Selección y uso de dispositivos inteligentes

Wearable technology has the potential to improve health monitoring and management among older adults by enabling real-time tracking of physical activities, health metrics, and disease symptoms. Incorporating smart wearables into the lives of individuals over the age of 55 can offer profound benefits in promoting physical activity, health tracking, and overall motivation. Wearables such as fitness trackers, smartwatches, and other health-monitoring devices enable users to set achievable goals, track their progress in real-time, and receive personalized feedback to sustain motivation. However, training older adults to effectively use wearables presents several challenges due to physical, cognitive, and technological factors. Below there is an effort to present the main barriers when training older adults to use effectively wearables in fitness sessions, while suggesting possible solutions for enhancing user adoption and efficacy. There is also some practical strategies for using the above technologies to engage older adults and enhance their well-being.

Issues in training older adults to use wearables

Training older adults to use wearable technology requires addressing both physical and cognitive limitations, as well as technological and psychological barriers. To ensure successful adoption, training should be tailored to individual needs, focusing on usability, simplicity, and relevance. Involving older adults in the design and testing of these devices will further improve their accessibility and ease of use. Finally, offering sustained support and addressing concerns around privacy and security can increase confidence and reduce resistance, making wearables a valuable tool for enhancing the health and well-being of older populations.

As people age, their physical limitations are apparent in their fine motor skills and dexterity that tend to deteriorate, which can make interacting with small wearable devices challenging. Wearables like smartwatches, fitness trackers, and health monitors often require precise touch gestures, button pressing, or screen swiping. Older adults may struggle with these actions due to reduced hand mobility or tremors, a common issue for those with arthritis or Parkinson’s disease. Wearables designed with larger, more tactile buttons or voice activation could alleviate some of these physical barriers. Some studies have recommended co-designing wearables with elderly participants to improve usability and accessibility (Kimura et al., 2024). Cognitive impairments, such as memory loss and decreased attention span, are also significant barriers to training older adults. Remembering how to operate a device, charge it, or interpret the data can be difficult. Training programs often rely on complex instructions, which can overwhelm users with cognitive decline. Simplified interfaces and personalized training methods (e.g., one-on-one training sessions or instructional videos) could support cognitive needs. Studies suggest breaking the training into small, digestible steps to accommodate memory and learning limitations (Yan & Guo, 2024).

A significant proportion of older adults have low levels of technological literacy, which creates a gap in their ability to adopt wearables effectively. Many older individuals may have had limited exposure to smartphones, tablets, or other digital interfaces, which exacerbates their difficulty in understanding and using wearables. Training older adults to use wearables often requires overcoming their apprehension toward technology. Research suggests that older adults need sustained support and encouragement to build confidence. Additionally, trainers should prioritize patient, hands-on guidance rather than traditional lecture-style instruction (Gao et al., 2024).

While the benefits of wearables are clear, certain barriers hinder their full adoption among older adults. Many older adults experience what is termed “technological anxiety,” which refers to the stress or discomfort associated with learning and using new technologies. This fear can prevent them from fully engaging with the wearable, even if they understand its potential health benefits. Common issues reported by older adults, include device complexity, data interpretation challenges, and concerns about battery life. Peng et al. (2021) noted that older adults are more likely to use wearables that offer simple interfaces and clear instructions. Additionally, Chow and Yang (2020) highlighted the importance of offering introductory tutorials and visual feedback mechanisms to assist elderly users in learning how to operate the devices effectively.

To address this technological anxiety, faced by older adults, trainers can foster a positive learning environment that emphasizes the benefits of wearables rather than focusing on their technical complexity. Studies suggest that using peer mentoring programs, where older adults train one another, can reduce anxiety and improve adoption rates (Yan & Guo, 2024). Involving older adults in the design process of wearables ensures that the devices are user-friendly for their specific needs. Accessibility features like larger fonts, voice-activated commands, and simplified displays should be prioritized to ease usability concerns. Many older adults benefit from user-centered designs that simplify device interactions. Providing clear feedback on the device’s functionality and offering error correction options can prevent frustration (Liang, 2024). Table 1 summarizes examples of typical issues that the older adults raise as barriers in using wearables.

Table 1. Typical barriers reported from older adults in using wearables and suggested solutions in facing these barriers.

Barrier	Suggested Solution
Complex User Interface	Offer simple interfaces with large fonts and icons
Battery Life Concerns	Use wearables with long battery life or solar charging
Difficulty Interpreting Data	Provide easy-to-understand summaries and visual feedback
Technical Support Needs	Offer accessible tutorials or helplines

Older adults may not perceive wearables as necessary or relevant to their lives, especially if they do not feel a direct connection between the technology and their well-being. This perceived lack of relevance can hinder motivation to learn how to use these devices. Trainers should focus on framing wearables as tools that can directly enhance the user’s independence, safety, and quality of life. Demonstrating the specific health benefits that wearables can offer, such as fall detection or heart rate monitoring, can increase user engagement (Wall et al., 2024). Older adults often express concerns about privacy when using digital health tools, fearing that their personal data could be misused. Wearables, especially those that track sensitive health data, can increase anxiety about data breaches, identity theft, or third-party access to their personal information. Clear communication about privacy policies, data security, and user control over data sharing is critical in training sessions. Explaining how wearables protect privacy and ensuring trust through transparency can help mitigate these concerns (Pichandi et al., 2025).

Training programs should be adapted to the needs of older adults by being more personalized and flexible. For instance, smaller group settings and individualized coaching have been shown to enhance the learning experience for older adults. Offering longer training sessions that allow participants to practice at their own pace, as well as follow-up support sessions, can lead to better retention and user comfort with the technology. Additionally, employing adaptive learning technologies that adjust to the user’s learning pace may be beneficial (Lee et al., 2024).

Tracking Progress, Setting Realistic Goals and Providing Feedback

Tracking progress is a major benefit of wearable technology, allowing individuals to see the results of their efforts over time. Research findings suggest that older adults appreciate the ability to view their progress directly on their wearable devices, since it reinforces their motivation to remain active (Ehn et al., 2018). Wearables display key metrics such as steps taken, calories burned, active minutes, and even heart rate variability. The data is often represented visually, using graphs and charts that make it easy for individuals to understand their daily performance relative to their goals. Furthermore, it has been proved that wearables encourage sustained behaviour change by offering timely feedback, such as congratulatory notifications or reminders to keep moving (Moore et al., 2021). The feedback provided by wearables is usually in the form of:

• Daily Progress Notifications: Inform users of how close they are to reaching their step or activity goal.
• Weekly Reports: Summarize overall performance, displaying trends such as an increase in physical activity or improved sleep.
• Heart Rate Alerts: Notify users when their heart rate exceeds or drops below a safe range during exercise.

The form of the feedback that the wearables offer may be used as a critical tool to set goals. One of the most important things in setting goals, in any population, is to set achievable and realistic goals. Following this rule in setting goals is important for the self-efficacy of 55+ individuals, which in turn is essential to maintaining long-term engagement with physical activity. According to a study by Kononova et al. (2019), setting daily step targets using wearable devices significantly increased activity levels in older adults. Wearables provide several built-in functionalities that enable users not only to set goals but also to customize their goals based on their health status, previous activity levels, and personal fitness objectives.

Decisions on goal selection should be based on the functional fitness and participants’ needs in order to be realistic and achievable. However, goals should have to be specific and this is a feature that may be achievable only if we take into account not only the goal type, but also specific features of the available wearables that the participants may easily read. Table 2 is an example of the goals that could be set based on the wearable features.

Table 2. Wearable goals and features with practical examples.

Goal Type	Wearable Feature	Practical Example
Daily Step Count	Step Counter	Set a daily step goal of 5,000-7,000 steps
Heart Health	Heart Rate Monitor	Maintain a heart rate of 110-120 BPM during a walk
Sleep Improvement	Sleep Tracker	Set a goal of 7-8 hours of sleep per night
Calories Burned	Caloric Burn Estimator	Track and aim to burn 200-300 kcal during a workout

Selecting the best wearable for older adults

Selecting the best wearable for older clients requires the fitness professional to have a good knowledge background on the wearables available in the market. The fitness instructor should know which wearables are reachable to the older participants, what are their main features and what is their fitness relevance, that is how they could be used for setting goals and provide feedback. Below is a list of wearables commonly used in fitness area. For each wearable, there are common trademarks and a summary description of their features. There are also some hints for use in fitness settings.

1. Fitness Trackers (Activity Bands)

Description: Devices like Fitbit, Garmin, or Xiaomi Mi Bands are designed to track daily steps, distance traveled, calories burned, and heart rate. These devices often come with additional features like sleep tracking, GPS, and sometimes even VO2 max measurements.

• Fitness Relevance: Fitness trackers are particularly useful for seniors as they offer goal-setting features (e.g., 10,000 steps a day), motivate physical activity, and provide a clear picture of daily fitness achievements.

2. Smartwatches (Fitness-Focused)

Description: Devices like the Apple Watch, Samsung Galaxy Watch, and Garmin Forerunner integrate fitness tracking with smartwatch capabilities. Many smartwatches include sensors for heart rate monitoring, oxygen saturation (SpO2), and even ECG, making them suitable for more in-depth health tracking.

• Fitness Relevance: These devices encourage users to stay active through reminders and goals like daily activity rings or custom workout plans. For older users, it offers both fitness motivation and health monitoring (e.g., abnormal heart rate alerts).

3. Heart Rate Monitors (Chest Straps and Armbands)

Description: Devices like Polar H10 and Wahoo Tickr are worn around the chest or arm to provide accurate heart rate data during workouts.

• Fitness Relevance: Heart rate monitoring is crucial in ensuring seniors exercise within a safe heart rate zone, making it suitable for cardiac rehabilitation or general fitness goals. These are often more accurate than wrist-based sensors.

4. Smart Shoes & Insoles (Fitness)

Description: Devices like Under Armour’s smart shoes or smart insoles (e.g., Digitsole) track running metrics such as pace, stride length, and even foot pressure.

• Fitness Relevance: Smart shoes or insoles help in tracking walking or running biomechanics, which can prevent injury and encourage older adults to maintain proper walking posture. They can also help monitor daily steps more accurately.

5. GPS Running Watches

Description: These are specialized fitness devices, like Garmin Forerunner or Polar Vantage, that are designed for runners and hikers. They come with advanced features like GPS, heart rate zones, and running cadence analysis.

• Fitness Relevance: Ideal for more active older adults who enjoy walking, jogging, or hiking, these watches provide data on distance, speed, and heart rate, motivating users to achieve fitness milestones and improve cardiovascular health.

6. Smart Rings (Fitness-Focused)

Description: Devices like Oura Ring and Motiv Ring can track physical activity, sleep quality, heart rate variability (HRV), and even body temperature. While smaller than smartwatches, they offer a comprehensive overview of physical activity.

• Fitness Relevance: Smart rings are discreet yet powerful for seniors who might not want to wear bulkier devices. They are particularly good for tracking passive activities like walking and provide data on recovery and sleep, ensuring overall well-being.

7. Posture Monitoring Wearables

Description: Devices like Upright GO are designed to monitor and correct posture by vibrating when the user slouches.

• Fitness Relevance: These devices help older adults maintain good posture, which is essential for preventing back pain and injuries, especially during physical activities or exercises that involve body movements.

8. Wearable Resistance Bands

Description: Some fitness wearables come in the form of smart resistance bands (e.g., Tangram Smart Rope) which track repetitions, speed, and calories burned during strength exercises.

• Fitness Relevance: Wearable resistance bands are ideal for low-impact strength training exercises, which are important for older adults to maintain muscle strength and joint health. Tracking reps can motivate seniors to improve strength over time.

9. Body Composition Monitors

Description: Smart scales or body composition monitors (e.g., Withings Body+ or Garmin Index) can track weight, muscle mass, fat percentage, and water retention. Some also sync with fitness apps or wearables to provide a more holistic view of fitness.

• Fitness Relevance: For older adults, monitoring body composition helps in ensuring muscle mass retention and preventing sarcopenia (age-related muscle loss). These devices also help set realistic fitness goals.

10. Smart Hydration Trackers

Description: Devices like HidrateSpark monitor your water intake and remind you to stay hydrated by syncing with fitness apps and providing data on your hydration status.

• Fitness Relevance: Hydration is crucial for maintaining physical performance, especially for seniors who might forget to drink water. Smart water bottles or hydration trackers ensure they stay properly hydrated during workouts and throughout the day.

Table 3 is an effort to compare popular fitness wearables for older adults. The devices included are:

• Fitbit Charge 5: A versatile fitness tracker suitable for older adults, with features like heart rate monitoring, stress tracking, and sleep analysis, encouraging daily movement.
• Apple Watch Series 9: Combines fitness tracking with advanced health features, making it ideal for older adults, especially with fall detection and ECG monitoring.
• Garmin Forerunner 45: Excellent for older adults who enjoy running or walking. Its simple interface and accurate GPS and heart rate metrics provide motivation for fitness goals.
• Oura Ring: A discreet smart ring that monitors daily activity, heart rate variability (HRV), and sleep, offering passive wellness tracking, ideal for seniors who prefer less intrusive wearables.
• Polar H10: This highly accurate chest strap heart rate monitor is perfect for seniors engaged in more intense cardio activities, ensuring they stay within a safe heart rate zone.

Table 3. Devices, key features, and their benefits for adults 55+.

Device	Type	Key Features	Target Activity	Benefits for 55+
Fitbit Charge 5	Fitness Tracker	Heart rate, sleep tracking, GPS, stress monitoring, steps, SpO2	Walking, daily activity, stress management	Easy to use, tracks stress and sleep, promotes daily movement
Apple Watch Series 9	Smartwatch	ECG, blood oxygen, fitness coaching, fall detection, activity rings	General fitness, walking, heart monitoring, fall detection	Monitors heart health, fall detection for safety, wide range of fitness apps
Garmin Forerunner 45	GPS Running Watch	Heart rate, GPS, VO2 max, running dynamics, stress tracking	Running, walking, cardio training	Motivates running or walking, simple interface, precise health metrics
Oura Ring	Smart Ring	Heart rate variability (HRV), sleep analysis, activity tracking, recovery insights	Daily activity tracking, sleep, wellness	Small and discreet, tracks heart health and wellness, good for passive tracking
Polar H10	Heart Rate Monitor (Chest Strap)	High accuracy heart rate tracking, Bluetooth, works with fitness apps	High-intensity cardio, precise heart rate monitoring	Extremely accurate for safe workouts, works with other fitness apps

In conclusion, smart wearables offer a range of functionalities that can help older adults track their progress, set goals, and stay motivated. The combination of goal-setting, progress tracking, feedback, and social engagement features makes these devices an effective tool for promoting long-term physical activity and health maintenance in the 55+ population. By addressing the common barriers and providing appropriate guidance, older adults can reap the full benefits of smart wearables in maintaining an active and healthy lifestyle.

La tecnología ponible puede mejorar el control y la gestión de la salud de las personas mayores al permitir el seguimiento en tiempo real de actividades físicas, parámetros de salud y síntomas de enfermedad. La incorporación de dispositivos inteligentes en la vida de las personas mayores de 55 años puede ofrecer grandes beneficios en la promoción de la actividad física, el seguimiento de la salud y la motivación general. Dispositivos como los rastreadores de actividad física, los relojes inteligentes y otros dispositivos de seguimiento de la salud permiten a los usuarios fijar objetivos alcanzables, seguir su progreso en tiempo real y recibir mensajes personalizados para mantener la motivación. Sin embargo, entrenar a las personas mayores para que los utilicen eficazmente presenta varios retos debido a factores físicos, cognitivos y tecnológicos. A continuación, se intenta presentar los principales obstáculos a la hora de formar a personas mayores para que utilicen eficazmente los dispositivos en sesiones de fitness, al mismo tiempo que se sugieren posibles soluciones para mejorar su incorporación y la eficacia al usarlos por parte de los usuarios. También se presentan algunas estrategias prácticas para utilizar las tecnologías mencionadas con el fin de involucrar a las personas mayores y mejorar su bienestar.

Problemas a la hora de enseñar a personas mayores a utilizar dispositivos inteligentes

Formar a las personas mayores en el uso de la tecnología ponible exige abordar las limitaciones físicas y cognitivas, así como las barreras tecnológicas y psicológicas. Para garantizar buenos resultados, la formación debe adaptarse a las necesidades individuales y centrarse en la facilidad de uso, la simplicidad y la relevancia. Implicar a las personas mayores en el diseño y en las pruebas de estos dispositivos mejorará aún más su accesibilidad y facilidad de uso. Por último, ofrecer apoyo y abordar las preocupaciones en torno a la privacidad y la seguridad puede aumentar la confianza y reducir la resistencia, lo que haría de los dispositivos una herramienta valiosa para mejorar la salud y el bienestar de las personas de edad avanzada.

A medida que las personas envejecen, sus limitaciones físicas se manifiestan en la motricidad fina y en las destrezas que poseen, puesto que tienden a deteriorarse. Esto puede dificultar la interacción con dispositivos pequeños. La tecnología ponible, como los relojes inteligentes, los rastreadores de actividad física y los monitores de salud, a menudo requieren gestos táctiles precisos, pulsar botones o deslizar la pantalla. Las personas mayores pueden tener dificultades para realizar estas acciones debido a la movilidad reducida de sus manos o a temblores, un problema común para quienes padecen artritis o la enfermedad de Parkinson. Los dispositivos diseñados con botones táctiles más grandes o con activación por voz podrían reducir algunas de estas barreras físicas. Algunos estudios han recomendado codiseñar los dispositivos con participantes de edad avanzada para mejorar su usabilidad y accesibilidad (Kimura et al., 2024). Las deficiencias cognitivas, como la pérdida de memoria y la disminución de la capacidad de atención, también son obstáculos importantes para la formación de los adultos mayores. Recordar cómo funciona un dispositivo, cargarlo o interpretar los datos puede resultar difícil. Los programas de formación suelen tener instrucciones complejas que pueden abrumar a los usuarios con deterioro cognitivo. Las interfaces simplificadas y los métodos de formación personalizados (por ejemplo, sesiones de formación individuales o vídeos instructivos) podrían ayudar a satisfacer las necesidades cognitivas. Los estudios sugieren dividir la formación en pasos pequeños y digeribles para adaptarse a las limitaciones de memoria y aprendizaje (Yan y Guo, 2024).

Gran parte de personas mayores tiene niveles bajos de conocimientos tecnológicos, lo que crea una brecha en su capacidad para usar dispositivos inteligentes de manera efectiva. Muchas pueden haber tenido una exposición limitada a teléfonos inteligentes, tablets u otras interfaces digitales, lo que agrava su dificultad para comprender y utilizar la tecnología ponible. Formar a las personas mayores en su uso requiere ayudarles a superar su temor a la tecnología. La investigación sugiere que las personas mayores necesitan apoyo y estímulos para ganar confianza. Además, los instructores deben dar prioridad a la orientación práctica y paciente en lugar de la instrucción tradicional de tipo teórico (Gao et al., 2024

Aunque las ventajas de los dispositivos inteligentes son evidentes, existen ciertas barreras que dificultan su plena adopción entre los adultos mayores. Muchos experimentan lo que se denomina «ansiedad tecnológica», es decir, estrés o incomodidad asociados con el aprendizaje y el uso de nuevas tecnologías. Este temor puede impedir que se impliquen plenamente con los dispositivos, aunque comprendan sus posibles beneficios para la salud. Entre los problemas más comunes que enfrentan las personas mayores se encuentran la complejidad del dispositivo, problemas para comprender los datos y preocupación por la duración de la batería. Peng et al. (2021) señalaron que las personas mayores son más propensas a usar dispositivos portátiles que ofrecen interfaces sencillas e instrucciones claras. Además, Chow y Yang (2020) destacaron la importancia de ofrecer tutoriales introductorios y mecanismos de feedback visual para ayudar a los usuarios de edad avanzada a aprender a manejar los dispositivos de manera eficaz.

Para abordar esta ansiedad tecnológica, los formadores pueden fomentar un entorno de aprendizaje positivo que haga hincapié en los beneficios de los dispositivos en lugar de centrarse en su complejidad técnica. Los estudios sugieren que el uso de programas de tutoría entre pares, en los que las personas mayores se forman unas a otras, puede reducir la ansiedad y mejorar las tasas de incorporación de los dispositivos (Yan y Guo, 2024). La participación de las personas mayores en el proceso de diseño garantiza que los dispositivos se adapten a sus necesidades específicas. Se debe dar prioridad a funciones de accesibilidad como fuentes más grandes, comandos activados por voz y pantallas simplificadas, para reducir los problemas de usabilidad. Muchas personas mayores se benefician de diseños centrados en el usuario que simplifican las interacciones con el dispositivo. Proporcionar información clara sobre la funcionalidad del dispositivo y ofrecer opciones de corrección de errores puede evitar la frustración (Liang, 2024). La tabla 1 resume ejemplos de problemas típicos que las personas mayores plantean como barreras para el uso de dispositivos inteligentes.

Tabla 1. Ejemplos de problemas señalados por las personas mayores en cuanto al uso de dispositivos inteligentes y sugerencias de soluciones para afrontarlos.

Problema	Posible solución
Interfaz compleja	Ofrecer interfaces sencillas con fuentes e iconos grandes
Preocupación por la duración de la batería	Utilizar dispositivos con batería de larga duración o carga solar
Dificultad al interpretar los datos	Aportar resúmenes sencillos e información visual
Necesidades de soporte técnico	Ofrecer tutorías o líneas de ayuda accesibles

Es posible que las personas mayores no perciban los dispositivos inteligentes como algo necesario o relevante para sus vidas, especialmente si no sienten una conexión directa entre la tecnología y su bienestar. Esta percepción de poca relevancia puede dificultar la motivación para aprender a utilizarlos. Los formadores deben centrarse en presentarlos como herramientas que pueden mejorar directamente la independencia, la seguridad y la calidad de vida del usuario. Demostrar los beneficios específicos para la salud que pueden ofrecer estos dispositivos, como la detección de caídas o la monitorización de la frecuencia cardíaca, puede aumentar el compromiso del usuario (Wall et al., 2024). Los adultos mayores a menudo expresan su preocupación por la privacidad cuando utilizan herramientas digitales de salud, ya que temen que sus datos personales puedan ser utilizados indebidamente. Los dispositivos inteligentes, especialmente los que rastrean datos sanitarios sensibles, pueden aumentar la ansiedad por las filtraciones de datos, el robo de identidad o el acceso de terceros a su información personal. Una comunicación clara sobre las políticas de privacidad, la seguridad de los datos y el control del usuario sobre el intercambio de datos es fundamental en las sesiones de formación. Explicar cómo protegen la privacidad y garantizar la confianza a través de la transparencia puede ayudar a mitigar estas preocupaciones (Pichandi et al., 2025).

Los programas de formación deben ser personalizados y flexibles para adaptarse a las necesidades de las personas mayores. Por ejemplo, se ha demostrado que los grupos reducidos y la formación personalizada mejoran la experiencia de aprendizaje de las personas mayores. Ofrecer sesiones de formación más largas que permitan a los participantes practicar a su propio ritmo, así como sesiones de apoyo de seguimiento, puede mejorar la retención y la comodidad del usuario con la tecnología. Además, puede ser beneficioso emplear tecnologías de aprendizaje adaptativo que se ajusten al ritmo de aprendizaje del usuario (Lee et al., 2024).

Seguimiento del progreso, fijación de objetivos realistas y feedback

El seguimiento del progreso es uno de los principales beneficios de la tecnología ponible, ya que permite a las personas ver los resultados de sus esfuerzos a lo largo del tiempo. Los resultados de la investigación sugieren que los adultos mayores aprecian poder ver su progreso directamente en sus dispositivos, ya que se refuerza su motivación para permanecer activos (Ehn et al., 2018). La tecnología ponible muestra parámetros clave como los pasos dados, las calorías quemadas, los minutos activos e incluso cambios en la frecuencia cardíaca. Los datos se suelen representar visualmente mediante gráficos y tablas que facilitan a las personas la comprensión de su rendimiento diario en relación con sus objetivos. Además, se ha demostrado que fomentan un cambio en el comportamiento a largo plazo al ofrecer la información adecuada, como mensajes de felicitación o recordatorios para seguir moviéndose (Moore et al., 2021). El feedback que aportan los dispositivos suele ser el siguiente:

• Notificaciones diarias acerca del progreso: informan a los usuarios de lo cerca que se encuentran de alcanzar sus objetivos de pasos o actividad.
• Informes semanales: resumen el rendimiento general y muestran tendencias como el aumento de la actividad física o la mejora del sueño.
• Alertas del ritmo cardíaco: notifican a los usuarios cuando su ritmo cardíaco sube o baja de un rango seguro durante el ejercicio.

El feedback que ofrecen los dispositivos inteligentes puede utilizarse como herramienta fundamental para fijar objetivos. Algo crucial a la hora de fijar objetivos en cualquier población es que sean alcanzables y realistas. Seguir esta regla a la hora de establecerlos es importante para la autoeficacia de las personas mayores de 55 años, que a su vez es esencial para mantener el compromiso con la actividad física a largo plazo. Según un estudio de Kononova et al. (2019), establecer objetivos de pasos diarios utilizando dispositivos ponibles aumentó significativamente los niveles de actividad en adultos mayores. Los dispositivos poseen varias funcionalidades integradas que permiten a los usuarios establecer objetivos y personalizarlos en función de su estado de salud, niveles de actividad previos y objetivos personales de fitness.

Las decisiones sobre la selección de objetivos deben basarse en la aptitud funcional y las necesidades de los participantes para que sean realistas y alcanzables. Sin embargo, los objetivos deben ser específicos. Esto sólo puede lograrse si, además del tipo de objetivo, tenemos en cuenta las características específicas de los dispositivos disponibles que los participantes puedan leer fácilmente. La tabla 2 es un ejemplo de objetivos que podrían fijarse en función de las características de un dispositivo.

Tabla 2. Objetivos y características de los dispositivos inteligentes con ejemplos prácticos.

Tipo de objetivo	Característica del dispositivo	Ejemplo práctico
Número de pasos diarios	Contador de pasos	Establecer un objetivo diario de 5.000-7.000 pasos
Salud del corazón	Pulsómetro	Mantener un ritmo cardíaco de 110-120 PPM durante un paseo
Mejora del sueño	Monitor de sueño	Establecer un objetivo de 7-8 horas de sueño por noche
Calorías quemadas	Estimador de calorías quemadas	Hacer un seguimiento y tratar de quemar 200-300 kcal durante un entrenamiento

Selección del mejor dispositivo inteligente para personas mayores

Seleccionar el mejor dispositivo para clientes de edad avanzada requiere que el profesional del fitness conozca bien las opciones disponibles en el mercado. El instructor debe saber qué dispositivos están al alcance de los participantes de más edad, cuáles son sus principales características y cuál es su relevancia para el fitness, es decir, cómo podrían utilizarse para establecer objetivos y proporcionar feedback. A continuación, se ofrece una lista de los dispositivos más utilizados en el ámbito del fitness. Para cada uno hay marcas comunes y una descripción resumida de sus características. También hay algunas sugerencias para su uso en entornos de fitness.

1. Dispositivos de seguimiento (pulseras de actividad)

Descripción: dispositivos como Fitbit, Garmin o Xiaomi Mi Bands están diseñados para realizar un seguimiento de los pasos diarios, la distancia recorrida, las calorías quemadas y el ritmo cardíaco. Suelen incluir funciones adicionales como el seguimiento del sueño, el GPS y, a veces, mediciones del VO2 máx.

• Relevancia para el fitness: son particularmente útiles para las personas mayores, ya que ofrecen funciones de fijación de objetivos (por ejemplo, 10.000 pasos al día), fomentan la actividad física y proporcionan una imagen clara de los logros de fitness diarios.

2. Relojes inteligentes (enfocados en el fitness)

Descripción: dispositivos como el Apple Watch, el Samsung Galaxy Watch y el Garmin Forerunner integran el seguimiento de la actividad física con funciones de reloj inteligente. Muchos incluyen sensores para monitorizar el ritmo cardíaco, la saturación de oxígeno (SpO2) e incluso el ECG, lo que los hace adecuados para un seguimiento más exhaustivo de la salud.

• Relevancia para el fitness: animan a los usuarios a mantenerse activos mediante recordatorios y objetivos como los diagramas de actividad diaria o los planes de entrenamiento personalizados. Para los usuarios de más edad, ofrecen tanto motivación para mantenerse en forma como control de la salud (por ejemplo, alertas de frecuencia cardíaca anormal).

3. Monitores del ritmo cardíaco (bandas de pecho y brazaletes)

Descripción: dispositivos como Polar H10 y Wahoo Tickr se llevan alrededor del pecho o el brazo para proporcionar datos precisos acerca del ritmo cardíaco durante los entrenamientos.

• Relevancia para el fitness: la monitorización del ritmo cardíaco es crucial para garantizar que las personas mayores hagan ejercicio dentro de una zona de frecuencia cardíaca segura y adecuada para la rehabilitación cardíaca o para los objetivos generales de fitness. Estos dispositivos suelen ser más precisos que los sensores para la muñeca.

4. Zapatos y plantillas inteligentes (fitness)

Descripción: dispositivos como las zapatillas inteligentes de Under Armour o las plantillas inteligentes (por ejemplo, Digitsole) realizan un seguimiento de parámetros al correr como el ritmo, la longitud de la zancada e incluso la presión del pie.

• Relevancia para el fitness: ayudan en el seguimiento de la biomecánica de caminar o correr, lo que puede prevenir lesiones y animar a las personas mayores a mantener una postura adecuada al caminar. También pueden ayudar a controlar los pasos diarios con mayor precisión.

5. Relojes GPS para correr

Descripción: se trata de dispositivos de fitness especializados como Garmin Forerunner o Polar Vantage. Están diseñados para corredores y excursionistas. Vienen con funciones avanzadas como GPS, zonas de frecuencia cardíaca y análisis de la cadencia de carrera.

• Relevancia para el fitness: ideales para personas mayores más activas que disfrutan al caminar, trotar o hacer senderismo. Estos relojes proporcionan datos sobre la distancia, la velocidad y el ritmo cardíaco, lo que motiva a los usuarios a alcanzar metas de fitness y mejorar la salud cardiovascular.

6. Anillos inteligentes (enfocados en el fitness)

Descripción: dispositivos como Oura Ring y Motiv Ring pueden realizar un seguimiento de la actividad física, la calidad del sueño, la variabilidad de la frecuencia cardíaca (VFC) e incluso la temperatura corporal. Aunque son más pequeños que los relojes inteligentes, ofrecen una visión completa de la actividad física.

• Relevancia para el fitness: son discretos pero potentes para las personas mayores que quizá no quieran llevar dispositivos más voluminosos. Son especialmente buenos para el seguimiento de actividades pasivas como caminar y proporcionan datos sobre la recuperación y el sueño, lo que garantiza el bienestar general.

7. Dispositivos de control de la postura

Descripción: dispositivos como Upright GO están diseñados para monitorizar y corregir la postura con vibraciones cuando el usuario se encorva.

• Relevancia para el fitness: ayudan a las personas mayores a mantener una buena postura, lo cual es esencial para prevenir el dolor de espalda y las lesiones, especialmente durante actividades físicas o ejercicios que implican movimientos corporales.

8. Bandas elásticas de resistencia

Descripción: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia inteligentes (por ejemplo, Tangram Smart Rope) que realizan un seguimiento de las repeticiones, la velocidad y las calorías quemadas durante los ejercicios de fuerza.

• Relevancia para el fitness: ideales para ejercicios de entrenamiento de fuerza de bajo impacto que son importantes para que las personas mayores mantengan la fuerza muscular y la salud de las articulaciones. El seguimiento de las repeticiones puede motivar a las personas mayores a mejorar la fuerza con el tiempo.

9. Monitores de composición corporal

Descripción: las básculas inteligentes o los monitores de composición corporal (por ejemplo, Withings Body+ o Garmin Index) pueden realizar un seguimiento del peso, la masa muscular, el porcentaje de grasa y la retención de agua. Algunos también se sincronizan con aplicaciones de fitness o con otros dispositivos inteligentes para ofrecer una visión integral de la forma física.

• Relevancia para el fitness: para las personas mayores, el seguimiento de la composición corporal ayuda a garantizar la retención de masa muscular y prevenir la sarcopenia (pérdida de masa muscular relacionada con la edad). Estos dispositivos también ayudan a establecer objetivos de fitness realistas.

10. Rastreadores de hidratación inteligentes

Descripción: dispositivos como HidrateSpark controlan la ingesta de agua y te recuerdan que debes mantenerte hidratado. Se sincronizan con aplicaciones de fitness y proporcionan datos sobre tu estado de hidratación.

• Relevancia para el fitness: la hidratación es crucial para mantener el rendimiento físico, especialmente para las personas mayores que pueden olvidarse de beber agua. Las botellas de agua inteligentes o los rastreadores de hidratación garantizan que se mantengan correctamente hidratados durante los entrenamientos y a lo largo del día.

La tabla 3 es un intento de comparación de los dispositivos de fitness más populares para personas mayores. Los dispositivos incluidos son los siguientes:

• Fitbit Charge 5: monitor de fitness versátil adecuado para personas mayores, con funciones como el control del ritmo cardíaco, el seguimiento del estrés y el análisis del sueño, lo cual fomenta el movimiento diario.
• Apple Watch Series 9: combina el seguimiento de la actividad física con funciones avanzadas de salud, por lo que es ideal para las personas mayores, especialmente con la detección de caídas y la monitorización de ECG.
• Garmin Forerunner 45: excelente para personas mayores que disfrutan corriendo o caminando. Su sencilla interfaz y sus precisos parámetros de GPS y de ritmo cardíaco proporcionan motivación para los objetivos de fitness.
• Oura Ring: un anillo inteligente discreto que monitoriza la actividad diaria, la variabilidad de la frecuencia cardiaca (VFC) y el sueño. Ofrece un seguimiento pasivo del bienestar, ideal para las personas mayores que prefieren dispositivos menos intrusivos.
• Polar H10: este sensor de ritmo cardíaco de alta precisión es perfecto para personas mayores que realizan actividades cardiovasculares más intensas, ya que garantiza que se mantengan dentro de una zona de ritmo cardíaco segura.

Tabla 3. Dispositivos, características clave y beneficios para adultos mayores de 55 años.

Dispositivo	Tipo	Características principales	Actividades objetivo	Beneficios para 55+
Fitbit Charge 5	Monitor de fitness	Ritmo cardíaco, análisis del sueño, GPS, control del estrés, pasos, SpO2	Caminar, actividad diaria, gestión del estrés	Fácil de usar, controla el estrés y el sueño, fomenta el movimiento diario
Apple Watch Series 9	Reloj inteligente	ECG, oxígeno en sangre, preparación física, detección de caídas, diagrama de actividad	Condición física general, caminar, monitorización cardíaca, detección de caídas	Monitoriza la salud cardíaca, detecta caídas para mayor seguridad, amplia gama de aplicaciones de fitness
Garmin Forerunner 45	Reloj GPS para correr	Ritmo cardíaco, GPS, VO2 máximo, dinámica de carrera, seguimiento del esfuerzo	Correr, caminar, entrenamiento de cardio	Motiva para correr o caminar, interfaz sencilla, parámetros de salud precisos
Oura Ring	Anillo inteligente	Variabilidad de la frecuencia cardíaca (VFC), análisis del sueño, seguimiento de la actividad, perspectivas de recuperación	Seguimiento de la actividad diaria, sueño, bienestar	Pequeño y discreto, rastrea la salud y el bienestar del corazón, bueno para el seguimiento pasivo
Polar H10	Monitor del ritmo cardíaco (banda de pecho)	Seguimiento del ritmo cardíaco de alta precisión, Bluetooth, compatible con aplicaciones de fitness	Cardio de alta intensidad, control preciso del ritmo cardíaco	Extremadamente preciso para entrenamientos seguros, funciona con otras aplicaciones de fitness

En conclusión, los dispositivos inteligentes ofrecen funciones que pueden ayudar a las personas mayores a seguir su progreso, establecer objetivos y mantenerse motivadas. La combinación de funciones de fijación de objetivos, seguimiento del progreso, feedback y participación social hace de estos dispositivos una herramienta eficaz para promover la actividad física a largo plazo y el mantenimiento de la salud en la población mayor de 55 años. Si se abordan los obstáculos más comunes y se proporciona la orientación adecuada, las personas mayores pueden aprovechar todas las ventajas de los dispositivos inteligentes a la hora de mantener un estilo de vida activo y saludable.

La tecnologia indossabile ha il potenziale per migliorare il monitoraggio e la gestione della salute tra gli adulti più anziani, consentendo di tracciare in tempo reale le attività fisiche, i parametri di salute e i sintomi delle malattie. L'integrazione degli indossabili intelligenti nella vita delle persone di età superiore ai 55 anni può offrire profondi vantaggi nel promuovere l'attività fisica, il monitoraggio della salute e la motivazione generale. Gli indossabili, come i fitness tracker, gli smartwatch e altri dispositivi di monitoraggio della salute, consentono agli utenti di fissare obiettivi raggiungibili, di monitorare i propri progressi in tempo reale e di ricevere feedback personalizzati per sostenere la motivazione. Tuttavia, l'addestramento degli anziani all'uso efficace dei dispositivi indossabili presenta diverse sfide dovute a fattori fisici, cognitivi e tecnologici. Di seguito si cerca di presentare le principali barriere che ostacolano l'addestramento degli anziani all'uso efficace degli indossabili nelle sessioni di fitness, suggerendo al contempo possibili soluzioni per migliorare l'adozione e l'efficacia degli utenti. Vengono inoltre presentate alcune strategie pratiche per l'utilizzo delle suddette tecnologie al fine di coinvolgere gli anziani e migliorare il loro benessere.

Problemi nella formazione degli anziani all'uso degli indossabili

La formazione degli anziani all'uso della tecnologia indossabile richiede di affrontare le limitazioni fisiche e cognitive, nonché le barriere tecnologiche e psicologiche. Per garantire il successo dell'adozione, la formazione deve essere adattata alle esigenze individuali, concentrandosi su usabilità, semplicità e pertinenza. Il coinvolgimento degli anziani nella progettazione e nella sperimentazione di questi dispositivi ne migliorerà ulteriormente l'accessibilità e la facilità d'uso. Infine, offrire un supporto continuo e affrontare le preoccupazioni relative alla privacy e alla sicurezza può aumentare la fiducia e ridurre la resistenza, rendendo gli indossabili uno strumento prezioso per migliorare la salute e il benessere della popolazione anziana.

Con l'avanzare dell'età, le limitazioni fisiche sono evidenti nelle capacità motorie e nella destrezza che tendono a deteriorarsi, il che può rendere difficile l'interazione con i piccoli dispositivi indossabili. I dispositivi indossabili, come gli smartwatch, i fitness tracker e i monitor della salute, spesso richiedono gesti precisi di sfioramento, pressione di pulsanti o scorrimento dello schermo. Gli anziani possono avere difficoltà a compiere queste azioni a causa della ridotta mobilità delle mani o dei tremori, un problema comune a chi soffre di artrite o morbo di Parkinson. Gli indossabili progettati con pulsanti più grandi e tattili o con l'attivazione vocale potrebbero alleviare alcune di queste barriere fisiche. Alcuni studi hanno raccomandato la co-progettazione degli indossabili con i partecipanti anziani per migliorare l'usabilità e l'accessibilità (Kimura et al., 2024). Anche i problemi cognitivi, come la perdita di memoria e la riduzione della capacità di attenzione, sono ostacoli significativi alla formazione degli anziani. Ricordare come utilizzare un dispositivo, caricarlo o interpretare i dati può essere difficile. I programmi di formazione spesso si basano su istruzioni complesse, che possono sopraffare gli utenti con declino cognitivo. Interfacce semplificate e metodi di formazione personalizzati (ad esempio, sessioni di formazione individuali o video didattici) potrebbero supportare le esigenze cognitive. Alcuni studi suggeriscono di suddividere l'addestramento in fasi piccole e digeribili per tenere conto dei limiti di memoria e di apprendimento (Yan & Guo, 2024).

Una percentuale significativa di anziani ha un basso livello di alfabetizzazione tecnologica, il che crea un divario nella loro capacità di adottare efficacemente gli indossabili. Molti anziani possono aver avuto un'esposizione limitata a smartphone, tablet o altre interfacce digitali, il che aggrava le loro difficoltà nel comprendere e utilizzare gli indossabili. Per addestrare gli anziani all'uso degli indossabili è spesso necessario superare il loro timore verso la tecnologia. Le ricerche suggeriscono che gli anziani hanno bisogno di un sostegno e di un incoraggiamento continuo per acquisire fiducia. Inoltre, i formatori dovrebbero dare la priorità a una guida paziente e pratica piuttosto che a una lezione tradizionale (Gao et al., 2024).

Sebbene i vantaggi degli indossabili siano evidenti, alcune barriere ne ostacolano la piena adozione da parte degli anziani. Molti anziani sperimentano la cosiddetta "ansia tecnologica", che si riferisce allo stress o al disagio associato all'apprendimento e all'utilizzo di nuove tecnologie. Questa paura può impedire loro di impegnarsi pienamente con gli indossabili, anche se ne comprendono i potenziali benefici per la salute. Tra i problemi più comuni segnalati dagli anziani vi sono la complessità del dispositivo, le difficoltà di interpretazione dei dati e le preoccupazioni per la durata della batteria. Peng et al. (2021) hanno osservato che gli anziani sono più propensi a utilizzare indossabili che offrono interfacce semplici e istruzioni chiare. Inoltre, Chow e Yang (2020) hanno sottolineato l'importanza di offrire tutorial introduttivi e meccanismi di feedback visivo per aiutare gli utenti anziani a imparare a utilizzare i dispositivi in modo efficace.

Per affrontare l'ansia tecnologica degli adulti più anziani, i formatori possono promuovere un ambiente di apprendimento positivo che enfatizzi i vantaggi degli indossabili piuttosto che concentrarsi sulla loro complessità tecnica. Alcuni studi suggeriscono che l'utilizzo di programmi di tutoraggio tra pari, in cui gli anziani si addestrano a vicenda, può ridurre l'ansia e migliorare i tassi di adozione (Yan & Guo, 2024). Il coinvolgimento degli anziani nel processo di progettazione degli indossabili assicura che i dispositivi siano di facile utilizzo per le loro esigenze specifiche. Le caratteristiche di accessibilità, come i caratteri più grandi, i comandi ad attivazione vocale e i display semplificati, devono essere considerate prioritarie per risolvere i problemi di usabilità. Molti anziani traggono vantaggio da un design incentrato sull'utente che semplifica le interazioni con il dispositivo. Fornire un feedback chiaro sulla funzionalità del dispositivo e offrire opzioni di correzione degli errori può prevenire la frustrazione (Liang, 2024). La Tabella 1 riassume esempi di problemi tipici che gli adulti più anziani sollevano come barriere nell'uso degli indossabili.

Tabella 1. Ostacoli tipici segnalati dagli anziani nell'uso degli indossabili e soluzioni suggerite per affrontarli

Barriera	Soluzione suggerita
Interfaccia utente complessa	Offrire interfacce semplici con caratteri e icone di grandi dimensioni
Problemi di durata della batteria	Utilizzare indossabili con batteria a lunga durata o con ricarica solare
Difficoltà a interpretare i dati	Fornire riepiloghi e feedback visivi di facile comprensione
Esigenze di supporto tecnico	Offrire tutorial o linee di assistenza accessibili

Gli anziani possono non percepire gli indossabili come necessari o rilevanti per la loro vita, soprattutto se non sentono un legame diretto tra la tecnologia e il loro benessere. Questa percezione di mancanza di rilevanza può ostacolare la motivazione a imparare a usare questi dispositivi. I formatori dovrebbero concentrarsi sull'inquadrare gli indossabili come strumenti che possono migliorare direttamente l'indipendenza, la sicurezza e la qualità della vita dell'utente. La dimostrazione dei benefici specifici per la salute che gli indossabili possono offrire, come il rilevamento delle cadute o il monitoraggio della frequenza cardiaca, può aumentare il coinvolgimento degli utenti (Wall et al., 2024). Gli anziani spesso esprimono preoccupazioni sulla privacy quando utilizzano strumenti digitali per la salute, temendo che i loro dati personali possano essere utilizzati in modo improprio. Gli indossabili, soprattutto quelli che tracciano dati sanitari sensibili, possono aumentare l'ansia per la violazione dei dati, il furto di identità o l’accesso di terzi alle loro informazioni personali. Una comunicazione chiara sulle politiche di privacy, sulla sicurezza dei dati e sul controllo dell'utente sulla condivisione dei dati è fondamentale nelle sessioni di formazione. Spiegare come gli indossabili proteggono la privacy e garantire la fiducia attraverso la trasparenza può aiutare a mitigare queste preoccupazioni (Pichandi et al., 2025).

I programmi di formazione dovrebbero essere adattati alle esigenze degli adulti più anziani, essendo più personalizzati e flessibili. Ad esempio, è stato dimostrato che gruppi più piccoli e coaching personalizzato migliorano l'esperienza di apprendimento degli anziani. L'offerta di sessioni di formazione più lunghe, che permettano ai partecipanti di esercitarsi al proprio ritmo, e di sessioni di supporto successive, può portare a una migliore ritenzione e al comfort dell'utente con la tecnologia. Inoltre, l'impiego di tecnologie di apprendimento adattive che si adattano al ritmo di apprendimento dell'utente può essere utile (Lee et al., 2024).

Monitoraggio dei progressi, definizione di obiettivi realistici e fornitura di feedback

Il monitoraggio dei progressi è uno dei principali vantaggi della tecnologia indossabile, che consente alle persone di vedere i risultati dei loro sforzi nel tempo. I risultati della ricerca suggeriscono che gli anziani apprezzano la possibilità di visualizzare i loro progressi direttamente sui loro dispositivi indossabili, in quanto rafforza la loro motivazione a rimanere attivi (Ehn et al., 2018). I dispositivi indossabili visualizzano metriche chiave come i passi compiuti, le calorie bruciate, i minuti di attività e persino la variabilità della frequenza cardiaca. I dati sono spesso rappresentati visivamente, utilizzando grafici e diagrammi che facilitano la comprensione delle prestazioni quotidiane rispetto ai propri obiettivi. Inoltre, è stato dimostrato che gli indossabili incoraggiano un cambiamento di comportamento duraturo offrendo un feedback tempestivo, come notifiche di congratulazioni o promemoria per continuare a muoversi (Moore et al., 2021). Il feedback fornito dagli indossabili è solitamente sotto forma di:

• Notifiche giornaliere sui progressi: Informano gli utenti di quanto sono vicini al raggiungimento del loro obiettivo di passi o di attività.
• Rapporti settimanali: Riassumono le prestazioni complessive, mostrando tendenze come l'aumento dell'attività fisica o il miglioramento del sonno.
• Avvisi sulla frequenza cardiaca: Avvisano gli utenti quando la frequenza cardiaca supera o scende al di sotto di un intervallo di sicurezza durante l'esercizio.

La forma del feedback offerto dagli indossabili può essere utilizzata come strumento fondamentale per la definizione degli obiettivi. Una delle cose più importanti nella definizione degli obiettivi, in qualsiasi popolazione, è fissare obiettivi raggiungibili e realistici. Seguire questa regola nella definizione degli obiettivi è importante per l'autoefficacia delle persone over 55, che a sua volta è essenziale per mantenere un impegno a lungo termine nell'attività fisica. Secondo uno studio di Kononova et al. (2019), la definizione di obiettivi di passi giornalieri tramite dispositivi indossabili ha aumentato significativamente i livelli di attività negli anziani. I dispositivi indossabili offrono diverse funzionalità integrate che consentono agli utenti non solo di fissare obiettivi, ma anche di personalizzarli in base al loro stato di salute, ai livelli di attività precedenti e agli obiettivi di fitness personali.

Le decisioni sulla selezione degli obiettivi devono essere basate sull'idoneità funzionale e sulle esigenze dei partecipanti, in modo da essere realistiche e raggiungibili. Tuttavia, gli obiettivi devono essere specifici e questa è una caratteristica che può essere raggiunta solo se si tiene conto non solo del tipo di obiettivo, ma anche delle caratteristiche specifiche degli indossabili disponibili che i partecipanti possono leggere facilmente. La Tabella 2 è un esempio degli obiettivi che potrebbero essere fissati in base alle caratteristiche degli indossabili.

Tabella 2. Obiettivi e funzionalità degli indossabili con esempi pratici

Tipo di obiettivo	Funzione indossabile	Esempio pratico
Contapassi giornaliero	Contapassi	Stabilire un obiettivo di 5.000-7.000 passi al giorno
Salute del cuore	Monitor della frequenza cardiaca	Mantenere una frequenza cardiaca di 110-120 BPM durante la camminata
Miglioramento del sonno	Tracciamento del sonno	Stabilire un obiettivo di 7-8 ore di sonno per notte
Calorie bruciate	Stimatore di calorie bruciate	Tenere traccia e puntare a bruciare 200-300 kcal durante l'allenamento

Selezione del miglior indossabile per gli anziani

La scelta del miglior indossabile per i clienti più anziani richiede che il professionista del fitness abbia una buona conoscenza di base degli indossabili disponibili sul mercato. L'istruttore di fitness deve sapere quali sono i wearable accessibili ai partecipanti più anziani, quali sono le loro caratteristiche principali e qual è la loro rilevanza per il fitness, ovvero come possono essere utilizzati per fissare obiettivi e fornire feedback. Di seguito è riportato un elenco di wearable comunemente utilizzati nell'area del fitness. Per ogni wearable sono riportati i marchi comuni e una descrizione sintetica delle loro caratteristiche. Sono inoltre presenti alcuni suggerimenti per l'utilizzo in ambito fitness.

1. Fitness Tracker (Activity Band)

Descrizione: Dispositivi come Fitbit, Garmin o Xiaomi Mi Bands sono progettati per tracciare i passi giornalieri, la distanza percorsa, le calorie bruciate e la frequenza cardiaca. Questi dispositivi sono spesso dotati di funzioni aggiuntive come il monitoraggio del sonno, il GPS e talvolta anche la misurazione del VO2 max.

• Rilevanza per il fitness: I fitness tracker sono particolarmente utili per gli anziani in quanto offrono funzioni di definizione degli obiettivi (ad esempio, 10.000 passi al giorno), motivano all'attività fisica e forniscono un quadro chiaro dei risultati giornalieri ottenuti.

2. Smartwatches (incentrati sul fitness)

Descrizione: Dispositivi come l'Apple Watch, il Samsung Galaxy Watch e il Garmin Forerunner integrano il fitness tracking con le funzionalità degli smartwatch. Molti smartwatch includono sensori per il monitoraggio della frequenza cardiaca, della saturazione di ossigeno (SpO2) e persino dell'ECG, rendendoli adatti a un monitoraggio più approfondito della salute.

• Rilevanza per il fitness: Questi dispositivi incoraggiano gli utenti a mantenersi attivi attraverso promemoria e obiettivi come anelli di attività giornaliera o piani di allenamento personalizzati. Per gli utenti più anziani, offrono sia la motivazione al fitness sia il monitoraggio della salute (ad esempio, avvisi di frequenza cardiaca anomala).

3. Monitor della frequenza cardiaca (fasce e bracciali)

Descrizione: Dispositivi come Polar H10 e Wahoo Tickr si indossano sul petto o sul braccio per fornire dati precisi sulla frequenza cardiaca durante gli allenamenti.

• Rilevanza per il fitness: Il monitoraggio della frequenza cardiaca è fondamentale per garantire che gli anziani si allenino all'interno di una zona di frequenza cardiaca sicura, rendendolo adatto alla riabilitazione cardiaca o agli obiettivi di fitness generale. Spesso sono più precisi dei sensori da polso.

4. Scarpe e solette intelligenti (Fitness)

Descrizione: Dispositivi come le scarpe intelligenti di Under Armour o le solette intelligenti (ad esempio, Digitsole) tengono traccia di parametri della corsa come il passo, la lunghezza della falcata e persino la pressione del piede.

• Rilevanza per il fitness: Le scarpe o le solette intelligenti aiutano a tracciare la biomeccanica della camminata o della corsa, il che può prevenire gli infortuni e incoraggiare gli anziani a mantenere una postura corretta. Possono anche aiutare a monitorare i passi giornalieri in modo più accurato.

5. Orologi da corsa GPS

Descrizione: Si tratta di dispositivi fitness specializzati, come il Garmin Forerunner o il Polar Vantage, progettati per i corridori e gli escursionisti. Sono dotati di funzioni avanzate come il GPS, le zone di frequenza cardiaca e l'analisi della cadenza di corsa.

• Rilevanza per il fitness: Ideali per gli anziani più attivi che amano camminare, fare jogging o escursioni, questi orologi forniscono dati su distanza, velocità e frequenza cardiaca, motivando gli utenti a raggiungere i traguardi di fitness e a migliorare la salute cardiovascolare.

6. Anelli intelligenti (incentrati sul fitness)

Descrizione: Dispositivi come Oura Ring e Motiv Ring possono tracciare l'attività fisica, la qualità del sonno, la variabilità della frequenza cardiaca (HRV) e persino la temperatura corporea. Pur essendo più piccoli degli smartwatch, offrono una panoramica completa dell'attività fisica.

• Rilevanza per il fitness: Gli anelli intelligenti sono discreti ma potenti per gli anziani che non vogliono indossare dispositivi più ingombranti. Sono particolarmente indicati per il monitoraggio di attività passive come la camminata e forniscono dati sul recupero e sul sonno, garantendo il benessere generale.

7. Indossabili per il monitoraggio della postura

Descrizione: Dispositivi come Upright GO sono progettati per monitorare e correggere la postura vibrando quando l'utente si inclina.

• Rilevanza per il fitness: Questi dispositivi aiutano gli anziani a mantenere una buona postura, essenziale per prevenire mal di schiena e lesioni, soprattutto durante le attività fisiche o gli esercizi che comportano movimenti del corpo.

8. Bande di resistenza indossabili

Descrizione: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia Alcuni indossabili per il fitness si presentano sotto forma di bande di resistenza intelligenti (ad esempio, Tangram Smart Rope) che tengono traccia delle ripetizioni, della velocità e delle calorie bruciate durante gli esercizi di forza.

• Rilevanza per il fitness: Le bande di resistenza indossabili sono ideali per gli esercizi di forza a basso impatto, importanti per gli anziani per mantenere la forza muscolare e la salute delle articolazioni. Il monitoraggio delle ripetizioni può motivare gli anziani a migliorare la forza nel tempo.

9. Monitor di composizione corporea

Descrizione: Le bilance intelligenti o i monitor della composizione corporea (ad esempio, Withings Body+ o Garmin Index) possono tenere traccia di peso, massa muscolare, percentuale di grasso e ritenzione idrica. Alcune si sincronizzano anche con le app per il fitness o con gli indossabili per fornire una visione più olistica della forma fisica.

• Rilevanza per il fitness: Per gli anziani, il monitoraggio della composizione corporea aiuta a garantire il mantenimento della massa muscolare e a prevenire la sarcopenia (perdita di massa muscolare legata all'età). Questi dispositivi aiutano anche a stabilire obiettivi di fitness realistici.

10. Tracker intelligenti per l'idratazione

Descrizione: Dispositivi come HidrateSpark monitorano l'assunzione di acqua e ricordano di rimanere idratati sincronizzandosi con le app di fitness e fornendo dati sullo stato di idratazione.

• Rilevanza per il fitness: L'idratazione è fondamentale per mantenere le prestazioni fisiche, soprattutto per gli anziani che potrebbero dimenticare di bere acqua. Bottiglie d'acqua intelligenti o tracker di idratazione assicurano una corretta idratazione durante gli allenamenti e nel corso della giornata.

La Tabella 3 è un tentativo di confrontare i più diffusi dispositivi indossabili per il fitness destinati agli adulti più anziani. I dispositivi inclusi sono:

• Fitbit Charge 5: Un fitness tracker versatile adatto agli adulti più anziani, con funzioni come il monitoraggio della frequenza cardiaca, il rilevamento dello stress e l'analisi del sonno, che incoraggia il movimento quotidiano.
• Apple Watch Series 9: combina il fitness tracking con funzioni avanzate per la salute, rendendolo ideale per gli anziani, soprattutto grazie al rilevamento delle cadute e al monitoraggio ECG.
• Garmin Forerunner 45: eccellente per gli anziani che amano correre o camminare. La sua interfaccia semplice e le accurate misurazioni del GPS e della frequenza cardiaca forniscono la motivazione per gli obiettivi di fitness.
• Oura Ring: Un anello intelligente e discreto che monitora l'attività quotidiana, la variabilità della frequenza cardiaca (HRV) e il sonno, offrendo un monitoraggio passivo del benessere, ideale per gli anziani che preferiscono wearable meno invadenti.
• Polar H10: questo cardiofrequenzimetro a fascia toracica altamente preciso è perfetto per gli anziani impegnati in attività cardio più intense, garantendo loro di rimanere all'interno di una zona di frequenza cardiaca sicura.

Tabella 3. Dispositivi, caratteristiche chiave e benefici per adulti over 55

Dispositivo	Tipo	Caratteristiche principali	Attività target	Vantaggi per over 55
Fitbit Charge 5	Tracker fitness	Frequenza cardiaca, analisi del sonno, GPS, gestione dello stress, passi, SpO2	Camminata, attività quotidiana, gestione dello stress	Facile da usare, monitora lo stress e il sonno, promuove il movimento quotidiano
Apple Watch Series 9	Smartwatch	ECG, ossigeno nel sangue, fitness coaching, rilevamento cadute, anelli di attività	Fitness generale, camminata, monitoraggio cardiaco, rilevamento cadute	Monitora la salute del cuore, rileva cadute per maggiore sicurezza, ampia gamma di app fitness
Garmin Forerunner 45	Orologio GPS per corsa	Frequenza cardiaca, GPS, VO2 max, dinamica della corsa, tracciamento dello sforzo	Corsa, camminata, allenamento cardio	Motiva alla corsa o camminata, interfaccia semplice, metriche sanitarie precise
Oura Ring	Anello intelligente	Variabilità della frequenza cardiaca (HRV), analisi del sonno, tracciamento dell'attività, approfondimenti sul recupero	Monitoraggio dell'attività quotidiana, sonno, benessere	Piccolo e discreto, traccia la salute e il benessere del cuore, ottimo per il monitoraggio passivo
Polar H10	Cardiofrequenzimetro (fascia toracica)	Monitoraggio della frequenza cardiaca ad alta precisione, Bluetooth, compatibile con app fitness	Cardio ad alta intensità, controllo preciso della frequenza cardiaca	Estremamente preciso per allenamenti sicuri, funziona con altre app fitness

In conclusione, gli indossabili intelligenti offrono una serie di funzionalità che possono aiutare gli anziani a monitorare i loro progressi, a stabilire obiettivi e a rimanere motivati. La combinazione di funzioni di definizione degli obiettivi, tracciamento dei progressi, feedback e coinvolgimento sociale rende questi dispositivi uno strumento efficace per promuovere l'attività fisica a lungo termine e il mantenimento della salute nella popolazione di età superiore ai 55 anni. Affrontando le barriere più comuni e fornendo una guida adeguata, gli anziani possono sfruttare appieno i benefici dei dispositivi intelligenti indossabili per mantenere uno stile di vita attivo e sano.

A testen viselhető technológiai eszközök használatával hatékonyabbá tehető az idősebbek egészségi állapotának felmérése és a problémák kezelése, mert lehetővé teszik a fizikai tevékenységek, az egészségügyi mutatók és a betegségtünetek valós idejű nyomon követését. Az intelligens viselhető eszközök integrálása az 55 év felettiek életébe komoly előnyöket jelenthet, a fizikai aktivitás és az egészség nyomon követésével és az általános motiváltság fokozásával. Az olyan viselhető eszközök, mint a fitneszkarkötők, okosórák és más egészségmegőrző készülékek segítségével a felhasználók elérhető célokat tűzhetnek ki maguk elé, valós időben követhetik saját fejlődésüket, és személyre szabott visszajelzéseket kaphatnak, mindez pedig segít a motivációjuk megőrzésében. Az idősebbek felkészítése a viselhető eszközök hatékony használatára azonban a vonatkozó fizikai, kognitív és technológiai gondok miatt komoly kihívást jelenthet. Az alábbiakban azokat a fő problémákat mutatjuk be, melyek akadályozhatják az idősebbek felkészítését arra, hogy a fitneszedzések során a viselhető eszközöket hatékonyan kihasználják. Rávilágítunk, hogyan lehet az eszközöket a felhasználókkal elfogadtatni és a használat hatékonyságát fokozni, továbbá felsorolunk néhány gyakorlati stratégiát is a fentiekkel kapcsolatban.

Idősebbek felkészítése a viselhető eszközök használatára - problémák

Amikor idősebbeket készítünk fel a viselhető technológia használatára, mind fizikai, mind kognitív korlátokkal szembe kell néznünk, és le kell győznünk bizonyos technológiai és pszichológiai akadályokat ahhoz, hogy a célcsoport elfogadja a viselhető eszközök használatát. A képzést az egyéni igényekhez kell igazítani, a használhatóságra, az egyszerűségre és a megfelelőségre összpontosítva. Az idősebb korosztály bevonása ezen tárgyak tervezésébe és tesztelésébe javítja a sikeres használat esélyét. Az is fontos, hogy folyamatos támogatást nyújtsunk, és kezeljük a magánélettel és a biztonsággal kapcsolatos aggodalmakat, mert így csökkenthetjük az ellenállást, és a célcsoport jobban fog bízni az eszközökben, így a viselhető eszközök értékes segítséget jelenthetnek majd az idősek egészségének és jólétének javításában.

Ahogy idősödünk, egyre komolyabb fizikai korlátokkal szembesülünk finom motoros készségeink és kézügyességünk tekintetében, ami kihívást jelenthet a kisméretű viselhető eszközök használata során. Az olyan viselhető eszközök, mint az okosórák, a fitneszkarkötők vagy az egészségügyi megfigyelő eszközök használata gyakran pontos érintéseket, apró gombok nyomkodását, a képernyő precíz elhúzását igénylik. Az idősebbeknek nehézséget okozhatnak ezek a műveletek, hiszen időskorban gyakori probléma a kéz csökkent mozgékonysága vagy remegése, különösen ízületi gyulladás vagy Parkinson-kór fennállása esetén. Ha nagyobb, jobban kitapintható gombokat biztosítunk, vagy hangvezérlést állítunk be, a fizikai akadályok csökkenthetők. Egyes tanulmányok szerint a használhatóság és a hozzáférhetőség javítása érdekében a viselhető eszközöket érdemes az idősebb korosztály együttműködésével fejleszteni (Kimura et al., 2024). Az idősek esetében a tanulást kognitív problémák is akadályozhatják, így például a memóriazavar vagy a csökkenő figyelem. Ezek nehézségeket okozhatnak, amikor az eszközöket működtetni, illetve tölteni kell, vagy az adatok értelmezése során. A képzési programok gyakran összetett utasításokra támaszkodnak, melyek túlterhelik az idősebb felhasználókat. Ebben az esetben segíthet az egyszerűsített kezelő felületek vagy a személyre szabott képzési módszerek, oktató videók használata. A tanulmányok szerint érdemes a képzést kicsi, könnyen felfogható fejezetekre bontani (Yan & Guo, 2024).

Idősebbek esetében sokszor jelentkezik az a probléma, hogy képtelenek a technikai eszközök használatára, így nem képesek elfogadni a viselhető eszközök használatát sem. Az idősek közül sokaknak nem sok dolga akadt még az okostelefonokkal, táblagépekkel vagy más digitális felületekkel. Idősebb korban a technológiával szembeni félelem jelentheti a legkomolyabb problémát. Egyes kutatások szerint az időseknek folyamatos támogatásra és bátorításra van szükségük ahhoz, hogy végül képesek legyenek megbízni a technológiai eszközökben, az oktatóknak éppen ezért a hagyományos előadás-alapú oktatás helyett türelmes, gyakorlatias útmutatást kell alkalmazniuk (Gao et al., 2024).

Hiába jelent előnyt a viselhető eszközök használata, az idősek gyakran nehezen fogadják el ezeket a tárgyakat. Technológiai szorongást tapasztalnak, ami az új technológiák elsajátításával és használatával kapcsolatos stresszt, kellemetlenséget jelenti. Emiatt képtelenek teljes mértékben elköteleződni a viselhető eszközök használata mellett, még akkor is, ha tisztában vannak a lehetséges egészségügyi előnyökkel. Az idősebbek gyakran felemlegetik az eszközök komplikáltságát, az adatok nehézkes értelmezését és az akkumulátorok élettartalmával kapcsolatos aggodalmaikat. Peng et al. (2021) szerint az idősek nagyobb valószínűséggel fognak olyan viselhető eszközöket használni, melyek kezelőfelülete egyszerű és utasításai nem túl komplikáltak. Chow & Yang (2020) annak fontosságát is kiemelték, hogy az idősek számára mindenképpen oktató programokat és vizuális visszajelző mechanizmusokat kell biztosítani a hatékony használathoz.

A technológiai szorongás kezelése érdekében az oktatóknak érdemes olyan pozitív tanulási környezetet kialakítani, ahol megfelelően hangsúlyozhatók a viselhető eszközök előnyei, és háttérbe szorulnak az esetleges technikai bonyodalmak. A tanulmányok szerint a modern mentor programok használata, ahol az idősek egymást képzik, csökkentheti a szorongást, és javíthatja az elfogadást (Yan & Guo, 2024). Az idősek már említett bevonása a viselhető eszközök tervezésébe biztosíthatja, hogy az eszközök megfeleljenek a korosztály sajátos igényeinek. A használattal kapcsolatos aggályok enyhítése érdekében nagyon fontos az akadálymentesítés, így például a nagyobb betűk, a hangvezérlés vagy az egyszerűsített kijelzők alkalmazása, az eszközök funkcióira vonatkozó egyértelmű visszajelzések és a hibajavítási lehetőségek felajánlása pedig megelőzheti a frusztrációt (Liang, 2024). Az első táblázat azokat a tipikus problémákat foglalja össze, melyekkel az idősebbek a viselhető eszközök használata során szembesülnek.

1. táblázat: Tipikus problémák, melyeket az idősek a viselhető eszközök használata során tapasztalnak, és ezek lehetséges megoldásai

Probléma	Javasolt megoldás
Bonyolult kezelőfelület	Egyszerű felület, nagy betűméret, ikonok
Akkumulátor gyors lemerülése	Hosszú élettartamú akkumulátor vagy napelemes töltés
Az adatok értelmezésének nehézsége	Könnyen érthető összefoglalók és vizuális visszajelzések
Műszaki támogatás igénye	Oktatóanyagok és könnyen elérhető online vagy telefonos segítség

Az idősebbek nem feltétlenül érzik szükségét annak, hogy viselhető eszközöket használjanak, hiszen ezeket nem tartják fontosnak saját életük szempontjából, különösen akkor, ha nem érzékelik a kapcsolatot a technológia és saját jólétük között. Így sokszor meg se tanulják, hogyan kell használni ezeket az eszközöket. Az oktatóknak arra kell összpontosítaniuk, hogy a viselhető eszközöket úgy mutassák be, mint amelyek növelik a felhasználó függetlenségét, biztonságát és életminőségét. A viselhető eszközök konkrét egészségügyi előnyeinek bemutatása (pl. esésérzékelés vagy pulzusszám-mérés) növelheti a felhasználói elkötelezettséget (Wall et al., 2024). Az idősek gyakran tartanak attól, hogy személyes adataik nyilvánossá válhatnak, ha digitális egészségügyi eszközöket használnak. A viselhető eszközök, különösen azok, amelyekkel érzékeny egészségügyi adatokat követünk nyomon, táplálhatják ezeket az aggodalmakat. Az adatvédelmi irányelvekről, adatbiztonságról és az adatmegosztás felhasználói ellenőrzésről szóló kommunikáció fontos részei a képzéseknek. Az aggodalmak csökkentése érdekében az oktatóknak külön ki kell térniük arra, hogy a viselhető eszközök használata hogyan egyeztethető össze a magánélet védelmével (Pichandi et al., 2025).

A képzési programok összeállítása és kivitelezése során tekintettel kell lenni a korcsoport sajátos igényeire. A kisebb csoportok összeállítása és az egyénre szabott oktatás bizonyítottan javítja az idősebbek tanulási élményeit. Ha hosszabb foglalkozásokat biztosítunk, melyek során a résztvevők saját tempójukban gyakorolhatnak, a szükséges tudás jobban rögzül, és az idősek komfortérzete növekszik. A technológia felhasználása során előnyös lehet továbbá az adaptív tanulási technikák alkalmazása, melyek alkalmazkodnak a felhasználó tanulási tempójához (Lee et al., 2024).

Előrehaladás nyomon követése, reális célok kitűzése és visszajelzések biztosítása

A viselhető eszközök használatának egyik fő előnye, hogy világosan nyomon követhető a fejlődés, hiszen mindenki láthatja, hogy erőfeszítései mit eredményeznek. A kutatási eredmények szerint az idősek értékelik, ha a saját eszközükön láthatják, hogy hol tartanak. Ez erősíti motivációjukat és fenntartja aktivitásukat (Ehn et al., 2018). A viselhető eszközökön kulcsfontosságú mérőszámok jelennek meg, mint pl. a megtett lépések száma, az elégedett kalóriák száma vagy az aktívan töltött percek száma, sőt, a pulzusszám változása is. Az adatokat gyakran vizuálisan, grafikonok és diagramok formájában ábrázolja az eszköz, ami megkönnyíti a felhasználók számára, hogy megértsék, hol tartanak a kitűzött céljaikhoz képest. Az is bebizonyosodott, hogy a viselhető eszközök használata a viselkedést tartósan megváltoztathatja, mégpedig úgy, hogy az eszköz visszajelzést nyújt (például gratulál az elért teljesítményhez vagy emlékeztetőt küld). Ezzel mozgásra ösztönzi a felhasználót (Moore et al., 2021).

• Értesítés a napi teljesítményről: a felhasználó megtudhatja, mennyire jár közel az adott feladat vagy célkitűzés megvalósításához.
• Értesítés a heti teljesítményről: Összefoglaló az általános heti teljesítményről, megjelenítve az elért haladást (pl. fizikai aktivitás növekedése vagy a jobb alvás).
• Pulzusriasztások: Felhasználó értesítése, ha a pulzusszáma meghaladja a biztonságos értéket, vagy épp az alá esik edzés közben.

A viselhető eszközök által biztosított visszajelzések nagyon fontosak a reális célok kitűzéséhez. Az ilyen célok megfogalmazása az egyik legfontosabb lépés bármelyik korcsoportban. A reális célok kitűzése az 55 év felettiek hatékonysága szempontjából különösen fontos, hiszen csak így tartható fent tartósan a fizikai aktivitásra vonatkozó hosszú távú elkötelezettség. Kononova et al. (2019) szerint az olyan napi célok kitűzése, mint pl. az adott lépésszám elérése a viselhető eszközök segítségével jelentősen növelte az idősebbek aktivitását. Ezek az eszközök számos beépített funkcióval is rendelkeznek, melyek a felhasználók számára lehetővé teszik nemcsak a célok meghatározását, hanem ezek testre szabását is.

Az egészségi állapot, a korábbi aktivitás és a személyes fitnesz célok függvényében a célok kiválasztására vonatkozó döntéseknek a felhasználó szükségletein kell alapulniuk, hogy reálisak és elérhetőek maradjanak. Mindig specifikus célokat kell kitűzni, ami viszont csak akkor valósítható meg, ha a rendelkezésre álló viselhető eszközök sajátos jellemzőit is figyelembe vesszük. A második táblázat példákat mutat be a viselhető eszközök jellemzői alapján kitűzhető célokra.

2. táblázat: A viselhető eszközök céljai és funkciói gyakorlati példákkal

Célkitűzés	Viselhető eszköz funkciója	Gyakorlati példa
Napi lépésszámlálás	Lépésszámláló	Napi 5.000-7.000 lépés kitűzése
Keringési egészség	Pulzusfigyelő	110-120 BPM pulzusszám fenntartása séta közben
Jobb alvás	Alvásfigyelő	7-8 óra alvás biztosítása éjszakánként
Elégetett kalória	Kalóriaszámláló	200-300 kcal elégetése egy edzés alatt

A legmegfelelőbb viselhető eszköz kiválasztása idősebb felhasználók számára

Aki az idősebbek számára a legjobb viselhető eszközt igyekszik kiválasztani, annak jól kell ismernie a piaci kínálatot. A fitnesz oktatóknak például tudniuk kell, hogy milyen viselhető eszközök férhetőek hozzá az idősebbek számára, melyek ezek fő jellemzői és hogyan használhatók a célok kitűzésére és a visszajelzések nyújtására. Az alábbiakban a fitneszedzések során általánosan használt viselhető eszközök listáját mutatjuk be, az egyes eszközökhöz felsorolva legfontosabb jellemzőiket is, illetve tippeket adunk a használatukra az edzések során.

1. Fitnesz karkötők

Leírás: A Fitbit, a Garmin, vagy a Xiaomi Mi Band lépésszámláló funkcióval rendelkeznek, mérik a megtett távolságot, az elégetett kalóriák számát, illetve a pulzusszámot is követik. Gyakran rendelkeznek olyan kiegészítő funkciókkal, mint az alváskövetés vagy a GPS, sőt, néha még a maximális oxigén felvételt (VO2 max) is mérik.

• Előnyök: A fitness karkötők az idősebb korosztály számára különösen hasznos eszközök, mivel segítségükkel nagyon jól meg lehet határozni a célokat (például napi 10 000 lépés), illetve ezek az eszközök motiválják a fizikai aktivitást és tiszta képet nyújtanak a napi elért eredményekről.

2. Fitnesz-funkciós okosórák

Leírás: Az Apple Watch, a Samsung Galaxy Watch és a Garmin Forerunner kombinálják a fitnesz funkciókat az okosóra funkciókkal. Sok okosóra képes a pulzusszám, az oxigéntelítettség (SpO2) vagy az EKG mérésére, így alkalmasak az egészségi állapot részletes nyomon követésére.

• Előnyök: Ezek az eszközök a felhasználókat arra motiválják, hogy minél tovább aktívak maradjanak. Ehhez emlékeztetőket küldenek, illetve a felhasználó a segítségükkel célokat tűzhet ki maga elé, például meghatározhatja a napi aktivitási ciklusokat, vagy saját egyéni edzésterveit. Az okosórák az idősebb felhasználok esetében nemcsak motiválják a sportolást, hanem egészség-megfigyelési funkciókat is biztosítanak, például figyelmeztetnek a rendellenes pulzusszámra.

3. Pulzusmérők (mellkaspánt, karpánt)

Leírás: Az olyan ezközöket, mint a Polar H10 vagy a Wahoo Tickr a karon vagy a mellkason kell viselni, hogy edzés közben pontosan tudják követni a pulzust.

• Előnyök: A pulzusszámmérővel biztosítható, hogy az idősebbek pulzusa a meghatározott tartományon belül maradjon. Az eszközzel megőrizhető a szív egészsége, és elérhetők az általános fitnesz célok. Gyakran hatékonyabbak, mint a pulzusmérő funkcióval ellátott okosóra.

4. Okos cipők & talpbetétek (Fitnesz)

Leírás: Az olyan eszközök, mint az Under Armour’s okos cipő vagy a Digitsole okos talpbetét olyan indikátorok nyomon követésére szolgálnak a futás során, mint a tempó, a lépéshossz vagy a láb által a talajra gyakorolt nyomás.

• Előnyök: Ezek az eszközök segítenek a gyaloglás vagy a futás biomechanikai jellemzőinek nyomon követésében, így megelőzhetik a sérüléseket, és arra ösztönözhetik az idősebbeket, hogy megtartsák a megfelelő testtartást járás vagy futás közben. Segítenek továbbá a napi lépésszám pontos nyomon követésében is.

5. GPS futóórák

Leírás: Az olyan specifikus fitneszeszközök, mint a Garmin Forerunner vagy a Polar Vantage a futók és túrázók számára készülnek, és fejlett funkciókkal rendelkeznek, mint amilyen pl. a GPS, a pulzusszám-mérés és a futási ritmus elemzése.

• Előnyök: Ezek az eszközök ideális társat jelentenek az aktív idősek számára, akik szeretnek sétálni, kocogni vagy túrázni, ugyanis adatokat szolgáltatnak a megtett távolságokról, a sebességről és a pulzusszámról. A felhasználókat a kitűzött célok elérésére ösztönzik, így használatukkal az idősek szív- és érrendszeri egészségi állapota javulni fog.

6. Okos gyűrűk (Fitnesz)

Leírás: Az Oura Ring vagy a Motiv Ring nyomon követik a fizikai aktivitást, az alvás minőségét, a szívritmus-változásokat, sőt, a testhőmérsékletet is. Bár kisebbek, mint az okosórák, mégis átfogó képet tudnak nyújtani a fizikai aktivitásról.

• Előnyök: Az okos gyűrűk szinte alig láthatóak, mégis rendkívül hatékonyak. Azok az idősek, akik nem szeretnek nagyobb eszközöket használni, különösen kedvelik őket. Alkalmasak az olyan passzívabb tevékenységek nyomon követésére is, mint például a séta, és adatokat szolgáltatnak a regenerálódásról és az alvásról.

7. Testtartás-figyelő viselhető eszközök

Leírás: Az Upright GO és hasonlók figyelik a felhasználó testtartását, és amikor a testtartás nem megfelelő, rezgéssel figyelmeztetik az illetőt annak korrigálására.

• Előnyök: Ezek az eszközök segítenek az idősebbeknek a helyes testtartás fenntartásában, ami nagyon fontos a hátfájás és a sérülések elkerüléséhez, különösen a fizikai erőfeszítéssel járó tevékenységek vagy a sport során.

8. Viselhető gumikötél

Leírás: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia Az okos gumikötél (pl. Tangram Smart Rope) nyomon követi az ismétlések számát, a sebességet és a gyakorlatok során elégetett kalóriákat.

• Előnyök: Ezek az eszközök ideálisak a kis erőfeszítést igénylő gyakorlatokhoz, melyek az idősek esetében fontosak az izomerő és az ízületek egészségének megőrzéséhez. Az ismétlések számának nyomon követése motiválhatja a felhasználót, hogy javítsa teljesítményét.

9. Testösszetétel-mérő

Leírás: Az okos mérlegek és testösszetétel-mérők (pl. Withings Body+ vagy Garmin Index) követik a felhasználó súlyát, izomtömegét, testzsírszázalékát és a vízvisszatartást. Egyes eszközök szinkronizálhatók a fitnesz alkalmazásokkal vagy egyéb viselhető eszközökkel, hogy teljesebb képet adhassanak a felhasználó fittségéről.

• Előnyök: Idősebbek esetében a testösszetétel nyomon követése segít az izomtömeg fenntartásában és az életkorral összefüggő izomvesztés (szarkopénia) megelőzésében. Az ilyen eszközök használatával reális fitnesz célok tűzhetők ki.

10. Okos hidratáltság-mérők

Leírás: A HidrateSpark és társai figyelik a hidratálsági állapotot, és emlékeztetik a felhasználót a rendszeres folyadékbevitelre, továbbá egyéb fitnesz alkalmazásokkal is szinkronizálhatók.

• Előnyök: A megfelelő folyadékbevitel kulcsfontosságú a fizikai teljesítmény fenntartásához, különösen az idősebbek esetében, akik esetleg elfelejtenek vizet inni. Az intelligens vizespalackok vagy hidratáltság-mérő eszközök biztosítják, hogy a felhasználó megfelelően hidratált maradjon az edzések vagy a mindennapi tevékenységek során.

A 3. Táblázat az idősebbek számára készült népszerű fitneszeszközök összehasonlítására tesz kísérletet:

• Fitbit Charge 5: Idősebbek számára készült sokoldalú mérőműszer olyan funkciókkal, mint a pulzusmérés, a stresszkövetés, az alváselemzés. Ösztönzi a rendszeres, napi szintű mozgást.
• Apple Watch Series 9: A mérést fejlett egészségügyi funkciókkal kombinálja, így ideális az idősebbek számára. Különösen fontos funkciói az elesésérzékelés és az EKG figyelés.
• Garmin Forerunner 45: A szívesen futó vagy sétáló idősek ideális eszköze. Egyszerű kezelőfelülete és a pontos GPS helymeghatározás, illetve a pulzusmérés motivációt biztosítanak a fitnesz célok eléréséhez.
• Oura Ring: Diszkréten viselhető okos gyűrű, mellyel a felhasználó nyomon követheti napi aktivitását, a pulzusszám változásait és az alvást. Gondoskodik a jólét passzív nyomon követéséről, és ideális az olyan időskorúak számára, akik kedvelik a kevésbé szembetűnő viselhető eszközöket.
• Polar H10: Nagy pontosságú, mellkasra szíjazható pulzusmérő, mely ideális az intenzívebb kardió gyakorlatokat végző idősek számára. Az eszköz biztosítja, hogy a pulzusszám a sport során is a biztonságos tartományon belül maradjon.

3. táblázat: Eszközök, kulcsfontosságú jellemzők és előnyök az 55 év feletti felnőttek számára

Eszköz	Típus	Jellemzők	Tevékenység	Előnyök az 55+ korosztály számára
Fitbit Charge 5	Fitness tracker	Szívritmus, alváskövetés, GPS, stresszfigyelés, lépésszámlálás, SpO2	Gyaloglás, napi aktivitás, stresszkezelés	Könnyen használható, követi a stresszt és az alvást, elősegíti a napi mozgást
Apple Watch Series 9	Okosóra	EKG, vér oxigénszintje, fitneszedzés, esésérzékelés, aktivitási gyűrűk	Általános fitnesz, séta, szívmonitorozás, esésérzékelés	Szív egészségének figyelése, esésérzékelés a biztonság érdekében, széles fitneszalkalmazás-választék
Garmin Forerunner 45	GPS futóóra	Szívritmus, GPS, VO2 max, futásdinamika, stresszkövetés	Futás, gyaloglás, kardió edzés	Motiválja a futást vagy gyaloglást, egyszerű kezelőfelület, pontos egészségügyi adatok
Oura Ring	Okosgyűrű	Pulzusváltozások (HRV), alváselemzés, tevékenységkövetés, regenerációfigyelés	Napi aktivitás, alvás, wellness	Kicsi és diszkrét, nyomon követi a szív egészségét és jóllétét, passzív megfigyelés
Polar H10	Pulzusmérő (mellkaspánt)	Pontos pulzusmérés, Bluetooth, fitneszalkalmazásokkal kompatibilis	Nagy intenzitású kardió, precíz pulzusmonitorozás	Kiváló pontosság a biztonságos edzésekhez, más fitneszalkalmazásokkal is működik

Összefoglalásul elmondható, hogy a viselhető okoseszközök számos olyan funkciót kínálnak, melyek segítségével az idősek nyomon tudják követni saját fejlődésüket, realisztikus célokat képesek kitűzni maguk elé és meg tudják őrizni motivációjukat. A fentiek miatt ezek az okoseszközök hatékony segítséget képesek nyújtani a fizikai aktivitás fenntartásában és az egészség megőrzésében az 55 év feletti korosztály számára. Ha sikerül legyőzniük aggályaikat, és megfelelő útmutatást kapnak, az idősebbek teljes mértékben kihasználhatják a viselhető okoseszközök előnyeit az aktív és egészséges életmód megőrzése során.

Draagbare technologie heeft het potentieel om de gezondheidsmonitoring en het beheer van oudere volwassenen te verbeteren door real-time tracking van fysieke activiteiten, gezondheidsstatistieken en ziektesymptomen mogelijk te maken. Het opnemen van slimme wearables in het leven van personen ouder dan 55 jaar kan grote voordelen bieden bij het bevorderen van fysieke activiteit, het volgen van de gezondheid en de algehele motivatie. Wearables zoals fitness trackers, smartwatches en andere apparaten voor gezondheidsmonitoring stellen gebruikers in staat om haalbare doelen te stellen, hun voortgang in realtime te volgen en gepersonaliseerde feedback te ontvangen om de motivatie te behouden. Het trainen van oudere volwassenen om wearables effectief te gebruiken, brengt echter verschillende uitdagingen met zich mee vanwege fysieke, cognitieve en technologische factoren. Hieronder wordt een poging gedaan om de belangrijkste barrières te presenteren bij het trainen van oudere volwassenen om wearables effectief te gebruiken in fitnesssessies, terwijl mogelijke oplossingen worden voorgesteld om de acceptatie en werkzaamheid van gebruikers te verbeteren. Er zijn ook enkele praktische strategieën om de bovenstaande technologieën te gebruiken om oudere volwassenen te betrekken en hun welzijn te verbeteren.

Problemen bij het trainen van oudere volwassenen in het gebruik van wearables

Het opleiden van oudere volwassenen om draagbare technologie te gebruiken, vereist het aanpakken van zowel fysieke als cognitieve beperkingen, evenals technologische en psychologische barrières. Om een succesvolle adoptie te garanderen, moet de training worden afgestemd op individuele behoeften, waarbij de nadruk ligt op bruikbaarheid, eenvoud en relevantie. Door ouderen te betrekken bij het ontwerp en het testen van deze apparaten wordt de toegankelijkheid en het gebruiksgemak verder verbeterd. Ten slotte kan het bieden van duurzame ondersteuning en het aanpakken van zorgen over privacy en beveiliging het vertrouwen vergroten en weerstand verminderen, waardoor wearables een waardevol hulpmiddel worden om de gezondheid en het welzijn van oudere bevolkingsgroepen te verbeteren.

Naarmate mensen ouder worden, komen hun fysieke beperkingen tot uiting in hun fijne motoriek en behendigheid die de neiging hebben om te verslechteren, wat de interactie met kleine draagbare apparaten een uitdaging kan maken. Wearables zoals smartwatches, fitness trackers en gezondheidsmonitoren vereisen vaak nauwkeurige aanraakbewegingen, het indrukken van knoppen of vegen op het scherm. Oudere volwassenen kunnen moeite hebben met deze acties als gevolg van verminderde handmobiliteit of trillingen, een veelvoorkomend probleem voor mensen met artritis of de ziekte van Parkinson. Wearables die zijn ontworpen met grotere, meer voelbare knoppen of spraakactivering kunnen sommige van deze fysieke barrières verlichten. Sommige studies hebben aanbevolen om samen met oudere deelnemers wearables te ontwerpen om de bruikbaarheid en toegankelijkheid te verbeteren (Kimura et al., 2024). Cognitieve stoornissen, zoals geheugenverlies en verminderde aandacht spanne, zijn ook belangrijke belemmeringen voor het trainen van oudere volwassenen. Het kan moeilijk zijn om te onthouden hoe u een apparaat moet bedienen, opladen of de gegevens moet interpreteren. Trainingsprogramma's zijn vaak gebaseerd op complexe instructies, die gebruikers kunnen overweldigen met cognitieve achteruitgang. Vereenvoudigde interfaces en gepersonaliseerde trainingsmethoden (bijv. één-op-één trainingssessies of instructievideo's) kunnen cognitieve behoeften ondersteunen. Studies suggereren om de training op te splitsen in kleine, opgedeelde stappen om rekening te houden met geheugen- en leerbeperkingen (Yan & Guo, 2024).

Een aanzienlijk deel van de oudere volwassenen heeft een laag niveau van technologische geletterdheid, waardoor er een kloof ontstaat in hun vermogen om wearables effectief te gebruiken. Veel ouderen zijn mogelijk beperkt blootgesteld aan smartphones, tablets of andere digitale interfaces, wat hun moeilijkheid om wearables te begrijpen en te gebruiken verergert. Het trainen van oudere volwassenen om wearables te gebruiken, vereist vaak het overwinnen van hun angst voor technologie. Onderzoek suggereert dat oudere volwassenen aanhoudende steun en aanmoediging nodig hebben om zelfvertrouwen op te bouwen. Bovendien moeten trainers prioriteit geven aan geduldige, hands-on begeleiding in plaats van traditionele instructie in collegestijl (Gao et al., 2024).

Hoewel de voordelen van wearables duidelijk zijn, belemmeren bepaalde barrières de volledige acceptatie ervan onder oudere volwassenen. Veel oudere volwassenen ervaren wat 'technologische angst' wordt genoemd, wat verwijst naar de stress of het ongemak dat gepaard gaat met leren en het gebruik van nieuwe technologieën. Deze angst kan hen ervan weerhouden zich volledig met de wearable bezig te houden, zelfs als ze de potentiële gezondheidsvoordelen ervan begrijpen. Veelvoorkomende problemen die door oudere volwassenen worden gemeld, zijn onder meer de complexiteit van het apparaat, uitdagingen op het gebied van gegevensinterpretatie en zorgen over de levensduur van de batterij. Peng et al. (2021) merkten op dat oudere volwassenen vaker wearables gebruiken die eenvoudige interfaces en duidelijke instructies bieden. Bovendien benadrukten Chow en Yang (2020) het belang van het aanbieden van inleidende tutorials en visuele feedbackmechanismen om oudere gebruikers te helpen bij het leren hoe ze de apparaten effectief kunnen bedienen.

Om deze technologische angst, waarmee oudere volwassenen worden geconfronteerd, aan te pakken, kunnen trainers een positieve leeromgeving bevorderen die de voordelen van wearables benadrukt in plaats van zich te concentreren op hun technische complexiteit. Studies suggereren dat het gebruik van peer mentoring-programma's, waarbij oudere volwassenen elkaar trainen, angst kan verminderen en de adoptiegraad kan verbeteren (Yan & Guo, 2024). Het betrekken van oudere volwassenen bij het ontwerpproces van wearables zorgt ervoor dat de apparaten gebruiksvriendelijk zijn voor hun specifieke behoeften. Toegankelijkheidsfuncties zoals grotere lettertypen, spraak gestuurde opdrachten en vereenvoudigde weergaven moeten prioriteit krijgen om zorgen over de bruikbaarheid weg te nemen. Veel oudere volwassenen hebben baat bij gebruikersgerichte ontwerpen die apparaat interacties vereenvoudigen. Het geven van duidelijke feedback over de functionaliteit van het apparaat en het aanbieden van opties voor foutcorrectie kan frustratie voorkomen (Liang, 2024). Tabel 1 geeft een overzicht van voorbeelden van typische problemen die oudere volwassenen opwerpen als barrières bij het gebruik van wearables.

1. Tabel: Typische barrières gerapporteerd door oudere volwassenen bij het gebruik van wearables en voorgestelde oplossingen

Barrière	Voorgestelde oplossing
Complexe gebruikersinterface	Bied eenvoudige interfaces met grote lettertypen en pictogrammen
Zorgen over de levensduur van de batterij	Gebruik wearables met een lange batterijduur of opladen op zonne-energie
Moeite met het interpreteren van gegevens	Zorg voor gemakkelijk te begrijpen samenvattingen en visuele feedback
Behoeften aan technische ondersteuning	Bied toegankelijke tutorials of hulplijnen aan

Oudere volwassenen zien wearables misschien niet als noodzakelijk of relevant voor hun leven, vooral als ze geen direct verband voelen tussen de technologie en hun welzijn. Dit waargenomen gebrek aan relevantie kan de motivatie belemmeren om te leren hoe deze apparaten moeten worden gebruikt. Trainers moeten zich richten op het kaderen van wearables als hulpmiddelen die de onafhankelijkheid, veiligheid en kwaliteit van leven van de gebruiker direct kunnen verbeteren. Het aantonen van de specifieke gezondheidsvoordelen die wearables kunnen bieden, zoals valdetectie of hartslagmeting, kan de betrokkenheid van gebruikers vergroten (Wall et al., 2024). Oudere volwassenen uiten vaak hun bezorgdheid over privacy bij het gebruik van digitale gezondheidstools, uit angst dat hun persoonlijke gegevens kunnen worden misbruikt. Wearables, vooral die welke gevoelige gezondheidsgegevens bijhouden, kunnen de angst voor datalekken, identiteitsdiefstal of toegang van derden tot hun persoonlijke informatie vergroten. Duidelijke communicatie over privacy beleid, gegevensbeveiliging en gebruikerscontrole over het delen van gegevens is van cruciaal belang tijdens trainingssessies. Door uit te leggen hoe wearables de privacy beschermen en vertrouwen te waarborgen door middel van transparantie, kunnen deze zorgen worden weggenomen (Pichandi et al., 2025).

Trainingsprogramma's moeten worden aangepast aan de behoeften van oudere volwassenen door persoonlijker en flexibeler te zijn. Het is bijvoorbeeld aangetoond dat kleinere groepsopstellingen en geïndividualiseerde coaching de leerervaring voor oudere volwassenen verbeteren. Het aanbieden van langere trainingssessies waarmee deelnemers in hun eigen tempo kunnen oefenen, evenals vervolg ondersteuningssessies, kan leiden tot een betere retentie en gebruikerscomfort met de technologie. Bovendien kan het nuttig zijn om adaptieve leertechnologieën te gebruiken die zich aanpassen aan het leertempo van de gebruiker (Lee et al., 2024).

Het bijhouden van de voortgang, het stellen van realistische doelen en het geven van feedback

Het bijhouden van de voortgang is een groot voordeel van draagbare technologie, waardoor individuen de resultaten van hun inspanningen in de loop van de tijd kunnen zien. Onderzoeksresultaten suggereren dat oudere volwassenen de mogelijkheid waarderen om hun voortgang rechtstreeks op hun draagbare apparaten te bekijken, omdat dit hun motivatie om actief te blijven versterkt (Ehn et al., 2018). Wearables geven belangrijke statistieken weer, zoals genomen stappen, verbrande calorieën, actieve minuten en zelfs hartslagvariabiliteit. De gegevens worden vaak visueel weergegeven, met behulp van grafieken en diagrammen die het voor individuen gemakkelijk maken om hun dagelijkse prestaties ten opzichte van hun doelen te begrijpen. Bovendien is bewezen dat wearables duurzame gedragsverandering stimuleren door tijdige feedback te geven, zoals felicitatiemeldingen of herinneringen om in beweging te blijven (Moore et al., 2021). De feedback die wearables geven, is meestal in de vorm van:

• Dagelijkse voortgangsmeldingen: Informeert gebruikers over hoe dicht ze bij het bereiken van hun stap- of activiteitsdoel zijn.
• Wekelijkse rapporten: Vat de algehele prestaties samen en geeft trends weer zoals een toename van fysieke activiteit of verbeterde slaap.
• Hartslagwaarschuwingen: Informeert gebruikers wanneer hun hartslag tijdens het sporten een veilig bereik overschrijdt of onderschrijdt.

De vorm van de feedback die de wearables bieden, kan worden gebruikt als een cruciaal hulpmiddel om doelen te stellen. Een van de belangrijkste dingen bij het stellen van doelen, in elke populatie, is het stellen van haalbare en realistische doelen. Het volgen van deze regel bij het stellen van doelen is belangrijk voor de zelfeffectiviteit van 55+'ers, wat op zijn beurt essentieel is om op lange termijn betrokken te blijven bij fysieke activiteit. Volgens een studie van Kononova et al. (2019) verhoogde het stellen van dagelijkse stappendoelen met behulp van draagbare apparaten de activiteitsniveaus bij oudere volwassenen aanzienlijk. Wearables bieden verschillende ingebouwde functionaliteiten waarmee gebruikers niet alleen doelen kunnen stellen, maar ook hun doelen kunnen aanpassen op basis van hun gezondheidstoestand, eerdere activiteitsniveaus en persoonlijke fitnessdoelstellingen.

Beslissingen over doelselectie moeten gebaseerd zijn op de functionele fitheid en de behoeften van de deelnemers om realistisch en haalbaar te zijn. Doelen moeten echter specifiek zijn en dit is een functie die alleen haalbaar is als we niet alleen rekening houden met het doeltype, maar ook met specifieke kenmerken van de beschikbare wearables die de deelnemers gemakkelijk kunnen lezen. Tabel 1 is een voorbeeld van de doelen die kunnen worden gesteld op basis van de draagbare functies.

2. Tabel: De doelen en functies van wearables met praktische voorbeelden

Type doel	Draagbare functie	Praktijkvoorbeeld
Dagelijks aantal stappen	Stappenteller	Stel een dagelijks stappendoel van 5.000-7.000 stappen
Gezondheid van het hart	Hartslagmeter	Houd een hartslag van 110-120 BPM aan tijdens een wandeling
Verbetering van de slaap	Slaaptracker	Stel een doel van 7-8 uur slaap per nacht
Verbrande calorieën	Schatting van verbrande calorieën	Volg en probeer 200-300 kcal te verbranden tijdens een training

De beste wearable voor oudere volwassenen selecteren

Het selecteren van de beste wearable voor oudere klanten vereist dat de fitnessprofessional een goede kennis heeft van de wearables die op de markt verkrijgbaar zijn. De fitnessinstructeur moet weten welke wearables bereikbaar zijn voor de oudere deelnemers, wat hun belangrijkste kenmerken zijn en wat hun fitnessrelevantie is, zo kunnen ze worden gebruikt voor het stellen van doelen en het geven van feedback. Hieronder vindt u een lijst met wearables die vaak worden gebruikt in de fitnessruimte. Voor elke wearable zijn er gemeenschappelijke handelsmerken en een samenvattende beschrijving van hun kenmerken. Er zijn ook enkele tips voor gebruik in fitnessinstellingen.

1. Fitnesstrackers (activiteitsbanden)

Beschrijving: Apparaten zoals Fitbit, Garmin of Xiaomi Mi Bands zijn ontworpen om dagelijkse stappen, afgelegde afstand, verbrande calorieën en hartslag bij te houden. Deze apparaten worden vaak geleverd met extra functies zoals slaapregistratie, GPS en soms zelfs VO2 max-metingen.

• Relevantie van fitness: Fitness trackers zijn vooral handig voor senioren omdat ze functies voor het stellen van doelen bieden (bijv. 10.000 stappen per dag), fysieke activiteit motiveren en een duidelijk beeld geven van de dagelijkse fitnessprestaties.

2. Smartwatches (gericht op fitness)

Beschrijving: zoals de Apple Watch, Samsung Galaxy Watch en Garmin Forerunner integreren fitnesstracking met smartwatch-mogelijkheden. Veel smartwatches bevatten sensoren voor hartslagmeting, zuurstofverzadiging (SpO2) en zelfs ECG, waardoor ze geschikt zijn voor meer diepgaande gezondheidstracking.

• Fitnessrelevantie: Deze apparaten moedigen gebruikers aan om actief te blijven door middel van herinneringen en doelen zoals dagelijkse beweeg cirkels of aangepaste trainingsschema's. Voor oudere gebruikers biedt het zowel fitnessmotivatie als gezondheidsmonitoring (bijv. abnormale hartslagwaarschuwingen).

3. Hartslagmeters (borstbanden en armbanden)

Beschrijving: zoals de Polar H10 en Wahoo Tickr worden om de borst of arm gedragen om nauwkeurige hartslaggegevens te verstrekken tijdens trainingen.

• Fitness Relevantie: Hartslagmonitoring is cruciaal om ervoor te zorgen dat senioren binnen een veilige hartslagzone trainen, waardoor het geschikt is voor hartrevalidatie of algemene fitnessdoelen. Deze zijn vaak nauwkeuriger dan sensoren aan de pols.

4. Slimme schoenen en inlegzolen (fitness)

Beschrijving: zoals de slimme schoenen of slimme inlegzolen van Under Armour (bijv. Digitsole) houden hardloopstatistieken bij, zoals tempo, paslengte en zelfs voetdruk.

• Fitness Relevantie: Slimme schoenen of inlegzolen helpen bij het volgen van de biomechanica van lopen of hardlopen, wat blessures kan voorkomen en oudere volwassenen kan aanmoedigen om de juiste loophouding aan te houden. Ze kunnen ook helpen om de dagelijkse stappen nauwkeuriger te volgen.

5. GPS-hardloophorloges

Beschrijving: Dit zijn gespecialiseerde fitnessapparaten, zoals Garmin Forerunner of Polar Vantage, die zijn ontworpen voor hardlopers en wandelaars. Ze worden geleverd met geavanceerde functies zoals GPS, hartslagzones en cadans analyse tijdens het hardlopen.

• Fitness Relevantie: Deze horloges zijn ideaal voor actievere oudere volwassenen die graag wandelen, joggen of wandelen en bieden gegevens over afstand, snelheid en hartslag, waardoor gebruikers worden gemotiveerd om fitnessmijlpalen te bereiken en de cardiovasculaire gezondheid te verbeteren.

6. Slimme ringen (gericht op fitness)

Beschrijving: Apparaten zoals Oura Ring en Motiv Ring kunnen fysieke activiteit, slaapkwaliteit, hartslagvariabiliteit (HRV) en zelfs lichaamstemperatuur volgen. Hoewel ze kleiner zijn dan smartwatches, bieden ze een uitgebreid overzicht van fysieke activiteit.

• Fitness Relevantie: Slimme ringen zijn discreet maar krachtig voor senioren die misschien geen grotere apparaten willen dragen. Ze zijn bijzonder goed voor het volgen van passieve activiteiten zoals wandelen en verstrekken gegevens over herstel en slaap, waardoor het algehele welzijn wordt gegarandeerd.

7. Wearables voor houdingsbewaking

Beschrijving: Apparaten zoals Upright GO zijn ontworpen om de houding te controleren en te corrigeren door te trillen wanneer de gebruiker onderuitgezakt zit.

• Fitness Relevantie: Deze apparaten helpen oudere volwassenen een goede houding te behouden, wat essentieel is voor het voorkomen van rugpijn en blessures, vooral tijdens fysieke activiteiten of oefeningen waarbij lichaamsbewegingen betrokken zijn.

8. Draagbare weerstandsbanden

Beschrijving: Sommige fitness-wearables worden geleverd in de vorm van slimme weerstandsbanden (bijv. Tangram Smart Rope) die herhalingen, snelheid en verbrande calorieën tijdens krachtoefeningen bijhouden.

• Fitness Relevantie: Draagbare weerstandsbanden zijn ideaal voor low-impact krachttrainingsoefeningen, die belangrijk zijn voor oudere volwassenen om spierkracht en gewrichtsgezondheid te behouden. Het bijhouden van herhalingen kan senioren motiveren om in de loop van de tijd sterker te worden.

9. Monitoren voor lichaamssamenstelling

Beschrijving: Slimme weegschalen of lichaamssamenstellingsmonitors (bijv. Withings Body+ of Garmin Index) kunnen gewicht, spiermassa, vetpercentage en waterretentie bijhouden. Sommige synchroniseren ook met fitness-apps of wearables om een meer holistische kijk op fitness te bieden.

• Fitness Relevantie: Voor oudere volwassenen helpt het monitoren van de lichaamssamenstelling om spiermassa vast te houden en sarcopenie (leeftijdsgebonden spierverlies) te voorkomen. Deze apparaten helpen ook bij het stellen van realistische fitnessdoelen.

10. Slimme hydratatie-trackers

Beschrijving: Apparaten zoals HidrateSpark houden uw waterinname in de gaten en herinneren u eraan gehydrateerd te blijven door te synchroniseren met fitness-apps en gegevens over uw hydratatiestatus te verstrekken.

• Fitness Relevantie: Hydratatie is cruciaal voor het behoud van fysieke prestaties, vooral voor senioren die misschien vergeten water te drinken. Slimme waterflessen of hydratatie trackers zorgen ervoor dat ze goed gehydrateerd blijven tijdens trainingen en de hele dag door.

Tabel 3 is een poging om populaire fitness-wearables voor oudere volwassenen te vergelijken. De apparaten in de tabel zijn:

• Fitbit Charge 5: een veelzijdige fitness tracker geschikt voor oudere volwassenen, met functies zoals hartslagmeting, stresstracking en slaapanalyse, die dagelijkse beweging aanmoedigt.
• Apple Watch Series 9: Combineert fitnesstracking met geavanceerde gezondheidsfuncties, waardoor het ideaal is voor oudere volwassenen, vooral met valdetectie en ECG-bewaking.
• Garmin Forerunner 45: Uitstekend geschikt voor oudere volwassenen die graag hardlopen of wandelen. De eenvoudige interface en nauwkeurige GPS- en hartslagmetingen zorgen voor motivatie voor fitnessdoelen.
• Oura Ring: Een discrete slimme ring die de dagelijkse activiteit, hartslagvariabiliteit (HRV) en slaap bewaakt en passieve wellness-tracking biedt, ideaal voor senioren die de voorkeur geven aan minder opdringerige wearables.
• Polar H10: Deze zeer nauwkeurige hartslagmeter met borstband is perfect voor senioren die zich bezighouden met intensievere cardio-activiteiten, zodat ze binnen een veilige hartslagzone blijven.

3. Tabel: Apparaten, belangrijkste kenmerken en voordelen voor volwassenen van 55+

Apparaat	Type	Belangrijkste kenmerken	Activiteit targeten	Voordelen voor 55+
Fitbit Charge 5	Fitness Tracker	Hartslag, slaapregistratie, GPS, stressmonitoring, stappen, SpO2	Wandelen, dagelijkse activiteit, stressmanagement	Gemakkelijk te gebruiken, houdt stress en slaap bij, bevordert dagelijkse beweging
Apple Watch Series 9	Smartwatch	ECG, zuurstof in het bloed, fitness coaching, valdetectie, beweegcirkels	Algemene fitheid, wandelen, hartbewaking, valdetectie	Bewaakt de gezondheid van het hart, valdetectie voor veiligheid, breed scala aan fitness-apps
Garmin Forerunner 45	GPS-hardloophorloge	Hartslag, GPS, VO2 max, hardloopdynamiek, stress tracking	Hardlopen, wandelen, cardiotraining	Motiveert hardlopen of wandelen, eenvoudige interface, nauwkeurige gezondheidsstatistieken
Oura Ring	Slimme ring	Hartslagvariabiliteit (HRV), slaapanalyse, activiteit volgen, herstelinzichten	Dagelijkse activiteiten volgen, slaap, wellness	Klein en discreet, houdt de gezondheid en het welzijn van het hart bij, goed voor passieve tracking
Polar H10	Hartslagmeter (borstband)	Zeer nauwkeurige hartslagmeting, Bluetooth, werkt met fitness-apps	Cardio met hoge intensiteit, nauwkeurige hartslagmeting	Uiterst nauwkeurig voor veilige trainingen, werkt met andere fitness-apps

Kortom, slimme wearables bieden een scala aan functionaliteiten die oudere volwassenen kunnen helpen hun voortgang bij te houden, doelen te stellen en gemotiveerd te blijven. De combinatie van het stellen van doelen, het bijhouden van voortgang, feedback en functies voor sociale betrokkenheid maakt deze apparaten tot een effectief hulpmiddel voor het bevorderen van langdurige fysieke activiteit en gezondheidsbehoud bij de 55+-populatie. Door de veelvoorkomende barrières aan te pakken en passende begeleiding te bieden, kunnen oudere volwassenen ten volle profiteren van de voordelen van slimme wearables bij het handhaven van een actieve en gezonde levensstijl.

Os wearables têm um enorme potencial para revolucionar a forma como os adultos 55+ monitorizam e gerem a sua saúde. Estes dispositivos permitem acompanhar em tempo real a atividade física, métricas de saúde e até sintomas de doenças, tornando mais fácil promover o bem-estar no dia a dia. A adoção de tecnologias no quotidiano traz vários benefícios, desde o aumento da atividade física até à motivação contínua. Dispositivos como rastreadores de fitness, smartwatches e outros gadgets de saúde ajudam os utilizadores a definir metas realistas e alcançáveis, acompanhar o progresso em tempo real e receber feedback personalizado que incentiva a manter-se ativo. No entanto, apesar dos benefícios, o treino e o uso eficaz destas tecnologias pode ter desafios específicos. Estes desafios podem estar relacionados com fatores físicos, como dificuldades de mobilidade; fatores cognitivos, como a adaptação a novas ferramentas; e barreiras tecnológicas, como a falta de familiaridade com estes dispositivos. De seguida, procuramos apresentar as principais barreiras no treino para a utilização eficaz de wearables em aulas, ao mesmo tempo que sugerimos possíveis soluções para melhorar a adoção e a eficácia dos utilizadores. Apresentam-se também algumas estratégias práticas para utilizar as novas tecnologias para motivar e melhorar o bem-estar dos mais velhos.

Com a abordagem certa, os wearables podem ser aliados poderosos na promoção da saúde e do bem-estar dos mais velhos. A chave está em simplificar a experiência e incentivar a utilização contínua, tornando a tecnologia uma ferramenta útil e motivadora para um estilo de vida mais ativo e saudável!

Questões Relacionadas com o Treino de Adultos 55+ e a Utilização de Wearables

Ensinar os mais velhos a usar tecnologias digitais passa por ter em conta limitações físicas e cognitivas, mas também barreiras tecnológicas e psicológicas. Para que adotem estas ferramentas com confiança, o treino deve ser adaptado às suas necessidades, focando-se em ser prático, simples e útil no dia a dia. Incluir os mais velhos na criação e teste destes dispositivos pode torná-los mais fáceis de usar e acessíveis. Além disso, proporcionar momentos de convívio durante o processo torna a aprendizagem mais agradável. É também importante esclarecer questões de privacidade e segurança, pois ajuda a reduzir medos e aumenta a confiança. Com a abordagem certa, os wearables podem ser grandes aliados para melhorar a saúde e o bem-estar de forma divertida e sem complicações.

À medida que as pessoas envelhecem, surgem limitações físicas que afetam a destreza e a capacidade motora fina. Isso pode tornar o uso de novas tecnologias mais complicado. Dispositivos como smartwatches, rastreadores de fitness e monitores de saúde exigem toques e deslizes no ecrã ou pressionar botões, o que pode ser um desafio para quem tem mobilidade reduzida nas mãos ou sofre de tremores, como acontece em casos de artrite ou Parkinson. Uma solução prática seria desenvolver dispositivos com botões maiores, mais táteis ou com comandos por voz, o que facilita a interação. Aliás, alguns estudos sugerem que envolver utilizadores com 55+ na criação dos wearables pode melhorar muito a sua utilização e acessibilidade (Kimura et al., 2024). Além das limitações físicas, as dificuldades cognitivas, como perda de memória e falta de atenção, também dificultam o uso destas tecnologias. Lembrar-se de carregar o dispositivo, de como usá-lo ou de como interpretar os dados pode ser complicado para algumas pessoas. Os programas de treino devem evitar instruções complexas, que podem gerar confusão. Interfaces mais simples e treinos personalizados, como sessões individuais ou vídeos curtos com instruções, são formas eficazes de ajudar. Estudos mostram que o ideal é dividir o treino em pequenos blocos de aprendizagem, tornando-o menos complexo e mais fácil de absorver (Yan & Guo, 2024).

Uma parte significativa dos adultos mais velhos tem baixa literacia tecnológica, o que dificulta a adoção eficaz de dispositivos digitais. Muitos tiveram pouco contacto com smartphones, tablets ou outros gadgets, o que torna ainda mais difícil entender e usar wearables. Ensinar os mais velhos a usar estas tecnologias exige, muitas vezes, superar o receio inicial que sentem em relação à tecnologia. A investigação mostra que precisam de apoio contínuo e encorajamento para ganharem confiança no uso dos dispositivos. Para que o treino funcione, é essencial uma abordagem prática e paciente, adaptada ao ritmo de cada pessoa, em vez de uma tradicional aula teórica. Oferecer orientações claras, repetir os passos e reforçar progressos ajuda a quebrar barreiras e a promover a confiança tecnológica (Gao et al., 2024).

Embora os benefícios dos wearables sejam evidentes, existem várias barreiras que dificultam a sua adoção plena entre os adultos mais velhos. Um dos principais obstáculos é a chamada "ansiedade tecnológica", que se refere ao stress ou desconforto associado à aprendizagem e uso de novas tecnologias. Este medo pode fazer com que muitos evitem explorar totalmente os dispositivos, mesmo reconhecendo os seus benefícios para a saúde. Entre os problemas mais comuns relatados estão a complexidade dos dispositivos, a dificuldade em interpretar os dados apresentados e preocupações com a duração da bateria. Segundo Peng et al. (2021), os adultos mais velhos tendem a aderir melhor quando os wearables oferecem interfaces simples e instruções fáceis de seguir. Por sua vez, Chow e Yang (2020) destacaram que tutoriais introdutórios e mecanismos de feedback visual podem ser muito úteis para ensinar este grupo a usar os dispositivos de forma eficaz.

Para ajudar a combater a ansiedade tecnológica, é importante criar um ambiente de aprendizagem positivo, onde se destaquem os benefícios dos wearables, em vez de se focar na complexidade técnica. Estudos mostram que programas de treino entre colegas, onde os próprios adultos mais velhos ensinam uns aos outros, podem ser uma forma eficaz de reduzir a ansiedade e melhorar a adesão (Yan & Guo, 2024). Outro ponto importante é envolver os mais velhos na conceção dos dispositivos, garantindo que os wearables atendem às suas necessidades específicas. Funcionalidades de acessibilidade, como letras maiores, comandos por voz e ecrãs simplificados, devem ser uma prioridade. Dispositivos com designs centrados no utilizador tornam as interações mais fáceis e intuitivas. Além disso, fornecer feedback claro sobre o funcionamento dos dispositivos e incluir opções simples de correção de erros pode evitar frustrações. Segundo Liang (2024), estas medidas são essenciais para manter os utilizadores motivados e confiantes. A Tabela 1 apresenta uma síntese das principais barreiras que os adultos 55+ identificam quando utilizam wearables, bem como soluções práticas para ultrapassar essas dificuldades.

1. Tabela: Barreiras mais comuns relatadas por adultos 55+ na utilização de wearables e soluções sugeridas para ultrapassar essas barreiras

Barreira	Solução Recomendada
Interface complexo	Interface simples com letras e ícones grandes
Duração da bateria	Bateria de longa duração ou com carregamento solar
Interpretação de dados	Informação mais resumida e recursos visuais
Apoio técnico	Tutoriais acessíveis ou linhas de apoio ao utilizador

Os adultos mais velhos podem não ver os wearables como algo necessário ou relevante para o seu dia a dia, principalmente se não associarem a tecnologia ao seu bem-estar. Esta perceção de falta de utilidade pode reduzir a motivação para aprender a usar estes dispositivos. Os treinadores devem focar-se em apresentar os wearables como ferramentas que contribuem diretamente para a independência, segurança e qualidade de vida. Mostrar benefícios específicos, como a deteção de quedas ou a monitorização do ritmo cardíaco, pode aumentar o interesse e o envolvimento do utilizador (Wall et al., 2024). Outro ponto importante são as preocupações com a privacidade. Muitos adultos mais velhos têm receio de que os seus dados pessoais, especialmente informações de saúde, sejam utilizados de forma inadequada. Os wearables que recolhem dados sensíveis podem aumentar a ansiedade relacionada com violações de privacidade, roubo de identidade ou acesso não autorizado por terceiros. Nas sessões de treino, é essencial explicar de forma clara as políticas de privacidade, como os dados são protegidos e de que forma o utilizador controla a partilha dessas informações. Garantir transparência sobre os processos de segurança e reforçar que o utilizador tem controlo sobre os seus dados pode ajudar a construir confiança e diminuir estas preocupações (Pichandi et al., 2025).

Os programas de treino devem ser ajustados às necessidades dos adultos 55+, sendo mais personalizados e flexíveis. Por exemplo, já foi comprovado que treinos em grupos mais pequenos e uma orientação individualizada melhoram bastante a experiência de aprendizagem. Os treinadores devem oferecer sessões mais longas, que permitam aos participantes praticar ao seu ritmo, sem pressas ou pressões. Também é útil disponibilizar sessões de apoio e acompanhamento após o treino inicial, para garantir que os utilizadores se sentem confortáveis e confiantes no uso da tecnologia. Além disso, o uso de tecnologias adaptativas, que ajustam o ritmo de aprendizagem ao utilizador, pode ser uma mais-valia importante para melhorar a compreensão e motivação (Lee et al., 2024).

Acompanhar o Progresso, Definir Metas Realistas e Receber Feedback

Poder acompanhar o progresso é uma das maiores vantagens da tecnologia wearable, permitindo que as pessoas vejam os resultados dos seus esforços ao longo do tempo. As investigações mostram que os adultos mais velhos valorizam esta funcionalidade, pois ajuda a reforçar a motivação para se manterem ativos (Ehn et al., 2018). Os dispositivos portáteis apresentam métricas importantes, como o número de passos, calorias queimadas, minutos ativos e frequência cardíaca. Estas informações são normalmente apresentadas de forma visual, através de gráficos e quadros, o que facilita a compreensão do desempenho diário e ajuda a acompanhar os objetivos pessoais. Além disso, está comprovado que os wearables incentivam mudanças de comportamento mais saudáveis, ao oferecerem feedback em tempo real, como mensagens de felicitação ou lembretes para se manterem em movimento (Moore et al., 2021). Estes pequenos incentivos podem fazer uma grande diferença na adoção de hábitos mais ativos e saudáveis. O feedback fornecido pelos wearables é normalmente sob a forma de:

• Notificações diárias de progresso: informa os utilizadores se estão perto estão de atingir o seu objetivo de passos ou de atividade.
• Relatórios semanais: resume o desempenho geral, apresentando comparações totais como o aumento da atividade física ou a melhoria do sono.
• Alertas de frequência cardíaca: notifica os utilizadores quando o seu ritmo cardíaco ultrapassa ou desce abaixo de um intervalo seguro durante o exercício.

O tipo de feedback oferecido pelos wearables pode ser uma ferramenta essencial para ajudar os utilizadores a definirem metas. Um dos aspetos mais importantes na definição de objetivos é garantir que estes sejam alcançáveis e realistas, o que é especialmente relevante para os adultos 55+. Estabelecer objetivos realistas contribui para aumentar a autoeficácia, que é fundamental para manter um envolvimento consistente com a atividade física a longo prazo. Um estudo de Kononova et al. (2019) mostrou que a definição de objetivos de passos diários através de dispositivos portáteis aumentou de forma significativa os níveis de atividade em adultos mais velhos. Os wearables oferecem várias funcionalidades que permitem aos utilizadores definir e personalizar metas com base na sua condição física, no histórico de atividade e nos seus objetivos pessoais. Esta capacidade de adaptação ajuda a tornar os objetivos mais relevantes e motivadores, aumentando as probabilidades de sucesso a longo prazo.

As decisões sobre a definição de metas devem ter em conta a capacidade funcional e as necessidades de cada participante, garantindo que os objetivos são realistas e concretizáveis. No entanto, é essencial que estas metas sejam específicas, para que se tornem claras e fáceis de seguir. Para alcançar essa especificidade, é importante considerar não apenas o tipo de objetivo, mas também as caraterísticas dos wearables que estão a ser utilizados, assegurando que os participantes conseguem interpretar facilmente as informações apresentadas. A Tabela 2 apresenta exemplos de metas que podem ser estabelecidas com base nas funcionalidades oferecidas pelos wearables. Definir metas ajustadas às ferramentas disponíveis pode aumentar a motivação e ajudar os participantes a monitorizar o seu progresso de forma mais eficaz.

As decisões sobre a definição de metas devem ter em conta a capacidade funcional e as necessidades de cada participante, garantindo que os objetivos são realistas e concretizáveis. No entanto, é essencial que estas metas sejam específicas, para que se tornem claras e fáceis de seguir. Para alcançar essa especificidade, é importante considerar não apenas o tipo de objetivo, mas também as caraterísticas dos wearables que estão a ser utilizados, assegurando que os participantes conseguem interpretar facilmente as informações apresentadas. A Tabela 2 apresenta exemplos de metas que podem ser estabelecidas com base nas funcionalidades oferecidas pelos wearables. Definir metas ajustadas às ferramentas disponíveis pode aumentar a motivação e ajudar os participantes a monitorizar o seu progresso de forma mais eficaz.

2. Tabela: Metas que podem ser definidas e exemplos práticos

Tipo de Meta	Funcionalidade	Exemplo Prático
Passos diários	Contador de passos	Definir uma meta diária de 5.000-7.000 passos
Saúde do coração	Monitor de ritmo cardíaco	Manter um ritmo cardíaco de 110-120 BPM durante uma caminhada
Melhoria do sono	Registo do sono	Estabelecer uma meta de 7-8 horas de sono por noite
Queima de calorias	Registo de calorias	Acompanhar e tentar queimar 200-300 kcal durante um treino

Escolher o Melhor Wearable

A escolha do wearable mais adequado para os alunos mais velhos requer que o treinador tenha um bom conhecimento das opções disponíveis no mercado. É importante que o profissional saiba identificar quais são os dispositivos mais acessíveis para esta faixa etária, quais as suas principais funcionalidades e de que forma podem ser utilizados para apoiar a prática de atividade física. Os wearables devem ser analisados tendo em conta como podem ajudar a definir metas e a fornecer dados relevantes, como o número de passos, a frequência cardíaca ou o tempo de atividade. Este conhecimento é essencial para garantir que o wearable escolhido será útil e fácil de utilizar pelos participantes. Segue-se uma lista de wearables frequentemente utilizados na área do fitness. Para cada dispositivo, são apresentadas marcas mais populares, uma descrição resumida das suas caraterísticas e algumas sugestões práticas para utilização em ginásios, que podem ajudar a maximizar os benefícios destes dispositivos para os utilizadores mais velhos.

1. Fitness Trackers (Pulseiras)

Descrição: dispositivos como o Fitbit, Garmin ou Xiaomi Mi Bands foram concebidos para registar os passos diários, a distância percorrida, as calorias queimadas e o ritmo cardíaco. Estes dispositivos vêm frequentemente com funcionalidades adicionais, como o registo do sono, GPS e, por vezes, até medições de VO2 max (o oxigénio necessário para o funcionamento dos músculos).

• Relevância para uma boa condição física: os fitness trackers são uma grande ajuda para adultos 55+, já que permitem definir objetivos (como dar 10.000 passos por dia), incentivam a prática de exercício e dão uma noção clara dos resultados diários das atividades realizadas.

2. Smartwatches (direcionados para o fitness)

Descrição: dispositivos como o Apple Watch, o Samsung Galaxy Watch e o Garmin Forerunner ajudam a acompanhar a forma física. Muitos smartwatches têm sensores para medir o ritmo cardíaco, a saturação de oxigénio (SpO2) e até fazer um ECG, sendo uma boa opção para um controlo mais pormenorizado da saúde.

• Relevância para uma boa condição física: estes dispositivos motivam os utilizadores a manterem-se ativos enviando lembretes e propondo objetivos como gráficos de atividade diária ou treinos personalizados. Para os mais velhos, são um ótimo incentivo para manter a forma física e vigiar a saúde, com funções úteis como alertas para ritmo cardíaco irregular).

3. Monitores do Ritmo Cardíaco (cintas e braçadeiras)

Descrição: dispositivos como o Polar H10 e o Wahoo Tickr são usados à volta do peito ou do braço para fornecer dados precisos sobre o ritmo cardíaco durante os treinos.

• Relevância para uma boa condição física: a monitorização do ritmo cardíaco é fundamental para garantir que os mais velhos se exercitam numa “zona” segura, sendo útil tanto na reabilitação cardíaca como para objetivos gerais de treino. Além disso, estes dispositivos costumam ser mais fiáveis do que os sensores tradicionais de pulso.

4. Sapatilhas e Palmilhas Inteligentes (direcionados para o fitness)

Descrição: dispositivos como as sapatilhas da Under Armour ou as palmilhas inteligentes (por exemplo, Digitsole) registam métricas de corrida como o ritmo, o comprimento dos passos e até a pressão do pé.

• Relevância para uma boa condição física: as sapatilhas ou palmilhas inteligentes permitem acompanhar a biomecânica da caminhada ou corrida, ajudando a prevenir lesões e a corrigir a postura durante a marcha. Além disso, ajudam os mais velhos a controlar os passos diários de forma mais precisa, incentivando a manterem-se ativos.

5. Relógios com GPS

Descrição: são dispositivos de fitness especializados, como o Garmin Forerunner ou o Polar Vantage, ideais para quem corre ou caminha. Oferecem funcionalidades avançadas, como GPS, zonas de ritmo cardíaco e análise da cadência de corrida.

• Relevância para uma boa condição física: ideal para os mais ativos que gostam de caminhar, correr ou fazer caminhadas, estes relógios fornecem dados sobre a distância, a velocidade e o ritmo cardíaco, motivando os utilizadores a atingir marcos de condição física e a melhorar a saúde cardiovascular.

6. Smart Rings (anéis inteligentes)

Descrição: dispositivos como o Oura Ring e o Motiv Ring podem monitorizar a atividade física, a qualidade do sono, a variabilidade do ritmo cardíaco e até a temperatura corporal. São mais pequenos do que os smartwatches e oferecem uma visão abrangente da atividade física.

• Relevância para uma boa condição física: os “anéis inteligentes” são discretos, mas perfeitos para os adultos que não querem usar dispositivos muito volumosos. São particularmente bons para monitorizar atividades passivas como caminhar e fornecem dados sobre a recuperação e o sono, garantindo o bem-estar na vida do dia a dia.

7. Posture Monitoring Wearables (coletes de postura)

Descrição: dispositivos como o Upright GO foram concebidos para monitorizar e corrigir a postura, vibrando quando o utilizador se distrai.

• Relevância para uma boa condição física: estes dispositivos ajudam os adultos mais velhos a manter uma boa postura, o que é essencial para prevenir dores e lesões nas costas, especialmente durante o treino ou exercícios que envolvam movimentos do corpo.

8. Bandas Elásticas de Resistência

Descrição: algunos dispositivos de fitness vienen en forma de bandas de resistencia alguns wearables têm a forma de bandas elásticas inteligentes (por exemplo, Tangram Smart Rope) que registam as repetições, a velocidade e as calorias queimadas durante os exercícios de força.

• Relevância para uma boa condição física: as bandas de resistência portáteis são ideais para exercícios de treino de força de baixo impacto, que são importantes para os adultos mais velhos manterem a força muscular e a saúde das articulações. O registo das repetições pode motivar a melhorar a força ao longo do tempo.

9. Body Composition Monitors (balanças para monitorização corporal)

Descrição: as balanças inteligentes ou os monitores de composição corporal (por exemplo, Withings Body+ ou Garmin Index) podem monitorizar o peso, a massa muscular, a percentagem de gordura e a retenção de água. Algumas também se podem sincronizar com aplicações de fitness ou wearables para proporcionar uma visão mais holística do treino.

• Relevância para uma boa condição física: para os adultos mais velhos, a monitorização da composição corporal ajuda a garantir a retenção da massa muscular e a prevenir a sarcopenia (perda muscular relacionada com a idade). Estes dispositivos também ajudam a definir metas de treino realistas.

10. Smart Hydration Trackers (garrafas de água inteligentes para monitorizar a hidratação)

Descrição: dispositivos como o HidrateSpark monitorizam a ingestão de água e lembram para manter a hidratação, sincronizando com aplicações de fitness e fornecendo dados sobre o estado de hidratação.

• Relevância para uma boa condição física: a hidratação é essencial para manter o desempenho físico, especialmente para os mais velhos que podem esquecer-se de beber água. Garratividade físicaas de água inteligentes ou dispositivos de monitorização da hidratação garantem que se mantêm devidamente hidratados durante os treinos e ao longo do dia.

A Tabela 3 procura comparar os wearables mais utilizados por adultos 55+. Foram analisados os seguintes dispositivos:

• Fitbit Charge 5: um monitor de fitness versátil, ideal para adultos mais velhos, que inclui funções como monitorização do ritmo cardíaco, controlo do stress e análise do sono, ajudando a motivar a prática de exercício diário.
• Apple Watch Series 9: combina o acompanhamento da forma física com funcionalidades de saúde avançadas, tornando-o ideal para adultos mais velhos, especialmente com deteção de quedas e monitorização de ECG.
• Garmin Forerunner 45: excelente para adultos mais velhos que gostam de correr ou caminhar. O interface simples e os dados precisos de GPS e de ritmo cardíaco proporcionam motivação para as metas de treino.
• Oura Ring: um anel inteligente discreto que monitoriza a atividade diária, a variabilidade do ritmo cardíaco (HRV) e o sono, oferecendo um acompanhamento passivo do bem-estar, ideal para os mais velhos que preferem aparelhos menos intrusivos.
• Polar H10: este monitor de ritmo cardíaco com banda peitoral de elevada precisão é perfeito para os mais velhos que praticam atividades cardio mais intensas, garantindo que se mantêm dentro de uma área de ritmo cardíaco segura.

3. Tabela: Dispositivos, principais funcionalidades e benefícios para adultos 55+

Dispositivo	Tipo	Funcionalidades	Atividade	Benefícios para 55+
Fitbit Charge 5	Fitness Tracker	Ritmo cardíaco, monitorização do sono, GPS, stress, passos, SpO2	Caminhar, atividade diária, gestão do stress	Fácil de utilizar, monitoriza o stress e o sono, promove o treino diário
Apple Watch Series 9	Smartwatch	ECG, oxigénio no sangue, treino de fitness, deteção de quedas, gráficos de atividade	Condição física geral, caminhar, monitorização cardíaca, deteção de quedas	Monitoriza a saúde do coração, deteção de quedas para segurança, vasta gama de aplicações de fitness
Garmin Forerunner 45	Relógio GPS para corrida	Ritmo cardíaco, GPS, VO2 max, dinâmica de corrida, monitorização do stress	Correr, caminhar, treino cardio	Motiva a corrida ou a caminhada, interface simples, métricas de saúde precisas
Oura Ring	Anel Inteligente	Variabilidade do ritmo cardíaco (HRV), análise do sono, acompanhamento da atividade, informações sobre a recuperação	Controlo da atividade diária, sono, bem-estar	Pequeno e discreto, monitoriza a saúde e o bem-estar do coração, bom para monitorização passiva
Polar H10	Monitor de Ritmo Cardíaco (Peitoral)	Monitorização do ritmo cardíaco de alta precisão, Bluetooth, funciona com aplicações de fitness	Cardio de alta intensidade, monitorização precisa do ritmo cardíaco	Extremamente preciso para treinos seguros, funciona com outras aplicações de fitness

Em conclusão, como vimos, os wearables oferecem diversas funcionalidades que ajudam os adultos 55+ a acompanhar o seu progresso, estabelecer metas e manter a motivação. Combinando a definição de metas, monitorização de atividade, feedback e até interação social, estes dispositivos tornam-se uma ferramenta poderosa para promover a prática de exercício a longo prazo e preservar a saúde nesta faixa etária. Com o apoio adequado e superando as barreiras mais comuns, os mais velhos podem tirar partido destas tecnologias para adotar um estilo de vida mais ativo e saudável.

Η φορητή τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την παρακολούθηση και τη διαχείριση της υγείας μεταξύ των ηλικιωμένων, επιτρέποντας την παρακολούθηση σωματικών δραστηριοτήτων, των μετρήσεων υγείας, και συμπτωμάτων νόσου σε πραγματικό χρόνο. Η ενσωμάτωση έξυπνων φορητών συσκευών στη ζωή ατόμων ηλικίας άνω των 55 ετών μπορεί να προσφέρει βαθιά οφέλη στην προώθηση της σωματικής δραστηριότητας, της παρακολούθησης της υγείας, και των συνολικών κινήτρων. Οι φορητές συσκευές όπως οι ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης, τα έξυπνα ρολόγια, και άλλες συσκευές παρακολούθησης της υγείας επιτρέπουν στους χρήστες να θέτουν εφικτούς στόχους, να παρακολουθούν την πρόοδό τους σε πραγματικό χρόνο και να λαμβάνουν εξατομικευμένη ανατροφοδότηση για τη διατήρηση των κινήτρων τους. Ωστόσο, η εκπαίδευση των ηλικιωμένων στην αποτελεσματική χρήση φορητών συσκευών παρουσιάζει αρκετές προκλήσεις λόγω φυσικών, γνωστικών και τεχνολογικών παραγόντων. Παρακάτω γίνεται μια προσπάθεια να παρουσιαστούν τα κύρια εμπόδια κατά την εκπαίδευση των ηλικιωμένων χρησιμοποιόντας αποτελεσματικά φορητές συσκευές στις συνεδρίες γυμναστικής, ενώ προτείνονται πιθανές λύσεις για την ενίσχυση της υιοθέτησης, και της αποτελεσματικότητας των χρηστών. Υπάρχουν επίσης ορισμένες πρακτικές στρατηγικές για τη χρήση των παραπάνω τεχνολογιών για τη συμμετοχή των ηλικιωμένων και την ενίσχυση της ευημερίας τους.

Ζητήματα στην εκπαίδευση ηλικιωμένων στη χρήση φορητών συσκευών

Η εκπαίδευση των ηλικιωμένων στη χρήση φορητής τεχνολογίας απαιτεί την αντιμετώπιση τόσο των σωματικών όσο και των γνωστικών περιορισμών, καθώς και των τεχνολογικών και ψυχολογικών εμποδίων. Για να εξασφαλιστεί η επιτυχής υιοθέτησή της, η κατάρτιση θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ατομικές ανάγκες, εστιάζοντας στη χρηστικότητα, την απλότητα, και τη συνάφεια. Η συμμετοχή των ηλικιωμένων στο σχεδιασμό και τη δοκιμή αυτών των συσκευών θα βελτιώσει περαιτέρω την προσβασιμότητα και την ευκολία χρήσης τους. Τέλος, η παροχή συνεχούς υποστήριξης και η αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια μπορεί να αυξήσει την εμπιστοσύνη και να μειώσει την αντίσταση, καθιστώντας τις φορητές συσκευές ένα πολύτιμο εργαλείο για την ενίσχυση της υγείας και της ευημερίας των ηλικιωμένων πληθυσμών.

Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, οι φυσικοί περιορισμοί τους είναι εμφανείς στις λεπτές κινητικές τους δεξιότητες και την επιδεξιότητά τους, που τείνει να επιδεινώνονται, γεγονός που μπορεί να κάνει δύσκολη την αλληλεπίδραση με μικρές φορητές συσκευές. Οι φορητές συσκευές όπως τα έξυπνα ρολόγια, οι ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης, και οι οθόνες υγείας συχνά απαιτούν ακριβείς χειρονομίες αφής, πάτημα κουμπιών ή σάρωση οθόνης. Οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες με αυτές τις ενέργειες λόγω μειωμένης κινητικότητας των χεριών ή τρεμούλων, ένα κοινό πρόβλημα για όσους πάσχουν από αρθρίτιδα ή νόσο του Πάρκινσον. Οι φορητές συσκευές που έχουν σχεδιαστεί με μεγαλύτερα, πιο απτικά κουμπιά ή φωνητική ενεργοποίηση θα μπορούσαν να ανακουφίσουν ορισμένα από αυτά τα φυσικά εμπόδια. Ορισμένες μελέτες έχουν συστήσει τον από κοινού σχεδιασμό φορητών συσκευών με ηλικιωμένους συμμετέχοντες για βελτίωση χρηστικότητας και προσβασιμότητας (Kimura et al., 2024). Οι γνωστικές διαταραχές, όπως η απώλεια μνήμης και η μειωμένη προσοχή, αποτελούν επίσης σημαντικά εμπόδια στην εκπαίδευση των ηλικιωμένων. Η ανάκλαση του τρόπου λειτουργίας μιας συσκευής, η φόρτισή της ή η ερμηνεία των δεδομένων μπορεί να είναι δύσκολη. Τα προγράμματα προπόνησης συχνά βασίζονται σε πολύπλοκες οδηγίες, οι οποίες μπορούν να κατακλύσουν τους χρήστες με γνωστική εξασθένηση. Απλοποιημένες διεπαφές και εξατομικευμένες μέθοδοι προπόνησης (π.χ. ατομικές εκπαιδευτικές συνεδρίες ή εκπαιδευτικά βίντεο) θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τις γνωστικές ανάγκες. Μελέτες προτείνουν να σπάσει η εκπαίδευση σε μικρά, εύπεπτα βήματα για να προσαρμοστούν οι περιορισμοί μνήμης και μάθησης (Yan &; Guo, 2024).

Ένα σημαντικό ποσοστό των ηλικιωμένων έχουν χαμηλά επίπεδα τεχνολογικού αλφαβητισμού, γεγονός που δημιουργεί ένα κενό στην ικανότητά τους να υιοθετούν αποτελεσματικά τις φορητές συσκευές. Πολλά ηλικιωμένα άτομα μπορεί να είχαν περιορισμένη έκθεση σε έξυπνα τηλέφωνα, tablet ή άλλες ψηφιακές διεπαφές, γεγονός που επιδεινώνει τη δυσκολία τους στην κατανόηση και τη χρήση φορητών συσκευών. Η εκπαίδευση των ηλικιωμένων στη χρήση φορητών συσκευών συχνά απαιτεί να ξεπεραστεί η ανησυχία τους για την τεχνολογία. Μία έρευνα δείχνει ότι οι ηλικιωμένοι χρειάζονται συνεχή υποστήριξη και ενθάρρυνση για να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη. Επιπλέον, οι εκπαιδευτές θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην υπομονετική, πρακτική καθοδήγηση και όχι στην παραδοσιακή διδασκαλία τύπου ‘διάλεξης’ (Gao et al., 2024).

Ενώ τα οφέλη των φορητών συσκευών είναι σαφή, ορισμένα εμπόδια εμποδίζουν την πλήρη υιοθέτησή τους μεταξύ των ηλικιωμένων. Πολλοί ηλικιωμένοι βιώνουν αυτό που ονομάζεται «τεχνολογικό άγχος», το οποίο αναφέρεται στο άγχος ή τη δυσφορία που σχετίζεται με τη μάθηση και τη χρήση νέων τεχνολογιών. Αυτός ο φόβος μπορεί να τους εμποδίσει να ασχοληθούν πλήρως με τις φορητές συσκευές, ακόμα κι αν κατανοούν τα πιθανά οφέλη για την υγεία. Τα συνηθισμένα προβλήματα που αναφέρονται από ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας περιλαμβάνουν την πολυπλοκότητα της συσκευής, τις προκλήσεις ερμηνείας δεδομένων, και τις ανησυχίες σχετικά με τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Οι Peng et al. (2021) σημείωσαν ότι οι ηλικιωμένοι είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν φορητές συσκευές που προσφέρουν απλές διεπαφές και σαφείς οδηγίες. Επιπλέον, οι Chow και Yang (2020) τόνισαν τη σημασία της προσφοράς εισαγωγικών σεμιναρίων και μηχανισμών οπτικής ανάδρασης για να βοηθήσουν τους ηλικιωμένους χρήστες να μάθουν πώς να χειρίζονται αποτελεσματικά τις συσκευές.

Για να αντιμετωπίσουν αυτό το τεχνολογικό άγχος, που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι, οι εκπαιδευτές μπορούν να προωθήσουν ένα θετικό μαθησιακό περιβάλλον που δίνει έμφαση στα οφέλη των φορητών συσκευών αντί να επικεντρώνεται στην τεχνική τους πολυπλοκότητα. Μελέτες δείχνουν ότι η χρήση προγραμμάτων καθοδήγησης από ομοτίμους, όπου οι ηλικιωμένοι εκπαιδεύουν ο ένας τον άλλον, μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει τα ποσοστά υιοθεσίας (Yan &; Guo, 2024). Η συμμετοχή των ηλικιωμένων στη διαδικασία σχεδιασμού των φορητών συσκευών διασφαλίζει ότι οι συσκευές είναι φιλικές προς το χρήστη για τις συγκεκριμένες ανάγκες του. Οι λειτουργίες προσβασιμότητας, όπως οι μεγαλύτερες γραμματοσειρές, οι φωνητικές εντολές, και οι απλοποιημένες οθόνες, θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα για να διευκολύνουν τις ανησυχίες χρηστικότητας. Πολλοί ηλικιωμένοι επωφελούνται από σχέδια με επίκεντρο τον χρήστη που απλοποιούν τις αλληλεπιδράσεις με τις συσκευές. Η παροχή σαφών σχολίων σχετικά με τη λειτουργικότητα της συσκευής και η προσφορά επιλογών διόρθωσης σφαλμάτων μπορεί να αποτρέψει την απογοήτευση (Liang, 2024). Ο πίνακας 1 συνοψίζει παραδείγματα τυπικών ζητημάτων που θέτουν οι ηλικιωμένοι ως εμπόδια στη χρήση φορητών συσκευών.

Πίνακας 1. Τυπικά εμπόδια που αναφέρθηκαν από ηλικιωμένους στη χρήση φορητών συσκευών και προτεινόμενες λύσεις για την αντιμετώπιση αυτών των εμποδίων.

Εμπόδιο	Προτεινόμενη λύση
Σύνθετο περιβάλλον εργασίας χρήστη	Προσφέρετε απλές διεπαφές με μεγάλες γραμματοσειρές και εικονίδια
Ανησυχίες σχετικά με τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας	Χρησιμοποιήστε φορητές συσκευές με μεγάλη διάρκεια ζωής μπαταρίας ή ηλιακή φόρτιση
Δυσκολία στην ερμηνεία δεδομένων	Παροχή εύληπτων περιλήψεων και οπτικής ανάδρασης
Ανάγκες τεχνικής υποστήριξης	Προσφέρετε προσβάσιμα σεμινάρια ή γραμμές βοήθειας

Οι ηλικιωμένοι μπορεί να μην αντιλαμβάνονται τις φορητές συσκευές ως απαραίτητα ή σχετικά με τη ζωή τους, ειδικά αν δεν αισθάνονται άμεση σύνδεση μεταξύ της τεχνολογίας και της ευημερίας τους. Αυτή η αντιληπτή έλλειψη συνάφειας μπορεί να εμποδίσει το κίνητρο να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν αυτές τις συσκευές. Οι εκπαιδευτές θα πρέπει να επικεντρωθούν στην πλαισίωση των φορητων συσκευων ως εργαλεία που μπορούν να ενισχύσουν άμεσα την ανεξαρτησία, την ασφάλεια, και την ποιότητα ζωής του χρήστη. Η επίδειξη των συγκεκριμένων οφελών για την υγεία που μπορούν να προσφέρουν οι φορητές συσκευές, όπως η ανίχνευση πτώσης ή η παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού, μπορεί να αυξήσει την αφοσίωση των χρηστών (Wall et al., 2024). Οι ηλικιωμένοι συχνά εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής όταν χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία υγείας, φοβούμενοι ότι τα προσωπικά τους δεδομένα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά. Οι φορητές συσκευές ειδικά εκείνες που παρακολουθούν ευαίσθητα δεδομένα υγείας, μπορούν να αυξήσουν το άγχος σχετικά με παραβιάσεις δεδομένων, κλοπή ταυτότητας ή πρόσβαση τρίτων στα προσωπικά τους στοιχεία. Η σαφής επικοινωνία σχετικά με τις πολιτικές απορρήτου, την ασφάλεια των δεδομένων, και τον έλεγχο των χρηστών στην κοινή χρήση δεδομένων είναι κρίσιμη στις εκπαιδευτικές συνεδρίες. Η εξήγηση του τρόπου με τον οποίο οι φορητές συσκευές προστατεύουν την ιδιωτικότητα και διασφαλίζουν την εμπιστοσύνη μέσω διαφάνειας, μπορούν να συμβάλουν στον μετριασμό αυτών των ανησυχιών (Pichandi et al., 2025).

Τα προγράμματα κατάρτισης θα πρέπει να προσαρμόζονται στις ανάγκες των ηλικιωμένων με το να είναι πιο εξατομικευμένα και ευέλικτα. Για παράδειγμα, οι μικρότερες ομαδικές ρυθμίσεις και η εξατομικευμένη καθοδήγηση έχουν αποδειχθεί ότι ενισχύουν τη μαθησιακή εμπειρία για τους ηλικιωμένους. Η προσφορά μεγαλύτερων εκπαιδευτικών συνεδριών που επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να εξασκούνται με τον δικό τους ρυθμό, καθώς και συνεδρίες υποστήριξης παρακολούθησης, μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη διατήρηση και άνεση του χρήστη με την τεχνολογία. Επιπλέον, η χρήση προσαρμοστικών τεχνολογιών μάθησης που προσαρμόζονται στον ρυθμό μάθησης του χρήστη μπορεί να είναι επωφελής (Lee et al., 2024).

Παρακολούθηση προόδου, καθορισμός ρεαλιστικών στόχων και παροχή ανατροφοδότησης

Η παρακολούθηση της προόδου είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα της φορητής τεχνολογίας, επιτρέποντας στα άτομα να δουν τα αποτελέσματα των προσπαθειών τους με την πάροδο του χρόνου. Τα ευρήματα μιας έρευνας δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι εκτιμούν την ικανότητα να βλέπουν την πρόοδό τους απευθείας στις φορητές συσκευές τους, καθώς ενισχύει το κίνητρό τους να παραμείνουν ενεργοί (Ehn et al., 2018). Οι φορητές συσκευές εμφανίζουν βασικές μετρήσεις, όπως τα βήματα που έγιναν, τις θερμίδες που κάηκαν, τα ενεργά λεπτά, ακόμη και τη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού. Τα δεδομένα συχνά αναπαρίστανται οπτικά, χρησιμοποιώντας γραφήματα και διαγράμματα που διευκολύνουν τα άτομα να κατανοήσουν την καθημερινή τους απόδοση σε σχέση με τους στόχους τους. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι οι φορητές συσκευές ενθαρρύνουν τη συνεχή αλλαγή συμπεριφοράς προσφέροντας έγκαιρα σχόλια, όπως συγχαρητήρια ή υπενθυμίσεις για να συνεχίστεί η κίνηση (Moore et al., 2021). Η ανατροφοδότηση που παρέχεται από τις φορητές συσκευές είναι συνήθως με τη μορφή:

• Καθημερινών ειδοποιήσεων προόδου: Ενημερώνει τους χρήστες για το πόσο κοντά βρίσκονται στην επίτευξη του στόχου βημάτων ή δραστηριότητάς τους.
• Εβδομαδιαίες αναφορές: Συνοψίζει τη συνολική απόδοση, εμφανίζοντας τάσεις όπως αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ή βελτίωση του ύπνου.
• Ειδοποιήσεις καρδιακών παλμών: Ειδοποιά τους χρήστες όταν οι καρδιακοί παλμοί τους υπερβαίνουν ή πέφτουν κάτω από ένα ασφαλές εύρος κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Η μορφή της ανατροφοδότησης που προσφέρουν οι φορητές συσκευές μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κρίσιμο εργαλείο για τον καθορισμό στόχων. Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στον καθορισμό στόχων, σε οποιονδήποτε πληθυσμό, είναι να τεθούν εφικτοί και ρεαλιστικοί στόχοι. Η τήρηση αυτού του κανόνα στον καθορισμό στόχων είναι σημαντική για την αυτο-αποτελεσματικότητα των ατόμων 55+, η οποία με τη σειρά της είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της μακροπρόθεσμης εμπλοκής με τη σωματική δραστηριότητα. Σύμφωνα με μια μελέτη των Kononova et al. (2019), ο καθορισμός στόχων καθημερινών βημάτων χρησιμοποιώντας φορητές συσκευές αύξησε σημαντικά τα επίπεδα δραστηριότητας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι φορητές συσκευές παρέχουν πολλές ενσωματωμένες λειτουργίες που επιτρέπουν στους χρήστες όχι μόνο να θέτουν στόχους αλλά και να προσαρμόζουν τους στόχους τους με βάση την κατάσταση της υγείας τους, τα προηγούμενα επίπεδα δραστηριότητας, και τους προσωπικούς στόχους φυσικής κατάστασης.

Οι αποφάσεις σχετικά με την επιλογή στόχων θα πρέπει να βασίζονται στη λειτουργική φυσική κατάσταση και τις ανάγκες των συμμετεχόντων, προκειμένου να είναι ρεαλιστικοί και εφικτοί. Ωστόσο, οι στόχοι πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν λάβουμε υπόψη όχι μόνο τον τύπο στόχου, αλλά και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των διαθέσιμων φορητών συσκευών που οι συμμετέχοντες μπορούν εύκολα να διαβάσουν. Ο πίνακας 2 είναι ένα παράδειγμα των στόχων που θα μπορούσαν να τεθούν με βάση τα χαρακτηριστικά που φοριούνται.

Πίνακας 2. Στόχοι και χαρακτηριστικά φορετών συσκευών με πρακτικά παραδείγματα.

Τύπος στόχου	Φορετό χαρακτηριστικό	Πρακτικό παράδειγμα
Ημερήσιος αριθμός βημάτων	Μετρητής βημάτων	Ορίστε έναν ημερήσιο στόχο 5.000-7.000 βημάτων
Υγεία της καρδιάς	Παρακολούθηση καρδιακών παλμών	Διατηρήστε καρδιακό ρυθμό 110-120 BPM κατά τη διάρκεια μιας βόλτας
Βελτίωση ύπνου	Παρακολούθηση ύπνου	Θέστε ως στόχο 7-8 ώρες ύπνου τη νύχτα
Θερμίδες που καίγονται	Εκτιμητής θερμιδικής καύσης	Παρακολουθήστε και στοχεύστε να κάψετε 200-300 kcal κατά τη διάρκεια μιας προπόνησης

Επιλέγοντας το καλύτερο wearable για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας

Η επιλογή της βέλτιστης φορητής συσκευής για ηλικιωμένους πελάτες απαιτεί από τον επαγγελματία γυμναστικής να έχει καλό υπόβαθρο γνώσεων σχετικά με τις φορητές συσκευές που διατίθενται στην αγορά. Ο γυμναστής πρέπει να γνωρίζει ποιές φορητές συσκευές είναι προσβάσιμες στους μεγαλύτερους συμμετέχοντες, ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά τους, και ποια είναι η σχέση τους με τη φυσική κατάσταση, δηλαδή πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό στόχων και την παροχή σχολίων. Παρακάτω είναι μια λίστα με φορητές συσκευές που χρησιμοποιούνται συνήθως στο γυμναστήριο. Για κάθε φορητή συσκευή, υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά και μια συνοπτική περιγραφή των δυνατοτήτων τους. Παρέχονται επίσης μερικές συμβουλές για τη χρήση τους σε περιβάλλοντα γυμναστικής.

Η επιλογή της βέλτιστης φορητής συσκευής για ηλικιωμένους πελάτες απαιτεί από τον επαγγελματία γυμναστικής να έχει καλό υπόβαθρο γνώσεων σχετικά με τις φορητές συσκευές που διατίθενται στην αγορά. Ο γυμναστής πρέπει να γνωρίζει ποιες φορητές συσκευές είναι προσβάσιμες στους μεγαλύτερους συμμετέχοντες, ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά τους και ποια είναι η σχέση τους με τη φυσική κατάσταση, δηλαδή πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό στόχων και την παροχή σχολίων. Παρακάτω είναι μια λίστα με φορητές συσκευές που χρησιμοποιούνται συνήθως στο γυμναστήριο. Για κάθε φορητή συσκευή, υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά και μια συνοπτική περιγραφή των δυνατοτήτων τους. Παρέχονται επίσης μερικές συμβουλές για τη χρήση τους σε περιβάλλοντα γυμναστικής.

1. Ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης (ζώνες δραστηριότητας)

Περιγραφή: Συσκευές όπως οι ζώνες Fitbit, Garmin ή Xiaomi Mi έχουν σχεδιαστεί για να παρακολουθούν τα καθημερινά βήματα, την απόσταση που διανύεται, τις θερμίδες που καίγονται και τον καρδιακό ρυθμό. Αυτές οι συσκευές συχνά διαθέτουν πρόσθετες λειτουργίες, όπως παρακολούθηση ύπνου, GPS και μερικές φορές ακόμη και μέγιστες μετρήσεις VO2.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Οι ιχνηλάτες φυσικής κατάστασης είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για τους ηλικιωμένους, καθώς προσφέρουν χαρακτηριστικά καθορισμού στόχων (π.χ. 10.000 βήματα την ημέρα), παρακινούν τη σωματική δραστηριότητα και παρέχουν μια σαφή εικόνα των καθημερινών επιτευγμάτων φυσικής κατάστασης.

2. Έξυπνα ρολόγια (εστιασμένα στη φυσική κατάσταση)

Περιγραφή: Συσκευές όπως το Apple Watch, το Samsung Galaxy Watch και το Garmin Forerunner ενσωματώνουν την παρακολούθηση φυσικής κατάστασης με δυνατότητες έξυπνων ρολογιών. Πολλά έξυπνα ρολόγια περιλαμβάνουν αισθητήρες για παρακολούθηση καρδιακού ρυθμού, κορεσμό οξυγόνου (SpO2), ακόμη και παραγωγή ηλεκτροκαρδιογραφήματος, καθιστώντας τα κατάλληλα για πιο εμπεριστατωμένη παρακολούθηση της υγείας.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Αυτές οι συσκευές ενθαρρύνουν τους χρήστες να παραμένουν δραστήριοι μέσω υπενθυμίσεων και στόχων, όπως καθημερινοί κύκλοι δραστηριότητας ή προσαρμοσμένα προγράμματα προπόνησης. Για τους ηλικιωμένους χρήστες, προσφέρουν τόσο κίνητρα φυσικής κατάστασης όσο και παρακολούθηση της υγείας (π.χ. ειδοποιήσεις μη φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού).

3. Παλμογράφοι (ιμάντες στήθους και περιβραχιόνια)

Περιγραφή: Συσκευές όπως το Polar H10 και το Wahoo Tickr φοριούνται γύρω από το στήθος ή το χέρι για να παρέχουν ακριβή δεδομένα καρδιακών παλμών κατά τη διάρκεια των προπονήσεων.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Η παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της άσκησης των ηλικιωμένων εντός μιας ασφαλούς ζώνης καρδιακού ρυθμού, καθιστώντας την κατάλληλη για καρδιακή αποκατάσταση ή γενικούς στόχους φυσικής κατάστασης. Αυτές οι συσκευές είναι συχνά πιο ακριβείς από τους αισθητήρες που βασίζονται στον καρπό.

4. Έξυπνα παπούτσια & πάτοι (Fitness)

Περιγραφή: Συσκευές όπως τα έξυπνα παπούτσια ή οι έξυπνοι πάτοι της Under Armour (π.χ. Digitsole) παρακολουθούν μετρήσεις τρεξίματος, όπως ρυθμό, μήκος διασκελισμού, ακόμη και πίεση ποδιών.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Τα έξυπνα παπούτσια ή οι πάτοι βοηθούν στην παρακολούθηση της εμβιομηχανικής του περπατήματος ή του τρεξίματος, η οποία μπορεί να αποτρέψει τραυματισμούς και να ενθαρρύνει τους ηλικιωμένους να διατηρήσουν τη σωστή στάση του περπατήματος. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην παρακολούθηση των καθημερινών βημάτων με μεγαλύτερη ακρίβεια.

5. Ρολόγια τρεξίματος GPS

Περιγραφή: Πρόκειται για εξειδικευμένες συσκευές γυμναστικής, όπως το Garmin Forerunner ή το Polar Vantage, που έχουν σχεδιαστεί για δρομείς και πεζοπόρους. Έρχονται με προηγμένες λειτουργίες όπως GPS, ζώνες καρδιακού ρυθμού και ανάλυση ρυθμού βηματισμού.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Ιδανικά για πιο δραστήριους ηλικιωμένους που απολαμβάνουν το περπάτημα, το τζόκινγκ ή την πεζοπορία, αυτά τα ρολόγια παρέχουν δεδομένα σχετικά με την απόσταση, την ταχύτητα και τον καρδιακό ρυθμό, παρακινώντας τους χρήστες να επιτύχουν ορόσημα φυσικής κατάστασης και να βελτιώσουν την καρδιαγγειακή υγεία.

10. Έξυπνοι ιχνηλάτες ενυδάτωσης

Περιγραφή: Συσκευές όπως το HidrateSpark παρακολουθούν την πρόσληψη νερού και σας υπενθυμίζουν να παραμείνετε ενυδατωμένοι συγχρονίζοντας το με εφαρμογές γυμναστικής. Παρέχει δεδομένα σχετικά με την κατάσταση ενυδάτωσης.

• Συνάφεια φυσικής κατάστασης: Η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της σωματικής απόδοσης, ειδικά για τους ηλικιωμένους που μπορεί να ξεχάσουν να πίνουν νερό. Τα έξυπνα μπουκάλια νερού ή οι ιχνηλάτες ενυδάτωσης διασφαλίζουν ότι παραμένουν σωστά ενυδατωμένοι κατά τη διάρκεια των προπονήσεων και καθ 'όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Ο πίνακας 3 είναι μια προσπάθεια σύγκρισης δημοφιλών φορητών συσκευών γυμναστικής για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Οι συσκευές που περιλαμβάνονται είναι:

• Fitbit Charge 5: Ένας ευέλικτος ιχνηλάτης φυσικής κατάστασης κατάλληλος για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, με λειτουργίες όπως παρακολούθηση καρδιακού ρυθμού, παρακολούθηση άγχους, και ανάλυση ύπνου. Ενθαρρύνει την καθημερινή κίνηση.
• Apple Watch Series 9: Συνδυάζει την παρακολούθηση φυσικής κατάστασης με προηγμένες λειτουργίες υγείας, καθιστώντας το ιδανικό για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, ειδικό για ανίχνευση πτώσης και παρακολούθηση ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ).
• Garmin Forerunner 45: Εξαιρετικό για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας που απολαμβάνουν το τρέξιμο ή το περπάτημα. Η απλή διεπαφή και οι ακριβείς μετρήσεις GPS και καρδιακού ρυθμού παρέχουν κίνητρα για επίτευξη στόχων φυσικής κατάστασης.
• Oura Ring: Ένα διακριτικό έξυπνο δαχτυλίδι που παρακολουθεί την καθημερινή δραστηριότητα, τη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού (HRV), και τον ύπνο προσφέροντας παθητική παρακολούθηση ευεξίας, ιδανικό για ηλικιωμένους που προτιμούν λιγότερο παρεμβατικές φορητές συσκευές.
• Polar H10: Αυτό το αισθητήριο καρδιακών παλμών με ιμάντα στήθους υψηλής ακρίβειας είναι ιδανικό για ηλικιωμένους που ασχολούνται με πιο έντονες καρδιαγγειακές δραστηριότητες, διασφαλίζοντας ότι παραμένουν εντός μιας ασφαλούς ζώνης καρδιακών παλμών

Πίνακας 3. Συσκευές, βασικά χαρακτηριστικά και τα οφέλη τους για άτομα 55+.

Συσκευή	Τύπος	Βασικά Χαρακτηριστικά	Στοχευόμενη Δραστηριότητα	Οφέλη για 55+
Fitbit Charge 5	Παρακολούθηση φυσικής κατάστασης	Καρδιακός ρυθμός, παρακολούθηση ύπνου, GPS, παρακολούθηση στρες, βήματα, SpO2	Περπάτημα, καθημερινή δραστηριότητα, διαχείριση άγχους	Εύκολο στη χρήση, παρακολουθεί το άγχος και τον ύπνο, προάγει την καθημερινή κίνηση
Apple Watch Series 9	Έξυπνο ρολόι	ΗΚΓ, οξυγόνο αίματος, προπόνηση φυσικής κατάστασης, ανίχνευση πτώσης, δακτυλίδια δραστηριότητας	Γενική φυσική κατάσταση, βάδισμα, παρακολούθηση καρδιάς, ανίχνευση πτώσης	Παρακολουθεί την υγεία της καρδιάς, ανίχνευση πτώσης για ασφάλεια, ευρύ φάσμα εφαρμογών γυμναστικής
Garmin Forerunner 45	GPS ρολόι τρεξίματος	Καρδιακός ρυθμός, GPS, VO2 max, δυναμική τρεξίματος, παρακολούθηση άγχους	Τρέξιμο, περπάτημα, αερόβια προπόνηση	Παρακινεί το τρέξιμο ή το περπάτημα, απλή διεπαφή, ακριβείς μετρήσεις υγείας
Oura Ring	Έξυπνο δαχτυλίδι	Μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού (HRV), ανάλυση ύπνου, παρακολούθηση δραστηριότητας, πληροφορίες αποκατάστασης	Καθημερινή παρακολούθηση δραστηριότητας, ύπνος, ευεξία	Μικρό και διακριτικό, παρακολουθεί την υγεία και την ευεξία της καρδιάς, καλό για παθητική παρακολούθηση
Polar H10	Παρακολούθηση καρδιακών παλμών (λουράκι στήθους)	Παρακολούθηση καρδιακού ρυθμού υψηλής ακρίβειας, Bluetooth, λειτουργεί με εφαρμογές γυμναστικής	Αερόβια άσκηση υψηλής έντασης, ακριβής παρακολούθηση καρδιακών παλμών	Εξαιρετικά ακριβής για ασφαλείς προπονήσεις, λειτουργεί με άλλες εφαρμογές γυμναστικής

Συμπερασματικά, οι έξυπνες φορητές συσκευές προσφέρουν μια σειρά λειτουργιών που μπορούν να βοηθήσουν τους ηλικιωμένους να παρακολουθούν την πρόοδό τους, να θέτουν στόχους, και να παραμένουν ενεργεί. Ο συνδυασμός του καθορισμού στόχων, της παρακολούθησης προόδου, των σχολίων και των δυνατοτήτων κοινωνικής δέσμευσης καθιστά αυτές τις συσκευές ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την προώθηση της μακροπρόθεσμης σωματικής δραστηριότητας και της διατήρησης της υγείας στον πληθυσμό 55+. Με την αντιμετώπιση των κοινών εμποδίων και την παροχή κατάλληλης καθοδήγησης, οι ηλικιωμένοι μπορούν να αποκομίσουν τα πλήρη οφέλη των έξυπνων φορητών συσκευών στη διατήρηση ενός ενεργού και υγιεινού τρόπου ζωής.