emergency department revisits. Annals of Emergency Medicine. 84(4), S76. https://doi.org/10.1016/j.annemergmed.2024.08.167

Yan, J.H. & Zhou, C.L. (2009). Effects of motor practice on cognitive disorders in older adults. European Group for Research into Elderly and Physical Activity, 6, 67-74. https://doi.org/10.1007/s11556-009-0049-6

Yan, Q. S., & Guo, Q. (2024). Enhancement or Suppression? Differential Association of Digital Literacy with Subjective Health of Older Adults. Frontiers in Public Health, 12 https://doi.og/10.3389/fpubh.2024.1395162

Yang, Q., Mamun, A. A., Wu, M., & Naznen, F. (2024). Strengthening health monitoring: Intention and adoption of IoT-enabled wearable healthcare devices. Digital Health, 10, https://doi.org/10.1177/2055207624127919

Chow, H. W., & Yang, C. C. (2020). Accuracy of optical heart rate sensing technology in wearable fitness trackers for young and older adults: validation and comparison study. JMIR mHealth and uHealth, 8(4), e14707. https://doi.org/10.2196/14707

Ehn, M., Eriksson, L. C., Åkerberg, N., & Johansson, A. C. (2018). Activity monitors as support for older persons’ physical activity in daily life: qualitative study of the users’ experiences. JMIR mHealth and uHealth, 6(2), e8345. https://doi.org/10.2196/mhealth.8345

Frey-Law, L. A., Merkle, S. L., Dailey, D., & Sluka, K. A. (2024). Nonlinear modification to Hildebrand equation for accelerometry assessment of physical activity: improved accuracy for low activity levels. Exploration of Musculoskeletal Diseases, 2(5), 408-422. https://doi.org/10.37349/emd.2024.00066

Fries, J.F., & Crapo, L.M. (1981). Vitality and aging. San Francisco: Freeman.

Gao, W., Du, K., Luo, Y., Shi, W., & Shi, Y. (2024). EasyAsk: An In-App Contextual Tutorial Search Assistant for Older Adults. Interactive, Mobile, Wearable and Ubiquitous Technologies, 8, 3. https://doi.org/10.1145/3678516

Greengard, S., Virtual Reality. 2019: MIT Press.

Jacobson, B.H., Smith, D., Fronterhouse, J., Kline, C., & Boolani, A. (2012). Assessment of the benefit of powered exercises for muscular endurance and functional capacity in elderly participants, Journal of Physical Activity and Health, 9, 1030-1035. https://doi.org/10.1123/jpah.9.7.1030

Kaplan, A.D., et al., The Effects of Virtual Reality, Augmented Reality, and Mixed Reality as Training Enhancement Methods: A Meta-Analysis. Human Factors, 2021. 63(4): p. 706-726.

Kanning, M. & Schlicht, W. (2010). Be active and become happy: an ecological momentary assessment of physical activity and mood. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32, 253-261. https://doi.org/10.1123/jsep.32.2.253

Kimura, N., Masuda, T., Ataka, T., & Matsubara, E. (2024). Relationship between measured conversation time and social behavior in community-dwelling older adults. Frontiers in Neurology, 15 https://doi.org/10.3389/fneur.2024.1479296

Kononova, A., Li, L., Kamp, K., Bowen, M., Rikard, R. V., Cotten, S., & Peng, W. (2019). The use of wearable activity trackers among older adults: focus group study of tracker perceptions, motivators, and barriers in the maintenance stage of behavior change. JMIR mHealth and uHealth, 7(4), e9832. https://doi.org/10.2196/mhealth.9832

Lee, J. Y., & Lee, S. Y. (2024). Development of AI-based predictive algorithm for early diagnosis of high-risk dementia groups among the elderly: Utilizing health lifelog data. Healthcare, 12(18), 1872. https://doi.org/10.3390/healthcare12181872

Li, J., Ma, Q., Chan, A. H., & Man, S. (2019). Health monitoring through wearable technologies for older adults: Smart wearables acceptance model. Applied Ergonomics, 75, 162-169. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2018.10.006

Lin, Charles & Lee, Chaiwoo & Lally, Dennis & Coughlin, Joseph. (2018). Impact of Virtual Reality (VR) Experience on Older Adults’ Well-Being. 10.1007/978-3-319-92037-5_8.

Liang, P. (2024). Development of Next Generation Assistive Wearable Device. Unpublished thesis dissertation, University of Technology Sydney.

Mandal, S. Brief Introduction of Virtual Reality & its Challenges. 2013.

Martinato, M., Lorenzoni, G., Zanchi, T., et al. (2021). Usability and accuracy of a smartwatch for the assessment of physical activity in the elderly population: Observational study. JMIR mHealth and uHealth, 9(5), e20966. https://doi.org/10.2196/20966

Moore, K., O'Shea, E., Kenny, L., Barton, J., Tedesco, S., Sica, M., ... & Timmons, S. (2021). Older adults’ experiences with using wearable devices: qualitative systematic review and meta-synthesis. JMIR mHealth and uHealth, 9(6), e23832. https://doi.org/10.2196/23832

Nurmi, J., Knittle, K., Ginchev, T., Khattak, F., Helf, C., Zwickl, P., ... & Haukkala, A. (2020). Engaging users in the behavior change process with digitalized motivational interviewing and gamification: Development and feasibility testing of the PRECIOUS app. JMIR mHealth and uHealth, 8(1), e12884. https://doi.org/10.2196/12884

Olmedo-Aguirre, J. O., Reyes-Campos, J., Alor-Hernandez, G., Machorro-Cano, I., Rodriguez-Mazahua, L., & Sanchez-Cervantes, J. L. (2022). Remote healthcare for elderly people using wearables: A review. Biosensors, 12(2), 73. https://doi.org/10.3390/bios12020073

Paraschiakos, S., Cachucho, R., Moed, M. et al. Activity recognition using wearable sensors for tracking the elderly. User Modeling and User-Adapted Interaction, 30, 567–605. https://doi.org/10.1007/s11257-020-09268-2

Peng, W., Li, L., Kononova, A., Cotten, S., Kamp, K., & Bowen, M. (2021). Habit formation in wearable activity tracker use among older adults: qualitative study. JMIR mHealth and uHealth, 9(1), e22488. https://doi.org/10.2196/22488

Pichandi, K. V., Senthil, P., Prabakar, D., & Uma, S. (2025). Artificial internet of medical things for wearable body sensor data analysis. Expert Systems with Applications, 260, 125338. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2024.125338

Ramalho A, Duarte-Mendes P, Paulo R, Serrano J, Petrica J. Crossing the digital frontier: are older adults ready for virtual reality workouts? Front Public Health. 2024 Feb 8;12:1324004. doi: 10.3389/fpubh.2024.1324004. PMID: 38389949; PMCID: PMC10881650.

Rose, D. J. & Skelton, D. A. (2019). The field of Gerokinesiology. In D. J. Rose (Ed.), Physical activity instruction of older adults (2nd ed.), pp. 1-15. Champaign IL: Human Kinetics.

Saleh Kalantari, Tong Bill Xu, Armin Mostafavi, Benjamin Kim, Andrew Dilanchian, Angella Lee, Walter R Boot, Sara J Czaja, Using Immersive Virtual Reality to Enhance Social Interaction Among Older Adults: A Cross-Site Investigation, Innovation in Aging, Volume 7, Issue 4, 2023, igad031, https://doi.org/10.1093/geroni/igad031

Teixeira, E., Fonseca, H., Diniz-Sousa, F., Veras, L., et al. (2021). Wearable devices for physical activity and healthcare monitoring in elderly people: A critical review. Geriatrics, 6, 38. https://doi.org/10.3390/geriatrics6020038

The Role of Virtual Reality in Promoting Healthy Aging and Active Lifestyles | FXMedia: Solutions for Metaverse. (2024). Fxmweb.com. https://www.fxmweb.com/insights/the-role-of-virtual-reality-in-promoting-healthy-aging-and-active-lifestyles.html

van Gameren, M., Voorn, P. B., Bossen, D., et al. (2024). The Short Physical Performance Battery does not correlate with daily life gait quality and quantity in community-dwelling older adults with an increased fall risk. Gait & Posture, 114, 78-83. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2024.09.005

Vargemidis, D., Gerling, K., Spiel, K., Abeele, V. V., & Geurts, L. (2020). Wearable physical activity tracking systems for older adults—a systematic review. ACM Transactions on Computing for Healthcare, 1(4), 1-37. https://doi.org/10.1145/3402523

Wall, C., Young, F., & McMeekin, P. (2024). CuePD: An IoT Approach for Enhancing Gait Rehabilitation in Older Adults through Personalized Music Cueing. IEEE Sensors Journal, 8, 1-4. https://doi.org/10.1109/LSENS.2024.3456855

Wang, L.-T. (2023). Effectiveness of Virtual Reality Exercise for Functional Fitness in Community-Dwelling Older Adults: A 12-Week Follow-Up Study. Sage Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218515

Wardi, G., Nemati, S., & Nagarajan, V. (2024). 161 use of wearable data to predict emergency department revisits. Annals of Emergency Medicine. 84(4), S76. https://doi.org/10.1016/j.annemergmed.2024.08.167

Yan, J.H. & Zhou, C.L. (2009). Effects of motor practice on cognitive disorders in older adults. European Group for Research into Elderly and Physical Activity, 6, 67-74. https://doi.org/10.1007/s11556-009-0049-6

Yan, Q. S., & Guo, Q. (2024). Enhancement or Suppression? Differential Association of Digital Literacy with Subjective Health of Older Adults. Frontiers in Public Health, 12 https://doi.og/10.3389/fpubh.2024.1395162

Yang, Q., Mamun, A. A., Wu, M., & Naznen, F. (2024). Strengthening health monitoring: Intention and adoption of IoT-enabled wearable healthcare devices. Digital Health, 10, https://doi.org/10.1177/2055207624127919